Маз

 

 

 

 

 

Нохчийн меттан мах хадоран белхаш

     

 

 

                                                                                    

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2 «А» классера дешархочуьнан

____________________________нохчийн меттан

хьалхарчу чийрикан мах хадоран болх

 

1)        Я, яь, ю, юь элпашна к1ел сиз хьакха.

Ялта, яьшка, юьхк, юрт, юьртахо, ялх, яьсса, юьртахь, яьшна, Юнус.

 

2)        Яздархойн фамилеш алфавитан рог1аллехь т1ера схьаязъе.

 

Мамакаев, Бадуев, Музаев, Сулейманов, Ошаев, Шайхиев, Айдамиров.

3)        Дешдакъа т1е а тухуш, д1аязде дешнаш.

 

Хор…, …хат, …бакх, эм…, къо…, …таг1ий, …гал.

4)        Дешнаш тобанашка декъа.

 

Уьстаг1, етт, ча, цициг, хьоза, ж1аьла, борз, сай, ч1ег1ардиг, котам, сту, лом, гомаш, х1уттут.

 

 

 

 

 

 

 

 

                                        2 «А» классера дешархочуьнан

____________________________нохчийн меттан

шолг1ачу чийрикан мах хадоран болх

 

1)    Нийса язийна предложени лаха. Жоп гайта x

¨лаха кхевдинарг, лаха шершина,

¨лаха кхевдинарг, лаха шершина.

¨Лаха кхевдинарг, лаха шершина.

 

2)               Алфавитан рог1аллехь д1аязде дешнаш.

 

Мангалхо, баркалла, п1ераска, ехк, ислам, доттаг1, ч1епалг, сирник.

3)    Дешан юккъехь маса дешдакъа а, аз а, элп а ду. Д1аязде.

                         Масала: пондарча – 3 д, 8 элп, 8 аз.

Буьрка _______________________

Майка _______________________

Тускар ______________________

Ялг1у _______________________

Хорбаз ______________________

Ялта ________________________

 

4)    Дешнех предложенеш х1иттае.

Вайн, ю, республика, Грозный.___________________________________

Еза, дешархой, школа, шу. ______________________________________

А, сан, бу, доттаг1ий, дуккха. ___________________________________

 

 

 

 

 

2 «А» классера дешархочуьнан

____________________________нохчийн меттан

кхоалг1ачу чийрикан мах хадоран болх

 

1)   Дуккхаллин терахье а докхуш схьаязде дешнаш. В-на хьалхарчу элпашна к1ел сиз хьакха.

Ж1ов ____________________________

Б1ов _____________________________

Дов______________________________

Совг1ат__________________________

Тхов _____________________________

2)   Зевне а, къора а элпаш д1аязде.

3)   Ф, Ё элпаш юккъехь долу дешнаш кхолла.

4)   Суьрташка хьажа. Язъе церан билгалонаш.

Зезаг (Муха ду?) ______________________________________

Г1абакх (Муха ю?) ____________________________________

Кара (Муха ду?) ______________________________________

Ведар (Муха ду?) _____________________________________

Чайник (Муха ю?) ____________________________________

Ц1азам (Муха ду?) ____________________________________

 

 

 

2 «А» классера дешархочуьнан

____________________________

нохчийн меттан доьалг1ачу чийрикан мах хадоран болх

 

1)    Дешнех предложенеш х1иттае.

Чарх, дас, Тамарина, ийцира.

Лор ю, Жарман Шаипова, дика.

Салманас, туьйранаш, йишина, дийцира.

2)    Г1алаташ нийса деш схьаязде дешнаш.

Йиша марет, дада, хьехархо раиса салмановна, доттаг1 мохьмад, ваша шамиль, цициг писулиг, етт деба, юрт серноводск.

3)    Маса элп ду нохчийн алфавитехь. Нийса жоп гайта x

                              33                    45                    39                    49

                              ¨                      ¨                     ¨                     ¨

 

4)               Нохчийн маттахь 15 мукъа элп ду. Д1аязде уьш.

5)    Хаттарийн г1оьнца дешнаш кхолла.

Х1ун?	Мила?	Муха?

 

 

 

                                                

                                                Тест «Нохчийн абат»

1.     Абат иза х1ун ю?

    А) кхочушхилла ойла гойту дош я масех дош ду

    Б) цхьана дешдекъех лаьтта дош

    В) цхьана кепехь д1анисдина элпаш

  2.    Маса элп ду нохчийн абатехь?

       А)34

       Б) 49

       В) 27

3. Муьлхачу мог1нехь дешнаш ца язйина абатан рог1аллехь?

