Ответы:
1 этап: Ойуунан керен чыычаахтары билии
1-суор, 2-хабдьы, 3-куртуйах, 4- хара улар, 5-караакы, 6- модьугу, 7-тиит тонсо5ойо, 8-татыйык (чычып-чаап), 9-чооруос, 10-ымыы.
2 этап: Чыычаахтар тустарынан ыйытык:
1- тонсо5ой, 2-суор, 3-хаар анныгар, уйаларыгар , 4-тонсо5ой, 5-ымыы, 6-аччыктааьын, 7-модьугу, 8-хабдьы.
3 этап: 1- Вороны смотрели друг на друга, 2-Осталось два глухаря, остальные — улетели, 3-5 минут.
4 этап: Таабырын хоьооннор: 1- кэ5э, 2- куруппааскы, 3- киргил,
5 этап: Бу хаарга чыычаахтар суолларын таай: 1-улар, 2-чычып-чаап , 3- куртуйах
Саха сиригэр кыстыыр
чыычаахтары төһө билэҕин
викторина
Толордо: Степанова Елизавета
5 «а» кылаас үөрэнээччитэ
Сыала: оҕо билиитин хаҥатыы.
Сорук :
1. Оҕо айылҕаҕа интэриэһин сайыннарыы
2. Харыстабыл сыһыаны иитии
3. Чыычаахтар тустарынан билии.
1 этап: «Ойуунан көрөн чыычаахтары
билии»
суор
«Ойуунан көрөн чыычаахтары билии»
ХАБД
ЬЫ
«Ойуунан көрөн чыычаахтары билии»
куртуйах
«Ойуунан көрөн чыычаахтары билии»
хара улар
«Ойуунан көрөн чыычаахтары билии»
караакы
«Ойуунан көрөн чыычаахтары билии»
модьугу
«Ойуунан көрөн чыычаахтары билии»
тиит
тонсо5ойо
«Ойуунан көрөн чыычаахтары билии»
татыйык
(чычып
чаап)
татыйык (чычыпчаап)
«Ойуунан көрөн чыычаахтары билии»
ЧООРУОС
«Ойуунан көрөн чыычаахтары билии»
ымыы
2 этап: Чыычаахтар
тустарынан ыйытык:
Ханнык кыстык чыычаах самай уһун тыллааҕый
1.
(Тонсо5ой)
2. Олохтоох чыычаахтартан хайалара уһун үйэлээҕий
(Суор)
3. Кыстыы хаалбыт чыычаахтар ханна утуйаллар
(хаар анныгар, уйаларыгар )
4. Ханнык кыстык чыычаах уһун тумустааҕый
(Тонсо5ой)
5. Ханнык кыстык чыычаах кыһын сымыыттыыр
(Ымыы)
6. Кыстык чыычаахха туох кутталлааҕый тымныы эбэтэр
аччыктааһын
(Аччыктааьын)
7. Ханнык чыычаахтар кыстыкка хаһаастаналларый
(Модьугу)
8. Ханнык кыстык чыычаах өҥүн уларытарый (кыһын, сайын)
(Хабдьы)
3 этап: Чыычаахтарга суот:
•
➢ «Две вороны» На дереве сидели две вороны и смотрели в разные
стороны.
— У тебя, — говорит первая ворона, — крылья в грязи.
— А у тебя, — отвечает вторая, — лапки в земле.
Как такое может быть? Вороны ведь смотрят в разные стороны.
➢ «Сколько глухарей?» На току гуляли пять глухарей. Одним
выстрелом охотник убил двух глухарей. Сколько глухарей осталось?
➢ «Вареные яйца» Одно яйцо варится 5 минут. Сколько будут
вариться 3 таких яйца?
4 этап: Таабырын хоһооннор
Сайылыкка ы ырааччы,
ҥ
Кутуругун хоротор
Кукукуо кыыс,
Кэдэйэнмэтэйэн олорон,
кэпсээнипсээн кэ ийэр
ҕ
КЭ5Э
Эрбэ5ин туора5ын итигэстээн,
Эрийэбуруйа мэнээктээн,
Ойуурсыһыы хаарын
Оймоон, кэһэн дьаарбайар,
Суолиис таһааран
Сурукбичик таарбайар,
Чөҥөчөк аттынан чөкчөрүйэр,
Дулҕа быыһынан догдоруйар,
Туос курдук туртаҕар,
Тураах курдук хантаҕар,
“Хара улар балтынабын,
Хабыйахаан диэн ааттанабын”, диир
Хаардаах кыраай кыыһын
Хаачыгыраанам сыыһын
Хара ыарҕаттан булуоххут.
КУРУППАА
СКЫ
ҥ ҕ
•Тумустаах да буолларбын
То со ой буолбатахпын,
Чыпчаалга да сырыттарбын
Чыычаах буолбатахпын,
Тииккэ да ытыннарбын
Тии буолбатахпын;
Аарыма мастар
•салааларыттан,
Атахпынилиибин сараадытан,
Тиһиликтээх тирии өрө өбүн
Тиирэ тардан көтөбүн.
ҕ
ҥ
КИРГИЛ
5 этап: Бу хаарга чыычаахтар суолларын таай
•
УЛАР
Түмүк
Айыл5а айбыта барыта кэрэ, үчүгэй диэн
өйдөбүл. Онон, о олор, айыл аны кыра
ҕ
ҕ
эрдэхтэриттэн кэрэхсээн, таптаан
алтыһан улаттахтарына, кэрэни кэрэхсиир,
үтүөнүмөкүнү араара үөрэниэхтэрэ
кэрээнэ суох буолууну сөбүлүөхтэрэ суо а. ҕ
Айыл аны алдьатартан туттунуохтара.
ҕ
Птицы Якутии викторина .pptx
