Компьютерде модельдерді зерттеу және модель жасаудың негізгі кезеңдері

Информатика 7 сынып Күні: Сабақтың  тақырыбы: Сілтеме Жалпы  мақсаттар Оқыту  нәтижесі Сабақтың  әдісі Жалпы Сабақ барысы Уақыты 3 минут Психологиялы қ дайындық 5 минут 15 минут 8 сынып    22 сабақ § Компьютерде модельдерді зерттеу және модель жасаудың негізгі  кезеңдері 8­сынып оқулығы.  электрондық оқулық, презентация Оқушыларға модель ұғымы, модельдеу және модельдеудің кезеңдері жайлы  ақпарат беру, оқушыларды нақты шешім қабылдай білуге, топпен жұмыс  жасауға, өз ойын еркін жеткізе білуге тәрбиелеу, модель құруға дағдыландыру,  пәнге қызығушылығын арттыру. Оқушылар  модельдеу кезеңдері мен модель құра біледі.  Баяндау, сұрақ­жауап, диалог, топпен жұмыс, АКТ, қолдану, электронды  оқулықпен жұмыс, Сын тұрғысынан ойлау («Ой тастау»,  «Мағынаны тану»,   «Топтастыру»,  «Тест жұмыс» ) Білу Үй тапсырмасы. Түсіну Мағынаны тану Қолдану Оқулықпен жұмыс Талдау Практикалық жұмыс Жинақтау Корытынды Бағалау Екі жұлдыз бір тілек Мұғалімнің іс­әрекеті Сыныппен сәлемдесу. Сыныпты ұйымдастыру (оқушыларды тексеру,  аудиторияны қалыпқа келтіру) Оқушыларды сызықтық, тармақталған, циклдік деп кеспе қағаздарға жазып  таңдау  арқылы топқа бөлу. Оқушыларды бүгінгі сабақтың тақырыбымен және мақсатымен таныстыру.  «Білу»  І. Үй тапсырмасы.    «Ақпараттық диктант» арқылы үй тапсырмасы тексеріледі. Оқушыларға бос  орындарға қажетті сөздерді тауып жазу үшін төмендегідей арнайы кеспе  қағаздар беріледі. Оқушылар жазып болған соң интерактивті тақтадағы дұрыс  жауаптар көмегімен өздерінің диктанттарын тексеруге мүмкіндік алады. 1. Бірнеше рет қайталанатын әрекеттер тізбегі.............................................деп  аталады. 2. Блок ­ сызбада циклдік алгоритмнің шарты...................................фигураға  жазылады. 3. Шарт циклдік алгоритмнің..............................................немесе соңында келуі  мүмкін. 4. Алгоритм  түрлері :...................................................................................................................  ІІ. Жаңа сабақ. «Түсіну» Модель – бұл глобус және әлем картасы, жердің тартылыс күшінің формуласы, Информатика 7 сынып көрме стендіндегі зымыранның макеті, мектептегі биология кабинетіндегі  көрнекі құралдар, әйгілі суреттердің көшірмесі. Нақты нысандарды (түпнұсқа)  зерттеу мақсатында адамның қолымен жасалған нысанды – модель деп атаймыз. Модель – нақты нысанды, құбылысты немесе үдерісті қарапайым етіп  түсіндіреді. Модельдеу – нысандарды, үдерістерді және құбылыстарды зерттеу үшін  модель құру. «Модель құру, модельдеу не үшін қажет?» деген сұрақ туындауы мүмкін.  Біріншіден, нақты уақыт барысында түпнұсқа болмауы мүмкін немесе мүлдем  табиғатта жоқ болуы мүмкін. Екіншіден, түпнұсқа көптеген қасиетке және өзара байланыстарға ие болуы  мүмкін, ал бізді тек жеке бөлігі ғана қызықтыруы мүмкін. Модельдеу кезінде алдымен нысанның немесе қандай да бір үдерістің  қасиеттерін біліп қана қоймай, сонымен қатар модельдеу кезеңдерін жоспарлау  да қажет. Модельдеудің кезеңдері: есептің қойылымы, модельді құру, компьютерлік  модель, модельдеу нәтижесін талдау. Модельдеу нәтижесін талдау барысында  алынған нәтиженің мақсатқа сйәкес келетіндігін немесе мақсатқа сәйкес  келмейтіндігі талданады. Анықталған қате – бұл да нәтиже болып есептелінеді. Зерттеу мақсаты ретінде мыналарды айтуға болады:  Қоршаған ортаны танып ­ білу;   Берілген қасиет бойынша нысанды құру;   Әсердің нысанға тигізер салдары;  Құбылыстарды, үдерістерді және нысандарды тиімді басқару. ІІІ. «Қолдану»  «Шыңға шығу!» ойыны. Оқушыларға шыңға шығу барысында жол бойындағы жалаушаларды алу керек.  Ол үшін олар сол жалаушаларда жасырынған сұрақтарға жауап берулері тиіс. 1. Модель дегеніміз не? 2. Анықталған нәтиже қате бола алады ма? 3. Модельдеу дегеніміз не? 4. Құбылыстан, үдерістен және нақты нысаннан модельдің айырмашылығы  неде? 5. Модельдеудегі түпнұсқаның маңызы. 6. Модельдеудегі негізгі кезеңдерді атаңдар. Сергіту сәті.  (жаңылпаш айтқызу) Сегіз көк өгізіміз де Өз өгізіміз. Семіз көк өгізіміз де Өз  өгізіміз. Егіз көк өгізіміз де  Өз өгізіміз. Өзге көп өгізіміз де Өз өгізіміз. Оқулықпен жұмыс жасау. 77­бет  Тәжірибелік жұмыс (жұптық жұмыс). А, В, С деңгейі тапсырмаларын орындау. ІV. «Талдау»               1. Сабаққа кешігу барысындағы жазылатын түсініктеменің сөздік моделін  құрыңдар. 3  минут 3 минут 10 минут 3 минут 2 минут 1 минут 4 минут 1 минут Информатика 7 сынып 2. Оны мәтіндік редакторда рәсімдеңдер. 3. Қалай ойлайсыңдар, сөздік модель құру барысында қандай мақсаттар  қойылады? V. «Жинақтау» Қорытынды.  Не біліп, не үйрендік? Рефлексия. Бүгінгі сабақта маған ұнағаны ................................................................................. Бүгінгі сабақта маған қиындық  туғызғаны .................................................................... Бағалау.  Топ басшылары бағалайды. Үйге тапсырма. §13  (73 бет). Бақылау сұрақтары  1­7. (76 бет) Астана қаласы №54 мектеп­лицейінің информатика пәнінің мұғалімі Рахлетова Шынар Төлепбергенқызы Сабақтың тақырыбы: Модельдерді сипаттау әдістері, модельдер қасиеті, түрлері. Мақсаты: модельдер туралы түсініктерін қалыптастыру. Күтілетін нәтиже:  нақты өмірден модельдердің мысалдарын келтіре алады; ­ модель туралы түсініктерін толықтырады; ­ ­ модель қасиеттерін анықтайды; ­ модельдерді түрге ажырата біледі; ­ компьютерлік модельдердің қызметін түсіндіре алады. Сабақтың көрнекілігі: Модельдердің суреттері, ватман, А4 қағаздары, түрлі­түсті  маркерлер, стикерлер, бағалау парақтары. Сабақтың барысы:  Сабақ кезеңі Оқушылардың іс­әрекеті Мұғалімнің іс­әрекеті 1. Ұйымдастыру кезеңі (3мин.) 2. Миға шабуыл: МОДЕЛЬ  дегеніміз не? (3 мин.) 3. Жұптық жұмыс: Бұл модельдер  қандай мақсатпен құрылған?  (10мин.) 4. Модельдің негізгі қасиеттерін  анықтау (5мин.) Түсініктерін айтады,  басқаларды тыңдайды Берілген модельдің  құрылу мақсатымен  таныстырады. қорытынды ойларын  ортаға салады Топқа бөлінеді 5. Топқа бөлу («Кемедегі капитан» ойыны арқылы ( «Кемедегі  капитан» дегенде оқушылар  бейтарап күйде араласып жүреді,  «палуба» деп айтылса, оқушылар  жұптасады; «борттан адам  құлады» дегенде ортаға үштен  Оқушылар назарын аудару,  жақсы көңіл­күйге бұру. Бағалау критерийлерімен  таныстырады. Тыңдайды, қолдау  көрсетеді. әр жұпқа модель суреті, А4  парақтарын  таратады.  Жұмыс барысын бақылайды мұғалім интерактивті  тақтаға модельдің негізгі  қасиеттерін жазады Оқушылармен бірге  орындайды Информатика 7 сынып топталады; «түскі ас» делінсе  төрттен топталады). (3мин.) Топтық жұмыс: «Модельдерді  түрлеріне қарай жіктеу» (12 мин.) 1 топқа: материалдық 2 топқа: бейнеленуші 3 топқа: ақпараттық Топ жұмыстарын тексеру  Бағалауды дәйектеу (8 мин.)  Үйге тапсырма (1 мин.) Әртүрлі  білім салаларында қолданылатын  модельдерге мысалдар келтіру Модельдерді түрлеріне   қарай жіктеп, ватманға  жапсырады Әр топ басқа топтың  жұмысын тексереді, дұрыс сәйкестендіруге +1, дұрыс  емес сәйкестендіруге ­1  қояды Өздеріне жазып алады. Әр топқа  1­қосымша және  модельдер суреттерін (2­ қосымша), ватман, желім  таратады, сырттай  бақылайды Бақылаушы рөлінде  Интерактивті тақтада  алдын­ала жазылған үй  тапсырмасымен  таныстырады. Бағалау парағы Сабақ кезеңдері Миға шабуыл Жұптық жұмыс Модельдің негізгі қасиеттерін анықтау Топтық жұмыс Жұмыстарды тексеру Баға:  6 балл – «5» 4­5 балл – «4» 3 балл – «3» қатысты қатыспады 1 1 1 2 1 0 0 0 0 0 Информатика 7 сынып 1­         Қосымша: Модель (фр.modе1е, ит.modе11о, лат.modulus ­ өлшем, үлгі) ­ бұл: ­ нақты объектінің қарапайымдандырылған ұқсасы; ­ заттың кішірейтілген / ұлғайтылған түрдегі макеті; ­ табиғат пен қоғамдағы қандай да бір процесстің/құбылыстың бейнесі,  сипаттамасы және схемасы; ­ жұмыс істеуі анықталған параметрлер бойынша нақты объектінің жұмыс  істеуіне ұқсас физикалық / ақпараттық аналогы; ­ анықталған шарттарда түпнұсқа объектінің бізді қызықтыратын қасиеттері мен  сипаттамасын алмасыра алтын алмастырушы – объектісі; ­модельдеу мақсаты тұрғысынан оқып үйренетін объектінің/құбылыстың кейбір  нақты жақтарын бейнелейтің жаңа объект. Барлық моделдердің көп бейнелігі негізінен үш топқа бөлінеді: ­материалдық  (табиғи) модельдеуші объектінің сыртқы түрін, құрылымын (кристал торлардың  модельдері, глобус), жағдайын (самолеттің радио басқарылымды моделі)  бейнелейтін кішірейтілген / ұлғайтылған көшірмелері; ­бейнеленуші модельдер (геометриялық нүктелер, математикалық маятник,  идеал газ, шексіздік); ­ақпараттық модельдер ­ модельденуші объектінің ақпаратты кодтау тілдерінің  бірінде жазылған сипаттамасы (сөздік сипаттау, схемалар, сызбалар, картиналар,  суреттер, ғылыми формулалар, бағдарламалар). Ақпараттық модельдер: компьютерлік және компьютерлік емес болып бөлінеді. Информатика 7 сынып 2­қосымша Информатика 7 сынып Информатика 7 сынып Информатика 7 сынып Информатика 7 сынып