Санның жартысы

Сабақ тақырыбы:

Санның жартысы

Күні : 8.12.2016 жыл

СЫНЫП: 1-сынып

Қатысқандар саны:           Қатыспағандар саны:

Оқу мақсаты:

            20-ға дейінгі сандарды 2-ден топтап тура және кері санайды; тәжірибе арқылы 2, 4, 6, 8, 10 заттың жартысын табады.

Барлық оқушылар:

Оқушылардың басым бөлігі:

Кейбір оқушылар:

Ресурстар:

санау таяқшалары;оқу құралдары (дәптер, кітап, қарындаштар);

цифрлар жазылған парақшалар.

Тірек сөздер

жарты.

Сабақтың мақсаты:

Сандары жұп болып келген заттардың жартысын табуды үйрету. Тең бөлу дағдысын қалыптастыру.

Сабаққа байланысты деректі материалдар

Сабаққа қатысты ескертпелер

Сыныптағы заттарды тәжірибеде екіге тең бөліп нәтижесінде тек саны жұп болып келген заттарды ғана екіге бөлуге болатынын үйренеді. Яғни 2, 4, 6, ..., 20 сандары. Себебі оқушылар “жұп сандар” деген терминмен таныс емес.

Кіріспе тапсырма. Сабақты оқулықтағы “Сандары жұп заттардың жартысын табуға болады” ұғымды түсіндіруден бастаңыз. Осы мақсатта “Алты қонжықтың тең жартысы үш қонжық болады. Ал сегіз қонжықтың жартысы қанша болады?” деген мазмұнда суретпен берілген тапсырманы орындатыңыз. Суретке қарап оқушылар алты қонжықтың жартысы үш қонжық болатынын түсінеді. Сегіз қонжықтың жартысы қанша болатынын анықтау оларға қиындық туғызады. Сондықтан оқушыларға қиылған сегіз шаршы таратып беріңіз де, оларды тең бөлуді тапсырып, тапсырманы жұппен орындатыңыз. Сегіз шаршының жартысын қалай табуға болатынын алдымен өздерінен сұраңыз. Оқушылардың жауабын тыңдаңыз (тапсырманың шешімін оқушылардың өздері де айтуы мүмкін). Жұмысты төмендегі ретпен бағыт-бағдар бере отырып орындатсаңыз, оқушыларда дұрыс түсінік қалыптасады. Алдымен бір шаршыны алып партаға қойғызыңыз. Оның астына тағы бір шаршы қоюды

ұсыныңыз. Солай шаршыларды бір-бірден бірінің астына бірін жұппен орналастыруын ескертіңіз. Неше жұп шаршы болғанын сұраңыз (төрт жұп шаршы). Яғни сегіз шаршының жартысы төрт шаршы болады деген қорытынды жасатыңыз. Олай болса, 8 қонжықтың

жартысы 4 қонжық болады.

Ескерту: шаршының орнына кез келген сандары тең болып бөлінетін заттарды алуға болады. Мысалы:

қарындаштар, санау таяқшалары т.б.

Құстар. Оқушыларға тапсырманы жұппен орындауды ұсыныңыз.

Жауабы:

— екі бұтаққа суықторғайлар мен кептерлер тең бөлініп қона алады, себебі олардың саны 4 және 2;

— екі бұтаққа қарлығаштар мен үйректер тең бөлініп қона алмайды, себебі олардың саны 1 мен 3 (сондай-ақ үйректер ағаштың бұтағына қона алмайды).

Әр топтағы заттар санының жартысын тап.

Оқушылар заттарды тең бөлуге тиісті және 10, 4, 8 сандарының жартысын табулары керек.

Жауабы:

а) 5 кітап; ә) 2 фломастер; б) 4 дәптер.

Шығарып көр. Оқушыларға тапсырманы өз бетінше орындауды ұсыныңыз. Оларға құмыралардағы гүлдерді санатыңыз. Тапсырманы әркімге жеке орындауды ұсыныңыз. Құмыралардағы гүлдердің саны туралы не ойлайтынын сұраңыз. Қызғалдақтың саны — 5, түймедақ — 12. 5 саны мен 12 санының айырмашылығын сұраңыз. Оқушылардың пікірін тыңдаңыз. Олар 12 түймедағын тең етіп бөлуге болатынын, ал 5 қызғалдақты тең етіп бөлуге бол-майтыны туралы қорытынды жасайды.

Жауабы:

қызғалдағы бар құмырадан жарты гүлді бөліп алуға болмайды.

Тілдік құзыреттілікті қалыптастыру

Қосымша тапсырмалар

Алдын ала 1-ден 20-ға дейінгі сандар жазылған парақшалар дайындап қойыңыз. Барлық оқушыларға сандар жазылған парақшаны бір-бірден таратып беріңіз. Егер сыныпта 20-дан артық оқушы болса, онда екінші топтамадағы сандар жазылған парақшаны таратыңыз. Бірнеше оқушыда бірдей сандар болады. Оқушылардан екі топқа бөлінуді сұраңыз. Бірінші топта парақшаға жартысын есептеп табуға болатын сандар (2, 4, 6, 8, 10, 12, 14, 16, 18, 20) жазылған оқушылар, ал екінші топта парақшаға жартысын есептеуге болмайтын сандар (1, 3, 5, 7, 9, 11, 13, 15, 17, 19) жазылған оқушылар болады.

Суреттегі үшбұрыштар мен шаршыларды сана. Олардың жартысын боя. Тапсырма бойынша суреттегі фигуралардың санын анықтайды. Сол санның жартысын тауып, жартысына тең санға сәйкес фигураларды бояйды.

Жауабы:

5 үшбұрыш;

4 шаршы.

Сандардың жартысын тауып жаз. Тапсырманы орындай отырып, сандардың жартысын табу керек. Жауаптарын дөңгелектердің ішіне жазамыз.

Жауабы

6 саны — 3 және 3,

12 саны — 6 және 6,

4 саны — 2 және 2,

10 саны — 5 және 5,

20 саны — 10 және 10,

8 саны — 4 және 4.

Бағалау

Оқушылар сабақтың соңында:

2, 4, 6, 8, 10 сандарының орналасу ретіне байланысты жартысын табуды меңгереді. Оқушылардың тақырыпты қаншалықты түсінгенін

білу үшін мынадай сұрақтар беріп, жауаптарын тыңдаңыз:

— 10 (8, 6, 4, 2) сандарының жартысын қалай табады?

— 3 саны — 6 санының жартысы екенін дәлелдей аласың ба?

Мынадай тапсырма беріңіз:

— 20 санының жартысын айта аласың ба? Оқушылармен жұмыс дәптеріндегі “Жетістік баспалдағымен” өзін-өзі бағалау жұмысын өткізіңіз.