Тесты по казахскому языку

ə 1­нұсқа 1. Тек жуан дауыстылар қатарын анықтаңыз. ə А) а, о, ы, ұ  в)  , і, и, ө  с) ұ, ү, і, е   д) а, о, ө, ү  е) а, о, ү, е 2. Ұяң дауыссыз дыбыстан құралған сөзді анықтаңыз. А) кереге  В) баға  С) алма  Д) ине  Е) көк 3. Тұйық буынды сөзді табыңыз. А) бұлт  В) өрт  С) жұрт  Д) іні  Е) қант 4. Қатаң дауыссыз дыбыс болмайтын дыбыстарды көрсетіңіз. А) ч, х, щ  В) п, ф, к  С) т, с, ш  Д) һ, ц, ж  Е) ғ, г, д 5. Тек жіңішке дауысты дыбыстардан тұратын сөздерді көрсетіңіз. А) ол, қазір, осында  В) орташа, тау, уақыт  С) қар, қуаныш, бала Д) құрмет, жауын, ғарыш  Е) д улет, іні, біз 6. Ұяңнан басталып, ұяңға аяқталған сөзді табыңыз. А) нүкте  В) белес  С) жомарт  Д) жалғыз  Е) жеңіс 7. Тек қатаң дауыссыз дыбысы бар сөздерді анықтаңыз. А) күндіз  В) сабақ  С) қоңырау  Д) Айша Е) шашу 8.      Ашық буынды күрделі сөзді табыңыз. А) қалада В) отбасы  С) он бірінші  Д) бүге­шіге  Е) үш машина 9.       «Ө» қандай дыбыс? А) жуан, езулік  В) езулік, жуан  С) жіңішке, еріндік Д) жуан, қысаң  Е) жіңішке, езулік 10.  Қатаң дыбысты көрсетіңіз. А) з  В) ң  С) ғ  Д) у  Е) қ       11. Бірыңғай ашық буынды сөзді табыңыз. А)  уестену  В) шұғылдану  С) аластату  Д) секіру  Е) талпыну 12.  Жуан дауысты дыбысты сөзді табыңыз. А) астана  В) д рігер  С) түлкі  D) көлік  Е) көбелек 13. Қатаң дауыссыздан басталған сөзді көрсетіңіз. А) ғарыш  B) орман  С) байлық  D) құрлық  Е) үміт 13.  Бітеу ж не ашық буындары бар сөзді көрсетіңіз. А)  же  В) жазда  С) үй  D) үлкен  Е) ел 14.  Мыс. Сөзде неше буын бар екенін белгілеңіз.  А) екі В) бір  С) төрт  D) үш  Е) бес ə ə ə ə ə , ө, и. ə ə , ө, ұ, ү, і  С) ж, з, м,  , ы  Д) р, л, й, м, н  Е) п, қ, ғ, ң, ұ 2­нұсқа 1. Тұйық буынды сөзді табыңыз.  А) сауда  В) қаржы  С) өрт  Д) жалақы  Е) өндіріс 2. Құрамында төрт дауыссыз дыбысы бар сөзді табыңыз. А) азан  В) тау  С) қарақат  Д) қарт  Е) сахара 3. Тек жуан дауысты дыбыстарды көрсетіңіз.  ə А) а,  , і, ұ  В) а, о, ы, ұ  С) ұ, ү, и, ы  Д) о, ө, ы, і  Е) а,  4. Бірыңғай үнді дыбыстардың қатарын анықтаңыз. А) б, в, н, й, у  В)  5. Б, в, г, ғ, д, ж, з. Дауыссыз дыбыстардың түрін анықтаңыз. А) жуан дыбыстар  В) қатаң дауыссыз дыбыстар  С) ұяң дауыссыз дыбыстар  Д) жіңішке дыбыстар  Е) үнді дауыссыз дыбыстар 6. Орыс тілінен енген сөздерде ғана қолданылатын белгілерді көрсетіңіз. А) ъ, ь  В) ь, о  С) а, е  Д) ъ, е  Е) ъ, ю 7. Үнді дыбыстары бар сөзді табыңыз. А) бастық  В) жағы  С) наным  Д) көкжиек  Е) отбасы 8. Қатаң дауыссыз дыбыстардың қатарын көрсетіңіз. А) р, й, в, ч, щ, ң  В) а,  к, қ, х, ц 9. Бірыңғай бітеу буынды сөзді көрсетіңіз. А) қарға  В) қаршыға  С) қарағай  Д) қасқыр  Е) құмырсқа 10. Тұйық буынды сөзді табыңыз. А) сауда  В) қаржы  С) өрт  Д) жалақы  Е) өндіріс 11. Үндестік заңына бағынбай тұрған сөзді табыңыз. А) үйге  В) талапты С) мектепте  D) балалар Е) ағаштікі 12. Қысаңдауыстыдыбыстардыкөрсетіңіз. ə А) у, е, о В) о, и, е  С)  , о, е  Д) о, а, и  Е) ы, і, ү. 13. Үнді дыбыстардан құралған сөздерді көрсетіңіз. А) машина, уақыт  В)  демі, ұстаз  С) ұлан, маймыл  Д) аққу, суық  Е)  күзетші, мақсат 14. Тұйық буынды сөздерді көрсетіңіз. А) сұлу, жұқа, кіші  В) кісі, таза, үн  С)  н, ас, ал Д) мереке, үлгі, аула  Е) д птер, мектеп, гүл 15. Буын үндестігіне бағынбай тұрған сөздерді көрсетіңіз. А) көлдер, өзендер  В) қаламдар, қыздар  С) тауды, ұшқыш Д) жазушы, суретші  Е) қаламгер, баламен. ə , б, р, һ, ж  С) о, ө, в, л, ч, і  Д) у, й, г, ч, с, ұ   Е) п, ф,  ə ə ə 3­нұсқа 1. Фонетика нені зерттейтінін көрсетіңіз. A) сөз тіркесін  B) тіл байлығын  C) сөз мағынасын  D) сөз құрамын  E) тіл  дыбыстарын 2. Бірыңғай жуан дауысты сөзді атаңыз. A) келді  B) пісті  C) егін  D) ыстық  E) өмір 3. Қатаң дауыссыздан басталатын сөздерді көрсетіңіз. A) зерек, арман, жұмбақ  B) жаға, мақсат, бақыт  C) дала, бөлме, ғарыш  D)  тау, хат, сабақ ə E) жүрек, д н, нөсер 4. Ашық буыннан ғана тұратын сөзді табыңыз. A) дастархан  B) тамыр  C) тамаша  D) арқар  E) шам 5. Үндестік заңына бағынбайтын қосымшасы бар сөзді белгілеңіз. A) дүниеқор  B) жолдастар  C) ескерткіш  D) талапты  Е) көңілді 6. Ашықдауыстыдыбыстардыкөрсетіңіз. А) а, ү, ұ  B) а, о, е C) е, ө, й  D) у, і, ы  Е) у, и, і 7. Ашықбуыннанғанатұратынсөздітабыңыз. А) достық  В) тамыр С) балаша  D) арқар E) шар 8. Үндестікзаңынабағынбайтынқосымшасыбарсөздітабыңыз. А) дүние  В) жолдастікі  С) естелік  D) мұрағат  E) көңілді 9. Буын үндестігінде маңызды рөл не ойнайтынын көрсетіңіз. A) буын  B) дауысты дыбыс  C) дауыссыз дыбыс  D) екпін  E) қосымша 10. Тек жіңішке дауысты дыбыстарды көрсетіңіз. ə A) а, е, о  B) е, ұ, ы  C) ү, ы, э  D)  , ө, і  E) і, ұ, у 11. Түбірі жуан сөздерді көрсетіңіз. ə A) аула, ағаш  B) кереует, п тер  C) өзіміз, бөлме D) гүл, терезе  E) ешкі, сиыр 12. Қазақ тіліне т н дыбысы бар сөзді көрсетіңіз. A) барамын  B) жазды  C) алды  D) мектеп  E) өмір 13. Үнді дауыссыз дыбыстарды атаңыз. A) к, қ, с  B) р, д, ғ  C) м, ң, л  D) б, в, г  Е) ж, д, ш 14. Ұяң дауыссыз дыбыстан басталатын сөзді көрсетіңіз. A) шығыс  B)  діл  C) ғарыш  D) рухани  E) қоғам 15. Тұйық, ашық ж не бітеу буындары бар сөзді табыңыз. ə ə ə A) жұмыс  B) мереке  C) сынып  D) отбасы  E) автобус ə ə ə ə ə ə Ə , ө, і, ү, е дыбыстарының түрін анықтаңыз. 