Африканың тіршілік ортасы, географиялық және экологиялық жағдайы

Солтүстік Қазақстан облысы Қызылжар ауданы «Петерфельд орта мектебі » КММ Абильмажинова Алия Каирнасовна Химия және биология пәндерінің мұғалімі                                           Еңбек өтілім: 8 жыл  Алькенова  Айдана  Жанатовна Тарих және география пәнінің мұғалімі Еңбек өтілімі: 8,6 жыл   География мен биология пәндерінен кіріктірілген сабақ. Тақырып : Африканың тіршілік ортасы, географиялық және экологиялық жағдайы Мақсаты:  Африканың   географиялық   және   тіршілік   ортасы   туралы   білімдері қалыптасады, экологиялық жағдай туралы мәлімет алады.   Сабақтың түрі: жаратыныстану пәндерінің  кіріктірілген сабағы. Оқыту   әдіс   –тәсілі:  кесте,   семантикалық   карта,   картамен   жұмыс,   Венн диограммасы, видео көрініс, географиялық бақылау, тірек­сызба. Бағалау әдісі: Бағалау парағы  Сабақтың   әдістемелік   жабдықталынуы: Африканың   физикалық картасы, Қазақсанның   физикалық   картасы, оқулық,   интербелсенді   тақта,   қосымша материалдар, видео көрініс. Сабақтың барысы: Ұйымдастыру кезеңі: «Сағат бойынша достар» сергіту. Бағалау парағы беріледі. Үй тапсырмасын сұрау: 1.Кестені аяқта Зерттеушілер Әбу   ибн   Батутта  Қайдан шыққан Зерттеу уақыты Б.з.б 600ж Ашқан немесе зерттеген жерлері Португалия  1849ж Владимир Владимирович Юнкер Ресей  Орталық   Африкада   Ақ   Ніл   бастауын   табу, Конго өзенін зерттеу. Альберт   көлін,   Рубинзори   таулы   алқабын, Стенли сарқырамасын. Оңтүстік – шығыс екпе өсімдіктер, 6000 түрі мәдени өсімдіктер. 2. Қазақстанның экологиялық жағдайына мағлұмат әкелу. Жаңа тақырып талдау: 1. Семантикалық   карта   топтық   жұмыс,   оқулық   мәтінін   пайдалана   отырып толтыру, тақтадағы дұрыс жауаппен тексеру.  № Пайда болуы  Жер бедері  Жанарт ау  Қыра т  Үстір т  Қазан шұңқы р Та у  Тең із  Түбек  Шөл  Арал 1 Еж.   Кристалды Аир жыныстардың жоғары көтерілуі  2   жарлы, Тік жатпардың түзілуі барысында   Дарфур Ахаггар Тибести 3 Континенттік Калахари шөгінді жинақталған Африка платформасына н ерте бөлінген Тақтаның ығысуынан, кайнозой эрасында қалыптасқан  Ұлы   Шығыс Африка жарылысы нәтижесінен   жас, Сол.­Бат. қатпарлы орналасқан Африканың   көп бөлігін   алып жатыр  4 5 6 7 8 Чад Конго Мадагаск ар  Арабия  Қызыл  Килиман джаро  Кап Айдахар  Атлас Сахара  9 Оңт.   Материк Калахари төмендейді  2.Тірек сызба. Жеке жұмыс Африка материгінің пайдалы қазбалар аттарын жаз. 3­тапсырма.   «Кім   ұшкыр»   видео   көріністі   көрген   соң, қима   қағаздардан     Африка   құрлығының   жануарларын мен өсімдіктерін тауып тақтаға жапсырады. 4­ тапсырма  проблемалық сұрақ «Африка экологиясына баға бер» 5­   тапсырма   Венн   диаграммасы   Қазақстан   елі   мен Африка материгінің экологиясының ұқсастықтарымен айырмашылықтарын дәптерге жаз. ЭКСПО­ 2017 ой қозғау  Бағалау  Оқушы ның аты Үй тапсыр масы  Қазақс тан эколог иясы  Симанти қалық карта  Сы зба  Кім ұшқ ыр  Африк а эколог иясы  Венн диаграм масы  Орт ақ бағ а  Үй тапсырмасы: 1. Африка құрлығының өсімдіктер жамылғысы мен су ресурстары