Разработка урока по информатика

§ 3. САНДАРДЫ ПОЗИЦИЯЛЫҚ САНАУ ЖҮЙЕЛЕРІНЕ КӨШІРУ

Жоспар • Негізгі позициялық санау жүйелері • Сандарды ондық санау жүйесіне көшіру • Сандарды ондық жүйеден екілік, сегіздік, он алтылық жүйелерге көшіру  Бүтін санды көшіру алгоритмі  Ондық бөлшекті көшіру алгоритмі • Санды екілік санау жүйесінен сегіздік және он алтылық жүйелерге көшіру • Санды сегіздік және он алтылық жүйелерден екілік жүйесіне көшіру • Санды кез-келген жүйеден басқа бір жүйеге көшіру

Негізгі позициялық санау жүйелері Санау жүйесі: Негізі: Цифр алфавиті: Екілік 2 0, 1 Сегіздік 8 Ондық 10 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 0, 1, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 Жаймаланған түрі: 110 = 1*22+1*21+0*20 537 = 5*82+3*81+7*80 55 = 5*101+5*100 Он алтылық 16 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, A(10), B(11), C(12), D(13), E(14), F(15) FC = 16*161+12*160

Сандарды ондық санау жүйесіне көшіру • Кез-келген ондық бүтін санды басқа бір жүйеге көшіру алгоритмі 1. Санды жаймаланған түрінде жазыңыз 2. Жазылған амалды есептеңіз

Сандарды ондық санау жүйесіне көшіру Екілік, сегіздік және он алтылық жүйедегі санды ондық жүйеге ауыстыру мысалы: 2 –> 10 8 –> 10 16 –> 10 11012  = 1*23  +0*22  +1*21 +1*20 = 8 + 2 + 1 = 1110 1238  = 1*82  +2*81 +3*80 = 64 + 16 + 3 = 8310 ABC2  = 10*162  +11*161  +12*160 = 2560 + 176 + 12 = 257210

Сандарды ондық жүйеден екілік, сегіздік, және он алтылық жүйелерге көшіру Бүтін сандарды көшіру алгоритмі: 1. Ондық санды санау жүйесінің негізіне бөлуіміз керек. Бұл процесс бөлінді бөлгіштен кіші болғанша жалғастырылады. 2. Алынған қалдықтарды кері тізбекпен жазамыз.

Бүтін сандарды көшіру мысалы • Ондық жүйеден екілік жүйеге ауыстыру: • Ондық жүйеден сегіздік жүйеге ауыстыру: • Ондық жүйеден он алтылық жүйеге ауыстыру: 7510 = 10010112 7510 = 1138 7510 = 4B8

Сандарды ондық жүйеден екілік, сегіздік, және он алтылық жүйелерге көшіру • Ондық бөлшекті көшіру алгоритмі: • Ондық бөлшек жүйе негізіне тізбектей көбейтіледі, ал алынған бөлшек бөлігі жүйе негізіне тағы да көбейтіледі. Бұл процесс нөлді бөлшек бөлік алынғанша жалғастырылады. • Алынған бүтін бөліктерді тік бағанаға жазамыз.

Ондық бөлшекті көшіру алгоритмі 0,375 ондық бөлшек санын 2- лік жүйеге көшіру мысалы: 0,37510 = 0,0112

Санды кез-келген жүйеден басқа бір жүйеге көшіру Санды p жүйесінен q жүйесіне көшіру алгоритмі: 1. Санды p жүйесінен 10 жүйеге көшіреміз • P жүйесіндегі санның жаймаланған түрін жазып, есептеулер жүргіземіз 2. Санды 10 жүйеден q жүйесіне көшіреміз • Ондық санды санау жүйесінің негізіне бөлеміз • Алынған қалдықты кері тізбекпен жазамыз

Санды кез-келген жүйеден басқа бір жүйеге көшіру 7 жүйедегі 39 санын 12 жүйеге көшіру алгоритмі: • 7 жүйедегі 39 санын 10 жүйеге ауыстыру: 397 = 3*71 + 9*70 = 3010 • 10 жүйедегі 30 санын 12 жүйеге көшіру: 30 12 -24 2 12 6 -0 0 2 397 = 3010 = 2612