Har bir inson bu haqida bilishi lozim!
Har bir inson bu haqida bilishi lozim!
DADOMATOV SHAVKAT TUXTASUNOVICH
OITS – 21-ASR VABOSI
OITS nima o’zi???
OITS nima o’zi???
OITSning ma’nosi – Orttirilgan
OITSning ma’nosi – Orttirilgan Immunitet Tanqisligi Sindromi. Bu dahshatli va bedavo kasallik hozirgi zamonning “vabosi” deb yuritiladi.
OITS virusi ilk bor Afrika qit’asida XX asrning boshlarida aniqlangan. OITSni fransuz olimi Lyuk Montante va amerikalik olim Robert Gallolar kashf etgan OITV virusi keltirib chiqarishi isbotlangan.
OITV – bu OITS kasalligini qo’zg’atuvchi virus bo’lib, u jarayonning boshlang’ich bosqichidir. Bu virus odam immuniteti tizimini zaiflashtiradi va oxir oqibatda organizm oddiy yallig’lanish kasalliklarida ham himoyalana olmaydigan, chidamsiz bo’lib qoladi. Bu kasallikning davosi topilmagan, oxiri fojeali o’lim bilan yakunlanadi.
OITV kasalligining so’nggi davri virus tushgan vaqtdan boshlab, organizm o’z-o’zini himoya qila olmasligigacha 1-5 yil o’tishi mumkin
OITV kasalligining so’nggi davri virus tushgan vaqtdan boshlab, organizm o’z-o’zini himoya qila olmasligigacha 1-5 yil o’tishi mumkin. Mana shundan keyingina odam hayotini xavf ostida qoldiradigan OITS bosqichi boshlanayotgan bo’ladi. Boshlanayotganda odam buni sezmaydi, o’zini yaxshi his qiladi va hattoki OITS virusini yuqtirganidan shubha ham qilmaydi. OITV infeksiyasi OITS bosqichiga o’tishi uchun 10 yil ham ketishi mumkin.
Orttirilgan immun tanqisligi sindromi (OITS) — ret-rovirus guruhiga mansub virus qoʻzgʻatadigan kasallik; ikki davrga boʻli-nadi:
Orttirilgan immun tanqisligi sindromi (OITS) — ret-rovirus guruhiga mansub virus qoʻzgʻatadigan kasallik; ikki davrga boʻli-nadi: OITV infeksiyasi va bevosita OITS (SPID) davri. OITV infeksiyasi davri odam organizmida virus bor, lekin kasallik alomatlari hali na-moyon boʻlmagan davr. Virus deyarli bir vaqtda Parijda prof. Lyuk Montanye hamda AQShda prof. Gallo boshchili-gidagi olimlar tomonidan kashf etilgan (1983 y.). Bu virus odamning immunitet tizimiga tanlab taʼsir koʻrsata-di, ayniqsa, SD4+ immun hujayralariga qirgʻin keltiradi. Virus odam organizmiga tushgach, 2—3 kundan soʻng , 25—30% hollarda birlamchi infeksiya davriga xos alomatlar kuzatilishi mumkin. Bu "oʻtkir serokonversiya sin-dromi" deb ataladi, bunda harorat koʻtariladi, tunda terlash, boʻgʻimlar va bosh ogʻrigʻi, loxaslik, qayt qilish, ich ketishi, badanda, ayniqsa, uning yuqori qismida toshmalar paydo boʻlishi mumkin. Bu alomatlar odam organizmiga tushgan virus taʼsiriga immunitet tizimi maʼlum darajada javob qaytarish reaksiyasi bilan bogʻliq. Lekin bu davrda antitelolarni aniqlash natija bermaydi, chunki immunitet tizimining javobi hali toʻliq shakllanmagan boʻladi. Kasallikning bu davri 8—10 y.gacha, baʼzan undan ham uzoq davom etishi mumkin. Hoz. kunda amaliyotda OITV infeksiyasi tashhisini qoʻyish qonda kasallik virusiga qarshi paydo boʻlgan antitelolarni aniqlash — immun ferment taxlili (IFT) reaksiyasiga asoslangan. Dastlabki antitelolar virus organizmga tushgach, 3 haftadan soʻng shakllana boshlasa ham, qoʻllanadigan diagnostikumlar ularni ilgʻay olmaydi. Shu bois, odamga ushbu infeksiya ilashgani toʻgʻrisida virus organizmga tushganidan soʻng 90 kun oʻtkazib olingan tek-shirish natijasiga qarab xulosa chiqarish mumkin.
