презентация информатика

Операциялық жүйені басқарудың  негізгі тәсілдері және объектілері 5 сынып

• Операциялық  жүйе  дегеніміз  –  есептеу  процестері  мен  мен  компьютерді  аппаратураны байланыстыратын жинақталған программа.  пайдаланушы  басқару  және

• Дербес  компьютерлер  үшін  операциялық  жүйелердің  бірнеше  әр  түрлі  жұптары даярланған: Microsoft MS DOS фирмасының операциялық жүйесі  Windows (95, 98, ME, NT, 2000, XP, Vista), Linex Apple фирмасының Mac  OS  операциялық  жүйесінің  әртүрлі  версиялары  қолданылады.  Серверде  көбіне Windows NT/XP және UNIX операциялық жүйелері пайдаланылады.

Файлдық  жүйе  мен  аппараттық  құралдарды  басқарудағы  ОЖ­нің  негізгі  тәсілдері: • Диалогтық қоршамдар – қолданушыға ыңғайлы интерфейс қалыптастыратын,  қолданушы  мен  компьютердің  арасындағы  диалогты  жеңілдететін,  ОЖ­нің  объектілерімен  (файлдармен,  каталогтармен)  программалардың  жиынтығы.  Сыртқы  түріне  қарай  диалогтық  қоршамдар  текстік  (NC),  графикалық  (Windows 3.1) болып бөлінеді. –  қолданбалы  • Драйверлер  программалар  мен  ОЖ­нің  сыртқы  құрылғыларының  өзара байланысын жасақтайтын программалар. Драйверлер  тышқан,  пернетақта,  принтер  және  сканер  сияқты  құрылғылардан  келіп  түскен ақпаратты өңдеуге жауап береді.  • Утилиттер  дегеніміз  –  ОЖ­нің  функционалдық  мүмкіндіктерін  кеңейтетін  және толықтыратын қосымша құралдар.

Қазіргі таңдағы Windows дербес компьютерге  арналған ең кең тараған операциялық  жүйе. Windows­ты танымал қылған  оның  артықшылықтары: • Ыңғайлы  және  қарапайым  графикалық  интерфейс  (интерфейс  –  адам  мен  компьютер арассындағы қарым­қатынас);  • Көптеген программалардың параллель жұмыс жасауы.  •  Жаңа құрылғылардың автоматты түрде бапталуы; Windows­тың тарихы  1985 жылы оның алғашқы версиясы Windows 1.0  шыққаннан  басталады.  Оның  негізгі  басқару  құралдары  –  манипулятор  “тышқан”  және  “пернетақта”.

Windows  жүктелгенде    экранға  оның  алғашқы  беті    ­  Жұмыс  үстелі  шығады.  Жұмыс  үстелі  ­  әр  түрлі  Windows  объектілері  және  басқару    элементтері  орналасатын жүйелік объект (графикалық орта). Windows объектілері  жұмыс  үстелінде  өздерінің    графикалық    кескіндері  арқылы  беріледі,  оларды    пиктограммалар  немесе  жарлықтар  деп атайды. Windows объектілері екіге жіктеледі: Негізгі объектілер – олар программалар, құжаттар, қаптамалар; Арнайы объектілер – басқару тақтасы, т. б.

o Программа (Windows­та қолданба ұғымы қолданылады) –  есеп  шығаруға,  сондай  –  ақ  берілген  мәселені  шешуге,  құжаттар жасауға арналған объектілер.

o Құжат  –  қолданбалы  программа  көмегімен  өңделетін  объект, Windows жүйесінде  құжатта мәтіндік, графикалық,  дыбыстық және бейнелік ақпараттар болады.

o Қаптама  (каталог)  –  құжаттарды,  программаларды,  сол  сияқты  басқа  қаптамаларды  сақтайтын  контейнер.  Жұмыс  үстеліндегі  негізгі  объектілерге    Мой  компьютер,  Корзина,  Мои документы т. с. жатады.

Негізгі басқару элементтері Есептер тақтасы Бас меню Терезе Негізгі басқару элементтеріЕсептер тақтасыТерезеБас меню

Тышқан арнайы төсем бетімен жылжығанда экран бетінде активті басқару  элементі – тышқан көрсеткіші қозғалады. Тышқан нұсқағышы әртүрлі   режімде  түрін өзгертуі мүмкін.  Тышқанның негізгі басқару тәсілдеріне  төмендегі қимылдар жатады: ­ ­ ­ ­ ­ тышқан  батырмасын  бір рет шерту; тышқан батырмасын екі рет қатарынан шерту; оң жақ батырманы басу; тасымалдау  (drag and drop  ­ жылжытып әкеліп тастау); тышқанды созу (drag) ;