Открытый урок по кумыкскому языку на тему : " Разряды наречий " 7 кл

Урок родного (кумыкского) языка в 7 классе

Подготовила и провела

учитель родного языка и

литературы

Гаджиева Тетей

Дарснытемасы:  Гьаллыкъныбёлюклери.

Дарснымурады:1.Текстни ичиндегигьаллыкъланытабыпбажармакъваоланымаънасынтокъташдырмакъ;

 2.Гьаллыкъны бёлюклерибулантанышэтмек;

 3.Гьаллыкъны жумладагъыкъуллугъунтокъташдырмакъ.

Дарсныюрюлюшю.

1.Къурум мюгьлет. (слайд 1)

-Салам яшлар. Бизбугюнгьаллыкъларбулантанышлыгъыбызныузатажакъбыз. Бударсдабизгьаллыкъныбёлюклерибулантанышболажакъбыз.

2. Уьйгеишнитергев.

3.Айтывланы уьстюндеиш. (слайд 2)

Жумагюнявгъанянгурсонгугюнтокътар, сонгугюнявгъанянгуркъачантокътар?

Билимсизгебиргюнгелир, билимсиликогъарбиздейчанчылыр.

Терекниемишитюбюнетюшер.

Эртеонгмагъангечонгмас.

Татлисёзйылланныичиденчыгъарыр.

Кёпсёйлеген, кёпянгылар.

(Шу айтывланыичиндеги бары да гьаллыкъланыязыпалыгъыз).

4.Янгы дарсныанглатыв.

«Гьаллыкъланыбёлюклери» дегенёммакъныохув.

Бирболгъан, бирболмагъанбиртамашашагьарболгъан. Шошагьарда бары да тилгесимлеряшайболгъан, шоланыарасындагьаллыкълар да болгъан. Буларбиргюншагьарны баш майданынажыйылып, оьзленииштагьынагёребёлюклегебёлюнюптокътагъан. Гьарбелюкнюбашчысыболупсоравлартокътагъан. Биртайпагьаллыкълар-къыдырывчуларбашчысыкъайда? дегенсоравубулан – оьзлеге ер гьаллыкълардегенатныкъойгъан. Экинчитайпагьаллыкъларкъачан? дегенбашчысыбулангъыларыоьзлегезамангьаллыкълардегенатгъаесболгъанлар. Соравгьаллыкъланыбашчыларыкъайда? Къачан? Нечик? Къайсылай? къайдан? неге? болуптокътагъанлар. Нечик? дегенбашчысыкюйгьаллыкълланыбашындатокътагъан. Нечакъы? дегенсоравоьлчевгьаллыкъланыбашчысыболуптокътагъан.

- Бары да гьаллыкълар бармы шунда? Геремен,шундагелген ер гьаллыкълар, замангьаллыкълар, соравгьаллыкълар.

-Барыгъыздажыйылгъансыз, эннигьартайпагьаллыкълароьзюнюмаънасынавасоравларынагёре 5 белюкгебёлюндюгюзвагьаригизниатыгъыз да бар.

Шулай, гьаллыкъларсёйлешип, маъналыбелюклегебелюнген.

5. Айырыв диктант. (слайд 4)

(Гьаллыкъланымаънабелюклеринегереайырып,тапкъырлагъаязыгъыз).

Чалт, аста, эртен, бугюн, алгъа, туврадан, къайсылай? къачан? биркерен, бирдагъы да, тангала, ярты-юрту, къаттыгюн, шоссагьат, йыракъдан, атгъанлай, бизинче, къайтыкъ-къуйтукъ, онча, аз-аз, артлы-аллы, негьакъдан, сийрек, гьавайын, айтгъанлай.

6.Китап буланиш.  (слайд 5)

Тапшурув №473

7.Ял алыв.

-Гёзлригизникъысыпябыгъызвагерипачыгъыз.

-Гёзлеригизниайландырыгъыз:оьрге, тюпге, онга, солгъа.

-Къолларыгъызныузатыгъызоьрге, тюшюрюгюзтюпге.

8. Ребусланычечивю (слайд 6,7,8)

9. Яратывчулукъ диктант (слайд 9)

(Гьаллыкълагъакъаршыдашсёзлерязыгъыз).

Тез-…                 кёп-…

арекден-…                                                  гюндюз-…

эртен-..             эниш-…

йыракъ-…         ярты-юрту-…

оьрде-…                                                      иссилей-…

мунда-…                                       гьали-…

10. Жумланы синтаксис чечивю (слайд 10)

Тереклердеянгуртамчылараста-астаагъыза. (простой, хабар, генглешген, толу, экибелюклю).

11.Яратывчулукъ оюн (слайд 11)

Кайсыгюпчапмакъдегенишликгекепгьаллыкъларязса, шогюпутажакъ.

12. Тест (слайд 11, 12)

13. Уьйгеиш (слайд 13)

14. Дарснынатижасынчыгъарыв.

-Бугюнгюдарсда сиз не билдигиз?

-Нечеванечикбелюклегебелюнегьаллыкълар?

15. Яшланыкъыйматлав.