Эволюцияның дәлелдемелері. Эмбриологиялық дәлелдемелер. Морфологиялық дәлелдемелер. Палеонтологиялық дәлелдемелер. Эволюцияның биогеографиялық дәлелдемелері

Тақырыбы: Эволюцияның дәлелдемелері. Эмбриологиялық дәлелдемелер. Морфологиялық дәлелдемелер. Палеонтологиялық дәлелдемелер. Эволюцияның биогеографиялық дәлелдемелері Мақсаты: Эволюциялық дәлелдемелердің түрлері, олардағы ұқсастықтар мен айырмашылықтарды түсіндіру Міндеттері: Білімділік: органикалық дүниенің дамуын терең түсіну, олардың түрлерін ажырата білу Дамытушылық: білім алушылардың талдау, синтез, салыстыру, қорытындылау және ойлау қабілеттерін дамыту Тәрбиелік: қоршаған ортаны қорғауға, өз өмірлеріне жауапкершілікпен қарауға, ұқыптылыққа, білімді, белсенді болуға тәрбиелеу Нәтижесі: Қосымша әдістемелік материалдарды қолдана алады Пәнаралық байланыс: Тарих, география, медицина Көрнекілік құралдары: Интербелсенді тақта, кеңсе заттары (түрлі-түсті маркерлер, ватман, стикерлер) Түйінді идеялар Эволюциялық дәлелдемелердің биология ғылымында алатын орнын білуі Сілтемелер Биология (9 сынып), 170-176 оқулық беті Сабақтың типі Жаңа білімді меңгерту Сабақтың әдісі интерактивті Сабақтың барысы Оқыту әдістері Тапсырмалар Оқушылардың іс-әрекеті Мұғалімнің іс-әрекеті Нәтижесі І. Ұйымдастыру кезеңі 2 минут 1. Амандасу, психологиялық ахуал тудыру 1 минут 1.Топқа бөлу, (жеке заттары арқылы) 1 мин Топқа бөлу Мұғалім бағыт береді Бірлесіп, ақылдаса отырып топтасуды үйренеді. ІІ. Білу Үй тапсырмасын сұрау 5 минут Миға шабуыл 1. «Тұлғаны таны» оқушылар суреттегі ғалымдарды тану арқылы олар туралы қысқаша мәлімет беру 2. Іздену 1-топ: К. Линней 2-топ: Ж.Б.Ламарк 3-топ: Ч. Дарвин 4-топ: Дарвин еңбектері Мұғалім бақылаушы Оқушылар суретке қарап жауап береді.Оқушылар жылдамдыққа үйренеді, нақты жауап береді 3. Ой қозғау 1 минут Тақтада көрсетілген сурет бойынша өз ойларын айтады. Жаңа тақырыпты ашады Мұғалім бағыттаушы, кеңесші Пікірлерін ортаға салып, бірлесе жауап береді, табыс критериин қоя алады 4. Түсіну,зерттеу: Топтық жұмыс 5-минут «Ойлан-жұптас-бөліс» стратегиясы 1-топ: эмбриологиялық дәлелдемелер 2-топ: палеонтологиялық дәлеледемелер 3-топ: морфологиялық дәлелдемелер 4-топ: биогеографиялық дәлелдемелер Мұғалім бағыттаушы, кеңесші Оқушы өз ойын белгілі мәліметтер арқылы дәлелдеуге үйренеді, бірін-бірі оқытады,қорытынды шығарады. 5. Қолдану: топтық жұмыс 10 минут «Айнымалы бекеттер» стратегиясы Әр топтан келесі топқа елші барып, өз тақырыптарын өзара ақпарат алмасу мақсатымен түсіндіреді Мұғалім бағыттаушы кеңесші Өзара оқыту үдерісі жүреді Сергіту сәті 2 минут Көңіл-көтеру, шығармашылық қабілеттерін дамыту Тақырыбы: «Өмірлік кеңестер» Мұғалім бақылаушы Логикалық ойлау қабілет-терін арттырады 6.Талдау: топтық, жеке жұмыс 8 минут Әрбір топ берілген тапсырманы орындайды 1-топ: суретті бейнеле 2-топ: сұрақты тап 3-топ: сәйкестендіру тесті 4-топ: биологиялық диктант Уақытын тиімді қолдана алады, өз ойын ашық айта алады 7. Жинақтау: топтық, жеке жұмыс 8 минут Логикалық тапсырмалар 1. Неге қазіргі уақытта сүтқоректі жануар маймылдан адам пайда болмайды? Себебі неде? 2. Керік (жираф) мойнының ұзын болуы неге байланысты? Әлде мойын омыртқа саны көп пе? Ұзын болуын эволюцияға жатқыза аламыз ба? Қалай ойлайсыңдар? 2. «Еркін микрофон». Әр топ оқушылары өтілген тақырып бойынша ой қорытынды -ларын айтады. Мұғалім бақылаушы Логикалық ойлау қабілет-терін арттырады Сабақты пысықтауды үйренеді 8. Бағалау: 3 минут Топты бағалайды Өзін-өзі бағалайды. 2 мин Стикерлерге өздерінің сабақтан алған әсерлерін білдіреді. 