      А) аз, бат, зу

      Б) аре, хехо, лор

      В) тарсал, к1ора, х1аваъ

4. Х1ара х1ун дош ду дуьйцуш дерг? Д1аязде иза.

      Хьалхара элп -14-г1а, цул т1аьхьа дог1ург-  21-ра, т1аьххьарниг -4-г1а ду.

     ________________________________________

 

5. Г1аланийн ц1ерш абатан рог1аллехь т1ера схьаязъе:

   Шела, Соьлжа-Г1ала, Гуьмсе, Хьалха-Марта, Аргун

______________________________________________________________________________________________________________________________________________

                                          

             

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                                   Тест «Предложени а, текст а».

1.     Предложени бохург х1ун ду?

А) цхьана кепехь д1анисдина элпаш

Б) кхочушхилла ойла гойту дош я масех дош ду

В) маь1ница вовшех йозаелла шиъ я масех предложени

2.     Шайн аларца маса тайпана хуьлу предложенеш?

А) 3                               Б) 2                                         В) 4

    3. Дийцаран предложени стенах олу?

         А) шена чохь цхьа хаам болчух

         Б) шена чохь хаттар долчух

         В) хазахетарца, воккхаверца  олучух

4. Предложенин чаккхенга оьшу хьаьрк х1оттае:

                                         Вайн махкара хиш девзий хьуна

5. Текст бохург х1ун ду?

      А) кхочушхилла ойла гойту дош я масех дош ду

      Б) маь1ница вовшех йозаелла шиъ я масех предложени ю

      В) цхьана кепехь д1анисдина элпаш ду

6. Х1ун тайпа хуьлу тексташ?

      ____________________________________________________________________

    

7. Муьлхачу дакъошка екъа мегар ду текст?

    _____________________________________________________________________

   

        

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

    Нохчийн меттан мах хадоран болх «Дешнаш сехьадахар»

                2 «А» классера дешархочуьнан_____________________________________

1.     Муха сехьадаха деза дешнаш?

А) цхьацца элпашца;

Б) дешдакъошца

В) ца хаьа.

    2. Муьлха дешнаш мегар дац сехьадаха?

          А) цхьана дешдекъах лаьтта дош;

          Б) цхьана элпах лаьтта дешдакъа;

          В) ца хаьа.

3. Муха сехьадоху дашна юккъехь  й, ъ, ь  элпаш долу дешнаш?

        А) къаста ца деш шена хьалхарчу элпах;

        Б) ца хаьа;

        В) къастош шена хьалхарчу элпах.

4. Муха хуур дара, дашехь маса дешдакъа ду?

       А) мукъа аз долччул дешдакъа а хуьлу;

       Б) мукъаза аз долччул дешдакъа а хуьлу;

       В) ца хаьа.

5. Шина дешдекъах лаьтта дешнаш схьаязде, дешдакъошка доькъуш:

      А) кес, б10, шо;

      Б) Къарнай, кхузткъа, дадин

____________________________________________________________________

 

   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Нохчийн меттан мах хадоран болх «-ев, -ов, -аьв юкъадог1у дешнаш нийсаяздар»

2 «А» классера дешархочун_______________________________________

 

1.     Юкъахдитина элпаш т1еязде дешнашна юккъе:

 

Л...взира, с...вг1ат, к...внаш, б1...внаш, хь...вди, д...взиг, чхь...вригаш, 1...внаш, ч...внаш, ц1...внаш

 

  2. Дешнаш кху кепара д1аязде       ж1ов-ж1аьвнаш, ков-кевнаш:

 

Б1ов-__________,  дов-___________,  ц1ов-____________,  тхов-____________,  совг1ат-_______________,  г1овг1а-__________________

 

3         В-на хьалхарчу мукъачу элпана к1ел сиз хьакха.

 

Тхевнаш, эвлахь, кевнаш, б1аьвнаш, девзиг, говр, ловзар, ж1ов, къовса, хьаьвда.

 

 

 

 

 

Нохчийн меттан мах хадоран болх «Зевне а, къора а мукъаза аьзнаш»

2 «А» классера дешархочун________________________________________

 

1.Муха къаьста вовшех къора а, зевне а мукъаза аьзнаш?

а) зевне аьзнаш олучу хенахь аз а , г1овг1а хуьлу

б) къоранаш олуш г1овг1а хуьлу;

в) багахула мукъа аьзнаш арадовлучу хенахь х1аваана дуьхьало йо.

