POTENCiAL ENERGJYA

No’kis rayoni’ XBMXMThSHBne qarasli’

№ - 22- sanli' uluwma worta bilim beriw mektebinin'

Fizika pa'ni mug'allimi

Ag’i’lash   Saylauovti’n’

POTENCIAL ENERGIYA

atli’ temasi’ boyi’nsha

sabaqli’q is jobasi’

2015-2016 ji’l

No’kis Rayoni’                                                                                                  22-mektep  Saylauov Ag’i’lash

№38-TEMA   . POTENCIAL ENERGIYA

Sabaqti’n’ maqseti

a)Bilimlendiriw maqseti

Woqi’wshi’larg’a potencial energiya  haqqi’nda uluwma tusinikler beriw ha’m bul temani’n’ basqa temalardan wo’zgesheligin ayti’p wo’tip temani’ baslaw.

b) Tarbiyali’q maqseti.

Woqi’wshi’larg’a temadan kelip shi’qqan halda wo’mirde jaqsi’ menen jamanni’n’ birdey juriwin biraq jaqsi’li’qti’n’ jen’ip shi’g’i’wi’n tusindirip, woqi’wshi’lardi’ jaqsi’li’q ruwxi’nda ta’rbiyalaw.

c)Rawajlandi’ri’w maqseti

Woqi’wshi’lardi’n’ pa’nge degen qi’zi’g’i’wshi’li’g’i’n artti’ri’w na’tiyjesinde wolardi’n’woqi’w ham jazi’w ko’nlikpelerin artti’ri’p bari’w

Sabaqti’ qurallandi’ri’w

Sabaqli’q kitap,tarqatpa materiallar, ha’m ko’rgizbeli qurallar.

Sabaqta paydalani’lg’an metodlar: «Blits» interaktiv metodi’ «Skarabey» interaktiv metodi’

Sabaq jobasi’

Sabaqti’n bari’si’

Sholkemlestiriw

Klassqa kirip woqi’wshi’lardi’n’tazali’g’i’na,klass tazali’g’ina itibar qarati’w.Woqi’wshi’lardi’n’ woqi’w qurallari’n ko’zden keshirip  na’wbettegi sabaqqa tayarli’g’i’n tekseriw

Uyge tapsi’rma soraw

Kinetikali’q energiya temasi’n soraw

Tema

Wo'z ara ta'sir yetiwshi denelerdin' yamasa dene bo'limlerinin' bir - birine Sali’sti’rg'anda jag'dayi’na baylani’sli’ energiya potencial energiya dep ataladi’.

Jer betinen h biyiklikte m massali’ denenin' potencial energiyasi’ to'mendegishe an'lati’li’wi’n bilesiz:

No’kis Rayoni’                                                                                                  22-mektep  Saylauov Ag’i’lash

No’kis Rayoni’                                                                                                  22-mektep  Saylauov Ag’i’lash

Denege jumsalg'an awi’rli’q ku'shinin' jumi’si ‚dene potenciyal energiyasi’ni’n' kemeyiwine ten’.

Yeger  m massali’ dene jerden h biyiklikke ko'terilse wol jag'dayda awi’rli’q ku'shinin' jumi’si’ teris boladi’:

Dene vertikal yernes, ba'lkim qi’yali’q boylap qozg'alg'anda denenin' basi’p wo'tken joli’ qansha boli’wi’na qaramastan. Awi’rli’q ku'shinin' jumi’si’ tek g'ana woni’n' biyikligi arqali’ ani’qlanadi’. Ma'selen, siz ko'p qabatli’ jaydi’n' tekshelerinen 35 m arali’qti’ ju'rip, alti’nshi’ qabatqa shi’qti’n'i’z. Bul qabatti’n' jerden biyikligi 20 m, massan'i’z 50 kg bolsa, sizin' awi’rli’q ku'shin'iz atqarg'an jumi’s to'mendegishe tabi’ladi’

Yeger alti’nshi’ qabatqa tekshe arqali’ yernes, ba'lki liftte koterilsen'iz de awi’rli’q ku'shin'iz tap sonday g'a ten' jumi’s atqaradi’

Sabaqti’ bekkemlew

Bekkemlew ushi’n «Debat», «klaster» interaktiv metodi’ usi’ni’s yetiledi. Tema boyi’nsha woqi’wshi’larg’a  qayta sorawlar berip ha’m qosi’msha tapsi’rma tu’rinde ha’r toparg’a krosvordlar tarqati’ladi’.tapsi’rma wori’nlani’p bolg’annan son’ bosli’qlardi’ toli’qti’ri’w maqsetinde,bilimlerin bekkemlep bari’w ushi’n yadtan formulalar jazadi’.

1Potenciyal energiya dep nege ayti’ladi’?

2.m massali’ denenin' jerden h biyikliktegi potenciyal energiyasi’ qalay an'lati’ladi’?

3.m massali’ dene biyiklikten  biyiklikke tu'skende aw’irli’q ku'shinin' atqarg'an jumi’si’ qalay anlati’ladi’?

4.Awi’rli’q ku'shinin' atqarg'an jumi’si’ menen potenciyal energiya arasi’ndag'i’ baylani’sti’ ta'riyplep berin'.

5.h biyiklikte turg'an m massali’ dene jerge tu'sse, awi’rli’q ku'shinin' atqarg'an jumi’si’ nege ten'? Yeger sol dene jerden h biyiklikke ko'terilse  she?

Uy tapsi’rma tapsi’ri’w

Potensiyal energiya temasi’n woqi’p keliw. 

Sabaqti’ juwmaqlaw

Uy jumi’si’n qayta yadi’na sali’p wotip,bugingi sabaqqa belsene qatnasqan woqi’wshi’larg’a tiyisli bahalari’n qoyg’an halda bugingi sabag’i’ma juwmaq jasayman

No’kis Rayoni’                                                                                                  22-mektep  Saylauov Ag’i’lash