Географиядан олимпиада тапсырмалары практикалық тур 9-сынып

ГЕОГРАФИЯДАН ПРАКТИКАЛЫҚ ТУР ТАПСЫРМАЛАРЫ  1 ­ Тапсырма.   9 СЫНЫП Төмендегі сұрақтарға жауап беріңіз  1.   Төмендегі   кестеде   берілген  өзен   бастауының   координаттары   және   өзен   сағасының координаттары арқылы өзен атауын анықтаңыз.  2. Өзен еңістігін есептеңіз.  № Өзен  атауы Өзен бастауының  координаттары Өзен сағасының  координаттары Өзен  ұзындығы, км Өзен  бастауының биіктігі, м Өзен  еңістігі 1 2 3 4 ′ ′ ′ ′ ′ ″ 47°14 23  с.  е. ″ б. б. 95°12 27   ″ 34°59 33  с.  е.  ″ ш. б. 96°03 48   ″ 53°56 00  с.  е. 108°05 01   9°04 55  с.  10°43 24   ″ ш. б. е. ″ б. б. ′ ″ ′ ′ ′ ′ ′ ″ 29°09 13  с.  е. ″ б. б. 89°15 03   ″ 37°47 03  с.  е. 119°18 10   72°24 42  с.  ″ ш. б. ′ 126°41 05   ″ 5°19 00  с.  е. ″ ш. б. 6°25 00   ″ ш. б. е. ′ ′ ″ ′ ′ 3734 5464 4400 4180 450 4500 1650 745 Бағалау өлшемдері: Өзен атауын дұрыс тапқаны үшін – 2 ұпай (барлығы 8 ұпай); өзен еңістігін  анықтағаны үшін –3 ұпайдан (барлығы 12 ұпай);  Барлығы – 20 ұпай. 2 ­ Тапсырма. Қазақстанның жер бедері күрделі және әртүрлі. Оның шамамен 10% биік таулар, ал қалған бөлігін   ойпаттар,   жазықтар,   үстірттер   және   қыраттар   алып   жатыр.   Төмендегі сипаттамаларға   сәйкес   республикамыздағы   қандай   тау   жоталары   туралы   айтылғанын анықтаңыз    №  Сипаттама 1 2 3 4 5 6 7 8 Атауы ………. ………. ………. ………. ………. ………. ………. ………. Бұл   тау   жотасы   Іле   Алатауынан   шығысқа   қарай   орналасқан.   Ол   ендік бағытта   созылып   жатыр.   Батысында   Күнгей   Алатауына   түйіседі,   ал шығысында Қазақстан шегінен асады. Оның шыңының абсолюттік биіктігі батыстан шығысқа қарай 3000 нан 3600 м дейін ұлғайып жатыр.  Бұл тау жотасының ұзындығы – 140 км. Мұз басқан ауданы­ 16 шаршы км. Биік нүктесі – Мұзтау тауы теңіз деңгейінен 3816 м биіктікте орналасқан. Қара Ертіс өзенінің оңтүстік жағалауы бойымен оның Зайсан көліне құюына дейін созылып жатыр.  Сарыарқаның шығыс бөлігіндегі тау жотасы. Оның ұзындығы шамамен 200 км   құрайды.   Биіктігі   солтүстік   –   батыста   (Қосбастау   тауы)   1078   м,   ал оңтүстік – шығыста 1305 м (Ақшатау жотасындағы Қособа тауы) жетеді. Тянь­Шань тау жүйесінің батысындағы тау жотасы. Оның ұзындығы 115 км құрайды. Ең биік нүктесі (Сайрам шыңы) 4238 м биіктікте орналасқан. Жота   қатты   жарықталған,   әсіресе   аласа   таулы   сілемдерде   айрықша байқалады.   Оның   шығыстағы   биіктігі   1300—1500   м.   Батысқа   қарай   тау аласарып, 450—700 м жетеді.  Тау жотасы Қазақстанның оңтүстігінде орналасқан. Ұзындығы шамамен 420 км,   биіктігі   2176   м   жетеді   (Бессаз   тауы).   Тақтатас,   құмтас,   әктас, доломиттерден   тұрады,   сондай­ақ   онда   карст   дамыған.   Биіктіктері тегістелген, беткейлері тік, дала өсімдіктерімен қатар ксерофиттер де бар. Бұл   жартасты   мен   тау     жоталарының   таулы   аралы   жыртылмаған   дала жерлерінің  жіңішке сызығымен қоршалған. Ол  Ауқымды жерді алып жатқан Қазақтың ұсақ шоқысын таныстырады және ежелгі Тиман­Алтай тау жүйесінің бөлігі болып табылады. Тау жотасы құлама беткейлері бар екі қыраттан тұрады: Солтүстік және Оңтүстік.   Мергель,   жоғарғы   бор   және   неогендік   әктастардан   тұрады. Ұзындығы 70 км, ені 12 км. Биік нүктесі 332 м. Бағалау өлшемдері: Әр дұрыс жауапқа – 2 ұпайдана, барлығы 16 ұпай. 3 ­ Тапсырма. Қазақстан   Республикасының   төменде   көрсетілген   облыстарының   халқының   урбандалу дәрежесін, орташа тығыздығын есептеңіз және салыстырыңыз.  Мұндай айырмашылықтың себебі неде? № п/п Урбандалу дәрежесі Аумағы, мың Халық, мың Облыс км² адам Соның ішінде қалалық Халықтың орташа тығыздығы адам/км² Қазақстан Ақмола Солтүстік Қазақстан Алматы Жамбыл Оңтүстік Қазақстан Батыс Қазақстан  Маңғыстау Ақтөбе Шығыс Қазақстан Қарағанды 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 2724,9 17 670 579 10 066 544 146 98 224 144 117 151 166 301 283 428 744386 569446 1947481 1110907 2841307 636852 626793 834768 1395797 1384889 351226 248777 471008 449582 1277957 317230 302181 521180 835781 1096792 Қазақстан Республикасының статистика Агенттігінің 2016 жылғы  мәліметі Бағалау өлшемдері:  Орташа тығыздықты, урбандалу дәрежесін дұрыс тапқаны үшін – 1 ұпайдан; толық  түсіндіргені үшін – 4 ұпай ­ барлығы – 14ұпай. БАРЛЫҒЫ: 50 ҰПАЙ