Технологическая карта по окружающему миру по теме "Европа белән Американың очрашуы"(4 класс, окружающий мир)

“Татарстан Республикасы Аксубай муниципаль районы Иске Ибрай урта гомуми белем бирү мәктәбе” Әйләнә-тирә дәресенең технологик картасы. УМК “Школа России”,А.А.Плешаков дәреслеге. 4 сыйныф Төзеде: Нуруллина Руфия Исламовна 2012 Тема: Яңа чор: Европа белән Американың очрашуы. Максат: Кешелек тарихының яңа чоры, чорның күренекле кешеләре һәм алар ирешкән географик ачышлар, техник казанышлар белән танышу. Укучыларның кызыксынуларын, танып-белү активлыгын, иҗади сәләтләрен үстерү. Белем алуга омтылыш уяту, китапларга сак караш тәрбияләү. Шәхескә кагылышлы гамәлләр формалаштыру  күп белергә омтылу;  үз тәртибеңне,гамәлләреңне башкаларныкы белән чагыштыру;  эшеңә җаваплы карау;  үзара ярдәмләшү;  башкаларга игътибарлы булу. Ресурслар: экран, проектор, ноутбук, “Яңа чорның күренекле кешеләре һәм аларның ачышлары” презентациясе (Power Point); сәяхәтчеләр, язучылар һәм рәссамнарның биографияләре язылган карточкалар, тест; дөньяның физик картасы, атласлар (география 7 сыйныф) Предметара Сынлы сәнгать, география бәйләнеш: Эш төре: Фронталь, индивидуаль Төп төшенчәләр : Яңа чор тарихы, сәяхәтчеләр, язучылар, рәссамнар ,ачышлар Дәрес этаплары Укытучы эшчәнлеге Укучы эшчәнлеге Җиһазлау Диагностик биремнәр I.Оештыру моменты Елмаям алга карап, Елмаям уңга карап, Елмаям сулга карап. Син дә,дустым,елмай шулай, Тирә-ягыңа карап. Шушы елмаюың белән Һәркемгә шатлык тарат. -Бер-берегезгә карап елмаегыз,шатлык бүләк итегез әле,укучылар. -Күтәренке кәеф белән бүгенге әйләнә-тирә дәресебезне башлап җибәрәбез. Иптәшләренә карап елмаялар. Эшкә әзерләнәләр. II.Өй эшен тикшерү 1.Тест биремнәрен үтәү. 2.Тестларны парларда тикшерү. -Һәрберегезнең алдында тест биремнәре ята.Ягез әле,тиз арада аларны үтәп карагыз. -Ә хәзер эшләрне алышыгыз һәм экрандагы җаваплар буенча тикшерегез. 9 яки 10 эш дөрес булса “5” ле ,7 яки 8 дөрес җавап булса “4” ле,5 яки 6 дөрес җавапка “3” ле билгесе куегыз. Тестларны үтиләр. Иптәшләренең эшләрен тикшереп билгеләр куялар. Карточкалар Презентация. Слайд 2. Тест в)рыцарь , в)ташпулат , б)тимерчыбык 1.Шлем кигән,кылыч һәм калкан тоткан атлы сугышчы кем дип атала? а)көтүче ,б)җайдак , 2.Рыцарьлар яшәгән торак нәрсә ул? б)замок а)өй, 3.Замок нәрсә белән әйләндереп алынган? а)сулы канау в)сакчылар 4.Замокта кая җылынып булган? а)җылылык трубасы янында, б)камин янында, 5.Металл хәрефләрне ничек атаганнар? а)литер, 6.Урта гасырларда нинди әйберләр уйлап тапканнар? а)төймә,күзлек,сәгать; б)лупа,чәйнек,көймә 7.Рыцарьларның иң яраткан шөгыле нәрсә булган? б)турнирларда катнашу, а)ауга йөрү, б)метр, в)литр в)печән чабу в)учак янында б)будда, в)христиан 8.