ПРЕЗЕНТАЦИЯ ПО ХИМИИ НА ТЕМУ "МЕТАЛМАСЛАР"

Ta‘limiy   maqsad :  o’quvchilarga metallmaslar     haqida  umumiy  tushunchalar berish ,metall­ maslarning  umumiy  xossalari  bilan tanishtirish .     o’quvchilааrni vatanni  rni vatanni  b)Tarbiyaviy maqsad: o’quvchil   sevish  va uni vatanparvarlik  ruhida tarbiyalash sevish  va uni vatanparvarlik  ruhida tarbiyalash ,darslikdan tashqari adabiyotlarni o’qishga da’vat ,darslikdan tashqari adabiyotlarni o’qishga da’vat   etish  ekologik dunyoqarashni   kengaytirish , etish  ekologik dunyoqarashni   kengaytirish , estetik didni,axloqiy sifatlarni kamol toptirish . estetik didni,axloqiy sifatlarni kamol toptirish d)rivojlantiruvchi maqsad:O’quvchil O’quvchilааrni mustaqil rni mustaqil   fiikrlashga o’rgatish,nutq madaniyatini oshirish, fiikrlashga o’rgatish,nutq madaniyatini oshirish, o’z­o’zini boshqarishga yo’naltirish,hozir javoblik, o’z­o’zini boshqarishga yo’naltirish,hozir javoblik, topqirlik xususiyatlarini rivojlantirish. topqirlik xususiyatlarini rivojlantirish.

I. Darsning maqsad va vazifalari II . O’quv jarayonining mazmuni III. O’quv jarayonini tashkil etish texnalogiyasi IV . Kutiladigan natijalar V. Kelgusi rejalar  o’quvchilааrni vatanni  sevish  va uni vatanparvarlik  ruhida  rni vatanni  sevish  va uni vatanparvarlik  ruhida  osTa‘limiy   maqsad :  o’quvchilarga metallmaslar, ularning atom tuzilishi va umumiy  xsalarini umumlashtirish   .Bilim va malaka ko‘nikmalarini   hosil qilish  b)Tarbiyaviy maqsad: o’quvchil tarbiyalash,darslikdan tashqari adabiyotlarni o’qishga da’vat etish  ekologik  tarbiyalash,darslikdan tashqari adabiyotlarni o’qishga da’vat etish  ekologik  dunyoqarashni   kengaytirish ,estetik didni,axloqiy sifatlarni kamol toptirish . dunyoqarashni   kengaytirish ,estetik didni,axloqiy sifatlarni kamol toptirish O’quvchilааrni mustaqil fiikrlashga o’rgatish,nutq  d)rivojlantiruvchi maqsad:O’quvchil rni mustaqil fiikrlashga o’rgatish,nutq  madaniyatini oshirish,o’z­o’zini boshqarishga yo’naltirish,hozir javoblik,topqirlik  madaniyatini oshirish,o’z­o’zini boshqarishga yo’naltirish,hozir javoblik,topqirlik  xususiyatlarini rivojlantirish. xususiyatlarini rivojlantirish. Shakl:    guruhlar   bilan ishlash  Metod: Ko`rgazmali ,amaliy Vosita:  8­sinf  kimyo dasligi , davriy jadval , shtativ probirkalar  Usuli:guruhlar bilan ishlash kompyuterdan tuzilgan  amaliy  ko’rgazmali   materiallar  O‘qituvchi :o’quvchilarga metallmaslarning xossalari bilan tanishtirish  O’qituvchi :  o’quvchilarga metallmaslarning umumiy xossalari bilan   tanishtirish  O’quvchi :  mavzu   yuzasidan  olgan  bilimlari   mustahkamlanadi , o’zi   mustaqil  fikrlay  olish  va   lkimyoviy masalalarni  bajara  oladi . O’qituvchi :Yangi mavzular bo’yicha o’quvchilarni qiziqtirish   va   fikrlash qobilyatini oshirish

Haftada bor yetti kun,  Yetti kun­u, yetti tun.  Qani ayting bolalar,  Bugun qaysi qanday kun? O’quvchilar  qalaysiz ? Qalay   emas  oltimiz  Zarafshonning faxrimiz  “Vodorod”guruhi “Kislorod”guruhi “Uglerod”guruhi “Vodorod”guruhi“Uglerod”guruhi“Kislorod”guruhi

