Тәрбиенің ең тамаша мектебі -отбасы
Оценка 4.6

Тәрбиенің ең тамаша мектебі -отбасы

Оценка 4.6
docx
27.01.2020
Тәрбиенің ең тамаша мектебі -отбасы
«Тәрбиенің ең тамаша мектебі – отбасы.».А.Айтбаева .docx

Жинақы мәтін құрастыру

 

Жинақы мәтін - негізгі мазмұн сақталған екіншілік өңделген мәтін.

Ықшамдау барысында мәтіннің негізгі мағыналық-құрылымдық бірлігі сақтала отырып, оқырман үшін басы артық элементтер алынып тасталады. 

Жинақы мәтін дегеніміз - оқырманның түсінуіне ыңғайлы етіп құрылған бастапқы мәтіннің ықшамдалып (сығымдалып) берілуі. 

 

ž	Мәтінді  толықтай түсіне отырып, мәтіндегі негізгі ойды басқа формамен қысқаша бекіту үрдісі. 
ž	Түпнұсқа мәтін жинақы мәтінге айналады.
ž	Тыңдалым және оқылым материалдары негізінде жүргізіледі.
 

 

 

 


ü	Тезис
ü	Аннотация
ü	Презентация
ü	Конспект
ü	Кесте 
ü	Схема
ü	Тезистік жоспар
ü	Ықшамдалған мәтін
 
Жинақы мәтін формалары:

 

 

 

 

 

Мазмұндық өңдеу:
ž	Мәтінді мұқият оқу және негізгі, қосымша ақпараттарды анықтау; қосымша ақпараттарды сызып тастау. 
ž	Негізгі ойды білдіретін тірек сөздерді, сөйлемдерді белгілеу.
ž	Автор ойын, баяндау желісін сақтай отырып, мәтіндегі негізгі ойды ықшамдау.
ž	Мәтін түпнұсқасының сілтемесін көрсету. Мысалы: Абай айтқандай..., «Ұлан» газетінде ..., Мақалада «.....» берілген, т.б.

Жинақы мәтін құрастыру жолдары:

 

 

 

 

Мәтінге тілдік өзгерістер енгізу:
ž	алынған ақпаратты барынша қысқа беру үшін лексикалық, грамматикалық бірліктерді дұрыс таңдай білу. Мысалы:
ž	Қайталауларды жалпылауыш сөздермен алмастыру;
ž	Сөздерді синонимдермен алмастыру;
ž	Бірнеше жай сөйлемді бір құрмалас сөйлемге немесе құрмалас сөйлемдерді жай сөйлемдерге айналдыру.

,ž	Жинақы мәтін түпнұсқа мәтіннен  75 % дейін қысқа болады. 
ž	Егер кітап болса, түпнұсқа мәтіні 99% ықшамдалады.
ž	Өз ойларыңды жинақы мәтінге қосуға болмайды. Жинақы мәтін тек автор идеясынан ғана тұруы керек. 
 

 

 

 

 

 

 


Жинақы мәтін жазудағы мақсат – оқырманды мәтін мазмұнының негізгі идеясымен таныстыру және түпнұсқаны оқуға кететін уақытын үнемдеу.

Оқылым және тыңдалым материалдары негізінде жинақы мәтін (компрессия) жазу

 

Түпнұсқа мәтін

Жинақы мәтін

Ұлттық тағамдардың пайдасы

    Қазақ халқы асты жоғары бағалап, қадірлей білген. Сондықтан қазақтар адам қажеттіліктерінің ішінде тағамды жоғары қойған. «Астан үлкен емессің», «Ерді қорласаң састырар, асты қорласаң құстырар» деген секілді ескертпе сөздер, мақал- мәтелдер осының дәлелі. Қай заманда, қалай айтылғанына қарамастан, халық асты құрметтеудің жолын, оны әзірлеудің көзін, ретін таба білген.

Қазақ халқы асты жоғары бағалап, адам қажеттіліктерінің ішінде  жоғары қойған және оны дайындау  жолдарын білген.

 


 

Жинақы мәтін құрастыру

Жинақы мәтін құрастыру

Жинақы мәтін жазудағы мақсат – оқырманды мәтін мазмұнының негізгі идеясымен таныстыру және түпнұсқаны оқуға кететін уақытын үнемдеу

Жинақы мәтін жазудағы мақсат – оқырманды мәтін мазмұнының негізгі идеясымен таныстыру және түпнұсқаны оқуға кететін уақытын үнемдеу
Материалы на данной страницы взяты из открытых истончиков либо размещены пользователем в соответствии с договором-офертой сайта. Вы можете сообщить о нарушении.
27.01.2020