HÁR TÚRLI ORTALÍQLARDAǴÍ DIFFUZIYA QUBÍLÍSÍ

Nókis rayonı XBMXMThSHBne qaraslı

№ - 22- sanlı uluwma orta bilim beriw mektebiniń

Fizika páni muǵallimi

Aǵılash Saylauovtıń

HÁR TÚRLI ORTALÍQLARDAǴÍ

DIFFUZIYA QUBÍLÍSÍ

atlı teması boyınsha

sabaqlıq is jobası

2016-2017 jıl

Nókis Rayonı 22-mektep Saylauov Aǵılash

№8-TEMA HÁR TÚRLI ORTALÍQLARDAǴÍ DIFFUZIYA QUBÍLÍSÍ

Sabaqtıń maqseti

a)Bilimlendiriw maqseti

Oqıwshılarǵa Teń ó'lshewli qozǵalıstıń tezligi haqqında uluwma tusinikler beriw hám bul temanıń basqa temalardan ózgesheligin aytıp ótip temanı baslaw.

b) Tarbiyalıq maqseti.

Oqıwshılarǵa temadan kelip shıqqan halda ómirde jaqsı menen jamannıń birdey juriwin biraq jaqsılıqtıń jeńip shıǵıwın tusindirip, woqıwshılardı jaqsılıq ruwxında tárbiyalaw.

c)Rawajlandırıw maqseti

Oqıwshılardıń pánge degen qızıǵıwshılıǵın arttırıw nátiyjesinde olardıńwoqıw hám jazıw kónlikpelerin arttırıp barıw

Sabaqtı qurallandırıw

Sabaqlıq kitap,tarqatpa materiallar, hám kórgizbeli qurallar.

Sabaqta paydalanılǵan metodlar: «Blits» interaktiv metodı «Skarabey» interaktiv metodı

Sabaq jobası

1	Sholkemlestiriw bolimi	2-minut
2	Úyge tapsırmalardi soraw	10-minut
3	Taza temanı tusindiriw	15-minut
4	Taza temanı bekkemlew	16-minut
5	Úyge tapsırma beriw	2-minut

Sabaqtın barısı

Shólkemlestiriw

Klassqa kirip oqıwshılardıń tazalıǵına,klass tazalıǵina itibar qaratıw. Oqıwshılardıń oqıw quralların kózden keshirip náwbettegi sabaqqa tayarlıǵın tekseriw

Úyge tapsırma soraw

Molekulalardıń óz-ara tásiri hám qozǵalısı, Broun qozǵalısı temasın soraw

Tema

Aldinǵi temada azlar, suyıqlıqlar hám qattı denelerde molekulalar toqtawsız hám tártipsiz háreket etetuǵınlıın bilip aldıq.Onı tastıyıqlaytuǵın shamalardan biri diffuziya (latınshadiffuziya-tarqalıw.shashıraw) qubılısı bolıp tabıladı,

Diffuziya dep bir zattıń molekulalarınıń ekinshi zatqa. Ekinshi zat molekulalarınıń birinshi zatqa óz-ara ótiwine aytıladı,

Diffuzia qubılısına mısal sipatında tógilgen átir iyisiniń tarqalıwı. Suyıqlıqqa salınǵan qumsheker yáki olardıń eriwin keltiriw múmkin,

Bólmede átirdiń tógilgen waqıtın belgilep. Onnan birneshe metr aralıqta otırayıq, Onıń iyisin dárhal emes. L beelgili bir waqıttan keyin ǵana sezemiz, Ne ushın? Sebebi. Átir puwlanǵanda molekulalarǵa tarqalıp. Hawa molekulaları arasına kirisedi, Molekulalardıń tezligi úlken bolsa da (sekundına bir neshe júz metr) al óz jolında júdá kóp ret hawa molekulaları menen soqlıǵısıp. Óz baǵıtın ózgertedi,