“Vodorod”guruhi  “Kislorod”guruhi “Uglerod”guruhi Vodorod  davriy  sistemaning  boshida  joylashgan metallmas  bo`lib  hisoblanadi samoda  vodorod   atomlari geliyga aylanish  jarayoni  yuz berib ,bu termoyadro  reaksiyasi  deyiladi ,va bunda quyosh  uchun   asosiy energiya manbai hosil bo`ladi  Uning 3 ta  izotopi mavjud . 2tasi  tabiy  1 tasi suniy .Allatropiyasi ham  3ta ,atomar vodorod ,para spinli  vodorod , orto spinli vodorod . Kislorod  davriy sistemaning 6­ guruhchasida joylashgan  metallmas,bo`lib havoda  hajmiy  jihatdan 21%,massa jihatdan 23%ni  tashkil etadi ,yer qobig`Ining 47%ni  tashkil etadi .O`rtacha og`irlikdagi  odam (70kg)odamning 45 kg ni  kislorod tashkil etadi.Inson 1 kunda  750 litr kislorod yutib ,657 litr   karbonat angidrid chiqaradi . Davriy jadvalning 4­guruhida  joylashgan metallmas bolib lotincha­ ko`mir so`zidan olingan .Tabiatda  erkin holatda uglerod  olmos va  grafit shaklida uchraydi .Uglerod   o`simlik va hayvonot dunyosining  asosiy tarkibiy qismidir.Uning  olmos  ,karbin ,grafit va fullerilen shaklidagi  allatropiyasi mavjud. “Vodorod”guruhi “Uglerod”guruhi“Kislorod”guruhi

O’quvchilar  bugun  dars   jarayonida qaysi  o’quvchilar  va qaysi  guruh haqiqiy oltin  ekanligini isbotlaydi  O’quvchilar  bugun dars   jarayonida qaysi o’quvchilar  va qaysi guruh haqiqiy oltin ekanligini isbotlaydi

Darsning turi : Noan’anaviy  Darsning    usuli :guruhlar  bilan ishlash kompyuterdan  tuzilgan  amaliy   ko’rgazmali  materiallar   Darsning jihozi :8-sinf kimyo dasligi , davriy jadval , metallmaslar jadvali ,metallmaslar reaktivlari. , 2SOH 4 Texnik vositalari:  proyektor,ekran va  kompyuter Darsning borishi : 1.Salomlashish  2.Navbatchini aniqlash  3.Sinf tozaligini  tekshirish Darsning turi :Noan’anaviy Darsning    usuli :guruhlar bilan ishlash kompyuterdan tuzilgan  amaliy  ko’rgazmali  materiallar  Darsning jihozi :8-sinf kimyo dasligi , davriy jadval , metallmaslar jadvali ,metallmaslar reaktivlari. , Darsning borishi :1.Salomlashish 2.Navbatchini aniqlash 3.Sinf tozaligini  tekshirishTexnik vositalari: proyektor,ekran va kompyuter

1.Tashkiliy   qism                                         3  daqiqa 2.Pedagogik  iqlim yaratish   a) Oyning muhim sanalari                           4 daqiqa 3.O’tilgan  mavzuni so’rash va   mustahkamlash                                          7  daqiqa 4.Yangi mavzu  bayoni                                 12  daqiqa a) Davriy jadvaldagi o`rni b) Atom tuzilishi c) Kimyoviy  boglanishi  5. Yangi mavzuni mustahkamlash                6.Metallmaslarning ahamiyati.                      4daqiqa 7. Krassvord  yechish                                     7 daqiqa 8. Inson va ekologiya                                     4 daqiqa 9.Darsning xulosasi                                        2 daqiqa 10. Uyga  vazifa                                              2 daqiqa 1.Tashkiliy   qism                                         3  daqiqa2.Pedagogik  iqlim yaratish  a)Oyning muhim sanalari                           4 daqiqa3.O’tilgan  mavzuni so’rash va  mustahkamlash                                          7  daqiqa4.Yangi mavzu  bayoni                                 12  daqiqaa)Davriy jadvaldagi o`rnib)Atom tuzilishic)Kimyoviy  boglanishi 5. Yangi mavzuni mustahkamlash               6.Metallmaslarning ahamiyati.                      4daqiqa7. Krassvord  yechish                                     7 daqiqa8. Inson va ekologiya                                     4 daqiqa9.Darsning xulosasi                                        2 daqiqa10. Uyga  vazifa                                              2 daqiqa

