Архимед күші.

Қызылжар орта мектебі Физика пән мұғалімі: Утаршаева Айнур  Кайратовна

Психологиялық  дайындық

«Естігенімді   ұмытамын,көргенімді есте  сақтаймын,өз істеген ісімді  түсінемін». Физика пән мұғалімі: Утаршаева Айнур  Кайратовна

1­сұрақ Қалыпты атмосфералық қысым неге тең? А: 450 мм.сын.бағ. B:870 мм.сын.бағ. С:760 мм.сын.бағ.  D:660 мм.сын.бағ.

2­сұрақ  Анероид сөзінің қазақша  аудармасы қандай? А:Созылу B:ауасыз C: Қозғалыс D:  Сұйықсыз

3­сұрақ  1 мм.сын.бағ  неше Паскаль бар? А:122.2 C: 144.3 B:133,3 D:155.5

4­сұрақ  Техникада қысымды өлшейтін құрал? А:Манометр B:Термометр C: Спидометр D:Динамометр

5­сұрақ  Атмосфералық қысымды алғаш өлшеген ғалым? А:Торричелли B:Ньютон C:Гук D: Галилей

Атмосфералық қысымның негізінде,сұйықтар мен газдарда  6­сұрақ  бағытталған қозғалыс  тудыратын құрал.  А:Гигрометр B:Лактометр C:Манометр D: сорғылар

7-сұрақ Ауырлық күшінің формуласын тап. А: Fa= Nµ B: Fa= mg C: F = kx D: Fa= Vg

8-сұрақ Ауырлық күшінің қандай шама және қалай бағытталады? А:скаляр,  төмен B: векторлық,  төмен C: векторлық,  жоғары D: скаляр,  жоғары

Ой қозғау

Тәжірибе былай орындалады:

ФАКТ: дененің сұйықтағы салмағы ауадағы салмағына  қарағанда аз болады. Р сұйықт. т с ы ғ ы F Р ауадағы Fығыс. Fауыр Р ауа – Р сұйық = Fығыст. . Бұл ауырлық күшіне  қарсы бағытталған  сұйық ішіндегі денені ығыстырушы күштің  әсері болып табылады.

15.02.2018 жыл §44 Кері итеруші күш.Архимед күші

Біз сұйықтарда дененің тепе теңдігін білу үшін Архимед заңын  оқуға міндеттіміз                        Ж. Лагранж Сабақтың мақсаты: Архимед күші, ығыстырушы күш ұғымын  қандай шамаларға  байланысты екенін түсіну,формуласын білу, тақырып бойынша есеп  шығару.

АРХИМЕД ... ежелгі  Грецияның  механигі.Сицилия  ұлы  ғалымы  аралындағы  Архимед ­  математигі,  Сиракуз қаласында туып өмір сүрген..  Аңызда  айтылатындай,  Сиракуз  патшасы  Гиеронның  тапсырмасы бойынша оның тәжін зергер таза алтыннан  жасады  ма,  әлде  алтын  мен  күмістің  қоспасынан  жасады  ма?  деген  сұраққа  жауап  таба  алмай,  көп  күн  әуреленген  ғалым  бір  күні  толтыра  су  құйылған  ваннаға түскен кезде ойына әлгі сұрақтың шешуі келген  дейді.  Өзінің  ашқан  жаңалығына  шаттана  қуанған  ол  «Эврика!»  (Таптым!)  деп  Сиракуз  көшелерінің  бойымен айғайлап жүгірген екен.

Архимед  күші Тәуелді   емес  Тәуелді  Тәуелді  1. Дененің  пішініне; 2.Дененің  тығыздығына; 33. Сұйық бағанының биіктігіне; 4. Дененің массасына. 1. Дененің  көлемі 1. Дененің  көлемі 2. Сұйықтың  тығыздығына 2. Сұйықтың  тығыздығына FА = ρс *g*Vд

Сөздікпен жұмыс Сөздікпен жұмыс Архимед  күші­  Сила  Архимеда­  Archimedes  force Ығыстырушы  күш­выталкивающие  сила­  Buoyant force

Сұйыққа батырылған денеге  осы дене ығыстырып шығарған  сұйықтың салмағына тең  ығыстырушы күш әсер етеді.   Бұл Архимед заңы деп  аталады.    Fы ­ығыстырушы күш , FА    ­Архимед күші                 FА –Архимед күші, Archimedes force        ρс –   сұйық     тығыздығы, Density of the fluid                        g­     еркін түсу үдеуі, Acceleration due to gravity            Vд    ­  сұйықтағы дене көлемі, Volume of the object                       inserted into the fluid  FА= ρсg Vд

Архимед күші:  FА= ρС gVД

Деңгейлік есептер Оқулықпен жұмыс І деңгей  Суға көлемі 100 см3 болатын дене батырылған. Осы  денеге әсер ететін ығыстырушы күшті анықтаңдар. Судың тығыздығы ­ 1000кг/м3  ІІ деңгей  Керосинге массасы 500 г темір кесегі батырылған. Ығыстырушы күшті анықтаңдар. Темірдің  тығыздығы­7900кг/м3, ал керосиннің тығыздығы ­  800кг/м3. ІІІ деңгей Су ішінде массасы 600 кг, көлемі 0,23 м3 тасты  көтеру   үшін қандай күш жұмсау керек?

““КімКім тапқыр тапқыр??”” Архимед күші  дегеніміз не? Архимед күшінің бағыты қандай ? Архимед заңына  мысалдар Архимед  күшінің  формуласы Архимед күші  қандай шамаларға тәуелді? Архимед  күшінің белгісі

Кері байланыс Қоржынға не салдың? 1Бүгін біз не өттік? 2.Қандай сұрақ бар? 3.Менің сабақ туралы ойым

§44.Кері итеруші күш.   Архимед күші. 29 жаттығу (1,3,4 есептер)

Бағалау

Білмейтіндер ұғынсын, ал білетіндер тағы  да есіне түсірсін. «ТАРСИЯ» ӘДІСІ Қағаз қиындыларындағы сұрақтар мен  жауаптарды үйлестіре отырып, фигура  құрастырады

Сорғылар тобына: Тәжірибе жасау 1 .Суға қант кесегін салу 2.Суға тығынды салу 3. Суға мұз кесегін салу

Терминдер Buoyant force is given by: FA = g ρ V ........................(1)Also Fb = Pa –  Pf ...................(2)where,  FA = Buoyant force g = Acceleration due to gravity ρ = Density of the fluid V = Volume of the object inserted into the fluid Fb is the Buoyant force Pa = the Normal weight of the object when it is in air Pf = the Apparent weight of the object when it is  immersed in the fluid

• Егер денеге әрекет етуші ауырлық күші мен архимед күшіне тең болса,  онда дене сұйықтың кез келген жерінде тепе­теңдік қалпын сақтай алады. • Егер денеге әрекет ететін ауырлық күші архимед күшінен артық болса,  онда дене сұйыққа батады. • Егер ауырлық күші архимед күшінен кем болса, онда дене сұйықтың  бетіне көтеріледі.

Архимед туралы аңыз патшасы  Аңыз  бойынша,  бұл  заңның  себепкер  болған  ашылуына  сиракуз  Гиерон  болған екен. Ол Архимедке  өзінің  тәжінің  таза  алтыннан  беруді  жасалғанын  тапсырады. біліп