4­нұсқа 1. Буын үндестігіне бағынбайтын сөзді табыңыз. A) жазушы  B) мектептер  C) д рісхана  D) өнер  E) орман 2.  A) ашық  B) жуан  C) жіңішке  D) еріндік  E) езулік 3. П леқор. Буын үндестігіне бағынбай тұрған: A) жұрнақ  B) жалғау  C) туынды сөз D) түбір сөз  E) біріккен сөз 4. Қ  рпі жазылатын сөзді көрсетіңіз. A) көрі...ті  В) кө...тем  C) к сіп...ер  D) бере...е  E) бай...ау 5. Сөздің түбірі тұйық буыннан тұрған сөзді көрсетіңіз. A) Шалқарда  B) ұлттар  C) оқушының  D) кереге  E) сумен 6. Буын үндестігі сақталмаған сөзді көрсетіңіз. A) мектеп  B) орман  C) ғарышкер  D) д птер  Е) оқушы 7. Қазақ тіліне ғана т н неше дыбыс бар екенін табыңыз. А) 5  В) 7  С) 3  D) 9  Е) 10 8. Қазақ тілінде неше дауысты дыбыс бар екенін табыңыз. А) 15  В) 7  С) 3  D) 9  Е) 10 9. Ы  рпі қойылатын сөзді көрсетіңіз. A) к р...  B) м...нез  C) бөр...к  D) д...мді  Е) жазғ.... 10. Бір дауысты дыбысы бар сөздерді көрсетіңіз. A) қыс, қар  B) ілгіш, өрік  C) аула, жылқы  D) сабақ, лақ  E) егін, қора, шаш 11. Негізі жіңішке сөздерді көрсетіңіз. A) Астана, отар  B) жыл, бақша  C) көше, келін  D) қармақ, бор  E) мейрам,  бақ 12. Қатаң дауыссыздан басталатын сөздерді көрсетіңіз. A) мұра, орта, ғалым  B) д стүр, жер, заман  C) бағыт, гүлдену,  лем D) қуат, тұлпар, кеме  E) дербес, заң, бұлақ 13. Бітеу буыннан тұратын сөздерді көрсетіңіз. A) қызық, жарық, қалың  B) өмір, кітап, ұстаз  C) жаңа, ескі, оқу D) тіл, кең, сөз  Е) жарыс, көрме, жалаң 14. Үндестік заңына бағынбайтын сөзді көрсетіңіз. A) көрші  B) жанкүйер  C) үміткер  D) ш кірт  Е) мамандық ə ə ə ə ə 15. О дыбысы қандай дыбыс екенін анықтаңыз. A) езулік дауысты  B) ашық дауысты  C) жіңішке дауысты  D) жуан  E) қысаң дауысты. D) қысаң, ашық  E) үнді, ұяң 14. Бірыңғай жіңішке дауысты дыбыстар бар сөздерді табыңыз. A) көмір  B) мұнай  C) өлке  D) жол  E) ағаш 15. Жұп бола алмайтын дыбыстарды көрсетіңіз. A) п­б  B) к­г  C) ғ­қ  D) с­ш  E) ф­в. ə ə ə 5­нұсқа 1. Ұяң дауыссыз дыбыстар қатарын көрсетіңіз. A) б, в, к, с, д  B) л, д, р, м, п  C) к, с, т, ш, л D) д, з, һ, т, в  E) в, б, г, ғ, ж 2. Бірғанабітеубуыннантұратынсөздітабыңыз. A) мақал  B) ел  C) күш  D) білім  E ) ғалым 3. Буын үндестігіне бағынбайтын қосымшаны көрсетіңіз. A) ­ны, ­ні, ­н  B) ­лар, ­лер  C) ­тың, ­тең  D) ­кер, ­гер  E) ­а, ­е, ­нда 4. Жіңішкедауыстыдыбыстысөздітабыңыз. A) сауыскан  B) қора  C) л ззат  D) қауіп  E) білім 5. Жіңішкедауыстыдыбыстыкөрсетіңіз. А) ү В) у  C) ы  D) о Е) ұ 6. Қазақ тілінет ндыбыстардытабыңыз. ə A) а, е, ы  B) ғ, қ, һ  C) ж , ң, н  D) й, і,  7. Ң рпіжазылатынсөздікөрсетіңіз. A) мі...дет  B) оры...дық  C) қо...ақ  D) қо...ыр  E) ө...ер 8. Бірыңғай үнді дауыссыз дыбыс қатысқан сөзді табыңыз. A) жүздеген  B) дауылпаз  C ) емен  D) қанағат  E) рақымды 9. Ұяң дауыссыз дыбыстар жоқ сөзді көрсетіңіз. A) игілік  B) кемеңгер  C) жұмбақ  D) ғажап  E) ойын 10. Жіңішке буынды сөзді көрсетіңіз. A) мектеп  B) оқушы  C) қымбат  D) қыркүйек  E) жиын 11. Буынның жуан, жіңішкелігіне қарай болатын үндестікті көрсетіңіз. A) кейінді ықпал  B) үндестік заңы  C) буын үндестігі D) ілгерінді ықпал  Е) дыбыс үндестігі 12. Үндестік заңы неше түрге бөлінетінін анықтаңыз. А) 3  В) 2  С) 5  D) 1  E) 4 13. Дауысты дыбыстардың тілдің қатысына қарай жіктелетін түрлерін  атаңыз. A) қатаң, жуан  B) еріндік, езулік  C) жуан, жіңішке   E) р, д, у ə 1­нұсқа 1. Антоним сөздерді көрсетіңіз. А) ащы, тұщы  В) кітап, оқулық  D) ағайын, туыс  Е) жақсы, дұрыс  С) береке, бірлік 2. Тура мағыналы сөзді көрсетіңіз. А) жылы жүрек  D) жылы лебіз В) жылы жүз  Е) жылы су  С) жылы сөз 3. Синоним сөздерді көрсетіңіз. ə А) аласа, ұзақ  В) биік, з улім  С)  демі, жақын D) жақсы, жаман  Е) құрметті, күшті 4. «Атақты» сөзінің синонимін көрсетіңіз. А) даңқты  В) баяу  С) ақылды  D) білімді  Е) қызық 5. «Мейрам» сөзінің синонимін көрсетіңіз. А) демалыс  В) дана  С) күн  D) мереке  Е) жаз 6. «Қуаныш» сөзінің антонимін көрсетіңіз. А) мереке  В) қайғы  С) шаттық  D) ұят  Е) қуат 7. «Дұшпан» сөзінің синонимдік қатарын көрсетіңіз. А) к рі, қария  В) қауіп, қатер  С) аман, сау D) қас, жау Е) дауыл, боран 8. «Дос» сөзініңантонимінкөрсетіңіз. А) қос В) дұшпан  С) ағайын  D) бауыр  Е) құда 9. «Көп» сөзініңантонимінкөрсетіңіз. А) жоқ  В) мол  С) аз  D) бар  Е) кел 10. Тура мағыналы сөзді табыңыз. А) мөлдір су  В) терең сай  С) өткір көз  D) алтын  уақыт  Е) өткір тіл 11. Синонимдік қатарды көрсетіңіз. А) өткір, қымбат, бағалы  В) қарт, кедей, жас  С) биік, аласа, жақын D) алыс, шалғай, жырақ  Е) шаттық, қуаныш, өкініш ə ə ə 12. «Жылдам» сөзінің синонимін көрсетіңіз. А) жай  В) тез  С) жақсы  D) алыс  Е) үлкен 13. Синонимдік қатарды көрсетіңіз. А) д рі, д ріхана, аурухана  В) ауыл, дала, аймақ  С) үй, мектеп, баспана D) жас, құрдас, көрші  Е) ауру, сырқат, кесел 14. «Алғашқы» сөзінің антонимін көрсетіңіз. А) бастапқы  В) алдыңғы  С) соңғы  D) бірінші  Е) ортаншы 15. «Ену» сөзінің антонимін көрсетіңіз. А) айту  В) бару  С) салу  D) сөйлеу  Е) шығу. ə ə ə 2­нұсқа 1. Синонимдік қатарды көрсетіңіз. А) сабырлы, төзімді, шыдамды  В) жаяу, жүгіру, жүру ə С) күлу, жымию, жылау  D) ата,  ке, туыс  Е) ер, батыр, жау 2. Тура мағыналы сөзді табыңыз.  