Гарәпләрдә нинди дин барлыкка килгән? а)ислам, 9.Рыцарь яшәгән урынга нинди капка аша гына кереп булган? а)имән, 10.Ислам дине тотучылар кемнәр дип атала? а)буддачылар, в)гарәпләр б)тимер, в)калай б)мөселманнар III. Яңа теманы өйрәнү. 1.Теманы ачыклау. 2.Максат кую. 3.Дәреслек белән эшләү. 4.Карточкалар белән эш (Карточкада югарыда күрсәтелгән язучы һәм рәссамнар турындагы кыскача белешмәне укыйлар.Слайдларда портретлары һәм эшләре күрсәтелә.) IV.Физминутка V.Тема буенча эш. VI.Иҗади эш. 1.Карточка белән эшләү. Х.Колумб сәяхәте 2.Карталар белән эш. 3.Карточка белән эш Ф.Ф.Беллинсгаузен һәм М.П.Лазарев сәяхәте. 4.Карталар белән эшләү. 5.Карточка белән эшләү. Ф.Магеллан сәяхәте. 6.Карталар белән эшләү. VII.Дәфтәрләрдә эш VIII.Үтелгәннәрне ныгыту. IX.Дәресне йомгаклау. Тест билгеләрен кую. -Бүгенге теманы белер өчен безгә кроссворд чишәргә кирәк булыр. Биремнәрне игътибар белән тыңлап карагыз әле.(Укытучы җавапларны тутыра бара) -Вертикаль баганада бүгенге дәресебезнең темасы чыкты. Бергәләп укыйк әле. -Димәк,бүгенге дәрестә кешелек тарихының яңа чорын,шул чордагы ачышларны, күренекле кешеләр турында сөйләшербез. -Дәреслекнең 22 нче битен “чылбырлап” укыйбыз. Укылганнан чыгып, сорауларга җавап бирергә тырышырбыз. -Яңа чор күпме дәвам иткән? -Нинди күренекле кешеләрнең исемнәрен очраттыгыз? -Алар нинди һөнәр ияләре? Жюль Верн турында укыгыз. Даниэль Дефо турында укыгыз. -Нинди матур бизәлешле китаплар! Ә эчендә язучының күз нурын түгеп язылган әсәре.Шундый кыйммәтле әйбер –китап- ны ничек сакларга соң? -Рафаэль Санти турында ниләр язылган ? -Леонардо Да Винчи кем икән? Ярсу атлар чабалар, Яңгырап тора далалар. Исә җилнең көчлесе, Юктыр аның төслесе. Сугышчылар качалар, Тирмәләргә посалар. -Дәреслекнең 23-24 нче битләрен укып, сәяхәтчеләрнең ачышлары турында таблица төзегез. -Таблицаның дөреслеген экрандагы җаваплар белән чагыштырыгыз. Өч рәткә дә сәяхәтчеләр турында язылган карточкалар өләшә. 1 рәт – Х.Колумб сәяхәте. 2 рәт – Ф.Ф.Беллинсгаузен Һәм М.П.Лазарев сәяхәте. 3 рәт – Ф.Магеллан сәяхәте. Физик картадан 4 сәяхәтенең маршрутын , ачкан утрауларын күрсәтә. -Беллинсгаузен һәм Лазаревның сәяхәте,ачышлары турында безне 2 рәттә утыручылар таныштырыр.Калган укучыларга бик игътибар белән тыңлап утырырга.Чөнки 3 рәт укылганнан чыгып сораулар уйларга, ә беренче рәт шул сорауларга җавап бирергә тиеш була. Аларның сәяхәт маршрутларын, ачышларын картадан күрсәтә. -Хәзер өченче рәт Магеллан сәяхәте белән таныштырыр. 1 рәт сораулар уйлар,2 рәт җавап бирер. Сан-Лукар портын,Көньяк Американы, Тын океанны, Утлы Җир утравын, Магеллан култыгын картадан күрсәтә. -Бу чорда нинди техник казанышларга ирешелгән икән?