A li s e a o v p h t t v o i y    a r   N d     a ll u n   u n   k a g Bugun darsimizda   sizlar   o’quvchi  sifatida  emas , turli xil kasb egalari  sifatida ishtirok  etasiz . Sinfimizda  bo’lajak shifokorlar  ,  jurnalistlar  , labarantlar , dorishunoslar  va   bo’lajak ustozlar  o’tirishibdi . Qani  jurnalistlar bizni  kun yangiliklari bilan  tanishtirsin  Bu   oyda muhim   bo’lgan sanalarni  ayting  Oz­oz o`rganib dono bo`lur  Oz­oz o`rganib dono bo`lur  Qatra qatra yigilib doryo  Qatra qatra yigilib doryo  bo`lur.Bilmaganni sarab  bo`lur.Bilmaganni sarab  o`rgangan  olim orlanib  o`rgangan  olim orlanib  so`ramagan o`ziga zolim  so`ramagan o`ziga zolim  Har kimki vafo qilsa vafo  Har kimki vafo qilsa vafo  topg`usidir ,har kimki jafo qilsa  topg`usidir ,har kimki jafo qilsa  jafo topg`usidir,Yaxshi kishi  jafo topg`usidir,Yaxshi kishi  ko`rmagay yomonlik hargiz ,Har  ko`rmagay yomonlik hargiz ,Har  kimki yomon bo`lsa jazo  kimki yomon bo`lsa jazo  topg`usidir. topg`usidir. Z a x i r i d d i n   M u h a m m a d   B o b u r     k u n t u g ’ i l g a n   Bugun darsimizda   sizlar   o’quvchi  sifatida emas , turli xil kasb egalari  sifatida ishtirok etasiz . Sinfimizda  bo’lajak shifokorlar  , jurnalistlar  , labarantlar , dorishunoslar  va  bo’lajak ustozlar  o’tirishibdi . Qani jurnalistlar bizni  kun yangiliklari bilan tanishtirsin

O’tilgan mavzu  so’rash  “KIM CHAQQON” O`YINI -E barakalla . -Uy vazifasin so’zlang , Faqat ilmni ko’zlang , Qanday mavzu o’tgandik Va nimani o’rgandik ? “Vodorod”guruhi  “Kislorod”guruhi “Uglerod”guruhi Borning elrktron formulasini yozing ? 1S2, 2S2 2P1 2)Uglerodning elektron formulasini yozing ? 1S2,2S2 2p2 3)Azotning elektron formulasini yozing? 1S2,2S2 2P3 4)Kislorodning elektron formulasini yozing ? 1S2,2S2 2P4 5)Ftorning elektron formulasini yozing ? 1S2,2S2 2P5 6)Neonning elektron formulasini yozing ? 1S2,2S2 2P6 6 7)Kremniyning elektron formulasini yozing ? 1S2, 2S2 2P6,3S2 3P2 8)Fosforning elektron formulasini yozing ? 1S2,2S2 2P6,3S2 3P3 9)Oltingugurtning elektron formulasini yozing ? 1S2,2S2 2P6,3S2 3P4 “Vodorod”guruhi “Uglerod”guruhi“Kislorod”guruhiBorning elrktron formulasini yozing ?1S2, 2S2 2P12)Uglerodning elektron formulasini yozing ?1S2,2S2 2p23)Azotning elektron formulasini yozing?1S2,2S2 2P37)Kremniyning elektron formulasini yozing ?1S2, 2S2 2P6,3S2 3P28)Fosforning elektron formulasini yozing ?1S2,2S2 2P6,3S2 3P39)Oltingugurtning elektron formulasini yozing ?1S2,2S2 2P6,3S2 3P44)Kislorodning elektron formulasini yozing ?1S2,2S2 2P45)Ftorning elektron formulasini yozing ?1S2,2S2 2P56)Neonning elektron formulasini yozing ?1S2,2S2 2P66

