Аспан денелері

Ұзақ мерзімді жоспардың  тарауы:  Аспан әлемінің  құпиялары Күні: 15.02.2018 Сынып : 5 Сабақтың тақырыбы: Осы сабақта қол жеткізетін оқу  мақсаттары  Сабақтың мақсаттары Ойлау дағдыларының деңгейі Бағалау критерийлері Тілдік мақсаттар Құндылықтарға баулу Пәнаралық байланыс Алдыңғы оқу Қысқа мерзімді жоспар Мектеп: №17  мектеп­ гимназия Мұғалімнің аты­жөні: Иламанова М.А. Қатысқаны:  Қатыспағаны: ­ 1­сабақ  Аспан әлемінің құпиялары 5.1.1.1. – тақырыпты тірек сөздер арқылы болжау Барлық оқушылар біледі: Мәтіндегі негізгі және қосымша ақпаратты түсінеді Оқушылардың басым бөлігі:                                                    Нақты ақпаратты мәтін ішінен табады Кейбір оқушылар:  Оқылым стратегияларын қолданады, оқыған ақпараттарын  өмірмен байланыстыра алады. Білу, түсіну,қолдану ­ Мәтіндегі негізгі  және қосымша ақпаратты  анықтайды; ­Оқылым стратегияларын қолданады Оқушылар орындай алады: ­Мәтіннің мазмұнын түсінеді, түрін ажыратады;              ­Мәтіннен тірек сөздерді табады;                ­Мәтіннен негізгі және қосымша ақпаратты анықтайды. Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдер:Шолпан, Үркер, Отамалы, Үтамалы,Әзамалы,Тоғыс Сөздікпен жұмыс: Шолпан ­ ғаламшар Үркер ­ шоқжұлдыз Тоғыс ­ Айдың үркерді басып өтуі Амалдар ­ тоғыспен байланысты есеп Диалог құруға/ шығарма жазуға арналған пайдалы  тіркестер: ­Жердің жалғыз табиғи серігі..... ­Ай мен Шолпан  тетелес болады...... Талқылауға арналған сұрақтар: 1. Ай мен Шолпан туралы не білеміз?  2. Әлемдегі  қандай жарық жұлдыздарды білеміз? 3. Қазақ халқының күнтізбесі туралы не білесіңдер? Құрмет , ынтымақтастық, ашықтық қазақстандық  патриотизм  және  азаматтық жауапкершілік жаратылыстану, әдебиет,тарих Жамандыққа жақсылық көрсету . Тірек сөздер мен  ұсынылған иллюстрациялар арқылы тақырыпты болжау  (5.Т/А1.);. Қысқа мерзімді жоспар Коммуникативтік жағдаятқа сай эмоционалды сөздерді  дауыс ырғақтары арқылы қыстырма, қаратпа, одағай  сөздерді еркін қолданып, диалогке  даярлықсыз қатысу, өз  пікірін білдіру (5.Т/А6.). Сабақтағы жоспарланған жаттығулар түрлері Ресурстар  Сабақ барысы Сабақтың  жоспарланған  кезеңдері Сабақтың  басы 6 минут  2   мин 3  минут  3 мин І Ұйымдастыру кезеңі Сәлемдесу, оқушыны түгелдеу.                                             ІІ.Психологиялық жағымды ахуал жасау. «Шаттық  шеңбері». Тұлғаға арналған тәсіл. Қуанамын мен де,  Қуанасың сенде, Қуанайық достарым, Арайлап атқан күнге! (оқушылар шеңбер болып тұрады, сағат тілімен   оқушы өзін көрсетеді,сосын   жанындағы досын, бірін­  бірінің қолын ұстайды, қолдарын жоғары көтереді) ІІІ. Оқу мақсаты мен бағалау критерийлерімен  таныстырамын                                                                         ІҮ. «Сен маған, мен саған»әдісі ақылы өткен сабақты  пысықтау  мақсатында  ширату  жаттығуларын жұп болыпорындатамын. Ү.