Разработка уроков по казахскому языку на тему "Қытай авторлары үйсіндердің өмірін қалай сипаттады?"(5 класс история казахстана)

Ұзақ мерзімді жоспар  бөлімі: 5.3В Күні: 22.02 Мектеп: № 28 Ақбай жом Мұғалімніңаты­жөні:М.Абдимавланова  Қытай авторлары үйсіндердің өмірін қалай смпаттады? 5.3.1.2 Ежелгі мемлекеттік бірлестіктердің құрылуын түсіндіру 5.1.2.2 Әлеуметтік топтардың ерекшеліктерін түсіндіру 5.3.2.2.Қазақстан терреториясындағы алғашқы мемлекеттік  бірлестіктердің көрші елдермен қарым­қатынасын анықтау Сынып: 5 класс Сабақ  тақырыбы Осы сабақта  қолжеткізілет ін оқу   мақсаттары  (оқу   бағдарламас ына сілтеме) Сабақ   мақсаттары Бағалау  критерийлері Тілдік   мақсаттар Құндылықта рды дарыту Пән аралық  байланыстар АКТ қолдану  дағдылары Бастапқы  білім  Сабақ   барысы Сабақтың жоспарланға н   кезеңдері Үйсін мемлекетінің құрылуын түсіну Әлеуметтік топтардың ерекшеліктерін ажрату Үйсіндердің көрші мемлекеттермен қарым­қатынасын анықтау Үйсін мемлекеттік бірлестігінің құрылу алғышарттарын анықтайды Сақ, Үйсін тайпаларының қоғамдық құрлысын анықтайды, ажратады Үсін тайпалық одақтарының көрші елдермен қарым- қатынасын сипаттайды Дескрипторлар Үйсін мемлекетінің саяси құрылымын атайды, басқару   күн­би, жүйесін біледі,мемлекетінің әлеуметтік құрлымын ажратады. Үйсін тайпалық одақтарымен қарым-қатынас жасаған көрші мемлекеттерді (кемінде 5) атайды. 1. Қытай  жазба деректерімен жұмыс жасайды (оқылымдағдысы). 2. Термин сөздермен жұмыс жасайды олардың мағынасын ашады.  (тыңдалым  және  айтылым  дағдысы). Терминдер: буқара...  Тарихий құнділіқтарды  құрметтеу, ел ғжер ,ежелгі тайпалардың  өмірі ,тұрмыс –тіршілігі туралы мәліметтерді ,қосымша деректерді  оқып­үйрену География пәнімен байланыс тарихи оқиғаның өтіп жатқан өңірінің  географиялық атауларын, карта арқылы жүру барысын көрсету.. Бейнефильмдегі ақпаратты тақтадан монитордан тыңдау арқылы  талдай алады.   гуньмо,үсунь,бектер,ру   басылар,қарапайым Қазақстан  территориясындағы  ерте  дәуірдегі  рулар, тайпалардың   пайда  болуы, археологиялық  ескерткіштері, дүниетанымы,  шаруашылығы,тарихи  кезеңнің  зерттелуі   туралы   біледі. Сабақтың түрі: Жаңа білімді игеру Сабақ типі: Аралас сабақ Сабақтағы  жоспарланған   Ресурстар іс­әрекет Оқулық  Кіріспе(«Миға шабул» кезеңі) 7 минут Мағынаны  тану). Мәлімет 5 мин Мәтінмен  жұмыс. 1.Үйсіндердің  тарихы туралы деректерді  талқылау. 20 минут Кестемен  жұмыс 2  .тайпалардың  қоғамдық  құрылысын  анықтау 10 минут(1 сабақтың соңы) Бастапқы стимул немесе ынталандыру үшін «Аққу  әні» өлең жолдарын ұсынамын. Оқушылар өлеңді оқи  отыра мазмұнын білуге, түсінуге тырысады. Ата­анам мені жыраққа  Ұзатып та жіберді Патшалық та қиыр да  Патшасына үйсіннің  Олар дқңгелек үйде тұрады Айнала орап киізбен  Жейтіндері ет қана Ішетіндері сүт қана Отанымды сағынсам Жүрегім мені шаншиды Ұшатын егер қаз болсам  Еліме қайтып барар ем Оқушыларды   жаңа   сабақтың   тақырыбмен   және   оқу мақсаттарымен таныстырамын . үйсіндердің 120 түтіні,630 мың адамы ,188 мың әскері  болған.Мемлекет басқару жүйесінің өзіндік ерекшелігі  бар.Б.з.д  73 жылғы дерек бойынша  ол өз ішінен оң  қанат, сол қанат және орталық болып үш әкімшілік  аймаққа бөлінді Б Сен білесің бе? Мәтін тыңдалады және сұрақтарға жауап береді    Қытай   деректерінде   үйсін   мемлекетінің   құрылымы қалай   сипатталған?  Үйсіндер   туралы   жазба   деректі қытайлар қалдырды. Б.з.б.ІІ ғасырда Жетісуға Чжан Цянь бастаған   елші   келді.   Ол   көптеген   мәліметтер   әкелді. Үйсіндер туралы (усунь­го) «үйсін мемлекеті» деп айтты. Мемлекетте   630   мың   адам,   188   мың   әскер   барын   да көрсеткен.   Үйсін   патшасы   гуньмо   деп   аталды.   Б.з.б.   73 жылға   дейін   үйсіндердің   жері   үш   бөлікке:   сол   (шығыс) бөлікке,   оң   (батыс)   бөлікке   және   гуньмоның   өзіне қарайтын орталыққа бөлінген. Олар Қытайдың Орта Азия, Батыс Азия және Еуропамен сауда байланысында маңызды рөл атқарды. Б.з.