Файлдар
Бумалар
Белгішелер
Информатика және
есептеуіш техника
негіздері 5 сынып
Мақсаты
Білім
Түсінік
Файл, бума, белгішелер жайлы түсінікті тұжырымдайды
Файл, бума, белгішелердің қызметі мен ерекшелігін
түйіндейді.
Қолданыс
Файл, буманы құрып, сақтау амалдарын пайдалана
отырып тәжірибеде қолданады.
Анализ
Файлды құру және оны саұтау жодарын анықтап
саралайды.
Синтез
Баға
• Буманың адам өміріндегі маңызы ұғымын тұтастырады.
• Файлды құру жолдарын қайта қарасатырады
• Файл, бума, белгіше ұғымдары жайлы түсінікті қысқаша
қайта қарастырады.
• Файл құру маңыздылығын ерекшелейді.
Тақырып жоспары
•Файлдар жайлы түсінік
•Бума дегеніміз не?
•Белгішелер туралы түсінік
Файлдар дегеніміз не?
Файлдар дегеніміз – мәліметтер сақтауға арналған
сыртқы тасымалдаушыдағы жадының ат қойылған аймағы
немесе бөлігі.
File (ағылшын тілінен аударылғанда) бума, іс қағаздар
жинағы, сонымен қатар ақпаратты сақтау деген мағынаны
білдіреді.
Файлдың құрылысы
Файл типтерінің кейбір негізгі «құжат ретінде»
белгіленулерінің тізімі төменде келтірілген:
. bmp Paint
. doc Word WordPad
. txt Блокнот қолданбасының құжаты
. wav Фононграф қолданбасының дыбыстық
файлы.
. avi Бейне — клип
. xls Excel кестелік процессорының құжаты
. ppt PowerPoint қолданбасының тұсаукесері
Файлдың құрылысы
Файлдың аты мен түрі нүктемен
бөлінеді.
Әр файлдың аты болады.
Сол бөлік аты
Осы бөліктің
ұзындығы 1 — 255
символға дейін
болады.
ФАЙЛ
АТЫ
Оң бөлік – түрі (типі)
Бұл бөлігі 3 символдан
тұрады және оның
түрін (типін)
анықтайды.
Файлдың құрылысы
Файл не бағдарлама, не құжат болуы
мүмкін
Файлдың типі бойынша компьютер оның
бағдарлама немесе құжат екендігін
анықтайды.
Егер файлдың типінде .ехе немесе .соm белгілеулері
тұрса, онда бұл бағдарлама болғаны. Ал қалған
белгілеулері бұлардың бәрін компьютер құжат
деп анықтайды.
Файлдар құрылысы
Файлдың аты, түрі, символмен берілген
(байт) көлемі, операциялық жүйенің
календары мен сағатынан алынып
жазылған күні, айы, сағаты файлдың
атрибуттары (көрсеткіштері) деп аталады.
Бумалар
Бума дегеніміз аты аталған файлдар тобы.
Windows 98 дің бумалары каталог рөлін
атқарады.
Мысалы: тұрмыстық деңгейде буманы кәдімгі ішіне
қағаз беттерін файлдарды салатын бумалармен
салыстыруға болады.
Windows 98 дегі барлық файлдар, құжаттар
мен бағдарламалар бумаларда сақталады.
Бумалардың аты, файлдың аты сияқты оның
мазмұнын көрсете алады.
Жүйелік бума
каталогтар
Жұмыс
бумалары
Бум
а
Бума Элементтері
Тақырып
Мәзір
Терезені басқару батырмалары
Айналдыру жолағы
Құрал саймандар тақтасы
Қалып күй жолы.
Бумалар
! Буманың пиктограммасы болуы мүмкін.
Бума бос болуы да мүмкін.
! Бумада аты бірдей объектілер болмауы керек.
! Буманың ішіндегісін қарап шығу үшін, тінтуірдің
батырмасын онда екі рет басу жеткілікті.
Файлдар мен Бумалар
Файлдар мен Бумалар жиынымен мынадай
операциялар жасауға болады:
Көшіру;
Таңдалған шарт бойынша реттеу;
Қолданбалы программалар арқылы мазмұнын қарап,
өзгертуге болады.
Белгішелер туралы түсінік
Белгішелер
Белгіше дегеніміз(ағылш. icon) – бейнебетте көрінетін және
пайдаланушы қандай да бір әрекеттерді жасай алатын
нысанды көрсететін кішкене сурет.
Белгішелер тиісті файлдар мен
құрылғылардың белгішелері болып
табылады, сондықтан оларды үстеу немесе
жою бағдарламалар мен файлдардың
өздеріне ешқандай әсер етпейді.
Белгішелер
Қызметі:
1. Әмірлерді еске сақтамастан н/е оларды
пернетақтадан терместен компьютердің
белгілі бір әрекеттерін басқаруға мүмкіндік
береді.
2. Оларды компьютерде сақталған файлдар мен
бағдарламаларға есік ашатын порталдар
ретінде қарастыруға болады.
3. Белгішелер бағдарламаларды, файлдарды,
қалталарды, дискілерді, веббеттер мен басып
шығарғыштарды ашуға мүмкіндік береді.
10-саба__.pptx