O I T S
OIV yuqqandan so'ng, OITS kasalligining belgilari kishining yashash sharoiti va immunitetiga qarab, 3 - 5 yil, ba'zida undan ham ko'proq vaqt o'tgach namoyon bo'ladi
OIV yuqqandan so'ng, OITS kasalligining belgilari kishining yashash sharoiti va immunitetiga qarab, 3 - 5 yil, ba'zida undan ham ko'proq vaqt o'tgach namoyon bo'ladi. OIV yuqqan vujudda har xilhujayralarga, ko'proq CD4+T qon hujayralariga yerlashib ko'payadi. Zarar ko'rgan CD4+T hujayralari kamayib borib immunitet o'z kuchini yo'qota boshlaydi. OITSga chalingan kishining, odatta oddiygina bir nechakunda kelib kechadigan kasalliklarining muddati anchagina uzayadi, tuzalishi qiyinlashadi. Limfa bezlarida kattalashish, og'iz va terida takror-takror uchuq, yara toshishi, dog'lar paydo bo'lishi ko'riladi. Bemor, kechalari terlashga, isitmasi chiqishga, ozishga boshlaydi. Bir insonda ushbu belgilarda bir nechtasi paydo bo'lsa, o'sha insonning OITS bo'lgan bo'lish ehtimoli bo'ladi. Kaposi Sarkomasi va limfa kasalliklari bo'lsa OIV ning belgilar bo'lishi mumkin. Buni aniqlash uchun anti-OIV testi qilinadi.
BELGILARI
OITS virusining rivojlanishi
OITS virusining rivojlanishi
OITS aniqlangan dastlabki davrlarda ushbu kasallik asosan aholining havfli guruhiga kiruvchi qatlam – giyohvandlar, axloqsiz shaxslar, tug’ma gemofiliya bilan kasallanganlarda keng tarqalgan
OITS aniqlangan dastlabki davrlarda ushbu kasallik asosan aholining havfli guruhiga kiruvchi qatlam – giyohvandlar, axloqsiz shaxslar, tug’ma gemofiliya bilan kasallanganlarda keng tarqalgan.
Biroq hozirgi vaqtda BSST ma’lumotiga ko’ra OITS virusi epidemiyasi aholining asosiy qatlamida ham kengaymoqda.
OITS virusi chidamsiz bo’lib, suvda 10 daqiqa qaynatish davomida halok bo’ladi
OITS virusi chidamsiz bo’lib, suvda 10 daqiqa qaynatish davomida halok bo’ladi. Maxsus dezinfeksiya vositalaridan ham foydalanish mumkin. Spirt OITVni o’ldirmaydi.
OITS virusining yuqish yo’llari: zararlangan qon sog’lom odamga quyilganda; kasallangan onadan bolaga homiladorlik, tug’ruq vaqtida va ko’krak sutidan boqilganda; zararlangan shprislardan foydalanilganda
OITS virusining yuqish yo’llari:
zararlangan qon sog’lom odamga quyilganda;
kasallangan onadan bolaga homiladorlik, tug’ruq vaqtida va ko’krak sutidan boqilganda;
zararlangan shprislardan foydalanilganda.
Stomatologiya, sartaroshxona, go’zallik salonlari (manikyur, pedikyur va tatuaj xonalari)da
Stomatologiya, sartaroshxona, go’zallik salonlari (manikyur, pedikyur va tatuaj xonalari)da OITS virusini yuqtirish xavfi katta.
OITV OITV hozirgi davrda judayam yahshi o’rganilgan hisoblanadi
OITV
OITV hozirgi davrda judayam yahshi o’rganilgan hisoblanadi.
Hattoki hozirgi davrda agar OITV yuqqanligiga shubqa qilsak uni o’sishini to’htatib qo’yadigan dori vositalari ham bor
Hattoki hozirgi davrda agar OITV yuqqanligiga shubqa qilsak uni o’sishini to’htatib qo’yadigan dori vositalari ham bor.
OITVni asosiy uchta yuqish yo’li bor:
OITVni asosiy uchta yuqish yo’li bor:
JINSIY
QON orqali
Onadan bolaga
Basseyn, Banya, Vannalar…..
Basseyn, Banya, Vannalar…..
Suvga tushgan Virus ber necha daqiqada o’lib ketadi, lekin zararlangan teri orqali uni yuqtirib olish mumkin.
Analiz topshirish….. Bazida hech qachon shubhali kontaktda bo’lmaganlarda ham
Analiz topshirish…..
Bazida hech qachon shubhali kontaktda bo’lmaganlarda ham OITS analizi salbiy chiqishi mumkin, shuning uchun bu analizni qayta topshirish kerak bo’ladi…..
© ООО «Знанио»
С вами с 2009 года.
