Публикуемый материал - урок-презентация по физике для учащихся 10 классов по разделу МКТ. Материал создан как презентация созданная в редакторе Power Point. Презентация создана в виде анимационных слайдов по теме "Температура. Тепловое равновеие". Так же имеются формулы для проецирования на экран во время объяснения материала учащимся.Презентация
Кабатлыйбыз
• МКТ нең төп положенияләрен әйтегез.
• Молекулаларның тизлеге нәрсәгә бәйле?
• Молекулалар санын нинди формула ярдәмендә
исәплиләр?
• Алюминий цилиндрдагы молекулалар санын
табыгыз
Мәсьәлә №1
Уртача квадратик тизлеге 500 м/с
һәм тыгызлыгы 1,35 кг/м3 булган
газның басымын табыгыз
Мәсьәлә №2
Басымы 0,2 МПа һәм уртача
квадратик тизлеге 700 м/с булган
кислород молекулаларының
концентрациясен табыгыз
Дәрес темасы:
Температура.
Җылылык тигезләнеше.
Температура җисемнәрнең җылыну дәрәҗәсен характерлаучы зурлык
(Салкын, җылы, кайнар)
Җылылык тигезләшендә булган барлык
җисемнәрнең дә температуралары
бердәй була
t1 > t2
1 тело
E
2 тело
t2
t1
теплообмен
t1 < t2
E
1 тело
2 тело
t2
t1
теплообмен
t1 = t2
1 тело
t1
2 тело
t2
тепловое равновесие
Барлык макроскопик
параметрлар теләсә никадәр
озак вакыт үзгәрешсез калган
халәтне
җылылык тигезләнеше
дип атыйлар
Температураны үлчәу приборы - термометр
Термометрның эшләү принцибы температура артканда
басым һәм күләмнең үзгәрү принцибына нигезләнгән
1597 елда Галилео Галилей
температура үзгәрешен
күзәтә торган прибор –
термоскоп уйлап таба
Беренче газлы термометрны
француз физигы Ж. Шарль
төзегән
1714 елда Голландия галиме Д. Фаренгейт
терекөмешле темометр эшләгән
Бу шкала әлегә кадәр Англия һәм США
илләрендә кулланыла
Рипер нокталары:
1) 1709 елның иң салкын кышкы көне
2) Кеше тәне температурасы
1730 елда Франция галиме Р.
Реомюр спиртлы термометр
тәкъдим итә
Рипер нокталары:
1)Боз эрү температурасы – 00 С
2)Суның кайнау температурасы –
800 С
Швеция галиме Андерс Цельсий
Фаренгейтның терекөмешле
термометр шкаласын үзгәртә
Рипер нокталары:
1)Боз эрү температурасы – 00 С
2)Суның кайнау температурасы –
1000 С
Цельсий һәм Фаренгейт шкалалары арасындагы бәйлелек
1,8 С+32 = F
1848 елда Англия физигы Кельвин температураның
абсолют кыйммәтен кертүне тәкъдим итә
Даими күләмдә идеаль газның
басымы нульгә тигезләшкән
температураны
абсолют нуль дип атыйлар
p
2
3
En
N
m
M
АN
pV
N
n
p
N
V
2
N
3
V
2
3
E
E
0
C
t
0
pV
N
76,3
10
21
Дж
100
0
C
t
pV
N
14,5
10
21
Дж
Энергетик берәмлекләрдә бирелгән температура
рV
N
рV
N
0
76,3
10
21
Дж
100
14,5
10
21
Дж
рV
N
2
3
E
kT
kT
100
0
kT
2
kT
1
TTk
(
1
2
)
k
100
TT
1
2
14,5(
38,1
10
0
10)76,3
100
23
Дж
К
K
21
Дж
Абсолют шкала белән Цельсий шкаласы
арасындагы бәйләнеш
t=00 С булганда kT1=3,76 . 10-21 Дж
T
1
76,3
10
10
38,1
21
23
К
273
К
Температура – молекулаларның уртача кинетик
энергияләрен үлчәү берәмлеге
Моны исбат итик
pV
N
2
3
E
pV
N
kT
E
3
2
kT
Газ молекулаларының хаотик йөреш хәрәкәтенең
уртача кинетик энергиясе абсолют температурага
пропорциональ
Газ басымының газның
концентрациясенә
һәм температурасына бәйлелеге
N
n
V
pV
N
kT
p
nkT
Авогадро законы
p
nkT
Бердәй температуралы һәм бердәй
басымлы газларның тигез
күләмнәрендә
молекулалар саны бердәй була
Йомгаклау
Идеаль газның басымы яки
күләме нульгә әйләнә торган
минималь температура бар
Бу температураның абсолют нуле: -2730 С
Молекулаларының хаотик йөреш хәрәкәтенең
уртача кинетик энергиясе абсолют
температурага пропорциональ
Өй эше
§ 64, 65, 66
(сборника задач А.П.Рымкевич)
№ 474 (Р)
№ 477 (Р)
№ 478 (Р)
№ 480 (Р)