Sayyoralar

Toshkent Viloyati

Yuqori Chirchiq tumani

XTBga qarashli 34-son umumiy o’rta ta’lim maktabining Boshlang’ich sinf o’qituvchisi Mirzaxmedova Go'zalning

“Sayyoralar” nomli

OCHIQ DARS ISHLANMASI

TOSHKENT 2022

Mavzuning texnalogik xaritasi

Sana: 12.09.2022

Sinf: 4 “G”

Mavzu: Sayyoralar

Darsning maqsadlari:

         a)talimiy: O’quvchilarda sayyoralar haqida tushuncha berish, Quyosh sistemasidagi sayyoralar haqida ma’lumotlarini boyitish. Ularning koyinot haqidagi bilimlarini kengaytirish;

          b)tarbiyaviy: Hayotiy ko’nikmalar  va bilish faoliyatini tarbiyalash, atrof -muhitga ehtiyotkorona munosabatda bo’lishga o’rgatish, ziyraklik  faollik,  ijodkorlik tuyg’ularini tarbiyalashni ona vatanni sevish, uni   qadrlashga  o’rgatish, o’zaro yordam ko’rsatish ko’nikmasini hosil  qilish;

v) rivojlantiruvchi: birgalikda, hamkorlikda, ishlash ko’nikmasini shakllantirish,

“Quyosh sistemasida”gi sayyoralarni farqlashga o’rgatish, yangi so’zlar hisobiga lug’at  boyligini oshirish ko’nikmasini  rivojlantirish,bilim,ko’nikma va malakalarini rivojlantirish;

Dars turi: Yangi bilim beruvchi.

Dars metodi:“ Savol- javob”, “Tushuntirish”

Pedagodik  texnalogiya:   “Tezkor savol-javob”“Guruhlarda  ishlash”, “Insert”, “Zinama-zina”;

Didaktik o’yin  “Kim chaqqon” mashqi.

Dars jihozi: Texnik vositalar,   darslik, globus, sayyoralar haqidagi  rasmlar,  slayd, tarqatma materiallar.

Darsning borishi:

1.Tashkiliy qism

        Bugungi sana, oy, yil, fasl, hafta kunlari, navbatchidan so’raladi. Navbatchi axboroti tinglanadi.

II. Ma’navyat daqiqasi

2022- yil “Inson qadrini ulug'lash va faol mahalla yili”yili deb nomlanganligi aytiladi.O’quvchilar tomonidan she’rlar aytiladi.

E’zoz

Asl farzand bo’lay desangiz                               Gulday unib o’say desangiz

Duo olib to’lay desangiz                                    Ezgu ishlar qilay desangiz

Har bir tongni savobdan boshlang                  Keksalarni ezozlab yashang…

Kuz faslida nishonlanadigan bayramlar so’raladi.

O’quvchilar bayramlarni sanab, mustaqillikka,ustoz va murabbiylarga,ona tilimizga, bayrog’imizga atab she’rlar aytadilar.

(O’quvchilar diqqatini jamlash uchun “Muloqat” metodidan foydalaniladi)

1.Quyosh  nima?

2. Nima uchun “Quyoshni-Yerdagi hayot manbayi”deymiz, fikringizni asoslang.

3. Nima uchun “Quyosh-eng yaqin yulduz”deyiladi?

O’quvchilar fikri jamlanib, xulosa qilinadi.

Fan shior iaytiladi :Ona tabiatni asrash bizning muqqaddas burchimizdiz.

III. Uyga berilgan vazifani so’rash:

Uyga vazifa:Yer quyosh sistemasidagi sayyora. Yulduzlar. Quyosh

O’tilgan mavzu “Zinama-zina”texnalogiyasi orqali mustahkamlanadi.

O’quvchilar uch guruhga bo’linadi.

1-guruh:  Yulduzlar       2-guruh:Zvyozdi        3-guruh: Stars

Guruh sardorlari saylanadi.

Har bir guruh sardori o’zining rag’bat kartochkalarini yig’ib boradi.

Guruhlaga topshiriq:

O’tilgan mavzu boyicha  krossvord  beriladi.

Savollar.

1.     Yer nina deb ataladi?

2.     Mirzo Ulug’bek qurdirgan inshoot nomi nima?

3.     Yerga eng yaqin bo’lgan yulduz?

4.     Bizdan nihoyatda olisda olovdek yonib turadigan shar shakldagi ulkan osmon jismi nima deb ataladi?

5.     Yulduzlarni kuzatadigan asbob nomi nima?

6.     Kim yiliga 4 marta kiyim almashtiradi?

7.     Samoga parvoz qiluvchi qurilma nomi nima?

8.     Yulduzlarni o’rgangan ulug’ bobokalonimiz kim?

9.     Mirzo Ulug’bek qurdirgan rasadxona qayerda joylashgan?

10. Yer quyosh atrofida aylanib chiqqanda nima o’zgaradi?

Guruhlar krossvordni yechib zina shakda sinf temir doskasiga qo’yadilar.

Taqdimot:sardorlar yechgan krossvordni izohlaudilar.

