Фотоэлектрлік құбылыстар, фотоэффект — электрмагниттік сәуленің затпен әсерлесуі нәтижесінде пайда болатын электрлік құбылыстар (электр өткізгіштігінің өзгеруі, ЭҚК-нің пайда болуы не электрондар эмиссиясы).
Бұл құбылыс қатты денелерде, сұйықтықтарда, сондай-ақ газдарда да байқалады. Фотоэлектрлік құбылыстар қатарына рентген сәулелерінің фотоэффектісі мен ядролардың фотоэффекті де жатады. Қатты немесе сұйық денелердің жарық сәулесін (фотондарды) жұтуы нәтижесінде электрондардың бөлініп шығу құбылысы сыртқы фотоэффект делінеді. Мұны 1887 ж. Г.Герц ашқан. Сыртқы фотоэффектіні тәжірибе жүзінде А.Г. Столетов (1888) толық зерттеп, оның бірнеше заңдарын тұжырымдап берген. А.Г. Столетов ашқан фотоэффектінің бірінші заңы былайша тұжырымдалады:
максимал фотоэлектрлік ток (қанығу фототогы) түскен жарық ағынына тура пропорционал болады.
Фотоэффект.ppt
Фотоэффект
Сабақтың тақырбы:
Фотоэффект тақырыбына
есептер шығару
Практикалық сабақ
Фотоэффект
Сабақтың мақсаты:
білім беру: Фотоэффектінің кванттық теориясына арналған
заңдылықтар мен формулаларды талдай отырып, есеп шығаруға
үйрету. Теориялық алған білімдерін практикалық түрде қолдануға
үйрету.
дамыту: Фотоэффектінің заңдарын еске түсіре отырып,
Эйнштейннің фотоэффект үшін жазған теңдеуінің физикалық
мағынасын аша отырып, фотоэффектінің заңдарына, фотонның
импульсін, массасын, энергиясын есептеуді үйрету.
тәрбиелеу:табиғат заңдарының жүйелілігін саралай келіп, басты
мақсат ғылым жетістігін дұрыс ұғына отырып, оны пайдалана
білуге тәрбиелеу. Мысалдар келтіру арқылы, фотоэффектінің
қолданылуымен таныстырып, оқушыларды ізденімпаздыққа,
мақсатқа жетуге ұмтылуға, ұқыптылыққа, тиянақтылыққа
тәрбиелеу.
Фотоэффект
Сабақтың түрі: Практикалық сабақ.
Көрнекілік құрал жабдықтар:
Интерактивті тақта, сурет пен формулалар,
үлестірмелі тапсырмалар, ActivOte
құралдарымен жұмыс.
Фотоэффект
Болжап отырған нәтиже:
оқушы білуі тиіс: фотоэффектінің заңдарын,
олардың ғылыми тұжырымдамасын оқи білуге
және қолдана алуы тиіс. Фотондар мен оның
энергиясы, импульсінің бар болуының ғылыми
тұжырымдамасына баға бере алуы тиіс.
Теориялық алған білімдерін практикалық түрде
қолдануға үйренуі тиіс.
оқушылар үйренуі тиіс: фотоэффектінің
заңдарын түрлендіре отырып жаза білуге,
фотондар мен оның энергиясы, импульсін
пайдаланып есеп шығара білуге тиіс.
Фотоэффект
Ұйымдастыру кезеңі(2’):Оқушылардың сабаққа
дайындығын тексеру мен сабақты ұйымдастыру.
Үй тапсырмасын тексеру(8’):
Фотоэффект деп қандай құбылысты ай
тамыз?
Фотоэффектінің тәжірибелік заңдарын а
йтып беріңдер
.
Фотон деген не?
Фотоэффект
Фотоэффект дегеніміз
Дұрыс жауабы:
Фотоэффект
Фотоэффект дегеніміз–
түскен жарықтың әсерінен
заттан(металдан және сұйықтардан)
электрондардың ұшып шығу
құбылысы
Фотоэффект
Фотоэффектінің заңдары:
1
2
mv
2
max
eUж;
Дұрыс жауабы:
Фотоэффект
І заңы:Фотоэлектрондардың максимал
жылдамдығы түскен жарықтың
интенсивтілігіне тәуелді емес, ол тек
жарықтың жиілігіне тәуелді.
υ ~ v
Фотоэффект
Фотоэффектінің заңдары:
Дұрыс жауабы:
Фотоэффект
ІІ заңы: Қанығу фототок күші максимал
жылдамдығы түскен жарықтың
интенсивтілігіне пропорционал өседі,
бірақ жарықтың жиілігіне тәуелді емес.
υмах ~ Іинтенс.
Фотоэффект
Фотоэффектінің қызыл шекарасы: Aш=hν
Ф
K
Δ E~Δ t°
немесе λмах=
А
hc
шA
Дұрыс жауабы:
Фотоэффект
ІІІ заңы: Әр металл үшін
фотоэффектінің қызыл шекарасы, яғни
одан төменгі жиілікте фотоэффект
байқалмайтын шекті ең аз жиілік νmin
υмах ~ Іинтенс.
Фотоэффект
Есеп шығару
AA деңгей
деңгей
Толқын ұзындығы
λ=5,0*107 м.
Фотонның
энергиясын анықта
(h=6,63*1034 Дж*с;
c= 3*108 м/с).
Фотоэффект
Шешуі:
Фотоэффект
В деңгей
В деңгей
Егер тежеуші кернеудің 1В мәнінде
фототок тоқтайтын болса, онда
фотоэлектрондардың максимал
жылдамдығы қандай болғаны (е=1,6*10
19Кл; ме= 9,1*1031 кг).
Фотоэффект
Шешуі:
Фотоэффект
С – деңгей(1)
С – деңгей(1)
Электрондардың металдан
шығу жұмысы А 3,3*1019 Дж.
Фотоэффектінің қызыл
шекарасын анықта
υмин(h=6,63*1034 Дж*с; )
Фотоэффект
Шешуі:
Фотоэффект
С – деңгей(2)
С – деңгей(2)
UT=3B потенциалдар айырымында
толығымен тежелетін электрондарды
жұлып шығаратын жарықтың жиілігі
(Фотоэффект басталатын жиілік)
υ0 = 6*1014 Гц; һ=6,63*1034Дж*c;
Фотоэффект
Шешуі:
Фотоэффект
Сабақты бекіту(15’):
ActivOte – мен тест
сұрақтарына жауап беру
Фотоэффект
Қорытынды(2’):
Не білуіміз керек еді?
Не білдік?
Не үйрендік?
Нені түсінбедік?...
Материалы на данной страницы взяты из открытых истончиков либо размещены пользователем в соответствии с договором-офертой сайта. Вы можете сообщить о нарушении.