Логикалық элементтер
Логикалық элементтер – логика алгебрасы ережелеріне сәйкес кіріс сигналдарымен қарапайым логикалық операцияларды (функцияларды) жүзеге асыратын электрондық құрылғылар.
Логикалық элементтердің электрлік сигнал беретін бір немесе бірнеше кірісі және шығысы бар.
0 – электр сигнал жоқ
1 – электр сигнал бар
Компьютердегі кез-келген электрлік сұлбаны «инвентор», «конъюнктор», және «дизъюнктор» атты негізгі үш логикалық элементтің көмегімен жүзеге асыруға болады.
Компьютердің түрлері
Компьютер бірнеше түрге бөлінеді және әр компьютерге сәйкес арнайы программалық-ақпараттық құрылым болады.
Компьютер
Тасымал компьютер (ТК)
Дербес компьютер (ДК)
Қалта компьютер
Планшеттік ДК
Компьютердің элементтері
Кез-келген дербес компьютер келесі құрылғылардан тұрады:
Жүйелік блок келесі элементтерден тұрады:
Негізгі элементтер | Қосымша элементтер |
Жүйелік блок | Принтер |
а) Процессор
ә) Басқару құрылғысы
б) Арифметикалық-логикалық құрылғы
в) Регистрлер (реттеуші тетік)
г) Компьютердің жадысы.
д) Қатқыл дискілер
Компьютер жұмыс істеп жатқан кезде компьютерге ақпаратты немесе сигналдарды енгізу мақсатында қолданылатын құрылғылар енгізу құрылғылары деп аталады
Енгізу-шығару құрылғылары құрылғылар мен компьютердың арасындағы аппараттық интерфейсты құрайды
Машиналық цифрлы кодты адам қабылдай алатын және оны өндей алатын формасына айналдыратын құрылғыларды шығару құрылғылары деп атаймыз
Драйверлер
Драйвер — компьютердің сыртқы құрылғылармен өзара әрекеттесуін басқаратын бағдарлама.
Драйверлер компьютерді басқаратын операциялық жүйелердің cыртқы құрылғылармен байланысын орнатуы арқылы олардың мәлімет алмасу процесін қадағалап, дұрыс жұмыс атқаруын жүзеге асырады
Әрбір сыртқы құрылғының өз драйвері болады
Соңғы нұсқаудағы операциялық жүйелерде қажетті құрылғылардың драйверлері операциялық жүйеде орнатылған болады
Қажетті драйверлерді құрылғыны шығарған компанияның ресми сайтынан табуға болады
Логикалық қатынас – екі өрнек немесе айнымалыны салыстыру. Нәтиже Boolean типінде True (Ақиқат) немесе False (Жалған) бола алады. Екі өрнек немесе айнымалыларды салыстыу үшін салыстыру операторлары қолданылады.
Логикалық қатынастар
Оператор | True (Ақиқат) | False (Жалған) |
< (Кем) | 1 < 5 | 5 < 1 |
<= (Кем не тең) | 5 <= 5 | 4 <= 3 |
> (Артық) | 2 >1 | 2 > 2 |
>= (Артық не тең) | 3 >= 1 | 1 >= 3 |
= (Тең) | 2 = 2 | 2 = 1 |
< > (Тең емес) | 2 <> 1 | 2 <> 2 |
Күрделі шарт – бір-бірімен логикалық операциялардың көмегімен байланысатын бірнеше қарапайым шарттардан (қатынастардан) тұрады:
not – ЕМЕС (терістеу, инверсия)
and – ЖӘНЕ (логикалық көбейту, конъюнкция, шарттардың бір мезгілде орындалуы)
or – НЕМЕСЕ (логикалық қосу, дизъюнкция, ең болмағанда бір шарттың орындалуы)
xor – арифметикалық НЕМЕСЕ (екі шарттың екеуін емес, біреуін ғана орындау)
Қарапайым шарттар (қатынастар)
< <= > >= = <>
тең
тең емес
Қайталану командалары
Программаның белгілі бір бөлігінің орындалуын бірнеше рет қайталау үшін қолданылатын командаларды қайталану командалары деп атайды. Айнымалылардың әртүрлі мәндері үшін операторлар бірнеше рет қайталанып орындауы қажет болуы мүмкін. Бұл операторларды қайталау үшін программаға бірнеше рет жазсақ, онда программаға көп уақыт кетеді, әрі программалық текст өте ұзақ, оқуға ынғайсыз болады. Сондықтан программалық текстер қысқа, оқуға жеңіл болу үшін қайталану процессін циклдық операторлар қолданып ұйымдастырады.
