"Куз"

Күз. Сабақтың мақсаты: Күз туралы әңгімелей отырып,бала бойында қоршаған ортаға деген сүйіспеншілікті ояту, Ырыс, құт, береке сөздерінің мағынасын түсіндіре отырып,табиғатты аялай білуге, сұрақтарға жауап қайтару қабілеттерін арттыру, имандылыққа тәрбелеу. Күз мезгіліндегі адамдар еңбегіне деген құрмет сезімге, « Күз» көріністер арқылы еңбекке тәрбиелеу. Күз, жеміс- көкеністер, жапырақтар, түсті қарындаштар сабақтың көрнекілігінде пайдаланылады. Сабақтың барысы: Ұйымдастыру.Жүргізуші: Құрметті ұстаздар, қонақтар, балалар! Алтын күз мерекесі құтты болсын! Ел байлығын арттырған берекелі де мерекелі күз мезгілі келді. Сары алтындай сары күз себетке толы жемісін,қамбаға толы егінін сыйлады. Олай болса «Алтын күзге» арналған «Күз жомарт » атты ертеңгілігімізге Қош келдіңіздер! Олай болса оқушыларға кезек береиік. Бүгін мейрам, бүгін той. Қуаныш күн біліп қой. Күзгі бақтай сыңғырлап Алақанды соғып қой. Қуандырып біздерді. Мерекелі күз келді, Кел жемісті алтын күз, Кемелденсін халқымыз. Алтын күзде нұр жатыр Қойны толы дәмді нан, Алтын , алтын, сары алты Тәттісі көп не түрлі. Қандай өзі береген Алмасын-ай алмасын. Жемісі көп не деген, Жеп тауыса алмайсың. Өрік , шие, балы бар, Қауын, қарбыз көбейді. Жегің келсе бәрін ал. Неге аласың демейді. Жемісі мол теретін, Күз дос екен бізбенен. Бәрін тауып беретін, Жомарт екен күз деген. Көктемде егін егетін, Күзде жиып беретін. Біздің дала- бай дала, Алтын астық айнала. Астық – дала сәулеті, Астық – отан дәулеті. Біздің дала- бай дала, Алтын астық айнала. Берекесін сыйлауға, Өлкемізге күз келді. Жемістерін жинауға, Шақырады біздерді. Қамба толды астыққа, Алғыс саған алтын күз. Бір уыс дән шаштық та Қап-қап астық алдық біз. О, балалар, балалар Қоңырқай күз болыпты. Гүл жапырақ солыпты, Ел егінін орыпты. Жер береді жемісті, Күз келді келісті. Күз байлық береке, Алтын күз мереке. Жүргізуші : Енді балалар ортамызға мерекеміздің сәнін келтіретін Күз Ханшайымын шақырайық. Балалар хормен. Келші , келші, Алтын күз. Келші , келші, Алтын күз. Мерекені жалғастырып, Ойнап күлші, Алтын күз. Осы кезде Күз Ханшайымы ортаға шығады, Қолында күзгі базарлығы бар. Жанында жемістері бар. Күз Ханшайымы: Сәлеметсіздерме, балалар! ( Жемістер иіліп сәлем беред) Міне, мен бүгін орталарыңа өзімнің байлығым – жемістерімді ерте келдім. Жаз бойы күтіп- баптап, күздің келуін асыға күттіңдер. Жемістерімді қабыл алыңдар, әрқайсысы өздері туралы айтып береді. Алма: Нарттай қызыл алмамын Мәз болады алғандар Жазда әдемі киінем, Тілді балдай үйірем. Өрік: Көктемде ерте гүлдеймін, Кешігуді білмеймін. Піспей тұрған кезімде, «Менен аулақ жүр» — деймін. Қара өрік : Қара деген атым бар, Менен де дәм татыңдар. Дәрі орнына жүруге Кейде менің хақым бар. Құлпынай: Піскен кезде құлпынай, Қандай әсем, шіркін- ай Қарай бергің келеді, Дүркін, дүркін, дүркін- ай. Шие: Шиемін, мен шиемін, Күннің көзін сүйемін. Қышқыл шырын менде бар, Төмен басты иемін. Қарақат: Торсиған бал ауызға, Кіп-кішкентай қарақат. Салып қояр ауызға, Болса егер бала тап. Жүзім: Мені жүзім дейді, Біреу-біреу үзіп жейді. Қазақ әр жегенде Жүзін жейді. Балалар: Көп рахмет күз ханшайымы. Жүргізуші: Күз ханшайымы, мына сыйлықтарыңызды балаларға бөліп берсем бола ма? Күз Ханшайымы: Бұл сыйды, балалар еңбек етіп, жеңіп алулары керек. Өйткені күздің сыйлары жемістерде, көкөністерде, тек адамның еңбегінің арқасында болады. Сондықтан мен сіздерге жұмбақтар жасырамын, шешуін дәл тапқандарыңа сыйымнан беремін. Онда тыңдаңдар жұмбағымды жасырамын: Дәмі аузыңнан кетпейді, Қызыл алша шырын бал Көктей тісің өтпейді, Піскен кезде үзіп ал. (Алма) Ағайынды бәрі, Шықса жасыл Түссе сары. ( Жапырақ ) Тәтті, Тәттінің іші қатты, Қаттының іші тәтті. ( Өрік ) Көк лағым көгенде жатып семіреді. ( Қауын ) Күз Ханшайымы: Рахмет балалар өте білгіш балалар екенсіңдер. Жүргізуші: Күз Ханшайымы өзіңізбен бірге жемістеріңді ертіп келгенің қандай жақсы болған. Күз Ханшайымы: Мына себеттегі жемістерді әдейі алып келдім, дәм татыңыздар. Жүргізуші: Сіздерге көп- көп рахмет төрлетіңіздер, біздің күз жомарт атты ертеңгілгіміздің қадірлі қонағы болыңыздар.Қазір « Дәміне қарай ажырат» атты ойын ойнаймыз үш бала ортаға шықсын. Мына Күз Ханшайымның сыйға алып келген жемістерінің дәміне қарай ажыратамыз. Жүргізуші : Өте жақсы балалар дәміне қарай жемістерді ажырата білдіңдер. Рахмет сендерге. Жер береді жемісті Күз келді келісті , Күз байлық береке, Алтын күз мереке. Хор ән « Күз Жомарт» Сабақты қорыту балалар міне бүгін біз « Күз Жомарт» атты ертеңгілігімізді қонақтарға көрсеттік . байлықтың барлығы жер – ананың қойнауында екенін білдік. Жер анаға рахмет айтып басымызды иейік. Отанымыздың жері кең, жері бай , күзі жомарт екенін білдіңдер. Хор Отаным менің . Құрметті ұстаздар , қонақтар « Күз жомарт» атты ертеңгілігіміз аяқталды: келгендеріңіз үшін рақмет .