"Тыл оонньуута" курэх

Уеьээ Булуутээ5и М.Т.Егоров аатынан 2№­х орто оскуолата Тыл оонньуута (булугас ейдеехтер курэхтэрэ). Курэх балаьыанньата. 1. Оскуолаттан  5 –тии о5олоох хамаанда. 2. Хамаанда аат , сирдьит булунар. 3. Курэх   саха   народнай   поэта   П.Н.Тобуруокап   100   сааьыгар   ананан ыытыллар. 4. Курэх 3 туьумэхтэн, финалтан турар.:  1,4 туь., финал – П.Н.Тобуруокапка сыьыаннаах,       2,3 туь. – тыл баайын ханатыыга,  5. 2­с  туьумэххэ – 1 хамаанда, 3­с туьумэххэ – 1 хамаанда, 4­с туьумэххэ – 1 хамаанда туоруур. Финалга 3 хамаанда тахсар. Кыайыылаа5ынан 1 бастын хамаанда буолар. 6. Кыайыылаах   хамаанда   грамотанан,   кыттыбыт   хамаандалар сертификатынан на5араадаланаллар. 7. Курэх сыала­соруга:  ­ Саха народнай поэта П.Н.Тобуруокап туьунан билиини чинэтии, урукку билиигэ оло5уран хоьооннорун  ис номохторун хатылааьын, ­   уерэнээччи   толкуйдуур,   санарар,   айар   дьо5урун   сайыннарыы,   тылын саппааьын байытыы, ­ уерэнээччилэргэ биир дойдулаах ытык киьилэригэр ытыктабылы инэрии, хоьоонунан айымньыга тапталы иитии. 8. Курэх буолар сирэ: 2­с №­х УеБОО, акт. зал 9. Кытталлар: 7­ 11 кылаастар. 10. Буолар кунэ: 28.10.2017.  11.00ч Курэх туьумэхтэрин сорудахтара: 1 туьумэх «П.Н.Тобуруокап 100 сааьа» 1. Блиц­турнир. Хоьооннор ис хоьооннорунан ыйытыылар: Куну быьа биьиги кими кытта оонньуубутуй?                     Кун  То5о куммут тыгарый?                              Сылаас буоллун диэн Эрдэ турбут о5олор тугу гыналларый?       Элбэхтик оонньууллар Чап­чараас кынаттаах кимий?                              Чычып­чаап Уеьээ етте уьуктаах, алын етте атахтаах ханнык буукубаный? А Улаатарым буоллар мин ханна барыам этэй?               Оскуола5а Хааман­хааман кэлэрбэр атахтарым хастарый?                   Икки  Биир илиибэр тарба5ым, билэ5ин дуо хастарын7                       биэс   Атаас­кумаар адаар­бадаар атахтара хастарый?                          Алта  Тиэтэйбэккэ холбоон аа5ын, нэдиэлэ5э хас кунуй?                       Сэттэ  Аан дойдуга туох баар барыта туохтаа5ый?                                    Аат  Ытанньах туох буолбатый?                                                            Герой  Биирдэ мэник туохтаабытый?                                                   Ытаабыт  Мэнигийээн­Мэникчээммит аата Ким диэний?       Михайлов Филипп Танюша кыыс туох иьин иьит сууйарый?                                   Манньа  Ванюша уолбут хармаана туохтаа5ый?                                        Табах   Кундуттэн кунду кылаат тугуй?                                                   Билии Тула еттум Тула тугуй?                                                                   Хаар  Уоьа хараарбыт уолбут аата кимий?                                            Куома  Захар уолбут туга суох аьыам суо5а диирий?                              Саахар  Куеьу сатаан кербет куорат уола кимий?                                      Коля  Сана сааьыт уолбут аата кимий7                                                   Денис   Улэ кунэ ханнык кунуй7                                                     бастакы Маай. Ойуурга саас та5ыстахха туох сыта кэлэрий?                             Мутукча Буквалар мунньахтара остуоруйа сурун геройа                 Миша Иванов Булчут кэпсээннэрэ ханныктарый?  До5уур, Илим, Туу, Мунха, Куйуур Чыычаахтар тустарынан сэьэнин аата?                  Текелук уонна Тэкэлик 2. П.Н.Тобуруокап хоьоонноругар ырыа айбыт мелодистары суруйуу: Г.Григорян,   Х.Максимов,   Е.Неустроев,   А.Алексеев,   Г.Никифоров,   П.Иванова, Н.Бойлохов,   М.Константинова,   Г.Кысылбаиков, Е.Поликарпов, 3. П.Н.