Добавить материал

и получить 10 документов
и свидетельство СМИ

Изображение пользователя Байдувлетова Алия Саровна Байдувлетова Алия Саровна

Антоним сөздер

  • Работа в классе
  • ppt
  • 22.02.2018
Публикация в СМИ для учителей

Публикация в СМИ для учителей

Бесплатное участие. Свидетельство СМИ сразу.
Мгновенные 10 документов в портфолио.

Добавить материал
Антоним сөздер Сөздердің бәрі бірдей өзара мағыналыс бола бермейтіні секілді кез келген сөз өзара қарама-қарсы мағынада келе бермейді. Мысалы, киім, дәптер, қарлығаш деген сөздерге қарсы мәндес сөздердің (антонимдердің) табылуы мүмкін емес. Тіл-тілде көбінесе сапалық үғымды білдіретін сөздер немесе сапалык белгісі бар сөздер өзара бір-бірімен антонимдес болып келеді. Мысалы, әдетте, ащы деген сапалық белгіге тұщы деген сапалық белгі қарсы қойылып айтлады. Антонимдес болатын сөздердің басым көпшілігі сын есімдер. Мысалы: кәрі-жас, дұрыс-бұрыс, тузу-қисық, адал-арам, оң-теріс, үлкен-кіші, ірі-ұсақ т.б. Зат есімдерден антоним болатындар бірен-саран ғана. Соның өзінде олардың мағынасынан сапалық белгінің нышаны аңғарылады. Мысалы: өтірік-шын, пайда-зиян, бай-кедей т.б.Антоним сөздер Сөздердің бәрі бірдей өзара мағыналыс бола бермейтіні секілді кез келген сөз өзара қарама-қарсы мағынада келе бермейді. Мысалы, киім, дәптер, қарлығаш деген сөздерге қарсы мәндес сөздердің (антонимдердің) табылуы мүмкін емес. Тіл-тілде көбінесе сапалық үғымды білдіретін сөздер немесе сапалык белгісі бар сөздер өзара бір-бірімен антонимдес болып келеді. Мысалы, әдетте, ащы деген сапалық белгіге тұщы деген сапалық белгі қарсы қойылып айтлады. Антонимдес болатын сөздердің басым көпшілігі сын есімдер. Мысалы: кәрі-жас, дұрыс-бұрыс, тузу-қисық, адал-арам, оң-теріс, үлкен-кіші, ірі-ұсақ т.б. Зат есімдерден антоним болатындар бірен-саран ғана. Соның өзінде олардың мағынасынан сапалық белгінің нышаны аңғарылады. Мысалы: өтірік-шын, пайда-зиян, бай-кедей т.б.
Иконка файла материала antonim-bakitkul.ppt
а) білімділік­ алдыңғы сабақтарда өткендерді еске түсіріп,  қайталау                       арқылы, жаңа сабаққа көшу.Антоним туралы мысалдар       арқылы түсінік беру, жасалу жолына тоқталу. ә) тәрбиелік ­ Абайдың  өлеңдері  арқылы  табиғат пен  адам,                                  жалпы  тіршілік  атаулының  тұтастығын  түсіндіре                            отырып, оқушыларға табиғатты  сүюге , аялауға,          сұлулықты  бағалай  білуге  тәрбиелеу. б)дамытушылық ­ оқушыларды өз ойын еркін жеткізуге, тіл                                    байлығын дамытуға, шығармашылыққа баулу.
I. Ұйымдастыру кезеңі. II. Үй тапсырмасын тексеру.  III. Жаңа сабақты түсіндіру.  IY. Кітаппен жұмыс. Y.  Жұмбақ шешу  YI. Терме диктант.  YII.  Шағын тест.  YIII. Cергіту сәті IX. Семантикалық  картамен жұмыс  X.  Қорытындылау. ХІ.   Бағалау ХІІ. Үйге тапсырма
1.Лексика деген не, қай тілден  шыққан? 2.Сөздің мағыналарына нелер жатады? 3.Омоним дегеніміз не? Мысал келтір. 4.Көп мағыналы сөз бен омонимнің       айырмашылығы, ұқсастығы. 5.Синоним. Анықтамасы. Мысал келтір.
1.Жазғытұрым – адамның балалық  шағы.            2. Жаз – адамның жігіттік шағы. 3. Күз – адамның кемеліне келген  шағы.            4. Қыс – адамның кәрілік шағы.