Циклдік процесс ұйымдастыру үшін келесі операторлар қолданылады:
FOR циклдік операторы ( Үшін циклі )Параметрлі циклдік операторлар цикл денесінің қайталануы арқылы алдын – ала белгілі болғанда қолданылады.
WHILE – DO циклдік операторы
алғы шартты параметрлі циклдік оператор. Цикл денесінің қайталануы белгісіз болғанда қолданылады.
REPEAT – UNTIL циклдік операторы
ілесу шартты параметрлі циклдік оператор. Цикл денесінің қайталануы белгісіз болғанда қолданылады.
Соңғышартты цикл
Есеп: Бүтін оң сан енгізіп(<2000000), ондағы цифрлардың санын анықтау.
Мәселе: Теріс санның немесе нөлдің енгізілмеуін қалай қадағалауға болады?
Соңғышартты цикл – шарттың тексерілуі циклдың соңында орындалатын цикл түрін айтады.
Шығарылуы: Егер бұрыс сан енгізілсе,берілгендерді енгізу үшін кері оралу (цикл!).
Ерекшелігі: Цикл денесі кемінде бір рет орындалады. => шартын тексеруді циклдың соңында орындау керек. (соңғышартты цикл).
Түстерді басқару
Cызықтың түсі мен қалыңдығы, нүктелердің түсі:
Pen ( 1, 255, 0, 0 );
Бояудың түсі мен стилі:
Brush ( 1, 0, 255, 0 );
Мәтін түсі:
TextColor ( 0, 0, 255 );
сызықтың қалыңдығы
R(red)
0..255
G(green)
0..255
B(blue)
0..255
0 – өшіру
1 - қосу
R
G
B
R
G
B
Microsoft Excel-дегі пішімдеу операциялары
MS Excel-де деректер 3 түрлі пішімде бола алады:
Сандық
Тексттік
Формула
Енгізілетін мәліметтің сан немесе формула екенін оның алғашқы символына қарап анықтайды. Егер енгізілетін символдың біріншісі сан болса, онда оны сандық типке жатқызамыз. Егер біріншісі теңдік белгісі болса, формула деп қабылдайды. Егер бірінші символымыз әріп немесе апостроф болса, мәтін деп қабылдайды.
Ұяшыққа функцияларды енгізу кезеңдері
Формула енгізетін ұяшықты белгілеу;
Функция менюіндегі Қою батырмасының көмегімен Функция шебері диалогтік терезесін шақыру;
Функция шебері диалогтік терез есіндегі Категория өрісінде функцияның типін, содан кейін функция тізімінде функцияны таңдау;
ОК батырмасын шерту
Барлық құрылғылардың бір бірімен өзара әрекеттесуіне мүмкіндік беретін байланыс желілері арқылы қосылған компьютерлердің және басып шығарғыштар мен мәтіналғылар сияқты басқа құрылғылардың тобы.
Компьютерлік желі
Желі топологиясы
Компьютерді желіге қосу, жалғастыру құрылымын зерттейтін сала.
Желі топологиясы— территориялық, өкім- шіліктік жөне үйымдастырушылық факгорларды ескере отырып, тораптардың нақты орналасулары мен жалғастыруларын көрсететін желінің жалпы схемасы.
«Бұтақтар» тәрізді топология
«Жұлдыз» тәрізді топология
«Сақина» тәрізді топология
«Шина» тәрізді топология
© ООО «Знанио»
С вами с 2009 года.