б. ІІ ғасырда пайда болған Ұлы Жібек жолын ұстап тұрған осы үйсіндер болды. Үйсіндер туралы қытай деректерінде б.з. ІІІ ғасырына дейін айтылады. Дескриптор :  ­ Үйсін мемлекетінің саяси құрылымын атайды.  ­ Үйсін мемлекетінің басқару жүйесін біледі;  ­ Үйсін мемлекетінің әлеуметтік құрлымын атайды Берілген әлеуметтік топтарды сәйкесінше кестеге  орналастырыңыз (патша, абыз, гуньмо, бек, жауынгерлер,  егіншілер, малшылар, уәзір, даруға). Үйсіндердің қоғамдық құрылысы Сақтардың қоғамдық құрылысы Дескриптор   ­ үйсіндердің қоғамдық құрлысытарын атайды; 2­сабақ «Зымран сұрақтар» 10 мин  ­ сақтардың қоғамдық құрлыстарын анықтайды;  ­ үйсін тайпалық одақтарының қоғамындағы әлеуметтік  топтарды атайды;  ­ сақ тайпалық одақтарының қоғамындағы әлеуметтік  топтарды атайды.   Сабақ бастамасында өткен тақыры мәліметтерін еске  түсіру үшін. 1.Үйсін билеушісі қалай аталған? 2. «Аққу әнінің» тарихи қандай? 3.Чжань Цянь үйсіндер туралы қандай деректер келтірген? 4.Үйсіндердің қоғамдық құрылысы туралы айтыңдар Мәліметтерді талдау 10 мин Жаңа сабақ мәліметтері Үйсін ­Қытай Чжань Цянь: Қазір үйсіндер  күшті елге айналыпты.Мол  сыйлық тартулар ұсыну  арқылы ханшайымды оларға  ұзатып,күнби мен құдандалық  байланыс орнаттық – дейді.Қытай үйсіндерді  ғұндарға қарсы соғыста  одақтас ретінде пайдалануға  мүдделі болды.Б.З.Д 64­51  жылдарыХань империясы  үйсіндердің ішкі ісіне араласа  бастады.Бұл халық арасында  наразылық туғызып,үйсін  мемлекеті екі аймаққа ыдырап кетті. Үйсін ­Ғұн Деректерде: «Үйсіндерді ұзақ  уақыт ғұндар биледі және құл  етті »деп келтірілген. Жапон ғалымы Х.Мацуда:  «Б.з.д.177­176 жылдары  үйсіндер ғұндардың  қарамағына кірді.Құдіретті  Мөде  Тян­Шанның шығыс  бөлігін  өзіне қаратты. Ал  оның баласы Іле өзенінің  алқабын қосып алды» деген  мәліметтер берген Тапсырма  Ұсынылған мемлекеттердің ішінен үйсіндердің қай көрші  елдермен қарым­қатынас жасағанын көрсетіңіз:  Қытай, Ғұн, Сармат, Қаңлы, Соғды, Дауания, Хорезм,  Еуропа, Парсы мемлекеттері.       Үйсіндер Дескриптор  ­ Үйсін тайпалық одақтарымен қарым­қатынас жасаған  көрші мемлекеттерді (кемінде 5) атайды.  Неліктен қытай деректерінде үйсіндер туралы  көптеген  мәліметтер сақталған? Қытай деректерін біреуін негізге ала отырып «Үйсін  қоғамы» туралы хабарлама дайындаңдар Кері байланыс:«Сұрақ қорытынды» стратегиясы 1Бүгінгі сабақтағы басты оқиға? 2Не қызықты болды? 3Бүгінгі сабақтан не үйрендіңіздер, қандай жаңалық  алдыңыздар? Мұғалім оқушыларды бағалайды. Сабақтыңсоңы 5 минут Саралау – оқушыларға қалай Бағалау – оқушылард Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?  ың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайс ыз?  Бұл бөлімді сабақ туралы өз пікіріңізді білдіру үшін  пайдаланыңыз. Өз сабағыңыз туралы сол жақ бағанда берілген  сұрақтарға жауап беріңіз. Сабақ мақсаттары және оқу мақсаты дұрыс қойылған Оқушылар  мақсатқа қол жеткізді .Термин сөздер анықтамасын өздері  ашты,Кесте және тірек сызба мен жұмыс жасай  алды.Сабақтық әр тапсырмасы өз уақтысында орындалды.сабақ  жоспарында ауытқулар болғаны жоқ Сабақ  бойынша  рефлексия  Сабақ  мақсаттары/о қу  мақсаттары  дұрыс  қойылған ба?  Оқушылардың  барлығы ОМ  қол жеткізді  ме?  Жеткізбесе,  неліктен?  Сабақта  саралау дұрыс  жүргізілді ме? Сабақтың  уақыттық  кезеңдері  сақталды ма?  Сабақ  жоспарынан  қандай  ауытқулар  болды,  неліктен?  Жалпы баға  Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)? 1: Тапсырмалар оқулық негізінде жасалғандығы саабақты және оқуды жақсартты 2: Оқушылар тапсырмаларды еш қиындықсыз атқарды. Сабақты жақсартуға не ықпал ет еалады (оқыту  туралы да, оқу туралы да  ойланыңыз)? 1: Тапсырмалар жас ерекшелігіне және білім деңгейлеріне лайықты  2:Оқулықпен жұмыс жасау олар үшін тиімді болды. Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың  жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі  сабақтарда неге көңіл  бөлу  қажет? С деңгейлі оқушыларға жеңілдетілген тапсырмалар беремін