Қазіргі электрмен жабдықтау жүйелерінде кернеу жүздеген киловольтке, шиналардың тогы ондаған, ал қысқа тұйықталу токтары жүздеген килоамперге жетіп отыр. Осындай өте жоғары кернеулі және өте үлкен ток жүретін электрлік қондырғылар мен желілерді басқару үшін арнаулы аспаптар қолданылады. Олардың конструкциясының және оларда қолданылған материалдардың электрлік беріктігі күшті электр өрісіне төтеп бере алатын һәм оқшаулағыштық қасиеті жоғары және өте аз уақыт ішінде үлкен токты қосып немесе ажырата алатындай қасиеті болуы керек.
"АКАДЕМИК С.А. ДЖИЕНКУЛОВ АТЫНДАҒЫ БАЙҚОҢЫР
КОЛЛЕДЖІ" БІЛІМ МЕКЕМЕСІ
АШЫҚ САБАҚ
Тақырыбы: Шанақ, кабина
Өткізілетін күні: 06.04.2017ж
Өткізілген орны: 111 дәрісхана
Оқу тобы: А151
Курсы: 2
Жауапты оқытушы: Тлегенов Д.А
Байқоңыр қаласы, 2017 жыл
Өткен сабақты пысықтау
Көлік құралдарының жүріс
бөліктерінде орналасуы
• Дифференциал
• Кардан
• Амортизатор және серіппе
• Рессор
Жаңа сабақ тақырыбы:
Шанақ, кабина
Шанақ (Кузов) – Жолаушы мен жүкті
тасымалдауға арналған көліктің құрамдас
бөлігі. Шанақ көліктің рамасына бекітіледі.
Рамасы жоқ шанақтардың түрлері де
болады. Оларға көліктің қалған құрамдас
бөліктері бекітіледі.
Кабина жұмыс істеу үшін немесе
жүргізушімен оның әріптестерін
орналастыру үшін арнайы қоршалып,
оқшауланған орын.
• Жүргізушінің кабинасы жүргізуші мен
жолаушыларды орналастыру үшін қызмет
ететін жүк автомобиль шанағының бөлшегі.
• Аударылатын кабина топсадағы жүк
автомобиль кабинасы, әдетте оның астында
орналасқан қозғауышқа жетуді қамсыздандыру
үшін топсалардың айналасымен ол айналады.
• Жататын орны бар кабина жүргізуші
орнының артында кабинаның көлденеңінен
жату үшін орны бар
жүк автомобилінің ұзартылған кабинасы.
Жататын орны бар кабинаның,
қарапайым кабинадан айырмашылығы
• Седан – үш көлемді, төрт есігі бар көлік
шанағының кең таралған түрі.
• Хэтчбек – универсалға ұқсас шанақ түрі.
Айырмашылығы еңкейтілген артқы есігінде,
сондықтан жүк салғыштың көлемі де кішірек
болады.
• Универсал – үлкен көлемді жүкті тасымалдайтын
орны бар жолаушылар шанағы. Артқы отырғыштар
қатарын алып тастауға болады. Соның салдарынан жүк
салғыштың көлемін ұлғайтуға мүмкіндік бар. Екі
көлемді, артқы есігі бар шанақтың жүк салғыш орны
жолаушылар салонынан қалқамен қоршалмаған.
• Купе – екі немесе үш көлемді есіктері бар
жолаушылар шанағы. Бір негізгі немесе екі және
бір қосымша отырғыштар қатарымен
жабдықталады.
• Кабриолет жиналмалы төбесі бар шанақтың
түрі. Жұмсақ жиналмалы тент пен шешілмелі
бүйір терезелермен жабдықталады. Халықаралық
классификацияға байланысты бұл көліктің бүйір
терезелері түсірілмелі емес, шешілмелі.
• Минивэн – көліктің рөлі машинаның алдыңғы
білігінің тура үстінде орналасқан, біркөлемді,
жолаушыларды тасымалдауға арналған шанақ
түрі. Бұл анықтамаға жапондық және корейлік
көліктерді жатқызуға болады.
• Пикап – жолаушы мен жүкті тасымалдауға
арналған шанақ түрі. Жүкті орнату платформасы
ашық түрде орындалған. Көлік кабинасы мен жүк
салғыш стационарлы қалқамен ажыратылған.
• Лимузин – жолаушылар шанағы, бірінші мен екінші
қатарлардың арасында қорғаныс қалқасы болады.
Германияда бұндай шанақты көліктерді Pullman деп
атайды. Кейде лимузин деп құрамында 3 тен кем
емес отырғыштар қатары болатын көлікті атайды.
• Фургон – шанағы жабық жүк көлігі. 2. Жүк пен
жолаушыны тасымалдайтын көліктің шанағы.
Жолаушы мен жүк орындары бірбірінен қалқамен
қоршалған. 8090 жылдары қосымша отырғыштар
мен бүйір тереземен жабдықталған көліктер үлкен
сұранысқа ие болған.
• Лифтбек – бұл седан шанағына қарағанда тиімді,
сыйымды жүк салғышы мен жиналмалы орындығының
арқасында жүк көлемін арттыруға болады. Оның
ағылмалы шанағының пішіні, оған аэродинамикалық
қасиетін жақсартады
• Жол талғамайтын көлік (внедор жник)
жолсыз
оо
жерде клиренсінің жоғарлығына байланысты
алдыңғы және артқы жетекші доңғалақтарының
арқасында жүре алатын көлікті атаймыз. Көпшілік
тілде бұл көліктерді Джип деп аталған.
Лада Веста шанағының жиналуы
Шанақтың майысқанын жөндеу
“Бақытты сәт” ойыны
Студенттер екі топқа бөлінеді, әр топтың өз капитаны және
•
•
•
•
атауы болады.
1 гейм
“Бой сергіту” Топтарға 7 сұрақтан беріліп, оларды
талдауға минут бөлінеді.
“Ұяшықтан шыққан бас қатырғылар” Топ
2 гейм
мүшелері ұяшықтан шыққан сұрақтарды өз ішінде
талқылап, капитандары жауап береді. (дайындыққа 2
минут)
“Жұмбақтас” Мұнда жүргізуші сұрағына
3 гейм
жылдамырақ әрі нақты жауап берген топ ұтады.
“Сен маған, мен саған” Топтар бірбіріне 2
сұрақтан қояды, яғни жаңа тақырып бойынша (4 минут)
4 гейм
• Қорытындылау.
• Жаңа материал бойынша сұрақтар қою:
• Автомобильдің шанақ түрлері?
• Жұмыстан қорытынды шығару. Топ қалай
жұмыс істеді. Студенттер қандай жаңа нәрсені
үйренді. Қай студент ерекше тырысты.
Студенттерді салыстырмалы түрде бағалау.
• Үйге тапсырма беру.
• Автомобиль шанғы мен кабина. Қазіргі
таңдағы жаңа көліктерде қолданысқа енген
бөлшектерді іздеу?. Бөлшектердің тозуын
алдын алу шаралары.