КС1

Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы:

10.1B Деректерді ұсыну

Мектеп:

Күні:

Мұғалім:

Сынып: 10

Қатысқандар:

Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы 

Логикалық операциялар (дизъюнкция, конъюнкция, инверсия)

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаты

10.2.2.1 логикалық операцияларды қолдану (дизъюнкция, конъюнкция, инверсия)

Сабақ мақсаттары

•         Логикалық операцияларды білу

•         Логикалық операциялар ажырату.

·         Логикалық өрнектерді құруда логикалық операцияларды қолдану

Бағалау критерийі

•         Логикалық операцияларды құрады

•         Логикалық операцияларды ажыратады.

•         Логикалық өрнектерді құруда логикалық операцияларды қолданады

Тілдік мақсаттар

Оқушылар:

Топтарда жұмыс жасайды, логикалық операторларды ажыратып, мысалдар келтіреді.

Тақырыптық сөздік және терминология

дизъюнкция, конъюнкция, инверсия.

Құндылықтарға баулу

Топтық жұмыста бір-біріне құрметпен қарау

Өмір бойы білім алуға дайындау

Пән аралық байланыс

Қазақ тілі, математика

Алдыңғы оқу

Булдік алгебра

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері

Ресурстар

Сабақтың басы

15 мин

Сабақтың тақырыбы жарияланады. Оқушыларға тапсырма беріледі: тақырып бойынша тапсырмаларды қалай шешуге үйренгенін көрсету.

Өткен тақырыпты қайталау үшін learningapps  бағдарламасы қолданылып, бағалау автоматты түрде жүзеге асырылады.

1.      Жеке жұмыс

2.      Жұптық жұмыс

Презентация

https://learningapps.org/3716200

https://learningapps.org/2402836

Ортасы

20 мин

Жаңа тақырып интерактивтік презентация арқылы түсіндіріледі.

Жаңа тақырыпқа ену мақсатында оқушыларға келесі сұрақтар беріледі:

Логика дегеніміз не? (Логика - бұл адам ойлауының түрлері мен заңдары туралы, оның ішінде дәлелдеуге болатын пікірлердің заңдылықтары туралы ғылым)

Пікірлер алгебрасы дегеніміз не? (Пікірлер алгебрасы—идеал пікірлерге қатысты ақкикат немесе жал¬ган пікір деп тұжырымдауға болатын пікірлерді зерттейтін логикалар алгебрасы. Логикалар алгебрасы тек екі мағынаға ие болады, яғни пікірлердің кез келгені «акикат» немесе «жалған» пікірлерінің біреуін ғана сипаттайды).

Тапсырма: Мысал пікір бола ала ма?

5*5=25

Бүгін демалыс па?

Ай Жердің серігі ма?

Назар аударыңыз!

Жаңа тақырыпқа ену:

1.      Жәй және күрделі пікілер.

2.      Негізгі логикалық операциялар

1.Жәй және күрделі пікірлер.

Логикалық пікірлер жәй және күрделі болуы мүмкін.

Жәй логикалық пікірлер бір пікірден тұрады және логикалық амалдары жоқ. Жәй логикалық пікірде тек екі нәтиже мүмкін - «ақиқат» немесе «жалған».

Күрделі логикалық пікірлер логикалық операциялармен біріктірілген пікірлерді қамтиды. Алгебрадағы функцияның тұжырымдамасына ұқсас, күрделі логикалық өрнекте дәлелдер бар, олар пікірлер болып табылады.

2.Негізгі логикалық операциялар

Жаңа материалды түсіндіру барысында оқушылар дәптерінде келесі типтегі кестені толтырады.

Күрделі логикалық өрнектердегі негізгі логикалық операциялар:

• ЕМЕС (логикалық теріске шығару, инверсия);

• НЕМЕСЕ (логикалық қосу, дизъюнкция);

• ЖӘНЕ (логикалық көбейту, конъюнкция)

ЕМЕС операциясы - логикалық теріске шығару (инверсия)

ЕМЕС операциясы бір аргументке қолданылады, жәй немесе күрделі логикалық амал ретінде болуы мүмкін.

ЕМЕС операциясының нәтижесі:

• түпнұсқалық пікір ақиқат болса, онда оның терістеу нәтижесі жалған болады;

• түпнұсқалық пікір жалған болса, онда оның теріс нәтижесі шын болады.

«ЕМЕС» операциясында келесі шартты белгілер пайдаланылады: ЕМЕС, ‾, ˥ not А. ЕМЕС логикалық теріске шығару операцияларының нәтижесі келесі ақиқат кестесімен анықталады.

Операция НЕМЕСЕ - логикалық қосу (дизъюнкция).

НЕМЕСЕ логикалық операциясы қарапайым және күрделі логикалық пікірлер болуы мүмкін, екі нұсқауларды біріктіру функциясын орындайды. Логикалық әрекеттің көзі болып табылатын пікірлер, аргумент деп аталады. НЕМЕСЕ операциясының нәтижесі, егер ақиқат мәнінде, түпнұсқалық сөздердің кемінде біреуі ақиқат болса, ақиқат болады.

НЕМЕСЕ логикалық операциясының нәтижесі келесі ақиқат кестесімен анықталады.

Қолданылатын белгілеулер: А немесе В; A v В; А ог В. Түсінікті болу үшін күрделі логикалық түрлендірулерді орындау кезінде біз А + В белгілеуін қолданамыз, бұл жерде А, В — аргументтер (бастапқы пікір).

Операция ЖӘНЕ - логикалық көбейту (конъюнкция).

ЖӘНЕ логикалық операциясы жәй және күрделі логикалық өрнектер бола алатын екі пікірдің (аргумент) қиылысу функциясын орындайды.

ЖӘНЕ  логикалық операциясының нәтижесі - түпнұсқалардың екеуі де ақиқат болған жағдайда ғана ақиқат болады.

ЖӘНЕ логикалық операциясының нәтижесі келесі ақиқат кестесімен анықталады.

Қолданылатын белгілеулер: А и В; А ^ В; А & В; A and В.

Кешенді логикалық қайта құру кезінде А-В белгілерін қолдануға келісеміз, бұл жерде А, В — аргументтер (бастапқы пікір).

Сабақты және дағдыларды бекіту үшін оқушыларға карточкаларды толтыру ұсынылады. (қосымша 2)

1.      Берілген тапсырмада келтірілген пікірлердің қатарына күрделі сөйлемдерге «√» белгісін қою тиіс.

2.      Берілген формулаларға сөйлем құрастыру

Оқушылар бір-бірінің жұмысымен алмасып, бағаланады.

Қосымша тапсырма.

Карточка бойынша жұмыс (қосымша 3).

Берілген пікірлерден жай сөйлемді белгілеп алып, әрқайсысын әріппен көрсету; Әрбір күрделі пікірді әріппен және логикалық операциялар белгілерімен жазу.

Презентация

Кесте

Карточкалар

Карточка

Сабақтың соңы

Кері байланыс

5 мин

Сабақтың соңында оқушылардың сабақты меңгеруі дәрежесін және олардың жұмысының нәтижесін бағалауға шақырылады.

• Бүгінгі сабақ сіз үшін табысты болды ма?

• Сабақтан не есте қалды?

Стикерлер