1 мин Мұғалім бағыттаушы Стикер таратып береді Топты бағалау, өзін-өзі бағалауды үйренеді. Сабақтан алған әсерлерін білдіруді үйренеді 9. Үйге тапсырма 1 минут Тақырыпты оқу, «Қазіргі кездегі эволюциялық дәлелдемелердің алатын орны» туралы эссе жазу Тапсырма береді Қосымша ізденеді, қызығушылығы артадыСабақтың тақырыбы Жынысты көбею. Мейоз, оның биологиялық маңызы. Сперматогенез. Овогенез. Мақсаты Оқушыларда жасушаның көбеюі туралы жалпы түсінік қалыптастыру Міндеттері: Білімділік Оқушыларға жынысты көбею, жыныс жасушаларының дамуы, мейоз және оның биологиялық маңызы туралы түсінік беру Дамытушылық Білім алушылардың талдау, синтез, салыстыру, қорытындылау және ойлау қабілеттерін дамыту Тәрбиелік Оқушыларды өз денсаулығына жауапкершілікпен және мұқият қарауға тәрбиелеу, адам өміріндегі және іс-әрекетіндегі денсаулығының рөлін түсіндіру Пәнаралық байланыс Химия, медицина Сілтеме Биология (10 сынып), оқулық, интернет желісі Түйінді идеялар 1. Жыныс жасушаларының дамуы туралы білуі 2. Мейоздың биологиялық маңызын біледі Оқыту нәтижесі Өз ойын айта біледі, еркін пікірлейді Сабақтың типі Жаңа сабақты меңгерту Әдіс-тәсілдер Джигсо, топтық жұмыс, СТО элементтері Көрнекіліктер маркер, стикер, суреттер, А3 форматты қағаз, плакат, интербелсенді тақта Сабақтың барысы Оқыту әдістері Тапсырмалар Оқушының іс-әрекеті Мұғалімнің іс-әрекеті Нәтижесі 1.Ұйымдастыру кезеңі 1.Амандасу, психологиялық ахуал тудыру 1 минут 2. Топқа бөлу (конфет түсімен) 1 мин Топқа бөлу Мұғалім бағыт береді Бірлесіп, ақылдаса отырып топтасуды үйренеді. 2. Білу Үй тапсырмасын сұрау 1. Биологиялық шытырман 2. Сәйкестендіру тесті 1-топ 1.Түйнек -------бегония, қоғажай 2. Мұртша------пияз,сарымсақ, лалагүл 3. Тамырсабақ---құртқашаш,інжугүл,бидайық 4. Телу---------картоп 5. Пиязшық-------бүлдірген, құлпынай 6. Жапырақ қалемшесі--------жеміс ағаштары 2-топ 1.Спора түзу --------------------теңіз жұлдызы 2. Бүршіктену--------------------қыналар 3. Қарапайым бөліну----------саңырауқұлақ 4. Өсімді көбею---------------------жануарлар 5. Митоз-----------------------------бактериялар 6. Үзбелену---------------------------гидра Мұғалім бақылаушы Оқушылар берілген тапсырмаларды тобымен ақылдасып, жауап береді. Оқушылар жылдамдыққа үйренеді, нақты жауап береді 3. Ой қозғау Оқушылар суретке қарап өз ойларын айтады Мұғалім бағыттаушы, кеңесші Пікірлерін ортаға салып, бірлесе жауап береді, табыс критериин қоя алады 4. Түсіну. Топтық жұмыс Термин сөздермен жұмыс Мейоз-мейоз-meiosis Профаза-Prophase Метафаза- Metaphase Анафаза - Anaphase Телофаза- Telophase Коньюгация- Conjugation Кроссинговер - Crossingover Сперматогенез - Spermatogenesis Овогенез - Oogenesis 1. Жыныс жасушаларының бөлінуі туралы жалпы сипаттама 2. Мейоз фазалары 3. Биологиялық маңызы Мұғалім бағыттаушы, кеңесші Оқушы өз ойын белгілі мәліметтер арқылы дәлелдеуге үйренеді, бірін-бірі оқытады,қорытынды шығарады. 5. Қолдану: топтық жұмыс Әр топ өздеріне берілген тапсырманы тобымен талқылап, түсіндіреді, ортада қорғайды 1-топ: сперматогенез 2-топ: овогенез Мұғалім бағыттаушы, кеңесші Өзара оқыту үдерісі жүреді 6. Талдау: топтық, жеке жұмыс АКТ-ны (интернет желісі: ұялы телефон, планшет) пайдалана отырып, адамда болатын тұқымқуалайтын хромосомалық аурулар туралы тапсырманы орындайды (шығармашылық) Уақытын тиімді қолдана алады, өз ойын ашық айта алады 7. Жинақтау: топтық, жеке жұмыс «Шеңберлі ақпарат» әдісі Бүгінгі тақырып бойынша не білгендерін, нені үйренгендерін постерге түсіріп қорғайды Мұғалім бақылаушы Сабақты пысықтауды үйренеді 8.Қорытындылау Проблемалық сұрақтар 1. Дерек көздеріне сүйенсек елімізде әрбір алтыншы отбасы бала сүю мүмкіндігінен айырылған. Бұл жағдайды қалай түсінесіңдер? 2. Адам баласының артынан ұрпақ қалдыру табиғи құбылыс. Дені сау ұрпақтың дүние есігін ашатынына кейде күмәнмен де қараймыз. Неге? Мұғалім бағыттаушы Өз ойын жеткізуге, жылдам ойлануға үйретеді 8. Бағалау Топты бағалайды Өзін-өзі бағалайды. 2 мин Кері байланыс парағын толтырады 1 мин Мұғалім бағыттаушы Стикер таратып береді Топты бағалау, өзін-өзі бағалауды үйренеді. Сабақтан алған әсерлерін білдіруді үйренеді 9. Үйге тапсырма Тақырыпты оқу, адамда кездесетін тұқым қуалайтын хромосомалық аурулар туралы іздену Тапсырма береді Қосымша ізденеді, қызығушылығы артады