А) күміс көмей  В) күміс алқа   С) күміс күлкі D) күміс той   Е) күміс су 3. Антоним сөздерді көрсетіңіз. А) бейне, сурет  В) мұғалім, оқытушы  С) жас, к рі  D)  демі, сұлу Е) той, думан 4. Синоним болмайтын сөздерді көрсетіңіз. А) күш, қуат  В) қас, жау  С)  ұстаз, ш кірт  Д) еріту, балқыту  Е) құрбы, құрдас 5. Тура мағыналы тіркесті табыңыз. А) ашық қол  В) ашық мінез  С) биік арман  D) құрғақ сөз   Е) құрғақ тас 6. «Үлгі» сөзінің синонимдік қатарын көрсетіңіз А) амандасу, есендесу  В) өнеге, ғибрат       С) мысал, есеп D) қайнар, бұлақ                    Е) сұрау, білу 7. Тура мағыналы тіркесті табыңыз. А) күміс күлкі  В) биік тау  С) жібек мінез D) көңілді жаз   Е) қаралы хабар 8. Антоним сөздерді көрсетіңіз.  А) қорқақ, батыр  В) көру, есту   С) ана, нағашы  D) сау, саламат                       Е) айту, жеткізу 9. «Биік» сөзінің антонимін көрсетіңіз.  А) ұзын  В) аласа   С) алыс D) ілгері    Е) жоғары 10. Антоним сөздерді көрсетіңіз. А) жылау, еңіреу   В) басталу, аяқталу  С) келді, кірді D) күлді, жымиды      Е) ақыру, айқайлау 11. Мақалды толықтырыңыз. Отан .... отқа түс. А) туралы  В) бірге  С)   үшін  D) да   Е) мың 12. Мақалды толықтырыңыз. Оқу ....... құдық қазғандай. А) күрекпен  В) инемен  С) қолмен D) қайшымен  Е) кетпенмен 13. Мақалды аяқтаңыз. Мектеп кеме, білім – .... ....... А) теңіз   В) мұхит С) көл  D) өзен Е) бұлақ 14.  «Төбесі көкке жету» тұрақты тіркесінің мағынасын көрсетіңіз. А) ұшу  В) ұйықтау  С) ойнау  D) өкіну Е) қуану 15. Мақалды аяқтаңыз. Бірінші байлық – .... .... .... А) ақша  В) денсаулық  С) адамдық  D) тазалық   Е) білім ə ə 3­нұсқа 1. «Қой аузынан шөп алмас» фразеологиялық тіркесінің антонимін табыңыз.   А) момын  В) ақылды  С) тентек  D) жуас   Е) баяу 2. Мақалдың жалғасын табыңыз. Басқа п ле .... .... ......  А) тілден В) көзден  С) ауыздан  D) қолдан   Е) аяқтан 3. Мақал­м телден антонимдік қолданыстағы сөздерді табыңыз. А) Сыйлап берсе, сусын іш.   В) Берген жомарт емес, алған жомарт. С) Көппен көрген – ұлы той. D) Жері байдың елі бай. Е) Қолы ашықтың жолы ашық. 4. Мақалды көрсетіңіз. А) Асанның ішек­сілесі қатты.         В) Жақсыдан үйрен, жаманнан жирен.  С) Ой түбіне жетпеу.                         D) Тамырына балта шабу.  Е) Ол сөз өнері туралы көп біледі. 5. Мақалды толықтырыңыз.  Қызым, саған айтам, .... , сен тыңда.  А) балам   В) анам    С) келінім  D) айналайын   Е) ұлым 6. Мақалдың тақырыбын көрсетіңіз. Өз білмегеніңді кісіден сұра, Үлкен болмаса кішіден сұра.  А) ынтымақ, бірлік туралы   В) достық туралы  С) еңбек пен к сіп туралы D) батырлық, ерлік  туралы Е) өнеге­білім тура 7. Мақалды толықтырыңыз.    ....ауыз сөздің тобықтай түйіні бар. А) үш  В) екі  С) тоқсан  D) бір  Е) барлық 8. Мақалды толықтырыңыз.         Отан оттан да .... .  А) ыстық  В) қымбат  С) жылы  D) жақсы Е) артық 9. Мақалды аяқтаңыз.   Батыр туса – ел .... .  А) д стүрі В) жақсылығы С) ырысы  D) қуанышы  Е) байлығы ə ə ə 10. Мақалды толықтырыңыз. Тау мен тасты су бұзар,  Адамзатты .... бұзар.  А) дүние  В) көңіл С) сөз  D) су   Е) ақша 11. Мақалды толықтырыңыз.  Бірлік бар жерде .... бар.  А) өмір В) ырыс  С) жақсылық    D) тыныс    Е) тірлік 12. Тұрақты сөз тіркесін көрсетіңіз. А) ырыс алды – ынтымақ   В) бойшаң қыз  С) түйме тағу  D) ат ізін салмау  Е) туған жер 13. Тұрақты тіркесті көрсетіңіз. А) Мен жалғыз жатып қалдым.  В) Бала т тті ұйқыда жатыр.  С) Қалың ел ұйқыда жатыр. D) Ана түн ұйқысын төрт бөлді.  Е) Ұйқың келсе, қара жер болар мамық. 14. «Тез» деген сөзді тұрақты сөз тіркес түрінде қалай айтады?   А) ит өлген жер  В) дегбір таппау  С) ауызға іліну  D) қас пен көздің  арасында   Е) еті тірі 15. Тұрақты тіркесті көрсетіңіз. А) он шақты сынып   В) көзді ашып­жұмғанша С) Алматының жері D) орманды өлке        Е) кең алқап. 4­нұсқа 1. Мақалды толықтырыңыз.  Тіл .... жарады.  А) сөз   В) білім    С) отын  D) ақыл  Е) тас 2. Мақалдың тақырыбын көрсетіңіз. Білімді өлмес, қағазда аты қалар. Ұста өлмес, істеген заты қалар.  А) өнер­білім   В) денсаулық С) адамгершілік D) ерлік  Е) достық 3. Тұрақты тіркесті көрсетіңіз.  А) дауыссыз дыбыс В) күн көзі     С) айызы қану D) нашар кісі   Е) күллі ғалым 4. Мақалдың тақырыбын көрсетіңіз. «Ұлық болсаң, кішік бол».  А) ерлік В) ынтымақ­бірлік С) тіл  D) үлгі­өнеге, т лім­т рбие   Е) өнер­білім 5. Мақалды толықтырыңыз. Өнер алды – .... тіл.  А) көл  В) шешен      С) қызыл  D) ақ   Е) жасыл 6. Антонимді тап.  А) жақсы, жаман  В) таза емес С)  демі, сұлу D) қысқы, келте  Е) ұзын, ұзақ 7. Синоним сөздерді анықта: А) ел, халық В) кітап, д птер С) биік, аласа D) кең, тар  Е)  ңгіме, өлең 8. Лексика нені зерттейді?   А) сөздік қорын В) сөз тіркесін С) дыбыстарды D) түбірді  Е) сөз құрамын ə ə ə ə ə ə 9. Көп мағынасы бар сөзді белгіле: А) түс   В) ауа    С) ағаш   D) қоңырау   Е) тақта 10. Синонимдік қатарды тап. А) ұл, қыз, аға В) қарт, к рі, қария С) көк,  ə қызыл, ақ D) ана, ата, т те Е) ұят, ой, ақыл 11.Фразеологизмді тап.  