Тобуруокапка аналлаах тэттик хоьоон айыы 2 туьумэх «Тыл баайын ханатыы» 1. Биир суьуехтээх  дифтоннаах тыллары булуу. Холобур: Муос, уот, уох, уол, уос, уон,  2. Уе дифтонтан са5аланар тыллары булуу. Холобур: ует, уел, уерэх, уемп, уеруу, уетуу,  3. Инниттэн , кэнниттэн аахтахха тэн тыллары булуу. Холобур : икки, санас, хаппах, хоннох,  4. Ортотугар хоьуласпыт бутэй дор5оонноох тыллары булуу. Холобур: быттык, сыттык, тыллыы,туллук,  5. Саамай уьун тылы толкуйдааьын. 3 туьумэх «Билиини байытыы» 1. До5ордоьуу туьунан 5 ес хоьоонун суруйуу. 2. Сомо5о домохтору ис номохторун быьаарыы. Бэйэ бодо5ун тардын ­ Буер баттанан ­ Аата­ахсаана суох ­ Ис иьиттэн ­ Куегэйэр кунэ ­ Кылаана да кыларыйбатах ­ Окко туспут оноруу ­ Буутун этэ буспут ­ 3. Ес хоьооннорун ситэрии: Уорэх баар­… Уорэ5э суох киьи … Кун аайы эбиллибэт … Уорэнии син биир сууругу … Билбэтэххиттэн кыбыстыма, … Учугэй кинигэ киьи … Сарсыарда эрдэ турбатаххына, … , о5о сааскар уорэммэтэххинэ, … Кун сири сырдатар, … Былыргы киьи ына5ынан баай, … 3. Суруйааччылар  псевдонимнарынан толору ааттарын суруйуу Далан ­ Алампа ­ Кындыл ­ Амма Аччыгыйа ­ Ексекулээх Елексей ­ Суорун Омоллоон ­ Куннук Уурастыырап ­ Кундэ ­ 4 Туьумэх « П.Н.Тобуруокап айымньыларын билии» 1. Поэт айыл5а5а сыьыаннаах хоьооннорун ааттаталааьын «Куну   кытта   оонньуубут»,   «Чычып­чаап»,   «То5о   куммут   тыгарый?», «Харыйа»,   «Хатын»,   «Тэтин»,   «Унугэстиин   оонньуубут»,   «Чыычаахтары таптыыбын»,  «Куьун», «Тула еттум Тула Хаар», «Оттуу сылдьан сетуелуур», «Мутукча   сыта»,   «Куегэьэр   лабаалар»,   «Дьукээбил   уота»,   «Куерэгэйдиин керсуьуу», «Манан мастар», « уо.д.а. 2.   Поэт   анал   ааттаах   хоьооннорун   ааттаталааьын:   Чэмэлиинэ,   Мичийээнэ, Ааныска,   Кэтириинэ,   эт   миэхэ,   Туллуктуура   Маарыйа,   Дорооболорун Маарыйалар, Хаппытыан, Ендуруускэ тиэтэйбэт, Мунньах хаайбыт Мотята, Танюша, Бэйэтэ билэр Микииппэр, Лэгиэнтэй Еруунушкэлиин, Сэмэнчикпин таптыыбын 3. Поэт ахсаан ааттаах хоьооннорун ааттаталааьын Уон,   Биирдэ   мэник,   Ус   дьуегэлии   кыргыттар,   Елбет­суппэт   ус   ырыаны, Суурбэлээх огдообо ийэккэм,  4. Поэт о5олорго аналлаах хоьооннорун наардааьын Айыл5а5а   сыьыаннаах   хоьооннор:  «Хатын»,   «Куну   кытта   оонньуубут», «Тэтин», «Унугэстиин оонньуубут», «Манан тиин» уо.д.а. Кыылга­кетерге сыьыаннаах:  «Чычып­чаап», «Чыычаахтары таптыыбын», «Эьэ уонна чыс», «Туллуктар» уо.д.а. Керудьуес   хоьооннор:   «Баара   буолуо   дуо?»,   «Ытанньах   герой   буолбат», «Мэнигийээн­мэникчээн» уо.д.а. Ырыа буолбут хоьооннор: «Куну кытта оонньуубут», «Эрдэ турбут о5олор», «Биирдэ мэник туохтаабыт», «Моруос кэллэ!», «Мама кунэ», уо.д.а. 1. «Ханнык тылларый?» хоьоонунан таайбараны таайыы ФИНАЛ Х букваттан са5алыан –  Халлаан уеьэнэн Халын уерунэн Халлыгыраьан ааьыа. Т­ны бастатыан – Тылын уларыйыа, Ерускэ, хайа5а Ереьелене сытыа. Б­ны бастатыан –  Балыыьа5а барыан, С –тан санарыан – Ыраас куеххэ хаамыан!                     Хаас­таас­баас­саас. Кинини А­5а эптэххинэ, О­5о эппиккин сиэ5э, Оттон Ы­га эптэххинэ, Э­5э эппиккин сиэ5э!                                  Ат­от­ыт­эт. Бутуннуутун аа5ыан –  Уеруен­кетуен, ыллыан, Биир буукубаны быра5ыан – Иьигэр сытыан, сынньаныан,  Иккини  ылан кэбиьиэн, Искэ5и,  елу сиэ5ин, Уьу , ба5ар, ке5урэтиэн –  Уйэлээх  сааскар иьиэн!                        Хотуу­отуу­туу­уу. Кенетук аах –  Кун кулэ тахсыыта Кулумнуу сытыа, Теттеру аах –  Тункэтэх тыа5а тубэьэн ааьыа!                         Сиик­киис.      2.  Анаграмма.          Тобуруокаптыы.  Тобуруо, буруо, куор, боруу, уоруу, уор, ат, ап, тар, атыы, арыы, тыа, быа, кыа, кыырт, тыы, ыы, уу, борукуот, буур, буор, уоп, отуу, ыт, ырыа, уруок, тобук, от, кур, укроп, уот, окуопа, куорат, куба, туу, ук, уорук, турба, орук,   Тумук таьаарыы Бириистэри туттарыы.