Тарихий ёдгорликлар

Zarafshon shahar
8-umumiy o`rta ta’lim maktabi milliy istiqlol g’oyasi va ma’naviyat asoslari fani o’qituvchisi
Tursunova Zuhra Amrullayevnaning milliy istiqlol g’oyasi va ma’naviyat asoslari fan oyligida “Milliy an’ana va qadriyatlar” to’garagida olib borilgan
“Tarixiy yodgorliklar”
mavzusida AKT dan foydalanib o’tkazilgan ochiq to’garakmashg’uloti.

Zarafshon 2019

Mashg’ulot rejasi:

Mashg’ulot tashkiliy lahza bilan boshlanadi. O’qituvchi sinf tozaligini va o’quvchilar davomatini aniqlab, o’quvchilarga iqtisodiy, siyosiy sohadagi eng muhim yangiliklarni 2 qisimga bo’lib aytamiz.
1 qisim- mamlkatimiz va xorij yangiliklari.
2 qisim- maktab va shahrimiz yangiliklari.
S h i o r i m i z
Ajdodlarga munosib avlod bo’laylik,
Avlodlarga munosib ajdod bo’laylik

Aqliy hujum. O`tilgan mashg’ulotni takrorlash:

Inson tafkkuri mahsuli.
Yurtimizda qatag’on qurbonlarini yod etish kuni qachon nishonlanadi?
Diling ollohda, qo’ling mehnatda bo’lsin degan hayotbaxsh hikmat muallifi?
Fikir necha xil bo’ladi?
Milliy istiqlol g’oyasi va ma’naviyat asoslari mustaqil fan sifatida ta’lim tizimida qachondan boshlab joriy qilindi?
Yuksak ma’naviyat yengilmas kuch asari necha bobdan iborat?
Arabcha so’z bo’lib fikirlash ma’nosini anglatuvchi so’z?
Tarixiy xotirasiz kelajak yo’q so’zlarining muallifi?

Faraz qiling ertalab o’rningizdan turganingizda ism sharifingizni unutib qo’ydingiz har qanday urinishingiz bekor bo’ldi o’zingizni qanday his qilardingiz?
O’quvchilar javobi ….
O’quvchilar javoblarini eshitgandan so’ng .
Agar millat o’zligini unuib qo’ysa bu kim uchun foyda bo’ladi? Albatta millat uchun. Demak, ajddlarimiz tafakkuri dahosi bilan yaratilgan.

Tiklandi iftixor va milliy g’urur,
Endi O’zbekman, deb ayturmiz mag’rur.
Tiklandi an’ana, urf-odatimiz,
Toptalgan qadrimiz, saodatimiz.
Tiklandi qadriyat, tarix va moziy,
E’tiqod, din, iymon, ilm-u ilohiy.

Ulug’ bobolarimiz

Bobolarimizga qo’yilgan haykallar.

Samarqand

Buxoro

Xiva

Muhammad Aminxon madrasasi.
Bu madrasa – Ichonqal’aning g’arbiy ansamblidagi Ko’hna Ark hovlisi qarshisida 1871-yilda qurilgan. Monumental bino planda to’g’ri burchakli, simmetrik qilib ishlangan, Miyonsaroy barcha O’rta Osiyo madrasalari eng mukammalli bo’lib hatto aylanma yo’ldagi qubbali bo’lmalar miqdori sakkiztagacha bo’lgan. Hovlining ikki qavatli binosi bir tipdagi ikki hadli turar joy seksiyalaridan iborat. Madrasaga kiraverishda Xvaga mos bo’lgan xilvat savdo hovlichalari barpo etilgan.
O’lchamlari 62,4 x 49,7 m, hovlisi 28,8 x 28,3 m