А) киелі шаңырақ       В) түркі тілдес мекені          С) белгілі күйші D) қоңырау кестесі     Е) қас пен көздің арасында 12. Қазақстан Республикасы қандай мемлекет?   А) кішкентай   В) кедей         С) қорықтар D) бір үлтты Е) т уелсіз 13. Қазақстанның табиғаты қандай? А) тамаша        В) қызық        С) жаман       D) мықты       Е) сары 14. Отан туралы мақалды тап.  А) Денсаулық – зор байлық. В) Бір тал кессең, он тал ек. С) Ел іші – өнер кеніші.         D) Көп сөз – көмір, аз сөз – алтын.  Е) Отан  үшін отқа түс. 15. «Асар» сөзінің синонимін тап.  А) қуаныш       В) шаттық      С) көмек        D) сабақ        Е) салық ə ə 5­нұсқа 1. Туыстық атауды тап.  А) балта           В) қайың        С) нағашы     D) уық            Е) арыстан 2. Мемлекеттік р мізді көрсет.  А) ту     В) халық        С) тарих         D) отан          Е) қала 3. Қазақтың ұлттық ойынын ата.  А) футбол        В) теннис       С) дойбы       D) шахмат      Е) ақсүйек 4. «Родная земля» қазақ тілінде.  А) менің мектебім      В) сенің ауылың       С) оның қаласы D) сіздің үйіңіз            Е) туған өлке 5. Омоним бола алмайтын сөзді тап.  А) шығыс         В) кіріс           С) сасу           D) тете           Е) алыс 6. Синоним сөздерді көрсет.  А) жеңіл, таяз В) мықты, берік  С) қағаз, ағаш D) ақ, қара Е) кесек, ұсақ 7. Антонимдік жұпты тап.  А) құрбы­құрдас         В) жоғары­төмен      С) с лем­сауқат D) ауру­сырқау           Е) тап­таза 8. Мемлекеттік туымыздың түсі ненің белгісі? A) күн   B) жұлдыз     C) су   D) аспан         E) жер 9. Жаз айларын көрсет. ə ə ə ə ə ə Ə Ə A) қазан, қараша, желтоқсан             B) маусым, шілде, тамыз C) қаңтар, ақпан, желтоқсан             D) наурыз, шілде, мамыр E) наурыз, с уір, мамыр 10. Наурыздың қандай мейрам екенін көрсет. A) жастар мейрамы    B) ардагерлер мейрамы       C) еңбек мейрамы D) жаңа жыл мейрамы           E) адамзат мейрамы 11. Сөйлемді толықтыр. Алматыдағы Мемлекеттік академиялық опера ж не балет театры ... атында. A) Ш кен Айманов    B) Күл ш Байсейітова         C)  міре Қашаубаев D) Абай                       E) Қалибек Қуанышбаев 12.  лия Молдағұлованың кім болғанын көрсет. A) мерген          B)  нші          C) күйші        D) ақын          E) биші 13. Тұрақты сөз тіркесін тап. А) сыбырлап сөйлеу В)  депті оқушы       С) тіс жармау Д) өмір сүру                Е) меншік үй 14. «Биік, аласа» қандай сөздер:   А) бір мағыналы сөз   В) антоним     С) синоним    Д) тұрақты тіркес       Е) омоним 15. Еркін сөзтіркесін тап.  А) тісі батпау              В) тіс қаққан             С) тісін қайрау          Д) тісін тазалау           Е) тісі тісіне тимеу 1­нұсқа Зат есім  1. Жұрнақ жалғанған зат есімді көрсетіңіз.  А) мұғаліммін  В) үйдің  С) Атыраудан  D) сандықша  Е) баласы 2. Дара зат есімді табыңыз. А) ауа райы  В) Екібастұз  С) ҚТЛ, ТМД  Д) ата­ана  Е) етікші 3. Босорынғас йкескелетінкөмекшіесімдіқойыңыз.Ауылдың ­­­­­­­тереңсай. А) маңы  В) үсті  С) асты  D) арты  Е) алды 4. Жұрнақжалғануарқылыжасалатын зат есімқалайаталады. А) жалпы В) дерексіз  С) туынды  D) деректі  Е) негізгі 5. Зат есімніңсұрақтарынкөрсетіңіз. А) кімде? қалай?  В) қанша? неше?  С) қай? қандай? D) кім? нелер?  Е)  қайтті?қалай? 6. Жанаматолықтауышқызметіндегі зат есімдікөрсетіңіз А) Мен  кеме қызмет көрсетемін.  В) Мен  кемді сыйлаймын.  С) Атасы ұлын орнына қалдырды. D) Сіз осы кім боласыз?   Е) Ол баласын оқуға жіберді. 7. Жалқы есім қатысқан сөйлемді табыңыз.  А) Қазір қалалар көркеюде.   ə ə ə ə Ə Ə В) Көз қорқақ, қол батыр.  С) Адамдар жайлы мекендерге қоныстануда.  D) Есілдің бойында жолығамыз. Е) Оқушылар сыныптарына кірді. 8. Дерексіз зат есім дегеніміз не? А) Көзбен көріп, қолмен ұстауға болатын заттардың атауы. В) Бір ғана түбірден тұрады.  С) Оймен, ақылмен сезіп білетін ұғымдардың  атауы.D) Бөлшектеуге келмейтін түбір.Е) Біртектес заттардың жалпы атауы. 9. Заттың, ұғымның, құбылыстың атын білдіретін сөз табын не дейміз?   А) етістік  В) есімдік  С) зат есім  D) сын есім  Е) сан есім 10. Тура толықтауыш қызметіндегі зат есімді көрсетіңіз. А) Мектептен ерте келдім.         В) Көктемгі жаңбырдың пайдасы бар.  С)  ли кітапты қызыға оқыды. D) Дина – сыныптың ең үлгілі қызы.  Е) Айнаның алдында тарақбар. 11. Жалпы мағынада қолданылып тұрған есім сөзді белгілеңіз.  А) Арыс өзені  В) кісі  С) Мұхтар  уезов  D) Алатау  Е) «Егеменді  Қазақстан» 12. Басқа сөз табынан жасалған зат есімді көрсетіңіз.  А) Ақтау  В) кітап  С) қала  D) арман  Е) күрек 13. Жалпы есімді тап.  А) өзен В) Көкшетау С) Ертіс D) арман Е) Алатау 14. Етістіктенжасалған зат есімдікөрсетіңіз.  А) шайхана  В) кеңшілік  С) шаруашылық  D) қойшы Е) тарақ 15. Деректі зат есімдікөрсетіңіз.  А) қорқыныш  В) қайғы  С) қуаныш  D) қалам  Е) қиял. 2­нұсқа Сан есім 1. Емлеге сай жазылған сан есімді белгілеңіз.  А) 1­қыркүйек В) екіеу  С) 2009­жыл  D) 1­сынып   Е) X­сынып 2. Бөлшектіксанесімдітабыңыз.  