Ом заңы – электр тогының негізгі заңдарының бірі. Ом заңы – өткізгіштегі ток күшінің (І) осы өткізгіштің ұштары арасындағы кернеумен (U) байланысын анықтайды: U=r*І (1) мұндағы r өткізгіштің геометриялық өлшемдеріне, электрлік қасиеттеріне және температурасына байланысты болатын пропорционалдық коэффициенті r – омдық кедергі немесе өткізгіштің берілген бөлігінің кедергісі деп аталады. Ом заңын 1826 ж. неміс физигі Г. Ом (1787 – 1854) ашқан.
            
        
        
        
                    
                                    
                        
                        
                            Электр ток көздері. Ом заңы
Келесі бет
                        
                     
                                    
                        
                        
                             Электр тоғы туралы ұғым енгізу және ток 
көздерін қарастыру;
 Ток күшінің, кернеу мен кедергінің формуласын 
шығару барысында Ом заңына анықтама беру;
 Физикалық шамаларды қарастыру және оның 
өлшем бірліктерін анықтау;
 Есептерд шығаруда формулаларды қолдануды 
үйрену.
Келесі бет
                        
                     
                                    
                        
                        
                            Негізгі ұғымдар
 Электр тогы дегеніміз зарядталған бөлшектердің 
реттелген қозғалысы.
 Электр ток көздері:  
    1. Гальваний элементі
    2. Электрофор  машинасы 
    3. Термоэлемент
    4. Фотоэлемент
    5. Аккумулятор
Келесі бет
                        
                     
                                    
                        
                        
                            Гальваний  элементтері
Келесі бет
                        
                     
                                    
                        
                        
                            Ток көздері
Жылулық ток көздерінде  – ішкі 
энергия электр энергиямына 
түрленеді
Механикалық ток көздерінде – 
мех. энегрия электр 
энергиясына түрленеді
                        
                     
                                    
                        
                        
                            Негізгі формулалар және шамалардың 
өлшем бірліктері
I= g/t        I(А) – ток күші 
1А=1Кл/с
 U= A/g     U (1В) – кернеу
                  
 R=ρ ℓ/S    R ( 1Ом)  кедергі 
1В=1Дж/Кл
 ρ = RS/ℓ   (1 Омּм)   меншікті кедергі
Келе
сі бет
                        
                     
                                    
                        
                        
                            Ток күші кернеуге тура пропорцианаль және 
тізбек бөлігінің кедергігісіне кері 
пропорцианаль болады. 
Ғалымдар
           А. Ампер
          Г. Ом  
  А. Вольта
Келесі бет
                        
                     
                                    
                        
                        
                            Ом заңы
 I  өткізгіштегі ток күші
U  өткізгіш ұштарындағы кернеу
R  өткізгіш кедергісі
Келесі бет
                        
                     
                                    
                        
                        
                            Сабақты бекіту есептері
Омға келтіріңдер:  200мОм; 0,5 кОм ; 
50 Мом ;50 мОм ; 0,03МОм ;3кОм.
200мОм=0,2Ом
  
0,5 кОм=500Ом
50МОм=50000000 Ом
50мОм=0,05 Ом
0,03МОм=30000 Ом
3 кОм=3000 Ом
Келесі бет
                        
                     
                                    
                        
                        
                            Ұзындығы 10м, көлденең қимасы 0,1мм² мыс 
сымның кедергісін анықтаңдар.
Берілгені:
S =0,1 мм2
l = 10 v
017,0
Ом
R=? 
Ч
2
мм
м
Шешуі:
l
S
,0
017
R
R
2
Ом
мм
2
мм
1,0
10
м
7,1
Ом
Жауабы: R=1,7 Ом7 
Келесі бет
                        
                     
                                    
                        
                        
                            Ом заңына есептер
Ұзындығы 120 м, көлденең қимасының ауданы       
0,05м2
 нихром  сымтемір, 220 В кернеуі көзіне 
жалғанған. Сымдағы ток күшін анықтаңыз.
 Берілгені:   = 120 м ,S = 0,5 мм(cid:7), U = 220  В, 
ρ = 1,1 
ℓ
Ом∙мм² /м 
Т/К: I  ?
 Шешуі: 
 R = ρℓ/S
 R = 1,1 Ом∙м² /м ∙ 120 м
 I = 220 В 
׃ 264  Ом =0, 83 А
׃ 0,5  мм(cid:7) = 264  Ом
 Жауабы: I = 0,83 А. 
Келесі бет
                        
                     
                                    
                        
                        
                            Сөзжұмбақ
 Ток көздерінің аттарын табыңыз
Р
О
Т Е Р М О Э Л Е М Е Н Т
Ф О Т О Э Л Е М Е Н Т
Т
А К К У М У Л Я Т О Р
О
О
Е
Л
Е
Т
Л
Н
К