Tabiiy resurslar – tabiat elementlari bo’lib,ijtimoiy ishlab chiqarishning hozirgi rivojlanish darajasida jamiyat ehtiyojlarini qondirishda foydalanilayotgan(yoki foydalanilishi mumkin bo’lgan) tabiiy sharoitlar majmuasining bir qismi,tabiiy muhitning muhim komponentlari hisoblanadi.
Tugaydigan tiklanadigan tabiiy resurslar – tiklanish hususiystiga ega bo’lgan tabiiy resurslar (yer,o’simlik va hayvonot).
Tugaydigan tiklanmaydigan tabiiy resurslar – uzluksiz ishlatilishi natijasida zahiralari iqtisodiy maqsadlarda qo’llab bo’lmaydigan va keyin tiklanmay qoladigan resurslar.
МИРЗО УЛУҒБЕК
НОМИДАГИ
ЎЗБЕКИСТОН
МИЛЛИЙ
УНИВЕРСИТЕТИ
ГЕОГРАФИЯ ВА ТАБИИЙ
РЕСУРСЛАР ФАКУЛЬТЕТИ
ТАБИИЙ ГЕОГРАФИЯ КАФЕДРАСИ
ФАН: ГЕОГРАФИЯ
ЎҚИТИШ МЕТОДИКАСИ
п.ф.н., доц. Никадамбаева
Хилола Батировна
GEOGRAFIYA YO’NALISHI
TALABASI RAHMONOVA
SITORANING GEOGRAFIYA
O`QITISH METODIKASI
FANIDAN
TAYYORLAGAN TAQDIMOTI
MAVZU:JAHON TABIIY
RESURSLARI
Tabiiy
resurslar
tabiat
–
elementlari bo’lib,ijtimoiy
ishlab
chiqarishning hozirgi rivojlanish
jamiyat ehtiyojlarini
darajasida
qondirishda
foydalanilayotgan(yoki
foydalanilishi mumkin bo’lgan)
tabiiy sharoitlar majmuasining bir
qismi,tabiiy muhitning muhim
komponentlari hisoblanadi.
Tugaydigan tiklanadigan tabiiy
resurslar – tiklanish hususiystiga
ega bo’lgan tabiiy resurslar
(yer,o’simlik va hayvonot).
Tugaydigan tiklanmaydigan tabiiy
resurslar – uzluksiz ishlatilishi
natijasida zahiralari iqtisodiy
maqsadlarda qo’llab bo’lmaydigan
va keyin tiklanmay qoladigan
resurslar.
TABIIY RESURS DEB – INSON HAYOTI VA
FAOLIYATI DAVOMIDA BEVOSITA
FOYDALANILADIGAN BARCHA TURDAGI
TABIAT NE’MATLARIGA AYTILADI.
Tabiy resurslar 5 turga bo’linadi.
Bular:
Yer
Suv
Mineral
Biologik
Iqlimiy
MINERAL RESURSLAR UCH GURUHGA
AJRATILADI.
1. YOQILG’I RESURSLARI
2. RUDALI RESURSLAR.
3. NORUDA MINERAL
RESURSLARI
YOQILG’I RESURSLARI
• Neft, Gaz Torf, Slanes va boshqalar
kiradi
Rudali mineral resurslar
Qora va rangli metall rudalari
kiradi
Rangli metallar ham o’z navbatida
quydagi guruhlarga bo’linadi
Og’ir metallar: mis, qalayi, nikel,
rux
Yengil metallar: alyuminiy,
magniy, titan
Qimmatbaho metallar: oltin,
kumush, platina
Qiyin eruvchi metallar: volfram,
molibde
Nodir metallar: uran, germaniy
va boshqalar
Noruda mineral reslar orasida eng
muhimi osh tuzidir
resurslardafoydalanish keng yo’lga
qo’yilmoqda. Masalan qalqish
Bugungi kunda noan’anaviy
energiyasidan
turli
Chiqindilar
Insonning mehnat faoliyati natijasida
atrof-muhitga
chiqindilar
chiqariladi.
(qattiq,
gazsimon va suyuq)ning bir qismi
atmosferaga, boshqasi suvga, yerga,
o‘simlik va hayvonot dunyosiga ta’sir
etib, vaqt mobaynida to‘planib boradi.
Ularning yillar davomida asta-sekin
to‘planib borishi turli muammolarni,
ba’zan inson hayoti uchun o‘ta xavfli
chiqarishi
muammolarni
endilikda to‘liq tasdiqlanmoqda.
keltirib
Bugungi kunda insoniyatni
tabiat ne’matlaridan oqilona
foydalanayapdi deb
aytolmaymiz.
Bugungi kunda birgina neft
orqasidan butun sayyora
ifloslanmoqda
MAVZU JAHON TABIIY RESURSLARI.pptx