бойынша «Құрақ көрпе» жаса. 2. Африка мен Қазақстандағы экологиялық мәселелер жөніндегі ұйымдар туралы мәлімет әкелу. Кері байланыс: «Бас бармақ әдісі» Рефлексия: Жер анаға тілек. Сабақты өзіндік талдау Сабақ өткізуші: география пәнінің мұғалімі Алькенова Айдана Жанатовна  Биология пәнінің мұғалімі Абильмажинова Алия Кайырнасовна  Күні: 16.02.2017 ж. Сыныбы: 7“А” сынып Пәні: География, биология  Сабақтың тақырыбы: Африканың тіршілік ортасы, географиялық және  экологиялық жағдайы Мақсаты: Африканың географиялық және тіршілік ортасы туралы білімдері  қалыптасады, экологиялық жағдай туралы мәлімет алады.  Күтілетін  нәтиже : оқушылар тақырып бойынша білім алды.Сыни ойлау арқылы  психологиялық сенім қалыптасты. Тақырыптың мазмұнын түсіну арқылы  шығармашылық дағды дамыды Сабақты жоспарлағанда оқушылардың қандай ерекшеліктері ескерілді? Оқушылардың ойлау, есте сақтау қабілеттері ескеріліп, сабақтың әр кезеңінде  қызығушылығын ояту, танымдық мүмкіндіктерін кеңейту көзделді. Сабақтың түрі қандай? Өткен сабақпен байланысы бар ма? Жаңа кіріктірілген сабақ. Өткен сабақта Африканың зерттелуі қарастырылса,  кесте, семантикалық карта арқылы игерген білімдері тексеріліп құрлықтың  географиялық және экологиялық жағдайына Қазақстан экологиясын мысал  ретінде алып жаңа сабаққа көпір жасалды. 3. Сабақта қандай міндеттер алға қойылды? 1. Африканың географиялық жағдайын білу. 2. Тіршілік ортасымен танысу  3. Экологиялық жағдайына баға беру. 4. Аталған міндеттерді шешуде сабақтың бұл түрі неге тиімді болды? Африка туралы оқушылардың дүниетанымын кеңейте отырып,  қызығушылығын арттыру үшін сабақтың әр кезеңінде әр түрлі ­ әдіс тәсілдерді  қолдану арқылы тапсырманың күрделік деңгейлігін қадағалап отырдым. 5. Сабақ кезеңдерінің арасында байланыс  болды ма? Уақыт тиімді пайдаланылды  ма? Алға қойған мақсат біреу болғандықтан сабақтың әр кезеңдері, бір – бірімен  байланысып, жүйелі қорытындыланып, критериялды бағалау жүйесі  жүргізіліп  өз уақытында өтті. 6. Жаңа тақырыпты ашуда оқытудың әдіс – тәсілдерінде қандай үйлесім болды?  Әдіс – тәсілдерді таңдау себептерін түсіндіру. Модульдері: АКТ (ақпараттық коммуникативтік технология), СТО (сын  тұрғысынан ойлау), ОЖЕ (оқушылардың жас ерекшеліктері), ДО (диалогтық  оқыту), Бағалау: Өзін өзі (ӨӨБ) Әдіс тәсілдер: видео көрініс, Венн диаграммасы, семантикалық карта, тірек – сызба, топтастыру, кестемен жұмыс, сұрақ –жауап, проблемалық сұрақ.  7. Оқушымен жеке жұмыс болды ма? Ол қалай ұйымдастырылды? Неліктен? Венн диаграммасы, тірек –сызба, кестемен жұмыс әдістері арқылы оқушылар  жеке жұмыстар атқарды. Жас ерекшеліктерін ескере отырып жасалды.  8. Оқушылардың сабаққа деген қызығушылықтары байқалды ма? (себебін түсіндіру) Сабақтың әрбір кезеңдерінен өткен сайын оқушылар  түскен тапсырмаларға  тез, дұрыс жауап беруге тырысып ұйымшылдыққа тәрбиеленді,  белсенділіктері, қызығушылықтары артты. 9. Сынып бөлмесінде қандай оқу құрал ­ жабдықтары пайдаланылды? Неліктен? Экран, слайд, Қазақстан картасы, Африканың физикалық картасы, сызбанұсқа  түріндегі тапсырмалар, т.