Түйіні:  Адам мен табиғат егіз екеніне                   көз  жеткізу.  “ Адамзаттың табиғатсыз күні  жоқ,  табиғаттың  адамзатсыз  күні  жоқ”
Жазғытұры                      Безендіріп  жер  жүзін  тәңірім  шебер,                      Мейірбандық  дүниеге  нұрын  төгер.                      Анамыздай  жер  иіп  емізгенде,                      Бейне  әкеңдей  үстіңе  аспан  төнер.                                           Жаз                    Жоғары –төмен үйрек, қаз,                    Ұшып тұрса сымпылдап.                    Қыз­келіншек үй тігер,                    Бұрала басып былқылдап...                                        Күз                    Жасыл шөп,бәйшешек жоқ бұрынғыдай,                    Жастар күлмес,жүгірмес бала шулай.                    Қайыршы  шал­ кемпірдей түсі кетіп,                    Жапырағынан айырылған ағаш, қурай.
Ана ­әке,  жер – аспан,  жоғары – төмен, шал ­ кемпір
Мысалы: Күн ­ түн, ыстық ­ суық,  әне ­ міне, кету ­ келу, ерте ­ кеш. Антоним ­ грек тілінен шыққан.                 anti­ қарсы, onota­атау  дегенді білдіреді.
Мағыналары бір­біріне     қарама­қарсы сөздерді          антоним дейміз
Антонимдер Зат есім         Сын есім.             Есімдік               Етістік              Үстеу өмір­өлім   жас­ кәрі      анау­мынау     ашу­жабу          әрі­ бері  жаз­қыс    аш­тоқ          әне­міне           ұшу­қону          ерте­ кеш  күн­түн     кең­тар         осы­сол           күлу­жылау    жоғары­ төмен  ұл­ қыз    ащы­ тұщы                             келу­ кету         ақырын­ тез
1 2 3
Асты тігілген, үсті сөгілген
Қап
Аяғы бар, басы бар,     Арқалаған тасы бар.
Тасбақа
Түнде бар, күндіз жоқ.
Жұлдыз
Зат есімнен болған  антонимдерді  теріп   жаз. 1.Алыс­жақын 2.ақ­қара 3.күн –  түн     4.ерте­ кеш  5.алу­беру 6.  қыс­жаз 7.алғыс­ қарғыс  8.ұзын­ қысқа   9.ұл­қыз
Күн – түн, қыс – жаз,   алғыс – қарғыс, ұл ­ қыз
• Өз­өздеріңді тексеріңдер. • • • • • • • • • • • • • • 1.Лексика қай тілден шыққан?                1)  грек      2) латын   3) орыс 2.Омоним болатын сөзді тап.               1) қаз       2) теңіз      3) бала 3.Синонимді тап.                1) көз,бақ  2) әдемі, көркем  3) кіші,ертең 4.Антонимді тап.                1) қара, білім  2) оңай­қиын  3) бүгін, кеш 5.Көп мағыналы  сөзді тап               1) Мая­мая       2) ата­баба    3) бас,көз 6. Антоним деген не?               1) Айтылуы әр түрлі, мағыналары жақын сөздер.               2) Жазылуы бірдей, мағынасы әр түрлі сөздер.               3) Мағыналары бір­біріне қарама­қарсы сөздер.
Индексі:  1  1  2  2 3 3
Мысалдар Жоғары­ төмен Аз – көп Күн – түн      Қуану –  ренжу Анау – мынау Ақ ­ қара   Зат  есім Сын  есім Есім­ дік Етіс­ тік Үс­ теу
Мысалдар Жоғары­ төмен Аз – көп Зат  есім Сын  есім Есім­ дік Етіс­ тік Үс­ теу   +    + Күн – түн     + Қуану –  ренжу Анау – мынау Ақ ­ қара   +      +     +

Материалы на данной страницы взяты из открытых источников либо размещены пользователем в соответствии с договором-офертой сайта. Вы можете сообщить о нарушении.

Посмотрите также