Қаңқа сүйектерден және олардың байланысынан тұрады. Ол біздің денемізге тірек болып, дене пішінін сақтайды, қорғаныштық және қан түзілу қызметін атқарады,зат алмасуға қатысады.Тұлға және аяқ-қол сүйектері иінтірек болып табылады. Ол арқылы дененің кеңістіктегі қимыл-қозғалысы жүзеге асырылатындығы туралы оқушыларға сабақты түсіндіру керек.Қаңқа сүйектерден және олардың байланысынан тұрады. Ол біздің денемізге тірек болып, дене пішінін сақтайды, қорғаныштық және қан түзілу қызметін атқарады,зат алмасуға қатысады.Тұлға және аяқ-қол сүйектері иінтірек болып табылады. Ол арқылы дененің кеңістіктегі қимыл-қозғалысы жүзеге асырылатындығы туралы оқушыларға сабақты түсіндіру.
Қ ы з ы л о р д а о б л ы с ы
Ж а ң а қ о р ғ а н а у д а н ы № 2 2 1
А қ қ ұ м м е к т е б і н і ң 8 с ы н ы п
о қ у ш ы с ы Т ұ р ғ а н б е к Н а з ы м .
Ж е т е к ш і с і : А й т ө р е е в а
А қ м а р а л .
Қызылорда облысы Жаңақорған ауданы №221 Аққұм мектебінің 8сынып оқушысы Тұрғанбек Назым.Жетекшісі: Айтөреева Ақмарал.
Тілде орналасқан дәм сезу
рецепторлары қалай
аталады?
Тіл
бүртіктері
сілекей
Дәм
сезгіш
Тілдің ең ұшы
қандай дәмді сезеді?
ащы
тұзды
тәтті
Қауіппен күресуді
жеделдетудің маңызды
сигналы қалай аталады?
рекция
ауырсыну
рефлекс
Үй тапсырмасын
сұрау.
МИККИ МАУС
-ВОЛЕЙБОЛИСТ
Үй тапсырмасын сұрау.
Терібұлшық ет сезімінің
аймағы мидың қай
бөлігінде орналасқан?
a
б
в
Жүлгенің
артында
Самай
бөлігінде
Иірімде
Иіс сезу рецепторларының
орналасқан жері
а
б
в
Мұрын қуысының
төменгі бөлігі
Мұрын қуысының
жоғарғы бөлігі
Мұрын қуысының
алдыңғы бөлігі
Үлкен ми сыңарларының дәм
сезу аймағы орналасқан бөлігі
а
б
в
Орталық ми
мишық
самай
Сабақтың
тақырыбы:
«Қаңқа бөлімдері»
Тірекқимыл жүйесінің
құрылымы:
Тірекқимыл
жүйесі (ТҚЖ)
қаңқа
Бұлшық
ет
Тірекқимыл жүйесі (ТҚЖ)қаңқаБұлшық ет
Қаңқа
Қаңқа сүйектерден және олардың байланысынан
тұрады. Ол біздің денемізге тірек болып, дене
пішінін сақтайды, қорғаныштық және қан түзілу
қызметін атқарады,зат алмасуға қатысады.Тұлға
және аяққол сүйектері иінтірек болып
табылады. Ол арқылы дененің кеңістіктегі
қимылқозғалысы жүзеге асырылады.
Адам қаңқасы 200ден астам сүйектен тұрады.
Қаңқа бөлімдері
Бас қаңқасы
Дене қаңқасы
Қаңқа
Қолаяқтың еркін
қозғалатын
сүйектері
Иық және жамбас
белдеу сүйектері
Бас қаңқасыДене қаңқасыҚолаяқтың еркін қозғалатын сүйектеріИық және жамбас белдеу сүйектеріҚаңқа
Бас қаңқасы
Ми бөлігі
Бет бөлігі
Маңдай
сүйегі
Көз ұясы
Жас
сүйекшесі
Мұрын
сүйегі
Төбе
сүйегі
Сына тәрізді
сүйек
Самай
сүйегі
Бет
сүйегі
Үстіңгі
жақ сүйегі
Астыңғы жақ
сүйегі
Тұлға қаңқасы
Омыртқа жотасы + кеуде қуысы
мойын
Омыртқа жотасы
Сегізкөз
кеуде
доға
өсінділер
Омыртқа
денесі
бел
сегізкөз
құйымшақ
Омыртқа жотасы
33-34 омыртқадан
тұрады.
Кеуде қуысы
Төс
Төссүйек
Қабырғалар (12 жұп)
Қабырғалар
Омыртқа жотасының
кеуде бөлімі
Шеміршектер
Кеуде омыртқалары
Қол сүйектері
Иық белдеуі
Қолдың еркін
қозғалатын
қаңқасы
Тоқпан жілік
Кәрі жілік
Алақан
сүйектері
Бұғана
Жауырын
Шынтақ сүйек
Білезік
Саусақ сүйектері
Аяқ сүйектері
Жамбас белдеуі
Аяқтың еркін қозғалатын
сүйектері
Башпай сүйектері
Табан сүйектері
Толарсақ
Жамбас сүйегі
Ортан жілік
Асықты жілік
Шыбық сүйегі
Сүйектің байланысуы
қозғалмалы
Жартылай
қозғалмалы
қозғалмайтын
Жеке жұмыс
Берілген сүйектерге “+” белгісін тиісті бағанаға қойыңыздар
Сүйектер
Бас сүйектері
Иық белдеуі, қол
сүйектері
Жамбас белдеуі,
аяқ сүйектері
Р/с
1
Бұғана
2 Шыбық(садақ) сүйек
3 Шүйде сүйегі
4
Ортан жілік
5 Шынтақ сүйегі
6 Жауырын
7
8
9
Асықты жілік
Тоқпан жілік
Толарсақ сүйектері
10
Білезік сүйектері
11 Жамбас сүйектері
Жеке жұмыс
Дұрыс жауабы:
Р/с
Сүйектер
Бас сүйектері
+
1
Бұғана
2 Шыбық(садақ) сүйек
3 Шүйде сүйегі
4
Ортан жілік
5 Шынтақ сүйегі
6 Жауырын
7
8
9
Асықты жілік
Тоқпан жілік
Толарсақ сүйектері
10
Білезік сүйектері
11 Жамбас сүйектері
Иық белдеуі, қол
сүйектері
+
Жамбас белдеуі,
аяқ сүйектері
+
+
+
+
+
+
+
+
+
Сызықтық диктант
Дұрыс жауапқа «+», ал қате жауапқа «» таңбасы қойыңыздар.
1.Сколиоз – омыртқа жотасының бір бүйіріне қисаюы.
2. Мойын омыртқаның саны – 8
3. Буын құздама ауруынан зақымданады.
4. Қаңқаның дамуына А дәрумені әсер етеді.
5. Мешел ауруы Д дәруменінің жетіспеуінен болады.
6. Жамбас сүйектері қозғалмалы байланысқан.
7. Ұзын сүйектер жілік деп аталады.
Сызықтық диктант
Дұрыс жауапқа «+», ал қате жауапқа «» таңбасы қойыңыздар.
1.Сколиоз – омыртқа жотасының бір бүйіріне қисаюы. « + »
2. Мойын омыртқаның саны – 8 « »
3. Буын құздама ауруынан зақымданады. « + »
4. Қаңқаның дамуына А дәрумені әсер етеді. « »
5. Мешел ауруы Д дәруменінің жетіспеуінен болады. « + »
6. Жамбас сүйектері қозғалмалы байланысқан. « »
7. Ұзын сүйектер жілік деп аталады. « + »