Дәреслекнең 25 нче битендәге мәгълүматларны укып,уйлап табылган әйберләр исемлеген дәфтәрләрегезгә язып куегыз.Схема үрнәге экранда бирелгән. -Эшләрегезне экрандагы әзер җаваплар белән тикшерегез. -Тарихчылар кайсы елларны яңа чор дип атый? -Яңа чорның танылган шәхесләрен атагыз? -Колумб нинди ачыш ясаган? -Магеллан нәрсәне исбатлаган? -Лазарев һәм Беллинсгаузен тарихта нинди эз калдырганнар? -XIX нчы гасырда нинди техник казанышларга ирешелә? -Ни өчен тема Европа белән Американың очрашуы дип атала.? -Барыгызга да бик зур рәхмәт , укучылар. Төгәл,дөрес җаваплар бирдегез. Дәрестә актив катнаштыгыз. Кроссвордның җавапларын уйлыйлар. -Яңа чор. Дәреслекнең 22 битен укыйлар. -400 ел (1500-1900 еллар) -Жюль Верн, Даниэль Дефо, Леонардо Да Винчи, Рафаэль Санти Рәссамнар,язучылар Карточкадагы белешмәне укыйлар. Белешмәне укыйлар. Укучылар китаптан файдалану һәм саклау кагыйдәләрен әйтәләр. Укыйлар. Карточкадагы белешмәне укыйлар. Йөгерү хәрәкәте ясыйлар. Кул чабалар Куллар белән җил исү хәрәкәтләре ясыйлар. Аваз чыгаралар (жжжжж) Чүгәләп алалар Урыннарына утыралар. Таблица төзиләр Эшләрен тикшерәләр. 1 рәттәге укучылар “чылбырлап” Колумб сәяхәтен укыйлар.2 рәттә утыручы укучылар укылган материал буенча сораулар уйлыйлар. 3 рәт укучылары куелган сорауларга җавап бирәләр. Атласлардан утрауларны табалар. 2 рәт –укый; 3 рәт – сораулар уйлый; 1 рәт – җавап бирә Укучылар атласлардан эзлиләр. 3 рәт – укый; 1 рәт –сораулар уйлый; 2 рәт – җавап бирә. Укытучыга ияреп укучылар атласлардан табалар. Дәфтәрләрдә уйлап табылган әйберләрне язып куялар. Эшләрне чагыштыралар. -1500-1900 нчы еллар -Х.Колумб,Ж.Верн…. -Американы ачкан. -Җирнең шар формасында булуын. -Антарктиданы ачканнар. -Радио,телефон.... уйлап табыла. -Һәрбер сәяхәтче сәяхәтен Европадан башлаган. Кроссворд тактада ясала. Дәреслек Слайд 3 Карточка1 Француз язучысы.Ул беренчеләрдән булып фәнни фантастикага нигез салучы.70 кә якын төрле жанрдагы әсәрләре бар.”Җирдән айга”, ”Капитан Грант балалары”,”Серле утрау”,”15 яшьлек капитан”,”Дөнья хуҗасы” әсәрләре дөньякүләм танылган әсәрләр. Слайд 4,5 Язучы,сәясәтче. 58 яшендә “Робинзон Крузо “ әсәрен иҗат итә. Слайд 6,7 Италия рәссамы һәм архитекторы. Күп кенә картиналар иҗат иткән.Римда Изге Петр I соборының, Санта Мария Де Пополо чиркәвенең проектларын төзи. Слайд 8,9,10 Италия рәссамы.Скульп тор,архитектор, галим,инженер. Аның картиналары дөньяның 12 илендә галереяларда саклана.Төрле өлкәдә ясаган ачышлары,тәҗрибәләре язылган 7000 бит кулъ язмалары калган. Слайд 11,12,13,14 Слайд 15. Таблицаның үрнәге бирелә. Слайд 16 17-23 нче слайдларда портреты һәм сәяхәт маршрутлары күрсәтелә. Дөньяның физик картасы, атласлар ,7 сыйныф Слайд 24,25 Слайд 26 Слайд 27 Слайд 28 1 2 4 3 5 6 1.