7-suwret

Suyıqlıqlarda diffuziya qubılısın baqlaw ushın tómendegi tájiriybeni ótkereyik, Stakan yáki kese alıp. Bir shay qasıq qumsheker salayıq. Sońınan júdá aqırın. Qumsheker menen aralasıp ketpeytuǵın halda suw quyayıq, Birazdan soń stakan túbindegi suwdıń ılaylanǵanlıǵın kóremiz, Bul qantlı aralaspa, Stakandı shayqap jibermesten ústinen bir urtlap iship kóriń, 1520 minuttan keyin jáne iship kóriń, Suw mazası qanday ózgergen? Endi tatájiriybeni suw hám margansovka (kaliy permanganat) menen ótkereyik, Bunda da stakanǵa suw reńi tómeninen baslap ózgergenligin kóremiz (7-suwret),

Nókis Rayonı 22-mektep Saylauov Aǵılash

Qattı denelerde de diffuziya qubılısı baqlanadı, Mınaday tájiriybe ótkergen, Júdá jaqsı tegislengen qorǵasın hám altınnan jasalǵan eki plastinanı alıp. Bir-biriniń ústine qoǵan, Olardıń ústinen júk bastırıp. Temperaturasında 4-5 jıl qoyıp qoyǵan, Sonnan soń olardı alıp qarasa. Plastinalar bir-birine 1 mm kirisip ketkenligin baqlaǵan,

Mısır piramidaları jonılǵan taslardan taqlap quralǵan, Lekin bul taslar tutastırılǵan jerlerinen jawın ishke ótpeydi, Sebebi mıń jıllap bir-birine júk astında turıp tiyisip tirǵanlıǵınan tegis qatlamları óz-ara diffuziyalasıp ketken,

Demek diffuziya qubılısın gazlarda tezirek. Suyıqlıqlarda ástenrek. Qattı denelerde júdá ástenrek boladı,

8-suwret

Diffuziyanıń ótiw tezligi temperaturańada baylanıslı, Temperaturanıń artıwı menen diffuziya tezlesedi,

Diffuziya qubılısı tábiyatta áhmiyetli rol oynaydı, alı diffuziya aqıbetinde óndiristen shıqqan záharli gazlar hawaǵa tarqalıp ketedi,

Dem shıǵarıwda shıqqan karbonat angidrid gazı da murın dógereginde toplanıp qalmaydı, Palız ónimlerin duzlawda da diffuziya qubılısına tiykarlanǵan (8-suwret), Diffuziya insan hám haywanlar ómirinde úlken áhmiyetke iye, Mısalı hawadaǵı kislorod diffuziya sebepli insanterisi arqalı organizmge kiredi, Diffuziya sebepli azıqlandırıwshı zatlar haywanlar isheginen qanǵa ótedi,

Sabaqtı bekkemlew

Bekkemlew ushın «Debat», «klaster» interaktiv metodı usınıs etiledi. Tema boyınsha oqıwshılarǵa qayta sorawlar berip hám qosımsha tapsırma tu’rinde hár toparǵa krosvordlar tarqatıladı.tapsırma orınlanıp bolǵannan soń boslıqlardı tolıqtırıw maqsetinde,bilimlerin bekkemlep barıw ushın yadtan formulalar jazadı.

1.Diffuziya qubılısınıń sebebi nede?

2.Ne ushın temperatura artıwı menen diffuziya barısı tezlenedi?

3.Gazlar. suyıqlıqlar hám qattı denelerde baqlanatuǵın diffuziya qubılısına mısallar keltirı?

4.Óz-ara aralaspaytuǵın suyıqlıqlardı bilesizbe?

5.Siz juwırǵanıńızdaǵı tezlik grafigi shamalap qanday bolıwı kerek?

Uy tapsırma tapsırıw

Hár túrli ortalıqlardaǵı diffuziya qubılısı temasın woqıp keliw.

Sabaqtı juwmaqlaw

Úy jumısın qayta yadına salıp otip,búgingi sabaqqa belsene qatnasqan oqıwshılarǵa tiyisli bahaların qoyǵan halda bugingi sabaǵıma juwmaq jasayman

Nókis Rayonı 22-mektep Saylauov Aǵılash

Nókis rayonı XBMXMThSHBne qaraslı № - 22 - sanlı uluwma orta bilim beriw mektebiniń

Nókis Rayonı 22-mektep

Материалы на данной страницы взяты из открытых истончиков либо размещены пользователем в соответствии с договором-офертой сайта. Вы можете сообщить о нарушении.

07.02.2020