б. 10. Сабақ барысында оқушылардың арасындағы дұрыс психологиялық қарым –  қатынас жасауына мұғалімнің тәрбиелік әсері қалай жүзеге асты. Сабақ барысында оқушылардың өз Отанына деген мақтаныш сезімі артты,  Экологиялық мәселенің өзектілігін түсінді , болашақ кәсібіне бағыт жасалды.   11. Үй тапсырмасын беру « Құрақ көрпе» әдісі арқылы сабақта алған білімдерін толықтыру. Экология  мәселесі оқушыларды қызықтырды, сондықтан қосымша ұйымдар туралы  мәлімет жинастыру берілді.  12. Қандай да бір жағдайда артық әдіс – тәсіліңіз бар ма? Сабақтың кезеңдеріңде келеңсіз жағдай бола қалса, ол тығырықтан шығуға  талпынып қажетті тәсілдерім: сергіту сәттері, ашық ­ жабық сұрақ, эссе,  тест, т.б. 13. Мұғалім көздеген мақсатына жетті ме? Сабақ бойы оқушылар берілген тапсырманы орындауда белсенділік көрсетті, өз  ойларын толық білдірді, мол мағлұмат алғанын кері байланыс кезеңінде  байқалды. Жоспарлап келген жұмыс түрлері толығымен іске асты, ендеше  мақсатымызға жеттік деп ойлаймыз. «Петерфельд орта мектебі» ҚММ Биология пәнінің мұғалімі Абильмажинова Алия Каирнасовна, география пәні  мұғалімі Айдана Жанатовна Алькенованың «Африканың тіршілік ортасы,  географиялық және экологиялық жағдайы»  сабағына  ПІКІР  Мұғалімдер «Африканың тіршілік ортасы, географиялық және экологиялық  жағдайы  сабағында» оқу мен оқытудағы жаңа тәсілдерді қолдана отырып,  оқушыларды сыни тұрғыдан ойлау қабілетін дамыту, өйткені оқушылардың  функционалдық сауаттылығын арттыру мақсатында  сыни тұрғыдан ойлауға үйрету  өте маңызды. Мұғалімдер өз сабағында  оқу мен оқытудағы жаңа тәсілдерді қолдана  отырып, оқушыларды сыни тұрғыдан ойлау қабілетін дамыту үшін сабақ барысында  белсенділігі төмен оқушылар белгілі тапсырмаларды орындау шығармашылыққа  бағыттау арқылы өз ойларын еркін жеткізуге, бірлесіп топпен, жұппен  ынтымақтастықта жұмыс жасауға, әңгімелерге араласуға, сонымен қатар  механикалық жаттандылықтан арылтып, өз бетінше іздену жұмыстарын жүргізуіне  жағдай жасайды. Мұғалімдердің   мақсаты – оқушылар өздерінің қалай оқу  керектігіне назар аудара отырып, олардың өз ойлары мен дәлелдемелерін нақты  жеткізе алатын, яғни ойға жүйрік, тілге шешен  жан­жақты жетілген жеке тұлға  қалыптастыру болып табылады. Сондықтан да оқушының қызығушылығын  арттыратын, өз бетінше шығармашылықпен айналысуға итермелейтін ­  семантикалық карта, Венн диаграммасы, сөз жұмбақ әдістерді арқылы оқушыларды  алған білімдерін қорытындылауға үйретеді. Одан әрі өрмекші торы, қатені тап,  проблемалық сұрақ қою,тарихи диктант, картамен жұмыс, ия немесе жоқ, бос тор  көздер әдістері арқылы, оқушыны шапшаңдыққа, ұқыптылыққа, алған білімін  таразылауға,  кеңістікті тани алуға, ақпаратты талдар, сұрыптауға, жинақтауға  үйренеді.  Ұсынылған тапсырмалардың түрлері мен деңгейлігі оқушылардың ойлау  қабілетін дамытуға,оны жүйелеуге септігін тигізеді. Мұғалімдердің сабағы  өз тәжіриебесінен алынған соң жас мамандарға  көмек  ретінде сабақтар тізбегін шығаруды ұсынамын. Оқу тәрбие ісі жөніндегі орынбасары:                         Шериева Д.Б. 2017 ж. ақпан   «23»