Паараласпыт аат тыл

СОГЛАСОВАНО Заместитель директора по УМР __________      /Исакова М.Е./ 14 ноября 2017 года Тема: аат тыл ахсаана Учуутал сыала: о5олорго аат тыл  ахсаанынан хайдах уларыйарын быьаарыы . Уерэнээччи сыала: аат тыл ахсаанынан хайдах уларыйарый? Тылы сайыннарыы. Саца чаастарынан Саха сирин айыл5атын араас кестуутун уонна култууратын эгэлгэ керуцун  бэлиэтиир, саха терут дьарыгар туттуллар тыл беле5ун хомуур суолталаах тылга, тыл кэккэтигэр тирэ5ирэн ситэрэр,  ааттыыр, суолталарыгар сеп тубэьиннэрэн тыл ситимэ уонна этии толкуйдуур. Бэриллибит тыл оло5уттан саца  чаастарынан  тылы уескэтэр араас  сыьыарыыны туьанан, сахалыы тыл эгэлгэтин уескэтэргэ эрчиллэр. Бодороьуу култуурата: кэпсэтии, субэлэьии, сэьэргэьии, сепсеьуу. Саца керуцэ: истии култууратын тутуьуу, кэпсэтии сыалын­соругун, дьон этэр санаатын, кэпсэтии ис хоьоонун  ейдееьун, кэпсэтии сиэрин, сацарыы  култууратын тутуьуу Суруйуу: Сурук­бичик култууратын тутуьуу, тупса5ай буочарынан ыраастык суруйуу. Тиэкиьи устуу. Истэн  суруйуубэриллибит тыллартан этии толкуйдааьын, этиилэри сааьылаан текис оноруу. Этаба 1 Тэрээьин 1 мен 2 Уерэнэр тугэни тэрийии 10 мен Уруок хаамыыта Учуутал дьарыга ­ о5олор уруокка бэлэмнэрин керуу,  бэрибиэркэлээьин 1 сорудах: (пааранан улэ) идэни кердерер  сыьыарыылаах аат тыллары толкуйдаан суруйун.  2 сорудах: уопсай ааты бэлиэтиир тылларга  холобурда этин. 3 сорудах.  (Беле5унэн улэ) (паараласпыт аат тыллар бэриллибиттэр) аат тыллары фишкалар кемелерунэн ситэрэн суруйун.  Уерэнээчи дьарыга ­ сана билиини ыларга бэлэмнэнии ­ паранан сорудахтары толороллор 3 Уерэнэр соругу туруоруу 5 мен ­ эьиги санаа5ытыгар бу туох тыллар  бэриллибиттэрий? ­ то5о кинилэри параласпыт диэтигит? ­ бу тылларга ыйытыыта туруорун эрэ. ­ ханнык сана чааьа ким? Туох? Диэн ыйытыыга  хоруйдууруй? ­ ол аата бугун биьиги ханнык аат тыллары билэр  эбиппитий? 1 сорудах: (тылынан) параласпыт аат тыллары  туьанан хас биирдиигит этиитэ толкуйдаан. 2 сорудах:  (суругунан) 80 сирэй, 2 эрчиллии.  Тиэкиьи аах, элбэх ахсаанна уларытан уьул. 3 сорудах: аат тылы ырытыы. Исхиэмэни туьанан.  4 Уерэнэр соругу толоруу  (кинигэни  кытта улэ)20  мен ­ параласпыт ­ то5о диэтэр депииьинэн арахсыбыт ­ ким? Туох? ­ аат тыла ­ паараласпыт аат тыллар ­ о5олор этии толкуйдууллар. ­ тиэкси уларытан усталлар  ­ аат тылы ырыта уерэнэллэр (Хотууру, олоппос, кыргыттар) 4 сорудах: буочарга улэ ­ паараласпыт аат диэн тугуй? ­ паараласпыт аат хайдах сурулларый? ­ Паараласпыт аат хас ахсаанна туттулларый? 81 сирэй 9 эрчилии ­ ыраас, кырасыабай буочарынан  усталлар ­ ыйытыыга хоруйдууллар  Дьиэ5э улэни суруналлар ­ бээлэрин сыаналана уерэнэллэр 5 Тумук 5мен 6 Дьиэ5э улэ 1  мен 7 Сыана  туруоруута 2  мен