А) жүздеген  В) бесеу С) он­оннанD) бірінші  Е) екіжарым 3. Реттіксанесімқайқатардадұрысжазылған? А) XX­ғасыр  В) X­сынып  С) бесалмаалды  D) 25­п тер  Е) 2009­жыл 4. Бірден жетіге дейінгі есептік сан есімдерге жалғанатын жұрнақтарды  табыңыз. А) ­ыншы, ­інші  В) ­нан, ­нен  С) ­ау, ­еу  D) ­тай, ­тей  Е) ­дарда, ­дерде 5. Реттік сан есімнің жұрнағын көрсетіңіз. А) ­ау, ­еу  В) ­ыншы, ­інші  С) ­даған, ­деген  D) ­дай, ­тей  Е) шақты, жуық 6. Қай сан есімдердің арасына дефис қойылмайды? А) отыз үш  В) отыз қырық қой  С) төрт бес  D) 7 сынып  Е) бес бестен 7. Күрделісанесімдібелгілеңіз. ə А) екіжүз  В) алпыс  С) жүз  D) жетеу  Е) оныншы 8. Санесімніңсөйлемдегі негізгі қызметіне? А) пысықтауыш  В) анықтауыш  С) баяндауыш  D) толықтауыш  Е) бастауыш 9. Сан есімнің сұрақтарын табыңыз.  А) қашан? қай?  В) қандай? қай?  С) қалай? қайдан? D) кім? не?  Е) қанша? неше? 10.«­еу» жұрнағыжалғанатынсанесімдікөрсетіңіз? А) жеті  В) онекі  С) тоғыз  D) он  Е) сегіз 11. «Шақты, жуық, тарта» дегенсептеулікшылауларыментіркесіп келетін сан  есімнің түрін көрсетіңіз. А) топтау  В) жинақтық  С) болжалдық  D) реттік  Е) бөлшектік 12. Екі түбірден жасалған сан есімді белгілеңіз.  А) мыңдаған  В) отыз үш  С) алпысыншы  D) жетеу  Е) бесінші 13. Есептік сан есімді табыңыз.  А) жиырмабес  В) қырықыншы  С) екіденбір  D) отыздарда  Е) үш­үштен 14.«Нешеден?» дегенсұраққажауапберетінсанесімдібелгілеңіз.  А) он бесінші  В) бестен  С) үш­төрт  D) бесеу  Е) екінің бірі 15. Дара сан есімді табыңыз.  А) екі жүз  В) он бір  С) екі­үш  D) екі жарым  Е) мың. 3­нұсқа Сын есім 1. Жұрнақ арқылы жасалған сын есімді көрсетіңіз.  А) тап­таза  В) қызылдау  С) қараторы  D) шыдамды  Е) сұлу 2. Сын есімнің мағыналық тобына жататынын көрсетіңіз.  А) қатыстық  В) жіктеу  С) реттік  D) болжалдық  Е) топтау 3. Бір­біріне қарама­қарсы мағынадағы сын есімдерді табыңыз.  А) аласа, т тті  В) ащы, тұщы  С) жақсы, жаман D) ұстамды, шыдамды  Е) ұзын, ұзындау 4. Негізгі сын есімді көрсетіңіз.  А) ұзын  В) адамгершілік  С) үшқыз  D) саудагер  Е) өнерлібала 5. Күшейтпелі шырайды белгілеңіз.  А) терең  В) қызыл­сарыС) қып­қызыл  D) ақшыл Е) жақсыданүйрен 6. Сын есімнің сұрақтарын белгілеңіз. А) кімнің? ненің?  В) қандай? қай?  С) қайдан? қайтіп? ə D) қанша? неше?  Е) қалай? қайдан? 7. Сын есімнен болған баяндауышты көрсетіңіз.  А) Мұғалім сыныпқа кірді. В) Ол бүгін көңілді жүр. С) Сен үйдің үлкенісің. D) Жақсыдан үйрен, жаманнан жирен.  Е) Қырдағы қызыл­сары гүлдер  көздің жауын алады. 8.Зат есімнен жасалған сын есімді көрсетіңіз.  А) шыдамды жігіт  В) ашық мінез  С) қабаған ит  D) орманды өлке  Е)  ұялшақ қыз 9. Күрделі сын есімді көрсетіңіз.  А) тұщы  В) жасыл  С) тереңкөл  D) т тті  Е) тап­таза 10. Заттың түрін, түсін, көлемін, сапасын білдіретін сөз табын табыңыз.  А) үстеу  В) сын есім  С) зат есім  D) сан есім  Е) шылау 11. «Қандай?» деген сұраққа жауап беретін сөз. А) еденді жуды  В) су тамды  С) кітап оқыған  D) оқыған бала  Е) үйді  жинады 12. Дара сын есімді белгілеңіз. А) сары ала  В) үп­үлкен  С) өте  демі  D) үлкендеу  Е) қып­қызыл 13. Сын есімнің сөйлемдегі негізгі қызметіне?  А) бастауыш  В) пысықтауыш  С) баяндауыш  D) толықтауыш  Е) анықтауыш 14. Негізгі сын есімді көрсетіңіз.  ə А) бойшаң  В) көшпелі  С) биік  D) өнерлі  Е)  лсіз 15. Екі түбірден жасалған сын есімді көрсетіңіз.  А) биік  В) сабырлы  С) ақ  D) өнерлі  Е) көп балалы ə ə ə 4­нұсқа Есімдік 1. Сілтеу есімдігі берілген қатарды белгілеңіз.  А) мен, сен, ол  В) күллі, барлық  С) сол, ол, мынау D) анау, біз,  не  Е) өзі, осы, бұл 2. Сұрау есімдігін табыңыз.  А) бұл  В)  лдекім  С) д неңе  D) кімдер  Е) олар 3. Барыс септігіндегі есімдікті табыңыз.  А) оған В) өзің С) оны D) менде  Е) сенен 4. Қай қатар есімдіктің бір мағыналық түрі емес? А) мен, сен  В) өзім, өзіне, өзін  С) неше? қанша?   D) барлық, біреу, кейбіреу  Е) сол, мына, міне 5. Белгісіздік есімдігін табыңыз.  ə ə ə ə А) өздерің  В)  лдекім С) оның  D) күллі  Е) ешбір 6. Сұрау есімдігін табыңыз.  А) мынау  В) ешкім  С) мен  D) кейбіреу  Е) өзім 7. Бос орынға с йкес келетін есімдікті қойыңыз. ...«Абай жолы» кітабын оқыдым. А) ешқашан  В) сіз  С) мен  D) өзің  Е) кім 8. Белгісіздік есімдігін табыңыз.  А) өздері  В) кімде­кім  С) мыналар  D) бүкіл  Е) ешбір 9. Есімдік сөйлемде қандай қызмет атқарып тұр? Батырлар есімі ешқашан ұмытылмайды. А) анықтауыш  В) толықтауыш  С) бастауыш  D) баяндауыш  Е) пысықтауыш 10. Жалпылау есімдігін табыңыз.  ə А) міне  В) барлық  С) қайда  D) ештеңе  Е)  ркім 11. Бір түбірден жасалған есімдікті табыңыз.  А) қайсыбір  В) ешқашан  С) б рі  D) кейбіреу  Е)  лдеқайда 12. Қай жерде «еш» сөзі бөлек жазылады?   А) ешуақытта  В) ешқайда С) ешқашан  D) ештеңе Е) ешкім 13. Есімдіктің мағыналық тобына жатпайтынын көрсетіңіз.  А) жалпылау  В) сұрау  С) сілтеу  D) болымсыздық  Е) бөлшектік 14. Жалпылау есімдік қатысқан сөйлемді табыңыз. А) Ешкімге тіл қатушы болма.  В) Үлкенге құрмет, кішіге ізет.  С) Еріншектік – күллі дүниедегі өнердің дұшпаны.  D) Мұны ертеңге  қалдыруға болмайды.  Е) Саған кітап сыйлаймын. 15. Септік жалғауындағы есімдікті көрсетіңіз.  А) аналар  В) д неңе  С) менің  D) өзім  Е) кімдер. ə ə ə 5­нұсқа Етістік  1. Болымсыз етістікті табыңыз.  А) қалам бар (ма)  В) бұл шығар (ма)  С) сабақтан қал (ма) D) қызық жарна (ма)  Е) атым Ал (ма) 2. Етістік құрамына қарай нешеге бөлінеді? А) 2  В) 5  С) 3 D) 6  Е) 4 3. Күрделі етістікті сөйлемді көрсетіңіз.  А) Олар сабақ оқып отыр.  В) Балалар мектепте жүр.  С) Сен кешке келесің  бе?  D) Ол келмеді.  Е) Сізді күттім. 4. Етістік заттың несін білдіреді? А) заттың атын  В) заттың сапасын  С) заттың іс­ рекетін D) заттың санын  Е) заттың көлемін ə ə ə ə ə ə 5. Күрделі етістікті табыңыз.  А) қоштасу  В)  ңгімелескенмін   С)  уре­сарсаңға түсті D) болдырды  Е) жоғалмайды 6. Етістіктің сұрағын табыңыз А) қалай?  В) қайтті?  С) қайтіп?  D) қайда?  Е) қалайша? 7. Болымсыз етістікті табыңыз.  А) Ол тез арада пайда болды.  В) Менен енді алмассың. С) Оқушылар жиналысқа барған.  D) Маған бүгін келерсің.  Е) Бізосы жерге  лі де барармыз. 8. Етістіктің сөйлемде атқаратын негізгі қызметі қандай? А) бастауыш   В) баяндауыш  С) толықтауыш  D) анықтауыш  Е) пысықтауыш 9. Дара етістікті табыңыз.  А) барып кел  В) баста  С) у де берді  D) отыр екен   Е) көрсетіп бер 10. Болымсыз етістіктің жұрнағын табыңыз.  А) ­а, ­е, ­й  В) ­са, ­се  С) ­ба, ­бе, ­ма, ­ме  D) ­ған, ­ген, ­қан, ­кен   Е) ­ғыр, ­гір, ­дыр, ­дір 11. Көмекші етістікті табыңыз. А) жазда  В) отыр  С) оқы  D) бар  Е) кел 12. Дара етістік бар сөйлемді көрсетіңіз.  А) Марат жаңа келді. В) Балалар  ойнап жүр.  С) Оның түсі сары бола қалды.  D) Оның киімі  демі екен. Е) Төрт жерде төрт– он алты. 13. Болымсыз етістікті табыңыз.  А) Шөп шабылды (ма).  В) Ол келіп (пе).  С) Жамандыққа жуы (ма). D) Жақсылықтан қаша (ма).  Е) Өтірікке жол жоқ. 14. Туынды етістікті табыңыз. А) күз, ақыл  В) кел, көр  С) ойна, санат  D) мен, оған  Е) сен, саған 15. Болымсыз етістікті табыңыз.  А) ешкім,  лдене  В) оқыған жоқ, ішкен емес  С) жетінші, үш D) оқыған, келген  Е) сегіз, төртке ə 1­нұсқа 1. Сөйлемнің тұрлаусыз мүшелері  А) бастауыш  В) баяндауыш   С) толықтауыш  D) еліктеуіш  Е) есімше 2. Сабақтас құрмалас сөйлемді көрсет. А) Сабақ аяқталды, оқушылар  үйлеріне қайтты  В) Бүгін күн суық С) Сен қайда барасың?D)Досым кеше  келді  Е) Күн жылы болғандықтан, сыртқа шықтық 3. Толықтауышты тап. А) ақынды  В) кеме  С) қаланың D) қайықтың Е)  көктем ə 4. Хабарлы сөйлемді тап.  А) Қандай ғажап.  В) Менің арманым– д рігер  болу  С) Бұл не? D) Жазғы демалыс қызықты өтті.  Е) Кім кезекші? ə Ə 5. Сөйлемнің тұрлаулы мүшелерін тап.  А) бастауыш  В) пысықтауыш   С) еліктеуіш  D) есімше  Е) толықтауыш 6. Салалас құрмалас сөйлемді тап. А) Құнанбай үндеген жоқ. В) Күн ыстық  болғандықтан, біз шомылуға кеттік.   С) Таң атып келеді. D) Мен айтып  болдым, енді сіз айтыңыз. Е) Туыстарым сізге ертең барар. 7. Қарсылықты салалас құрмалас сөйлемнің жалғауларын тап: А) сондықтан  В) немесе  С) ж не  D) біресе  Е) алайда 8. Жалғаулықты салалас құрмалас сөйлемдерді тап. А) Мұғалім келді, сабақ басталды.  В) Сабақ аяқталды, алайда оқушылар  сыныптан шыққан жоқ.  С)  жеміз үйге келді. D) Маған қазақ тілі өте  ұнайды.  Е) Күн ұзарды, түн қысқарды 9. Жайылма сөйлемді көрсет.  А) Таң атты.  В) Күн шықты.  С) Мұғалім  көңілді.  D) Оқу басталатын уақыт та жетті.  Е) Мектеп тап­таза. 10. Құрмалас сөйлемді көрсет.  А) Өмірді, еңбекті сүй.  В) Ел іші – өнер  кеніші.  С) Ол аспай­саспай киіне бастады. D) Ажал алыс болса, ақша жақын.  Е) Жақсы сөз – жарым ырыс. Ə 11. Төл сөзді сөйлемді белгіле: A) Сен дегенде сөз бар ма?  B)  й дер  же,  қой дер қожа жоқ . C) Балалардың соңғы ермегі –“Ақсүйек”, “Соқыртеке”.  D) “Келешек – өткен тарихты қорғау” – дейді Олжас Сүлейменов. E) Сауатты болу дегеніміз – дұрыс жазып, дұрыс сөйлеу. 12. Атаулы сөйлемді көрсет.  А) Жаз.  B) Күнертешықты.  C) Мұғалім  көңілді.  D) Оқу басталатын уақыт та жетті. E) Мектеп тап­таза. 13. Жақсыз сөйлемді тап. А) Құттықтау қағазын алдым.  В)  жем ауылға  кетті.С) Оған уақытты өткізу керек. D) С би жылай бастады. Е) Қоңырау  соғылды. 14. Бастауыш пен баяндауыш арасында қойылатын сызықшаны тап. А) Сулық жаңбырда киетін киім.  В) Қар жауды.  С) Екі жерде екі төрт. Д) Оның  ке­шешесі бар.  Е) Отбасымыз төртеу еді. 15. Ыңғайластық жалғаулықты тап.  А) себебі  В) пен  С) не  D) алайда  Е) егер. 2­нұсқа 1. Сөйлемдерде берілген шылаудың түрін көрсетіңіз. Кітапта Жанкелдіқызы Ұлыбике мен Көшерұлы Күдерінің айтысына орын  берілген.  А) септеулік  В) шарттық  С) талғаулық  D) демеулік  Е) жалғаулық 2. Тұрлаулы мүшені табыңыз.  А) анықтауыш  В) бастауыш  С) толықтауыш  D) пысықтауыш  Е) одағай 3. Қабысудың анықтамасын табыңыз.  Ə ə ə ə ə ə ə ə А) Сөздердің өзара септік жалғауларының біреу арқылы байланысы. В) Баяндауыштың бастауышпен байланысы. С) Ілік жалғаулы сөз бен т уелдік жалғаулы сөздің грамматикалық  байланысы. D) Сөздердің жалғаусыз орын т ртібі арқылы байланысу түрі.  Е) Табыс, жатыс септіктері арқылы байланыс. 4. Лепті сөйлемді көрсетіңіз.  А) Бүгін біз өсімдіктер туралы оқыдық. В) Қалай, емтиханға дайынсың ба С) Ертең жолдасым Алматыға барады D) Өзеннің жағасы қандай ғажап  Е) Сен барарсың 5. Жайылма сөйлемді көрсетіңіз.  А) Уақыт бітті.  В) Олоқыпжүр.  С) Мен мектепке тез жиналдым.  D) Жастар мерекесі.  Е) Уақыт жоқ. 6. Ыңғайлас салалас сөйлемді көрсетіңіз.  А) Мен  н айтуды ұнатамын, бірақ оған дауысым келмейді.  В) Биыл жайлауда болдым ж не ағаларымның үйіне бардым.  С) Биыл шөп қалың шықты, өйткені жаңбыр көп жауды. D) Қар жауса да,  балалар тоңбады.  Е) Мен сабаққа бармадым, себебі сырқаттанып қалдым. 7. Төл сөзді табыңыз.  А) Алмас менің атымды сұрады.  В) Мұрат  ннің өзінікі еместігін айтты.  С) Жылқылар су ішуге тоқтады. D) Ол қашан келетінін айтты.  Е) Балам, –  деді ол, – сенің атың кім? 8. Атаулы сөйлемді табыңыз.  А) Саған ертең мектепке бармауға тура келеді.  В) Қыс. Сары аяз.  С) Менің жақсы үйге, жақсы орынға жатқым келеді. D) Біз нарықтық экономикаға бет бұрдық. Е) Біз нарықтық экономикада  өмір сүреміз. 9. Сабақтас құрмалас сөйлемді табыңыз.  А) Биыл қыс суық болғанмен, қар аз жауды.  В) Ол жақсы оқиды, бірақ  адамгершілігі аз.  С) Қоңырау соғылды да, сабақ басталды.  D) Балалар бірде футбол ойнайды, бірде өзенге барып шомылады.  Е) Тезірек жұмысты аяқтау керек,  йтпесе  жаңбыр жауады. 10. Төл сөзді сөйлемді көрсетіңіз.  А) «Абай жолы» романы – құнды шығарма.  В) Ақкөңіл Ақан «баланың»  сырғытпасын сезген жоқ.  С) Оспан –  депті бала. D) ­ Енді не істемекшісің?  – деді ана. Е) Ол ештеңе дей алмады. ə ə ə ə 11. Сөйлемді толықтырыңыз. ə «Мақал­м телдер – біздің халық ауыз  дебиетінің ұрпаққа қалдырған ...  байлығы». A) мұра  B) көркемдік  C)  демі  D) тұңғыш  Е) рухани 12. Жақсыз сөйлемде болмайтын сөйлем мүшесін көрсетіңіз. A) бастауыш  B) толықтауыш  C) пысықтауыш  D) баяндауыш  E) анықтауыш 13. Құрмалас сөйлемнің неше түрі бар екенін анықтаңыз.  А) 4  В) 3  С) 1 D) 6  Е) 214 14. Төл сөзді табыңыз. A) ­Қызым, – деді ол, – сенің атың кім?  B) Жылқылар су ішуге тоқтады. C) Ол ертең келетінін айтты.  D) Мұрат  ннің өзінікі еместігін айтты. E) Алма менің атымды сұрады. 15. Сөйлемнің тұрлаусыз мүшелерінің санын табыңыз.  А) 3  В) 5  С) 2 D) 4  Е) 6. ə ə 3­нұсқа 1.Ол 1894 жылы туды. 1894 жылы сөйлемнің қай мүшесі екенін көрсетіңіз. A) баяндауыш  B) анықтауыш  C) толықтауыш  D) бастауыш  E)  пысықтауыш. 2. Сен «Абай жолы» романын оқыдың ба? Сөйлемнің қай түрі екенін  белгілеңіз. A) бұйрықты  B) хабарлы  C) лепті  D) сұраулы  E) жай 3. Дара толықтауышты көрсетіңіз. A) табиғатты қорғауды  B) ластанып жатыр  C) су тапшылығына   D) экология жайында  E) анасын 4. Жайылма сөйлемді табыңыз. A) Мұғалім балаларды тізім бойынша тексерді.  B) Мектеп тап­таза.  C) Күн шықты.  D) Сабақ басталды.  E) Таң атты. 5. Құрмалас сөйлемді табыңыз. A) Ербол кеше сабаққа кешігіп келді.  B) Меноғанренжиқарадым. C) Немересі қатты қуанды.  D) Олар екі­үш күн ерте келгенімен, ешкімге  жолыға қойған жоқ. E) Шешесі кызына сүйсініп те, мақтанып та қарады. 6. Анықтауышы есімдіктен жасалған сөз тіркесін көрсетіңіз. A) біздің мектеп  B) тоғыз адам  C) жазған кітап  D) белгілі жазушы  E) сұлу  жер 7. Тұрлаулы мүшелердің санын белгілеңіз.  А) 1  В) 4  С) 2 D) 3  Е) 68 8. Жақты сөйлемді табыңыз. A) Менің жақсы үйге, жақсы орынға жатқым келеді.  B) Саған ертең  мектепке бармауға тура келеді. C) Қыс. Сары аяз. D) Бұл жерде суға түсуге  болмайды.  E) Біз нарықтық экономикаға бет бұрдық. 9. Шартты бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемді көрсетіңіз. A) Жаңа кітаптар алмақ болып мен дүкенге бардым.  B) Ғылым таппай  мақтанба. C) Сабақты жақсы оқыса, озат оқушы болады.  D) Мен келген кезде қоңырау  соғылды. E) Бұл жерде я сен тұрасың, я мен тұрамын. 10. Төл сөз автор сөзінен кейін тұрғанда дұрыс қойылған тынысбелгіні  көрсетіңіз. A) Автор сөзі: «Төл сөз».  B) Автор сөзі, Төл сөз.  C) Автор сөзі Төл сөз.  D)  Автор сөзі: Төл сөз. E) Автор сөзі, ­ төл сөз. 11. Атаулы сөйлемді табыңыз. A) Су жылы екен.  B) С лем жолдады.  C) Сізге с лем деді.   D) Қараңғы түн.  E) М дени­демалыс паркі. 12. Тұрлаусыз мүшелерге жататын сөзді табыңыз. A) бастауыш  B) баяндауыш  C) толықтауыш  D) етістік  E) одағай 13. Қабысу – бұл ə ə ə ə ə A) ешбір жалғаусыз орын т ртібі арқылы байланысы B) баяндауыш пен  бастауыштың байланысы  C) ілік жалғаулы сөз бен т уелдік жалғаулы сөздің грамматикалық байланысы  D) сөздердің өзара септік жалғауларымен бірігуі  арқылы байланысы Е) толықтауыш пен бастауыш байланысы 14. Айша Ғалымбаева – атақты суретші. Сөйлемдегі Айша Ғалымбаева сөзі  қандай сөйлем мүшесі екенін көрсетіңіз. A) баяндауыш  B) толықтауыш  C) пысықтауыш  D) бастауыш  E) анықтауыш 15. Лепті сөйлем соңында қандай белгі қойылатынын табыңыз. A) сұрақ белгісі  B) нүкте  C) леп белгісі  D) үтір  E) қос нүкте. 4­нұсқа 1. Бастауышы т уелдік жалғауында тұрған сөйлемді табыңыз. ə A) Біз Қазақстанда тұрамыз.  B) Інім маған көмектесті.  C) Ертең жаңбыр  жауады. D) Келе жатқан үшеу екен.  E) Нұрлан мектепте оқиды. 2. Жалаң сөйлемді табыңыз. A) Мен мектепке жиналдым.  B) Таң атты.  C) Оқу басталатын уақыт та тез  жетті. D) Бүгінгі мереке маған ұнады.  E) Мұғалім балаларды тізім бойынша  тексерді. 3. Баяндауыштары антоним болатын салаластың түрін табыңыз. A) талғаулы салалас  B) қарсылықты салалас  C) ыңғайлас салалас D) себеп­салдар салалас  E) кезектес салалас 4. Қаратпа сөзі бар сөйлемді табыңыз. A) Жазғы демалысты Раушан ауылда өткізді.  B) Жазғы демалыста, Раушан, қайда барасың?  C) Раушан жазғы демалыста ауылда болды. D) Жазғы демалыста Раушан ауылға барады. E) Жазғы демалыста Раушан ауылда болды. 