Ашық сабақтың тақырыбы: Архимед күші. Мақсаты: оқушылар кері итеруші ығыстырушы күш Архимед күшінің анықтамасын формуласын түсінеді және күнделікті өмірден мысалдар келтіреді. Күтілетін нәтиже: оқушылар Архимед күшін меңгеріп, есеп шығаруда қодана алады. Сабақтың түрі: ашық сабақ. сабақта қолданылатын көрнекіліктер: тақта, оқулық ,презентация.
Қызылжар орта мектебі
Физика пән мұғалімі: Утаршаева Айнур
Кайратовна
«Естігенімді
ұмытамын,көргенімді есте
сақтаймын,өз істеген ісімді
түсінемін».
Физика пән мұғалімі: Утаршаева Айнур
Кайратовна
1сұрақ
Қалыпты атмосфералық
қысым неге тең?
А: 450 мм.сын.бағ.
B:870 мм.сын.бағ.
С:760 мм.сын.бағ.
D:660 мм.сын.бағ.
2сұрақ
Анероид сөзінің қазақша
аудармасы қандай?
А:Созылу
B:ауасыз
C: Қозғалыс
D: Сұйықсыз
3сұрақ
1 мм.сын.бағ
неше Паскаль бар?
А:122.2
C: 144.3
B:133,3
D:155.5
4сұрақ
Техникада қысымды
өлшейтін құрал?
А:Манометр
B:Термометр
C: Спидометр
D:Динамометр
5сұрақ
Атмосфералық қысымды
алғаш
өлшеген ғалым?
А:Торричелли
B:Ньютон
C:Гук
D: Галилей
Атмосфералық қысымның
негізінде,сұйықтар мен газдарда
6сұрақ
бағытталған қозғалыс
тудыратын құрал.
А:Гигрометр
B:Лактометр
C:Манометр
D: сорғылар
7-сұрақ
Ауырлық күшінің
формуласын тап.
А: Fa= Nµ
B: Fa= mg
C: F = kx
D: Fa= Vg
8-сұрақ
Ауырлық күшінің
қандай шама және
қалай бағытталады?
А:скаляр,
төмен
B: векторлық,
төмен
C: векторлық,
жоғары
D: скаляр,
жоғары
Тәжірибе былай
орындалады:
ФАКТ: дененің сұйықтағы салмағы ауадағы салмағына
қарағанда аз болады.
Р сұйықт.
т
с
ы
ғ
ы
F
Р ауадағы
Fығыс.
Fауыр
Р ауа – Р сұйық = Fығыст. .
Бұл ауырлық күшіне
қарсы бағытталған
сұйық ішіндегі денені
ығыстырушы күштің
әсері болып
табылады.
15.02.2018 жыл
§44 Кері итеруші күш.Архимед күші
Біз сұйықтарда дененің тепе теңдігін білу үшін Архимед заңын
оқуға міндеттіміз
Ж. Лагранж
Сабақтың мақсаты:
Архимед күші, ығыстырушы күш ұғымын қандай шамаларға
байланысты екенін түсіну,формуласын білу, тақырып бойынша есеп
шығару.
АРХИМЕД ...
ежелгі Грецияның
механигі.Сицилия
ұлы
ғалымы
аралындағы
Архимед
математигі,
Сиракуз қаласында туып өмір сүрген..
Аңызда айтылатындай, Сиракуз патшасы Гиеронның
тапсырмасы бойынша оның тәжін зергер таза алтыннан
жасады ма, әлде алтын мен күмістің қоспасынан
жасады ма? деген сұраққа жауап таба алмай, көп күн
әуреленген ғалым бір күні толтыра су құйылған
ваннаға түскен кезде ойына әлгі сұрақтың шешуі келген
дейді. Өзінің ашқан жаңалығына шаттана қуанған ол
«Эврика!»
(Таптым!) деп Сиракуз көшелерінің
бойымен айғайлап жүгірген екен.