Литерларга сыланган сыеклык. (буяу) 2.Рыцарьлар чоры дәвам иткән елларсаны. (мең) 3.Урта гасырларда уйлап табылган предмет (сәгать) 4.Урта гасырларда гарәпләр төзегән корылма. (мәчет) 5.Китап басу җайланмасы. (станок) 6.Замокка керү юлында куелган металл койма.(рәшәткә) Сәяхәтчелә р Ачышлар Сәяхәтчеләр Х.Колумб Ф.Ф.Беллинсгаузен М.П.Лазарев Ф.Магеллан Ачышлар Америка Антарктида Антарктида Җир формасында шар Гомеренең соңгы көннәренә кадәр үзенең яңа континет ачканын белми.Ул Америкага дип түгел,ә Һиндстанга дип юл тоткан була.Европалылар бу илне “әкияти байлыклар” иле дип йөртәләр. Моннан купец кәрваннары алтын һәм кыйммәтле ташлар, юка тукыма һәм тәмләткечләр ташыганнар. Хуш исле тәмләткечләрне: дарчин (корица), канәфер (гвоздика), борычны – “ашның көе” дип атаганнар. Европадан Һиндстанга иң кыска юл коры җир аша, ләкин коры җир сәяхәте озак,авыр һәм куркыныч булган. Товарларны диңгез юлы аша ташу күпкә җиңелрәк, тизрәк булган . Ләкин диңгезчеләрнең юлында Африка материгы яткан, аны әйләнеп чыгу юлны берничә мәртәбә озынайткан. Колумб Һиндстанга көнбатыштан юл ачмакчы була. Аның юлында ул Һиндстан дип исәпләгән җир очрый. Бу җирне сәяхәтче Һиндстан, ә халкын һиндлар дип атый. Колумб үлгәннән соң италия сәяхәтчесе Америго Веспуччи Колумб ачкан җирнең яңа материк икәнен исбатлый.Аның хөрмәтенә Америка дип атыйлар.Ә Колумб хөрмәтенә Үзәк Американы Колумбия дип йөртәләр. Рус сәяхәтчесе Ф.Ф.Беллинсгаузен җитәкләгән экспедиция “Восток” һәм “Мирный”корабльләре белән көньяк поляр диңгезләренәсәяхәт итә.”Мирный” корабленең капитаны М.П.Лазарев була.Алар Маркиз де Травере, Петр I утрауларын,Александр I җирләрен , тулы бер материк Антарктиданы ачалар. Көньяктагы ике диңгез аларның исемнәрен йөртә: Беллинсгаузен һәм Лазарев диңгезләре. 1949 нчы елның 14 нче июнендә Кронштадтан кузгалалар. 2 ноябрьдә Американың Рио-де Жанейро шәһәренә килеп җитәләр.Моннан алар көньякка юнәләләр. Февралҗ- Фернан Магеллан португалия кешесе.1519 елның 20 сентябрендә 5 корабль Гвадалкивира култыгындагы Сан-Лукар портыннан сәяхәткә чыгып китә.Көньяк Америкага җиткәч, анда кышлыйлар. Яз көне корабльләр юлга кузгала, октябрьдә Көньяк Америка белән Утлы Җир утравы арасындагы агымга керәләр. Соңрак аны Магеллан култыгы дип атыйлар. Бу сәяхәттә Җирнең шар формасында булуын исбатлыйлар.Беренче тапкыр,Магеллан тарафыннан Тын океан дип аталган, иң зур океанны кичәләр.Коры җиргә караганда океаннар күп урынны алып торганын ачыклыйлар.Ә Колумб һәм чордашлары океаннар коры җир өслегенең аз өлешен генә алып тора дип исәпләгәннәр. Яңа чор 1500-1900 1500-1900 фотография Автомобиль электр уты радио Яңа чор телеграф метро поезд телефон пароход