Топқа бірігу. Жұдыздардың суреттері арқылы  топқа  біріктіремін. (Мұғалім алдын ала суреттерді ажырата  білу үшін  мазмұнымен таныстырады) І топ «Шолпан», ІІ топ«Үркер», ІІІ топ «Жетіқарақшы»    Интербелсенді  тақта Суреттер Интербелсенді  тақта YouTube  Ғаламтор  желісінен А4 формат Сабақтың  ортасы   3  минут ІІ. Жаңа сабақ. Оқылым алды Ф.Оңғарсынованың  «Жетіқарақшы мен Үркер туралы  аңыз» шығармасынан үзінді оқу арқылы оқушыларға  тақырыпты аштырамын. Түрткі сұрақ: 1. Ай мен Шолпан туралы не білеміз?  2. Әлемдегі  қандай жарық жұлдыздарды білеміз? 3. Қазақ халқының күнтізбесі туралы не білесіңдер? 1­тапсырма. Мәтінді 3 топқа таратып беремін. Оқылым кезі: 15 мин Қысқа мерзімді жоспар ТЖ.  Мәтінді іштей түсініп оқиды.(Мұғалімнің  жетекшілігімен). Ай мен Шолпан тоғысының тарихы.   Ежелгі адамдар аспандағы жұлдыздарға қарап жыл  мерзімі мен уақытты айратын болған. Жердің жалғыз  табиғи серігі – Ай. Ғарышта күн жүйесіне жақын ғаламшар Шолпан деп аталады.Ол Күнді кері айналатын ғаламшар.  Шолпан Аймен тетелес болады.Қазақ жұртының уақыт  есебінде тоғыс есебі ерекше маңызды. Айдың үркерді  басып өтуі тоғыс деп аталады. Тоғыс есебі –мал  шаруашылығымен шұғылданып жүрген қазақ халқының  күнтізбесі. Ай толғанда ауа райы бұзылып, өзгеріс болады. Тоғыс үш күнге жалғасады.Бір жылда 13 рет тоғысу  оның11 ғана көре аламыз.13 тоғысты шамамен 28 күн деп  есептейді. Тоғыс есебі ежелгі түркі және үнді  халықтарына белгілі болған. Тоғыс айлары:23 тоғыс­  шілде, 21тоғыс­тамыз, 19 тоғыс–мизам,17тоғыс – қазан,15  тоғыс – қараша,13 тоғыс – желді,11 тоғыс – қаңтар,9 тоғыс – үштің айы,7тоғыс – бірдің айы, 5 тоғыс – көкек,3 тоғыс – мамыр Қазақ халқы көшіп – қону шаруаларын тоғысқа үйлестіріп  отырған. Тоғыспен байланысты есептің бірі– амалдар деп  аталады. Амалда ауа райы бұзылып, адамға да жайсыз  болып,қара суық,жел, жауын,қар жауады. Амалдар: қаңтарда­тоқырауын,ақпанда–ақпан амалы, сәуірде –Отамалы, мамырда –Әзамалы Күн тоқтаған кезге байланысты амалдар: қаңтарда­тоқырауын  – күннің «қаңтарылып байланатын»,  ең төмен болатын кезі қысқы күн тоқырау (22 желтоқсан). ақпанда–ақпан амалы. Ақпан –Тоқпан ағайынды  жігіттер қой бағады.Ақпан қой жайған уақытта ауа райы  бұзылып қоймен бірге үсіп өлген. наурызда –Үтамалы.Арпа­бидай сатқан сарт жиған  малын айдап бара жатып, қырылған, жазғытұрым  табылған. сәуірде ­Отамалы.Сіріңке жоқ заманда көрші ауылдан от  алуға барған әйел үйіне жеткенше бұрқақата адасып үседі. мамырда –Әзамалы. Әзді ақ сақалды үлкен қария  адамның бейнесімен бейнелеп түсінеді. «Әз болмай жаз  болмас,жаз болмай, мәз болмас» деген сөз қалған. (200сөз) «Кластер» әдісі. Мәтіндегі 4 маңызды ақпаратты  кластерге түсіріңіз. Интербелсенді  тақта Google Ғаламтор  желісінен Үлестірме  материалдары     11 күн А4 формат Қысқа мерзімді жоспар Маңызды                            ақпарат ДескрипторБілім алушы ­Мәтінді түсініп оқиды; ­Мәтіндегі 4 маңызды ақпаратты анықтайды; ҚБ.