Ochiq dars ishlanmasi

TUZUVCHI:  NAVOIY VILOYATI UCHQUDUQ TUMANI  UCHQUDUQ KONCHILIK KASB­HUNAR KOLLEJI   INFORMATIKA VA AXBOROT TEXNOLOGIYALARI  FANI KATTA O’QITUVCHISI QURBONOVA   FERUZA QUCHQOROVNA TEL: +99893 432­99­19 +99890 914­20­05

QUYIDA  MEN O‘ZIM YARATGAN   TA‘LIMNING INTERFAOL  USULLARI VA ULARNI  BAHOLASH MEZONLARINI  QO‘LLAB  O‘TKAZGAN OCHIQ  DARSIMNI KELTIRAMAN.

O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O'RTA MAXSUS TA'LIM VAZIRLIGI O'RTA MAXSUS KASB­HUNAR TA'LIM MARKAZI NAVOIY VILOYAT O'RTA MAXSUS, KASB­HUNAR TA'LIM BOSHQARMASI UCHQUDUQ  KONCHILIK KASB­HUNAR KOLLEJI INFORMATIKA VA AXBOROT TEXNOLOGIYALARI fani o‘qituvchisi QURBONOVA   FERUZA  QUCHQOROVNANING „OFFICE DASTURI PAKETI  VA UNING TARKIBI” mavzusida tayyorlagan DARS ISHLANMASI

NAZARIY DARS REJASI № 9 7­16 2.10.206 yil Guruh: Sana: O’quv faninig nomi: Mavzu nomi:  Office dasturi paketi va uning tarkibi. Darsning maqsadlari: a)ta’limiy:  Informatika va axborot texnologiyalari O`quvchilarga  oficce dasturi paketi tarkibi, oficce dasturi paketi versiyalari, oficce dasturi  paketidagi dasturlarning vazifalari haqida ma’lumot berish; b)tarbiyaviy:  O`quvchida bir­birini fikrini tenglash madaniyati va kompyuter bilan muloqot madaniyatini  tarbiyalash;  c)rivojlantiruvchi:  O`quvchilarning office dasturlari paketi bo’yicha olgan nazariy bilimlarini kompyuter amaliy  dasturlarida qo’llashga doir bilim,  malaka va ko’nikmalarini rivojlantirish.  Darsdan kutilayotgan natijalar: 1. Oficce dasturi paketi tarkibidagi dasturlarni tasniflaydilar; 2. Oficce dasturi paketi versiyalari haqida ma’lumot beradilar; 3. Oficce dasturi paketidagi dasturlarning vazifalarini aytadilar; 4. Oficce dasturlaridan word, excel, power point dasturlarida ishlaydilar. Ta’lim metodlari:chigil yozdi, namoyish, zakovat, mo’jizalar maydoni, ma’ruza, zinama­zina, zukko haydovchi,  amaliy. Baholash metodlari: Og’zaki so’rov, yozma topshiriq, amaliy topshiriq Asosiy adabiyotlar: R. R. Boqiyev, А.О.Маtchonov Informatika. Toshkent ­2012,  91­94 betlar  Internet saytlari: 1.www.ziyonet.uz 2.www.metod kopilka.ru Texnik vositalar va ko’rgazmali qurollar:  Kompyuter, videoproyektor, slaydlar, tarqatma materiallar. Dars turi: amaliy Darsga ajratilgan vaqt miqdori: 80 minut Uyga vazifa:R. R. Boqiyev, А.О.Маtchonov Informatika. Toshkent ­2012,  91­94 betlarni o’qib, ma’ruza yozish. O’qituvchi: F.Q.Qurbonova

