Лабораторная работа: Опытные проверки закон Гей-Люссака.

Зертханалық жұмыс № 1

«Гей-Люссак заңын тәжірибе жүзінде тексеру»

Мақсаты: Гей-Люссак заңының дұрыс екенін дәлелдеу

Құрал-жабдықтар: бір шеті бекітілген шыны түтік, ыстық суы бар ыдыс (сыныпқа бір ыдыс жеткілікті), зертханалық термометр, өлшегіш сызғыш, пластилин, биіктігі 40-50 см суық суы бар шыны ыдыс, штатив қосымша құралдарымен.

Қысқаша теория: Массасы өзгермеген жағдайда газдың екі күйі үшін Гей-Люссак заңы орындалады: V₁ / V₂ = T₁ / T₂ (1)

Түтіктегі газдың екі күйін бақылайық.

Біріншіде түтік ашық жағы жоғары қаратылып ыстық суға салынған. Газдың қысымы атмосфералық қысымға, температурасы ыстық судың температурасына, көлемі шыны түтіктің көлеміне тең. V₁ = S l₁ (2) S - түтіктің көлденең қимасының ауданы.

Екіншіде түтік ашық жағы төмен қаратылып суық суға салынған. Газдың қысымы (бірінші жағдайдағыдай) атмосфералық қысымға тең, егер түтіктегі судың еркін бетін ыдыстағы судың еркін бетімен бірдей қылсақ. Жылулық тепе-теңдік орнағаннан кейін, газдың температурасы суық судың температурасына тең болады. Газдың көлемі: V₂ = S l₂ (3)

(2) және (3) теңдеудің мәндерін (1) теңдеуге қоямыз да, есептеу формуласын аламыз.

h₁ / h₂ = T₁ / T₂ h₁ T₂ / h₂ T₁ = 1

Жұмыстың орындалу барысы:

1. Әрекеттер тізбегі

2. Өлшеу t мм, t ºС

3. (1) индексімен - ыстық күйде,

                        (2) - суық күйде

4. ℓ1 және ℓ2, t1 және t2 өлшеу - белгілі

5. Аудару керек t → T

6. Өлшеу қателіктерін есептеу: Δℓ = 1.5мм ΔT = 1.5 K

7. Мұқият: ε - өлшемсіз

8. Барлық есептеулер дәптерде

9. Жауапты формада беріңіз (3 және 345-беттерді қараңыз)

10. Қорытындылау

Абсолютті қателігі:

Қорытынды: Гей-Луссак заңы қанағаттандырылды, өйткені қателіктерді ескере отырып, көлемдердің қатынасы температура қатынасына тең.