Ом заңы – электр тогының негізгі заңдарының бірі. Ом заңы – өткізгіштегі ток күшінің (І) осы өткізгіштің ұштары арасындағы кернеумен (U) байланысын анықтайды: U=r*І (1) мұндағы r өткізгіштің геометриялық өлшемдеріне, электрлік қасиеттеріне және температурасына байланысты болатын пропорционалдық коэффициенті r – омдық кедергі немесе өткізгіштің берілген бөлігінің кедергісі деп аталады. Ом заңын 1826 ж. неміс физигі Г. Ом (1787 – 1854) ашқан.
Электр ток көздері. Ом заңы
Келесі бет
Электр тоғы туралы ұғым енгізу және ток
көздерін қарастыру;
Ток күшінің, кернеу мен кедергінің формуласын
шығару барысында Ом заңына анықтама беру;
Физикалық шамаларды қарастыру және оның
өлшем бірліктерін анықтау;
Есептерд шығаруда формулаларды қолдануды
үйрену.
Келесі бет
Негізгі ұғымдар
Электр тогы дегеніміз зарядталған бөлшектердің
реттелген қозғалысы.
Электр ток көздері:
1. Гальваний элементі
2. Электрофор машинасы
3. Термоэлемент
4. Фотоэлемент
5. Аккумулятор
Келесі бет
Гальваний элементтері
Келесі бет
Ток көздері
Жылулық ток көздерінде – ішкі
энергия электр энергиямына
түрленеді
Механикалық ток көздерінде –
мех. энегрия электр
энергиясына түрленеді
Негізгі формулалар және шамалардың
өлшем бірліктері
I= g/t I(А) – ток күші
1А=1Кл/с
U= A/g U (1В) – кернеу
R=ρ ℓ/S R ( 1Ом) кедергі
1В=1Дж/Кл
ρ = RS/ℓ (1 Омּм) меншікті кедергі
Келе
сі бет
Ток күші кернеуге тура пропорцианаль және
тізбек бөлігінің кедергігісіне кері
пропорцианаль болады.
Ғалымдар
А. Ампер
Г. Ом
А. Вольта
Келесі бет
Ом заңы
I өткізгіштегі ток күші
U өткізгіш ұштарындағы кернеу
R өткізгіш кедергісі
Келесі бет
Сабақты бекіту есептері
Омға келтіріңдер: 200мОм; 0,5 кОм ;
50 Мом ;50 мОм ; 0,03МОм ;3кОм.
200мОм=0,2Ом
0,5 кОм=500Ом
50МОм=50000000 Ом
50мОм=0,05 Ом
0,03МОм=30000 Ом
3 кОм=3000 Ом
Келесі бет
Ұзындығы 10м, көлденең қимасы 0,1мм² мыс
сымның кедергісін анықтаңдар.
Берілгені:
S =0,1 мм2
l = 10 v
017,0
Ом
R=?
Ч
2
мм
м
Шешуі:
l
S
,0
017
R
R
2
Ом
мм
2
мм
1,0
10
м
7,1
Ом
Жауабы: R=1,7 Ом7
Келесі бет
Ом заңына есептер
Ұзындығы 120 м, көлденең қимасының ауданы
0,05м2
нихром сымтемір, 220 В кернеуі көзіне
жалғанған. Сымдағы ток күшін анықтаңыз.
Берілгені: = 120 м ,S = 0,5 мм(cid:7), U = 220 В,
ρ = 1,1
ℓ
Ом∙мм² /м
Т/К: I ?
Шешуі:
R = ρℓ/S
R = 1,1 Ом∙м² /м ∙ 120 м
I = 220 В
׃ 264 Ом =0, 83 А
׃ 0,5 мм(cid:7) = 264 Ом
Жауабы: I = 0,83 А.
Келесі бет
Сөзжұмбақ
Ток көздерінің аттарын табыңыз
Р
О
Т Е Р М О Э Л Е М Е Н Т
Ф О Т О Э Л Е М Е Н Т
Т
А К К У М У Л Я Т О Р
О
О
Е
Л
Е
Т
Л
Н
К