Ma’lumotlar ombori — bu katta hajmdagi ma’lumotlarni saqlash, boshqarish va ulardan tez va samarali foydalanish uchun mo‘ljallangan dasturiy va texnik tizimdir. Ma’lumotlar ombori ko‘p hollarda tashkilotlar tomonidan mijozlar, mahsulotlar, moliyaviy operatsiyalar, savdo, xizmatlar yoki boshqa operatsion ma’lumotlarni saqlash va tahlil qilish uchun ishlatiladi.

Ma’lumotlar omborining asosiy tarkibiy qismlari:

1. Ma’lumotlar bazasi (Database): Ma’lumotlar omboridagi real ma’lumotlar saqlanadigan joy. Eng mashhur ma’lumotlar bazalari — MySQL, PostgreSQL, Oracle, Microsoft SQL Server.

2. DBMS (Database Management System): Ma’lumotlar bazasini boshqaruvchi tizim. U foydalanuvchiga ma’lumot qo‘shish, o‘chirish, yangilash va so‘rovlar yuborish imkonini beradi.

3. ETL (Extract, Transform, Load): Ma’lumotlar omborini to‘ldirish uchun ishlatiladi.

4. OLAP (Online Analytical Processing): Katta hajmdagi ma’lumotlar ustida tahliliy operatsiyalar.

5. So‘rov tili (odatda SQL): Ma’lumotlar bilan ishlash uchun asosiy til.

Ma’lumotlar omborining vazifalari:

- Katta hajmdagi tarixiy ma’lumotlarni saqlash
- Ma’lumotlarni tahlil qilish va hisobotlar yaratish
- Qarorlar qabul qilishda yordam berish (Business Intelligence)
- Ma’lumotlarni markazlashtirib, xavfsiz va ishonchli boshqarish

Ma’lumotlar ombori turlari:

Qo’llanish sohalari:

- Bank tizimida: mijozlar hisobi, tranzaksiyalar
- Online do‘konlarda: mahsulotlar, buyurtmalar, to‘lovlar
- Sog‘liqni saqlashda: bemorlar ma’lumotlari, davolash tarixi
- Universitetlarda: talabalar reytingi, fanlar, baholar