Архимед күші
Тәуелді емес
Тәуелді
Тәуелді
1. Дененің пішініне;
2.Дененің тығыздығына;
33. Сұйық бағанының биіктігіне;
4. Дененің массасына.
1. Дененің көлемі
1. Дененің көлемі
2. Сұйықтың тығыздығына
2. Сұйықтың тығыздығына
FА = ρс *g*Vд
Сөздікпен жұмыс
Сөздікпен жұмыс
Архимед күші Сила Архимеда Archimedes
force
Ығыстырушы күшвыталкивающие сила
Buoyant force
Сұйыққа батырылған денеге
осы дене ығыстырып шығарған
сұйықтың салмағына тең
ығыстырушы күш әсер етеді.
Бұл Архимед заңы деп
аталады.
Fы ығыстырушы күш , FА Архимед күші
FА –Архимед күші, Archimedes force
ρс – сұйық тығыздығы, Density of the fluid
g еркін түсу үдеуі, Acceleration due to gravity
Vд сұйықтағы дене көлемі, Volume of the object
inserted into the fluid
FА= ρсg Vд
Деңгейлік есептер
Оқулықпен жұмыс
І деңгей
Суға көлемі 100 см3 болатын дене батырылған. Осы
денеге әсер ететін ығыстырушы күшті анықтаңдар.
Судың тығыздығы 1000кг/м3
ІІ деңгей
Керосинге массасы 500 г темір кесегі батырылған.
Ығыстырушы күшті анықтаңдар. Темірдің
тығыздығы7900кг/м3, ал керосиннің тығыздығы
800кг/м3.
ІІІ деңгей
Су ішінде массасы 600 кг, көлемі 0,23 м3 тасты көтеру
үшін қандай күш жұмсау керек?
““КімКім тапқыр
тапқыр??””
Архимед күші
дегеніміз не?
Архимед күшінің
бағыты қандай ?
Архимед заңына
мысалдар
Архимед
күшінің
формуласы
Архимед күші
қандай шамаларға
тәуелді?
Архимед
күшінің
белгісі
Кері байланыс
Қоржынға не салдың?
1Бүгін біз не өттік?
2.Қандай сұрақ бар?
3.Менің сабақ туралы ойым
§44.Кері итеруші күш.
Архимед күші.
29 жаттығу (1,3,4 есептер)
Білмейтіндер ұғынсын, ал білетіндер тағы
да есіне түсірсін.
«ТАРСИЯ» ӘДІСІ
Қағаз қиындыларындағы сұрақтар мен
жауаптарды үйлестіре отырып, фигура
құрастырады
Сорғылар тобына:
Тәжірибе жасау
1 .Суға қант кесегін салу
2.Суға тығынды салу
3. Суға мұз кесегін салу
Терминдер
Buoyant force is given by:
FA = g ρ V ........................(1)Also Fb = Pa –
Pf ...................(2)where,
FA = Buoyant force
g = Acceleration due to gravity
ρ = Density of the fluid
V = Volume of the object inserted into the fluid
Fb is the Buoyant force
Pa = the Normal weight of the object when it is in air
Pf = the Apparent weight of the object when it is
immersed in the fluid
• Егер денеге әрекет етуші ауырлық күші мен архимед күшіне тең болса,
онда дене сұйықтың кез келген жерінде тепетеңдік қалпын сақтай алады.
• Егер денеге әрекет ететін ауырлық күші архимед күшінен артық болса,
онда дене сұйыққа батады.
• Егер ауырлық күші архимед күшінен кем болса, онда дене сұйықтың
бетіне көтеріледі.
Архимед туралы аңыз
патшасы
Аңыз бойынша, бұл заңның
себепкер болған
ашылуына
сиракуз
Гиерон
болған екен. Ол Архимедке
өзінің тәжінің таза алтыннан
беруді
жасалғанын
тапсырады.
біліп