«22- қыркүйек Тілдер мерекесі»

«Ел тарихының білгірлері» интеллектуалдық ойыны Байқау 4 кезеңнен тұрады: Топтардың сәлемдесуі Білгірлердің сайысы Үй тапсырмасы “Білмегенді іздеп...” Сөз асылы ­ мақал Тарихи тұлғаны таны Білгірлер сайысы Елтаңбадағы шаңырақ нені білдіреді? ҚР соңғы Әнұраны қашан қабылданды? ҚР мемлекеттік рәміздері қашан қабылданған? ҚР Елтаңбасының авторлары кім? ҚР Тәуелсіздік күні қашан тойланады? 30 тамызда біз қандай мерекені атап өтеміз? 7 мамырда қандай мереке атап өтіледі? Наурызды тойлау қандай астрономиялық құбылыспен байланысты? ҚР Конституциясы қашан қабылданды? 16 желтоқсан 1991 жыл нені білдіреді? Ұлттық валюта теңге қашан айналымға түсті? ҚР тұңғыш Президенті қашан сайланды? Тәуелсіз Қазақстан Республикасының туған күні қашан? Біздің мемлекетіміздің негізгі заңы қайсы? ҚР Бас қолбасшысы кім? Ақмола қашан Астана деп аталды? Сабақтың тақырыбы: Тапқыр достар (Интеллектуалды ойын ­ жарыс) Мақсаты: Оқушылардың білімдерін жан ­ жақты болуға, өзіне деген сенімділігін қалыптастыруға бейімдеу; Жарыста жеңімпаз болуға ұмтылуын дамыту; Дарынды, озық болуға тәрбиелеу. Көрнекілігі: салт – дәстүрлер туралы суреттер, сандары бар бағандар, кітап т. б. Армысыздар, оқушылар, ұстаздар! Қазір сіздер осы уақытқа дейін алған білімдерімізді көрсететін ән ­ жырмен келген «Тапқыр  достар» атты интеллектуалды ойын­жарысымызды тамашалайсыздар. Уа, Халайық, халайық, Бәріне жар салайық, Бүгінгі кеш төрінде Жұмбақ шешіп, аңдысып, Шабыт тасып шалқысып Көңілді кеш жасайық! ­ деп алған білім, өлең ­ жыр, жұмбақ, мақал ­ мәтелмен өрнектеп,  барымызды ортаға салайық. Санамыздың өскенін, сөз байлығымыздың молайғанын  көрсетейік. Әділ қазылар біздің Тыңдап баға беруге Шақырайық төрге. Оқушылар екі топқа бөлінеді «Өнерлер» тобы «Тапқырлар» тобы Ұранымен таныстырады. 1) «Өнерлер» тобының ұраны: «Өнермен өрге жүземіз» 2) «Тапқырлар» тобының ұраны: «Тапқыр достар біз боламыз» І сайыс «Сөз тапқанға қолқа жоқ» Шарты: Командаларға үш әріп беріледі. Әріптерді байланыстырып сұрақтарға жауап беру.  (Мысалы Ж, А, Қ әріптері) «Өнерлер» тобына ( Ж, А, Қ әріптері) 1 сұрақ: Наурыз мерекесі қандай мейрам? (жаңа жыл, ақ қар ериді, қыс кетеді) 2 сұрақ: Қазақтың ұлттық тағамдарын атаңыздар? (жал ­ жая, айран, қазы ­ қарта) 3 сұрақ: Кімге еркелейміз? (жолдасыма, анама, қызыма) 4 сұрақ: Тілек айтыңызшы? (жаман болма, қатты болма, ақ жол болсын) «Тапқырлар» тобына ( Т, Б, С әріптері) 1 сұрақ: Наурыз мейрамының ерекшелігі неде? (таң тез атады, бүршік жарады, су ағады) 2 сұрақ: Ауылда адасу мүмкін бе? (бәрі мүмкін, Серік адасты, тіпті мүмкін емес) 3 сұрақ: Арманыңыз не? ( сырға алу, тақия сатып алу, білім алу) 4 сұрақ: Қазақ тілі не үшін керек? (білім алу, тапқыр болу, сөйлесу үшін.) ІІ. сайыс. «Ойлан, тап достар» Мақалды жалғастыру ойыны 1. Ата – асқар... 2. Үлкенге құрмет... 3. Аға әдепті болса,... 4. Денсаулықтың қадірін..... білерсің 5.... ауырса қолыңды тый,..... ауырса аузыңды тый. 6. Дені саудың ­.... ІҮ сайыс. Тұрақты сөз тіркесінің мағынасын ашу. «Өнерлер» тобына 1. Тілдің ұшында тұр. /ұмыту, жеткізе алмау/ 2. Қас пен көздің арасы. /лезде, тез, жылдам/ 3. Ауыз жаласу. /жақтасу, болысу/ 4. Арасынан қыл өтпейді. /өте тату/ 5. Айдарынан жел еседі. /асқақтап дәурен сүру/ 6. Көкірегі қарс айрылды. /қайғыру, өкіну/ «Тапқырлар» тобына 1. Қабағын қырау шалу. /қартаю/ 2. Қалпақтау үшу. /құлап түсу/ 3. Қалтасына сену. /байлығына сену/ 4. Кең балақ, жалпақ етек. /қолынан іс келмейтін олақ/ 5. Иін тірескен. /өте көп/ 6. Жалғанды жалпағынан басу. /молшылықта түк ойламау/ Ү сайыс. Кім тапқыр? Бөлімінде екі команда танымдық пен білгірлікпен жауап береді. Әр топ бір – біріне жұмбақ жасырады, соның тапқан сөзіне мақал құрастырады. ҮІ сайыс. Өнерпаздар сайысы Екі топ өз өнерлерін көсетеді. Өнерге бағынарсың Жас өнерпаз танылады. Өнерпаздар арада озып шабар, Орын алсын кәне кім бар? – деп өнерпаздарға кезекті береміз. ҮІІ сайыс. Кім жылдам Сөзді оқып оны көрерменге қимылмен айтып көрермен оны қандай сөз екенін айту. VIII. Марапаттау. Кері қайту Ілмек сөздер: Тапқыр достар, сайыс сабақ жоспары