"Қ ы н а" т а қ ы р ы б ы н д а ғ ы с а б а қ б и о л о г и я п ә н і н е а рналған сабақ жоспары.
Сабақтың тақырыбы:
Қынаерекше тірі
ағза. Қыналар
Мақсаты:
• Қыналардың ерекше тірі ағза
екендігін түсініп, олардың
құрылысы мен маңызымен
танысу
Топқа бөлу
• Топқа бөлу
• Сергіту сәті
• Бағалау парағын үлестіру
1.Адвокат ойыны (үй тапсырмасы)
• Әр топтан 1 оқушы шығып адвокат болады,
топтар өзара сұрақтар қояды, жауап бере
алмаса адвокат жауап беруі тиіс
• Тест тапсырмасын орындау, әр топ өздері
дайындап келген тест нұсқаларын береді
(123)
• Биологиялық диктант орындау
2.Миға шабуыл (білу)
• 1.Қына туралы не білесіңдер?
• 2.Табиғаттан қынаны кездестірдіңдер ме?
• 3.Қынаны қалай сипаттауға болады?
• 4.Қыналар қандай жерде өседі деп
ойлайсыңдар?
Түртіп алу стратегиясы
қынала
р
Саңырауқұлақ
селбесуі
Балдырдың
селбесуінен
Зерттейтін
ғылымды
лихенология
Қыналар құнарлы,
қолайсыз жерлерде
өседі
Олардың 26 мыңдай
түрі бар
.(Антарктидада
350 түрі, оңтүстік
поюсте 7 түрі)
3 топқа бөлінеді:
Қабық:
сарықызыл,
сары, сұр,
көгілдір,
қоңыр , жұқа
жапырақ
қына,
орманда
ағаш діңінде,
түбірінде
ақшыл
жасыл
бұта қына
қарағайлы
орманда
төсемікте
ақшылсары
түсті
Ішкі құрылысы:
•балдыр жасушаларынан
және саңырауқұлақ
жіпшумағынан тұрады
Көбеюі:
Өсімді көбейеді (саңырауқұлақ пен
балдырлар жіпшелері қына қабықшасын
жарып шығады)
Олар жарықта өседі, қараңғыда денесі
ыдырайды
Бұғы
қынасы
тақта
біз
бокал
тік
Қынаның маңызы
• Өскен жеріне
қына қышқылын
бөліп,
топырақты
құнарландырады
• Олар оттегіне
бай таза ауада
өседі,
сондықтан
табиғи
индикатор деп
атайды.
• Олар бұғыға
азық, емдік
қасиетібар және
қант, спирт,
бояу, лакмус
алады , тәтті
тағам
өнеркәсібінде
қолданады.
Оқулықтағы мәтінмен жұмыс(постермен
жұмыс,түсіну)
• 1 топҚыналарға жалпы сипаттама
• 2 топҚыналардың түрлері
• 3 топҚыналардың көбеюі, маңызы
Зертханалық жұмыс№33
•
Тақырыбы: Қыналардың 23 өкілдерінің қатпарлануының құрылысымен танысу
• Мақсаты: қыналардың қатпарлану құрылысын қарастыру, оның симбиозды ағза
екендігін анықтау.
• Құралжабдықтар:кептерілген қына топтамалары, суреттер
•
•
•
•
Жұмыстың барысы:
1.Қабыршақтану дегеніміз..........................................................................................................
2.Кептірілген қына топтамаларының сыртын қара, оның сыртқы құрылысын
сипатта:..........................................................................................................................................
......................................................................................................................................................3.
Қыналар қандай топтарға бөлінеді?......................................................................................
4.Қына денесінің бөлімдерін жаз.............................................................................................
5.Қорытынды:Қыналар қандай ағзалар тобына жатады?......................................................
......................................................................................................................................................
•
•
•
Венн диаграммасы
Саңырауқұлақтар Қыналар
Деңгейлік тапсырмалар орындау
• 1ші деңгей
• 1.Қына қандай ағза?
• 2.Қынаның қанша түрі бар?
• 3.Қынаны зерттейтін ғылым?
• 2ші деңгей
• 1.Қына қандай топтарға бөлінеді?
• 2.Қыналар қалай пайда болады?
• 3.Олар қалай көбейеді?
• 3ші деңгей
• 1.Бұғы қынасының дене пішіні?
• 2.Қынаның табиғатта, шаруашылықтағы маңызы ?
• 3.Қыналарды неліктен «табиғи индикатор» деп атаған?
Бағалау
қолда
түсін
у
ну
талд
ау
жинақт
ау
бағал
ау
№ Оқушы
аты
білу
Үй тапсырмасы
• Параграф оқу
• «Біліміңді сына” орындау
Рефлексия
• 2 жұлдыз
• 1 тілек