G’olib guruh rag’batlantiriladi. O’quvchilardan qanday so’z hosil bo’lganni so’raladi.O’quvchilar “Sayyoralar”so’zi hosil bo’lganini aytadilar.

IV. Yangi mavzu:Sayyyoralar

Bugungi o’tiladigan mavzu sayyoralar ekanligi o’qituvchi tomonidan aytiladi.

O’qituvchi mavzu haqida tushuncha beradi.Quyosh sistemasida 8 ta sayyora borligi hamda ularning joylashishi haqida ma’lumotlar beradi. Ularning tabiiy yo’ldoshlari,  tuzilishlari va ularning haroratlari haqidagi ma’lumotlari bilan o’quvchilarning bilimlarini yanada boyitadi.

Test topshiriqlari beriladi:

1.                                                                                                 Quyosh sistemasida nechta sayyora bor?

2.                                                                                                 Quyoshga eng yaqin sayyora qaysi?

3.                                                                                                 Quyosh sistemasidagi  eng katta sayyora?

4.                                                                                                 Quyosh sistemasidagi qaysi sayyoraga inson zotining oyog’i  tekkan?

5.                                                                                                 Yerdan qaraganda qaysi sayyora eng yorqin nur taratadi ?

6.                                                                                                 Qdimda qaysi sayyorani  “Urush xudosi” deb atshgan?

VI.Yangi mavzuni mustahkamlash:

Yangi mavzu “Insert” metodi orqali mustahkamlanadi

Guruhlarga topshiriq:

Oquvchilarga 8 ta sayyoralar beriladi ularni tartibi bilan joylashtirish topshiriladi. Har bir guruh a’zolari  sayyoralar haqida  ma’lumotlar  beradilar.

Merkuriy  sayyorasi           Vnera sayyorasi          Yer sayyorasi

Mars sayyorasi                        Yupiter sayyorasi               Saturn sayyorasi

            Uran sayyorasi                                              Neptun sayyorasi

Har bir guruh sardorlari chiqib boshqa guruh a’zolari yo’l qo’ygan kamchiliklarni to’ldiradi, umumlashtirib xulosalaydi.

G’olib guruh rag’bat kartochkalari bilan rag’batlantiriladi.

VII. Darsni yakunlash va baholash: Muloqat metodi.

1.                                                                                                 Quyosh sistemasida nechta sayyora bor?

2.                                                                                                 Eng kichik sayyora qaysi?

3.                                                                                                 Eng katta sayyora qaysi?

4.                                                                                                 Saturn sayyorasining nechta tabiiy yo’ldoshi bor?

5.                                                                                                 Qaysi sayyorada hayot bor?

6.                                                                                                 Mars sayyorasi qadimda nima uchun “Urush xudosi” deb atalgan?

O’qituvchi:

-Aziz o’quvchilar mana bugun biz siz bilan sayyoralarni o’rgandik. Demak, “Quyosh sistemasi”da  8 ta sayyora borligi, ularning har biri  o’z orbitasiga ega ekanligi, nimalardan tashkil topganligi, harorati hamda tabiiy yo’ldoshlari haqidagi ma’lumotlarga ega bo’ldingiz. Mavzuga oid kimda qanday savollar bor? Nimalarga tushunmadingiz?

O’qituvchi shu o’rinda Mirzo Ulug’bek bobomiz haqida O’zbekiston Respublikasining birinchi prizidenti I.A.Karimovning “Yuksak ma’navyat- yengilmas kuch”asaridan olingan gaplarini aytib o’tadi. “Yunesko prezidenti  Federiko Mayyor janoblari Mirzo Ulug’bek ilmiy merosini yuksak baholab, bugungi kun komyuterlari yordamida tekshirib ko’ganda bir necha daqiqa farq qilishini aytganda,  prezidentimiz I.A. Karimov Mayyor janoblariga qarab Ulug’bek xato qilgan bo’lishi mumkin emas, balki bugungi kun kompyuterlari xato qilgan bo’lishi mumkin deb aytganlar.”Shundan ko’rinib turibdiki bizning bobolarimiz buyuk insonlar bo’lganlar. Siz shu ajdodlarimizga mos farzandlar bo’lmog’ingiz darkordir.

 Faol  qatnashgan o’quvchilarni 5 balli reyting tizimda baholaydi.Guruhlar jamlangan ra’bat kartochkalari hisoblab, guruhlarga “Eng bilimdon”, “Eng faol”, “Eng iste’dotli”guruh naminatsiyalar bilan taqdirlaydi.

VIII. Uyga vazifa beriladi. Muloqot metodidan foydalaniladi.

Mavzuni oqib, savollarga javob yozib, sayyoralar rasmini chizib kelish.

.Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati:

1.     Internet saytlari:www.uzedu.uz,www,rtm.uz. : www. ziyonet.uz, www. arxiv.uz, www. google.com

2.     “Inson va tabiat”jurnali.

3.     Darslik va 4-sinflar uchun metodik qo’llanma

4.     O’zbekiston Respublikasi konstitutsiyasi

5.     I.Karimov “Yuksak ma’navyat yengilmas kuch”.

6.     www.ziyonet.uz

Slaydlardan namunalar

Скачано с www.znanio.ru