 

2.     Д1аязде зевне аьзнаш _________________________________________

 

3.     Д1аязде къора аьзнаш ________________________________________

 

4.     Ц1ечу къоламца къора  а, сийначу къоламца зевне мукъаза аьзнаш билгалде:

 

Дуй-туй, дай-тай, гема-кема, гала-кара, бен-пен, заг1а-саг1а, жа1ар-шахьар,

вас-фас

 

5.     Т1адамийн метта оьшу элпаш дахка:

 

Ц...огал, п...ош, б...аьрг, п...ид, д...овш. п...ар, п...агал, б...елиг, т...ум, б..ов

 

 

 

 

 

 

Нохчийн меттан мах хадоран болх «Шалха элпашца билгалдеш долу мукъа а, мукъаза аьзнаш а , уьш йозанехь билгалдахар»

2 «А» классера дешархочуьнан_____________________________________

 

1. Мукъа шалха элпашна к1ел сиз хьакха:

А) г1, кх, къ, к1, п1, т1, хь, х1, ц1, ч1;

Б) аь, оь, уь;

В) а, о, у, и, и, э, е, ё,ю, я.

 

2. Мукъаза  шалха элпашна к1ел сиз хьакха:

А) а, о, у, и, и, э, е, ё, ю, юь, я, яь;

Б) аь, оь, уь;

      В) г1, кх, къ, к1, п1, т1, хь, х1, ц1, ч1;

 

3. Шалхачу элпашца билгалдечу аьзнаша дешан маь1на хуьйций?

       А) ца хуьйцу;

       Б) хуьйцу;

       В) ца хаьа.

 

4. Юкъахдитина мукъаза шалха элпаш т1еязде дешнашна юккъе:

   Бу…а,   …айба,  …азам,  ме… а,  …олам,  …еза,  …елг,  ... айба,  …ай,   …уг.

 

5. Юкъахдитина мукъ шалха элпаш т1еязде дешнашна юккъе:

...рзу,   м... нга,  с... йре,  т...йра,   ...рси,  ч... лпа.

 

 

Нохчийн меттан мах хадоран болх «Х1уманаш билгалъен дешнаш»

2 «А» классера дешархочун____________________________________

 

1.  Муьлха хаттарш до адам билгалдеш долчу дешнаша?

             а) Х1ун?

             б) Мила? Муьш?

               в) Х1ун дина?

 

2.  Муьлха хаттарш до х1уманаш  билгалдеш долу дешнаша?

              а) Х1ун?

             б) Мила? Муьш?

               в) Х1ун дина?

 

        3. Ц1ердешнаш стенах олу?

               а) Х1уманийн билгалонаш гойтучу дешнех

             б) Х1уманаш билгалъен дешнех

               в) Х1уманийн дар билгалдечу дешнех

 

1     Акха дийнатийн ц1ерш  к1ел  сиз хьакха, хаттар х1оттаде.

 

 Маймал, цициг, чайта1, уьстаг1, зу, газа, ча, 1ахар, чабакх, етт, лом, борз, була,оьпа.

 

6.  Пхьег1ийн ц1ершна  к1ел  сиз хьакха, хаттар х1оттаде.

 

Г1ант, шкаф, 1айг, ков, м1ара, урс, маьнга, хедар, ялг1у, г1айба, куршка, керт.

 

7.  Д1аязде Мила? хаттаршна жоп луш долу дешнаш

 

                     Мила? йо1,_______________________________ ______________________________________

 

8.  Д1аязде Х1ун? хаттаршна жоп луш долу дешнаш

 

                      Х1ун? ц1а,_____________________________ ______________________________________________________

 

 

 

Нохчийн меттан мах хадоран болх

2 «А» классан  дешархочун______________________________________________

 

1. Муьлха дош ду кхаа дешдекъех  лаьтташ?

     1)беркат                      2)доьзал                          3) турпалхо

 

 

2. Г1алат караде:

     1) мадина                           2) Адам                              3) Хеда

 

 

3. Элп Е юкъадог1у дош билгалдаккха:

     1) ц1…но                      2) дотт…г1                           3) с…вг1ат

 

 

4. Г1алат караде:

     1) доккха дитт                    2) юкъкъера школа                         3) диттийн баххьаш

 

 

5. Гайта предложени:

     1) Г1ийла мох белира.

     2) Асфальт, мача, сахьт, ч1ара.

 

 

6.  Харц яздина дешнийн цхьанакхетар билгалдаккха:

     1) ваша мовсар                    2) йиша Кулсам                    3) нана Таиса

 

7. Алфавитан рог1аллехь яздина дешнаш лаха

1) бекъа, устаг1, к1еза, 1ахар.

2) нана, да, доттаг1, машар.

3) говр, дешархо, мангалхо, яздархо

8. Нохчийн маттахь маса шалха элп ду?

1) 6           3) 12

2) 10         4) 15

9. Шалха элпаш схьаязде: