Конспект урока по чеченскому языку.

96-г1а урок

Урокан  ц1е: «Вайн  яздархой.1умар Гайсултанов, цуьнан байт: «Дешарца цхьана  1емар вай».

1алашо: берашна нохчийн яздархо 1умар Гайсултанов вовзийтар. Цуьнан байт : «Дешарца цхьана  1емар вай» йовзийтар. Нийса а , шера а еша 1амор.

Кхочушдан лерина жам1аш:

1.Предметни:берашна вевзар бу нохчийн  г1араваьлла яздархо 1. Гайсултанов, евзар ю цуьнан байт: «Дешарца цхьана  1емар вай». 1емар ду  шера а, кхеташ а байташ еша.

2. Метапредметни:

·        Регулятивни: берашна 1емар душ ай кийча план а йолуш , дешаран кхиамаш баха кийча хилар.1емар ду интернет чохь, яучабникаш т1ехь , баккхийчаьрга хеттарца оьшу г1ирс гулбан , цунах пайдаэца. Берашна хуур  ду  шайн кхиамаш ган , царех пайдаэца. 1емар ду  кхачамбацарш  ган   уьш  д1адаха.

·        Коммуникативни:  берашна  1емар ду  хьехархочун хаттаршна дуьззина жоьпаш дала. 1емар ду  вовшашца къамеле  бовла, ладог1а. Берашна 1емар ду  шайна хеттарг д1аала, шайн накъоста дуьйцучунга  ладог1а, кхета.

·        Познавательни: берашна вевзар ву яздархо. Хуур ду  яздархо мила ву.Хуур ду ешначу юкъара коьрта долу х1ума  довза и схьаэца.Берашна хуур ду  ешарца  яздархочун дог-ойла билгалъяккха.

3. Личностни:Берийн дозалла кхоллалур ду шайн къомах, яздархойх. Берашна луур ду Даймахка дуьхьа, къома дуьхьа кхиамаш баха.Берашна 1емар ду шайн амалехь диканиг кхио.

Урок  д1аяхьар.

1.     Маршалла  хаттар

 -Де дика хуьлда шун, бераш!

-Диканца дукха  ехийла! 

2. Дешаре  шовкъ  кхоллар.

·        Ц1енааларш.

Ма - ма - ма - дуьхьал йола Ама.

My - му - му – ков д1аделла, бог1у му - у.

 Ми - ми - ми - схьало соьга нами.

Мо - мо - мо - сох катуьйхи цхьаммо.

-Д1адеша ц1енааларш. Хьанна алалур дара уьш нийса ? (Бераша олу).

3. 1алашо йовзийтар.

-Бераш, аша  хьан кхочушбина аса ц1ахь бела болх? Дийца, х1ун кхиамаш баха дагахь душ у тахана.

Суна вевзар ву яздархо…

Суна евзар ю цуьнан байт…

Суна 1емар ду…

-Бераш , вайна тахана  вевзар ву нохчийн  сийлахь яздархо Саь1ид бадуев. Вай  йоьшур ю цо берашна  лерина  язйина  байт : «Вайн беш».

4. 1умар Гайсултановхн дахар кхолларалла довзийтар.

·        Абатан 130-г1а  аг1он т1ера д1а боьшу  яздархочух лаьцна мог1анаш.

-Бераш, дабеша 130-г1а  аг1он т1ера 1умар Гайсултановх лаьцна мог1анаш.

-Хьенан  яздархо ву 1умар Гайсултанов? (1умар Гайсултанов ву берийн яздархо).

-Цо берашна лерина х1ун язйина? (Цо берашна лерина язйина дуккха а книгаш: «Сема лергаш», «Кавказан лаьмнашкахь», «Къийсаман новкъахь»).

·        1умар Гайсултановн: «Дахарца цхьана  1емар вай» ц1е йолу байт д1айоьшу хьехархочо.

-Х1ун дан 1ема боху яздархочо дешарца цхьана? (Дешарца цхьана  1ема болх бан).

-Х1ун боху вайга Даймахко? («Деша,деша ,дешалаш»-боху вайга Даймахко).

-Х1ун боху вайга дайша? («Кхинхьегам хила беза»).

5. Сада1аран миноташ.

Саца, машен!

Х1окху ловзаро ритм ларъян 1амадо бераш.

Массара а цхьаьний:

Саца, машен, саца, машен,

Саца, машен, саца!

Саца,машен, саца, машен,

Саца, машен, саца!

Х1ораммо а ритмехь, цхьанаэшшарехь кераюккъе байн буй бетта, багахь и байташ а йоьшуш. Юха массара а шайн-шайн дагахь йоыпу уьш. Оьшшучу хенахь, массара а цхьаьний «Саца»ала деза.

6. 1амийнарг т1еч1аг1дар.

·        Бераша  д1айоьшу 1. Гайсултановн : «Дешарца цхьана  1емар вай»  ц1е йолу байт.

Массара  цхьана дешдакъошца д1аеша байт.

Дешнашца д1аеша байт.

Меллаша д1аеша байт.

·        Кхоллараллин болх.

-Бераш, х1ун ю Даймохк? (Даймохк –хьо вина , кхиъна мохк бу).

-Муьлханиг бу вайн Даймохк? (Нохчийчоь).

-Шайна вайн Даймохк  ма- гарра суьрта  т1ехь гайта. Суьрташ дахка Даймахках лаьцна.

(Бераша дохку суьрташ).

6. Жам1 дар.

-Муьлха яздархо вевзира шуна?

-Муьлха  байт йийшира  аша?

8. Рефлекси.

-Х1ун кхиамаш бехи аша?

Бераш, ц1ахь билгалбаккха шаьш кхана бен болу  болх.