«Қошемет»  әдісі топтар бірін­ бірі бағалайды Мұғалімнің кері байланысы.  2­ тапсырма.ТЖ.«Дара диаграмма». Әр топқа алдын  ала  флипчарт таратылады. Тоғыс амалдарын атап шығып,  мағынасын жазады. ақпан Үтамал ы тоқырау ын Тоғыс амалда ры Әзама лы Отамал ы Интербелсенді  тақта АКТ Фипчарт ДескрипторБілім алушы ­ Тоғыс амалдарын атап шығады, ерекшелігін  айтады; ­ Мағынасын  аша алады. ҚБ. Смайликтер арқылы  топтар бірін­бірі бағалайды. Мұғалімнің  кері байланысы Оқылымнан кейін Тапсырма. «Сәйкестендіру» әдісі                                         Берілген ұғымның анықтамасын нақты ақпаратардан  таңдап жұптау.(Тапсырма 3 топқа ортақ болады, уақытқа  беріледі) Ай                            13 Шолпан                                    Жер ғаламшарының серігі. Жер                                           шоқжұлдыз Тоғыс саны                              қазақ халқының күнтізбесі Тоғыс есебі                               Аймен тетелес болады.          А3 формат 5 мин 4 мин 5  мин Қысқа мерзімді жоспар Отамалы                                  амал түрі  Үркер                                       тіршілік бар ғаламшар ҚБ.«Бағдаршам» әдісі арқылы топтар бірін­ бірі  бағалайды. Жасыл – «өте жақсы, сары – «жақсы», қызыл –  «қанағаттанарлық» .Топтар арасындағы кері байланыс . Мұғалімнің кері байланысы « Алақан» әдісі арқылы Не үйренгенін? Не түсінгенін?  Нені білгісі келетінін? Қандай тапсырмада қиыншылық  туындағанын? Көмек болды ма?  туралы саусақтарға  жазады. А3 формат Жұлдыздар туралы аңыз­ әңгімелер жазып келу Сабақтың соңы 5  минут Кері байланыс 3 минут Үй  тапсырмасы  2 минут Қосымша  мәлімет: Саралау – оқушыға  мейлінше қолдау  көрсетуді қалай  жоспарлайсыз? Қабілетті оқушыға  тапсырманы қалай  түрлендіресіз? Оқушылардың  деңгейлеріне сай  тапсырмаларды  ұсынамыз. Жеңілден күрделіге  қарай. Бағалау –  оқушыбілімінтексерудіқалайж оспарлайсыз? Оқушылардыңбілімі топ  ішіндеөзін –өзібағалауарқылы  бағаланады. Пәнаралықбайланыс Денсаулық ж не қауіпсіздік, ə АКТ­мен байланыс. Құндылықтарменбайланыс ə (т рбиеэлементі). жаратылыстану, әдебиет,тарих АКТ Шығармашылықжәне сын  тұрғысынанойлау, қарым­ қатынасжасауқабілеті Рефлексия Сабақтыңмақсаты мен  оқуміндеттеріорындал дыма? Бүгін оқушылар не  үйренді? Сабақ қалай өтті?  Қандай деңгейде? Қорытынды  бағамдау Қысқа мерзімді жоспар Менің ойымша, сабақтың оқу мақсаттары мен міндеттері орындалады.  Себебі, тапсырмалар оқу мақсатына сай беріледі. Сабақта оқылым  дағдысына көп көңіл бөлдім. Тапсырмаларды орындау үшін «Дара диаграмма », «Алақан» әдісі  қолдандым.«Сәйкестендіру тесті» әдісі бойынша оқушылар нақты  ақпаратты табуға үйренеді. Саралауталапқасайіскеасырылдыдепойлаймын. Қритериалдыбағалаудыоқушылардыңжасерекшеліктерінесайалдым. Ең жақсы өткен екі нәрсе :