“Vodorod”guruhi  “Kislorod”guruhi “Uglerod”guruhi 1. Davriy sistemada metallar  ko`pmi,metallmaslar ? 2. Metallmaslarning ko`pchiligi  qaysi element oilasiga kiradi   ? 3. Kimyoviy reaksiyalarda  metallmaslar qanday  xossani namoyon qiladi? 4. Normal sharoitda qaysi   metallmaslar gazsimon? 5. Qaysi metallmas suyuq? 6. Metallmaslarga  ta`rif  bering? 7. Metallmaslarning  nisbiy  elektrmanfiyligi necha  oralig`ida bo`ladi ?     1.Nima sababdan vodorod  ham birinchi guruhda ham  ettichi guruhda  joylashgan  ? 2. Elementlarning  metallmaslik xossalari  guruhda qanday davrlarda  qanday o`zgaradi ? 3. Eng kuchli metallmas  qaysi element ? 4.Metallmaslardan qaysilari  suyuq holatda bo`ladi? 5.Metallmaslarning  vodorodli birikmalari qanday   moddalarni hosil qiladi ? 6.Metallmaslarning yuqori  oksidlari qanday oksid hosil  qiladi,va ular qaysilar ? 1. Kosmosda qaysi  metallmas ko`p  uchraydi ? 2.Yer qobig`ida qaysi  metallmaslar eng ko`p  uchraydi ? 4.Azot guruhchasi  elementlari qanday  nomlanadi? 5.Metallmaslar metallar  bilan birikib ,qanday  bog`lanishli  birikmalarni hosil  qiladi? “Vodorod”guruhi “Uglerod”guruhi“Kislorod”guruhi

METALLMASLAR NING INSON HAYOTIDAGI O`RNI Menda   xotira   susayishi ,  noo’rin asabiylashish  va   nafas  olganda  havo  yetishmasligi bezovta  qiladi  Metallmaslar dan xlor va oltingugurtd an qanday maqsadlarda foydalanami z ­Sizda  buqoq   kasalligi   boshlangan . Bu organizmda   yod  yetishmasligidir . Kuniga 1 mahal yodomarin   istemol qiling va yodlangan   tuz  albatta BEMOR SHIFOK OR Kundalik hayotimizda  oltingugurtdan bobo  dehqonlarimiz, mo`l ­ko`l   hosil  olishda ,yani  o`simlik va mevalarni  zararkunanda  hasharotlardan  himoyalash maqsadida  ishlatiladi Kundalik hayotimizda  xlordan  har­ xil   dog`larni  ketgazish,kiyimlarni  oqartirish va  dizenfeksiya  maqsadida  ishlatiladi. BEMORSHIFOKORMetallmaslardan xlor va oltingugurtdan qanday maqsadlarda foydalanamiz

INSON VA EKOLOGIYA Biz tabiat qo`ynida yashar ekanmiz ,u bilan uzluksiz munosabatda bo`lamiz. Tabiat bizga bitmas tuganmas tabiiy boyliklarni in`om qilib kel yapti. Biz sanoati eng rivojlangan viloyatda yashaymiz.Hozirgi vaqtda atrof muhitni ifloslantiruvchi sanoat chiqindilari jiddiy ekologik yili respublikamiz atmosferasiga 4 million tonnaga yaqin zararli moddalar tarqatilmoqda. muammoga aylandi.Mutaxasislarning ma`lumotlariga qaraganda,har Shulardan ko`p qismi metallmas oksidlariga to`g`ri keladi. Bular tarkibiga uglerod chiqindilari-25%, oltingugurt(4)oksidi-15%, azot(2) oksidi,8%--qattiq moddalar 4%-o`ziga xos o`tkir zaxarli moddalar tashkil etadi.Bundan xulosa qiladigan bo`lsak, metallmaslarning foydali tomonlari bilan birga ,inson hayotiga zararli tomonlari ham mavjud.

Esingdami sen tug’ilgan on Hamma xandon edi sen esa giryon Shunday yashaginki ketar chog’ingda Hamma giryon qolsin sen esa xandon. Dars yakunida faol qatnashgan o’quvchilarni o’qituvchi tomonidan rag’batlantirish va yig’ilgan ballarni hisoblash . Uyga vazifa :120- 122 betlarni o’qib , 24-jadvalni o’rganish Esingdami sen tug’ilgan onHamma xandon edi sen esa giryonShunday yashaginki ketar chog’ingda Hamma giryon qolsin sen esa xandon.