Islomxo’ja madrasasi.
Bu madrasa –mashhur Islomxo’ja minorasiga fan vazifasini o’taydi. Butun inshoot 1908-1910- yillarda Isfandiyorxonning vaziri Islomxo’ja tomonidan bunyodga keltirilgan. Simmetrik emas, mo’jazgina hovlisi 42 ta hujra bilan qurshab olingan. Binoni faqat kiraverishdagi joyigina ikki qavatli bo’lib u ham serhasham naqshin mayolikalar bilan zeb berilgan asosiy fasadning ko’rkini ochish uchun tiklangan.
O’lchamlari 43 x 32,5 m, hovlisi 23 x 20 m

Sherg’ozixon madrasasi.
Bu madrasa –Ichonqal’aning o’rtasida joylashgan. U Sherg’ozixonning Xurosonga qilgan yurishi chog’ida asir olib kelingan qullar tiklagan. 1720-yili qullarni hali qurib bitkazilmagan madrasa ichida o’ldirishadi, Xonning maqbarasi yodgorlikning bosh fasadida tutash qilib qurilgan. Inshootning qachon qurib bitkazilganligi haqida muyarrix Munisning asarlarida qayd etilgan. Sherg’ozixon madrasasi Xivadagi eng keksa va eng yirik inshoot hisoblanadi.
O’lchamlari 50 x 43 m, hovlisi 29 x 26,5 m.

Ko’hna ark.
Ko’hna ark–Ko’hna qasr degani. “Yangi qasr” Tosh hovlidan farqli o’laroq, Xiva qo’g’onini XIX asrning 30- yillaridan boshlab shunday atab kelinadi. Ko’hna arkning devorlarini Anishaxonning o’g’li Arangxon 1686-1688-yillarda qura boshlagan. Jilolardagi yozuvlarga qaraganda, Ko’hna arkning qurilishi butun XIX asr davomida ham nihoyasiga yetmagan. Qasr qal’a bir necha qasrlardan tashkil topgan bo’lib, ularda taxt saroyi haram, harbiy anjomxona, pul zarb qilinadigan saroyi, oshxonalar, garnizor va boshqalarjoylashgan.
Umumiy o’lchamlari- 130 x 93 m.

Ko’hna arkning kirish darvozasi.
Ko’hna arkning kirish darvozasi – sharq tomonda joylashgan, hozir u XIX asrdan saqlanib qolgan foto yordamida qayta tiklangan. U bir yoqlama uch qubbali imorat ko’rinishidadir. O’rtada-tosh yo’li,har ikki tomonda – qorovulxonalar. Peshtoqli kompozitsiyaning bosh fasadi ikki chekkadan minoralari qad ko’tarib turgan va tepadan hujralar tizmasi joy olgan inshootlardan iborat.
O’lchamlari: 13 x 8,5 m, Ark qanoti 33 m.

Ollohqulixon karvonsaroyi.
Ollohqulixon karvonsaroyi- 1832-1833- yillarda Toshhovli saroyining ro’parasida, Ichonqal’aning vayron bo’lgan devorining o’rta tomonida qad ko’targan. U xalqaro savdo aioqalarining rivojlanishi tufayli bunyodga kelgan. Bu Xorazimda saqlanib qolgan yagona karvonsaroydir. Bino to’g’ri burchakli, janubdan shimol tomonga cho’zilgan, keng hovli ikki qavatli maydon turarjoy va omborxonalarbilan qurshab olingan, kirish peshtoqlari va savdo rastalarining eshigi asosiy fasad tomonga qarab ochilgan. Shunday qilib Xiva karvonsaroyi shu toifadagi eng qadimgi tipini o’zida mujassamlashgan.
O’lchamlari: 69 x 58 m, hovlisi 46,3 x 42,4 m.

O`quvchilarni baholash.
Uyga vazifa. Mavzuni o`rganish va mavzu yuzasidan 10 ta test tuzish.

Muhammad Aminxon madrasasi nechanchi yilda qurilgan.?

Islomxo’ja madrasasi nechanchi yilda bunyodga keltirilgan.?

Sherg’ozixon madrasasi nechanchi yilda qurilgan?

Ko’hna arkning ma’nosi?

Ko’hna arkni kim tomonidan va qachon qurilgan.

Ollohqulixon karvonsaroyi nechanchi yillada qurilgan.?