5. Төл сөзден бұрын келген автор сөзінен кейін қойылатын белгіні көрсетіңіз. A) нүкте  B) сызықша  C) дефис  D) үтір  E) қос нүкте 6. Сөз тіркесін көрсетіңіз. ə A) қып­қызыл  B) ащы, т тті  C) ол бақытты  D) қып­қызыл доп  E) алыс,  төмен 7. Жалаң сөйлемді табыңыз. A) Тақтаға жазды.  B) Сен шақыр. C) Кешірек кел. D) Бүгінгі мереке маған  ұнады. E) Еңбек танымды арттырар. 8. Сөйлемнің түрін анықтаңыз. Қоңырау соғылды, окушылар үзіліске шықты.  A) жай сөйлем  B) аралас құрмалас сөйлем  C) сабақтас құрмалас сөйлем D) лепті сөйлем E) салалас құрмалас сөйлем 9. Сөйлемнің түрін белгілеңіз. Біз Абай көшесінде тұрамыз. A) лепті  B) бұйрықты  С) хабарлы  D) сұраулы  Е) құрмалас 10. Қыстырма сөздің дұрыс қойылған тыныс белгісін көрсетіңіз. A) Озық техникаға шіркін, ешн рсе жетпейді.  B) Озық техникаға ешн рсе, шіркін жетпейді. C) Шіркін, озық техникаға ешн рсе жетпейді. D) Озық техникаға еш, шіркін н рсе жетпейді. ə ə ə ə ə ə ə ə ə ə E) Озық шіркін, техникаға ешн рсе жетпейді. 11. Тыныс белгісі дұрыс қойылған төл сөзі бар сөйлемді табыңыз. A)  – Сыныптарында т ртібі нашар оқушылар бар ма?, деп сұрады ол.  B)  – Сыныптарында т ртібі нашар оқушылар бар ма? Деп сұрады ол. C)  – Сыныптарында т ртібі нашар оқушылар бар ма? – деп сұрады  ə т лімгер. D)  – Сыныптарында т ртібі нашар оқушылар бар ма? деп­сұрады ол. E)  – Сыныптарында т ртібі нашар оқушылар бар ма? деп, сұрады ол. 12. Шылауы бар сөйлемді көрсетіңіз. A) Мына кісі неткен білімді.  B) Пайда ойлама, ар ойла. C) Е, жақсы болыпты. D) Қарағым­ай, бұл өмір осындай болады екен. E ) Даналық халық сөзінде екен. 13. Пысықтауыштың түрін анықтаңыз. Мен бүгін жолға шықтым. A) қимыл­сын  B) мезгіл  C ) мақсат  D) себеп  E ) мекен 14. Атаулы сөйлемді табыңыз. A) Бұл жерде суға түсуге болмайды.  B) Саған ертең мектепке бармауға тура келеді. C) Менің жақсы үйге, жақсы орынға жатқым келеді. D) Біз нарықтық экономикаға бет бұрдық. E) Кеңдала. Кеш. 15. Сабақтасқұрмалассөйлемдітабыңыз. A) ЕртеңдопойнауғаяБейсенбарады, яменбарамын.  B) Біз барғанда, ол мектепте жоқ еді. C) Ұшақ сағат бесте ұшуы керек еді, алайда ұша алмады. D) Менің мектепке келгеніме жарты сағат болды, бірақ жиналыс  лі ə басталған жоқ.  Е)  н басылды, бірақ домбыра сазы тоқталған жоқ. Ə ə ə ə 5­нұсқа 1. Толықтауыштың түрлерін көрсетіңіз. A) тура, жанама  B) мезгіл  C) қос сөз  D) мекен  E) мезгіл, себеп 2. Жанасу – бұл: A) сөздердің өзара алшақ ж не іргелес тұрып байланысуы.  B) ілік жалғаулы сөз бен т уелдік жалғаулы сөздің грамматикалық  байланысы. C) баяндауыш пен бастауыштың байланысы. D) сөздердің жалғаусыз орын т ртібі арқылы байланысы. E) толықтауыш пен бастауыш байланысы. 3. Тыныс белгісі дұрыс қойылған сөйлемді табыңыз. A) Айту, менің парызым.  B) Жастар – еліміздің мақтанышы. C) Талап талмас – қанат.  D) Ақылды қария ағып жатқан – дария. E) Ақылды қария – ағып жатқан – дария. 4. Жақты сөйлемді табыңыз. A) Айсыз, бұлтсыз қараңғы түн.  B) Кітапты жыртуға болмайды.  C) Қыс. Сары аяз. D) Мен осы үйдің баласымын.  E) Біздің жақсы оқуымыз  керек. 5. Сабақтас құрмалас сөйлемді табыңыз. A) Бүгін біз төрт сабақ оқыдық ж не оқушылар жиналысы болды. B) Күн суық,  рі қар борап тұр.   C) Саяхатқа баратынымызды хабарламақ болып сынып жетекшісін іздедім. D) Бұл күнде ел де өзгерді, адамдар да өзгерді. E) Күз түсті, күн салқындады. 6. Қаратпасөздісөйлемдітабыңыз. A) Шаңқай түс.  B) Күн нұрын төгіп тұр. C) Жаңбыр жауды. D) Олар асығыс  жүріп кетті. E) Ботагөз, сен бүгін киноға барасың ба? 7. Жалаң сөйлемді көрсетіңіз. A) Машиналартоқтаған жоқ қой?  B) Сізменітыңдамадыңыз. C) Оспандеген –  дептібала. D) Күнбүгінашық. E) Олештеңедейалмады. 8. Дарабаяндауыштысөйлемдітабыңыз. A) Олкелугетиісекен.  B) Оларсуретөнерінжақсыкөретінадамекен. C) Кележатқанүшеуекен.  D) Олбарлықсыныптытазалады. E ) Машинабаяужүріпкележатыр. 9. Аяқталған бір ғана ойды білдіретін сөйлемнің түрін белгілеңіз. A) құрмалас сөйлем  B) аралас құрмалас сөйлем  C) сөйлем мүшесі   D) сөз тізбегі   E) жай сөйлем ə ə ə Ə 10. Бастауыш қай сөз табынан екенін табыңыз. Мектепжақтанбіреукележатыр.  A) зат есім  B) сын есім  C) есімдік  D) үстеу  E) етістік 11. Сабақтас құрмалас сөйлемді табыңыз. A)  н басылды, – домбыра сазы тоқталған жоқ.  B) Мен мектепке келдім, бірақ жиналыс  лі басталған жоқ. C) Ертең доп ойнауға я Бейсен барады, я мен барамын. D) Олар сағат бесте ұшуы керек еді, – ұша алмады. E) Біз барғанда, ол мектепте жоқ еді. 12. Қаратпа сөзі бар сөйлемді табыңыз. A) Алма сурет салды.  B) Жеңісгүл, келесің бе? C) Гүлді олар отырғызды.  D) Астық жинады.  E) Тақтаны сүрт. 13. Төл сөзді сөйлемді көрсетіңіз. ə A)  – Бұл не деген жұмбақ? – десті екеуі.  B) ”Аққу көлі” балетін көрдің бе? C) ”Ат” – көп мағыналы сөз. D) Өлең – сөздің патшасы....  (Абай) . E) Ендеше, жөніңді біл, шығарма үніңді. 14. Не мақсатпен, кім үшін, не үшін сұрақтары пысықтауыштың қай түріне  қойылатынын анықтаңыз. A) себеп­салдар  B) тура  C) мекен  D) мезгіл  Е) мақсат 15. Сөйлемнің түрін анықтаңыз. ə К сіпкерлікжылдамдамыды. A) сабақтас  B) салалас  С) жақты  D) атаулы  E) жақсыз