NAZARIY DARSNING TEXNOLOGIK XARITASI T/r Mashg’ulot  bosqichlari Ajratil­ gan vaqt 1 2 3 4 5 Tashkiliy qism 5 Kirish qismi (Motivatsiya) Yangi mavzu bayoni Mustah kamlash (takrorlash) 15 10 45 Yakuniy qism 5 Mashg’ulot mazmuni Talim metodlari Talim vositalari O’quvchilar davomatini olish; O’quvchilarni darsga tayyorgarligini tekshirish; Uyga vazifani tekshirish.   O’quvchilarni dars rejasi bilan tanishtirish (1­ilova). Mashg’ulotda o’quvchilarni  baholash mezoni bilan  tanishtirish (2­ilova).                                                                                                     Psixologik iqlim yaratish. (3­ilova, chigil yozdi usuli) O’tilgan mavzu yuzasidan savol­javoblar (zakovat usuli (4­ ilova) va mo’jizalar maydoni usuli (5­ilova)) O’quv mashg’ulotning rejasi va tuzilishiga muvofiq yangi  mavzu o’quvchilarga namoyish usuli yordamida tushuntiriladi  (6­ilova).   Yangi mavzu bo’yicha savollar (7­ilova, zinama­zina usuli). O’tilgan va yangi mavzu bo’yicha 20 ta so’z yashiringan   tarqatma beriladi. O’quvchilardan bu so’zlarni topish talab  etiladi  (8­ilova, aqlli haydovchi usuli). Kompyuterda amaliy topshiriq. Excel dasturida funksiya  grafigini yasash talab etiladi  (9­ilova, amaliy topshiriq usuli)   Office dasturi paketi va uning tarkibi mavzusi bo’yicha  yakuniy xulosa qiladi. O’quvchilar ishini baholaydi, o’quv  mashg’ulotining maqsadga erishish darajasini tahlil qiladi. Uyga vazifa topshirig’ini beradi va uning baholash  mezonlarini yetkazadi (10­ilova).   suhbat    Jurnal  chigil yozdi,  namoyish,  zakovat,  mo’jizalar  maydoni kompyuter  vedioproyektor namoyish  kompyuter  vedioproyektor zinama­zina,  aqlli haydovchi,  amaliy kompyuter  vedioproyektor suhbat jurnal

MAVZU:OFFICE DASTURI PAKETI VA UNING TARKIBI.  O’quv nazariy mashg’ulotning o’qitish texnologiyasi modeli Vaqt: 2 soat O‘quv mashg‘ulotining shakli va turi O‘quv mashg‘uloti  rejasi, tuzilishi.       O‘quvchilar soni: ___ta nazariy 1.Uyga vazifani tekshirish; 2.O’tilgan mavzuni takrorlash: chigil yozdi, zakovat, mo’jizalar maydoni usullari  yordamida; 3.Yangi mavzu bayoni: namoyish usuli yordamida; 4.Yangi mavzuni mustahkamlash: zinama­zina, aqlli haydovchi, amaliy topshiriq usullari  yordamida. O‘quv  mashg‘ulotining  maqsadi:  O`quvchilarga    oficce  dasturi  paketi  tarkibi,  oficce  dasturi  paketi  versiyalari,  oficce  dasturi  paketidagi  dasturlarning vazifalari haqida ma’lumot berish. O`quvchida bir­birini fikrini tenglash madaniyati va kompyuter bilan muloqot madaniyatini  rivojlantirish. O`quvchilarning office dasturlari paketi bo’yicha olgan nazariy bilimlarini kompyuter amaliy dasturlarida qo’llashga doir bilim,   malaka va ko’nikmalarini rivojlantirish.  Pedagogik vazifalar:  Oficce dasturi paketi tarkibi haqida tushuncha  berish; Oficce  dasturi  paketi  versiyalari  haqida  ma’lumot berish; Oficce  dasturi  vazifalari haqida qisqacha ma’lumot berish; dasturlarning    paketidagi   Mavzuga oid yozma topshiriq berish;  Mavzuga oid amaliy topshiriq berish. O’qitish usullari O’quv faoliyatini tashkil etish shakli O‘qitish vositalari O‘qitish sharoiti O‘quv faoliyatining natijalari:      Oficce dasturi paketi tarkibini tasniflaydilar; Oficce dasturi paketi versiyalari haqida ma’lumot beradilar; Oficce dasturi paketidagi dasturlarning vazifalarini aytadilar;   Berilgan yozma topshiriqni bajaradilar;  Excel dasturida funksiya grafigini yasaydilar.     chigil  yozdi,  namoyish,  zakovat,  mo’jizalar  maydoni,  ma’ruza,  zinama­zina,  zukko  haydovchi, amaliy. Yakka tartibda Kompyuter, videoproyektor, slaydlar, tarqatma materiallar Texnik vositalardan foydalanishga va yakka tartibda ishlashga mo‘ljallangan xona.  Qaytar aloqaning usul va vositalari Og’zaki savol­javob, bajarilgan ishlarni tekshirish.

Faoliyat bosqichlari va  vaqti 1­O’quv mashg’ulotiga   kirish.  (5 daq.)       2 ­bosqich. Asosiy qism 70daq.)   3­bosqich.  Yakuniy qism  (5 daq.) Nazariy mashg‘ulotning texnologik xaritasi  Faoliyat mazmuni O’qituvchi Tashkiliy boshlanishi O’quvchilar  bilan  salomlashish,  ularni  mashg’ulotga  tayyorgarligi,    davomatini  va berilgan uyga vazifani  tekshiradi.  II. O’quvchilar bilimini faollashtirish (15 daq.) 1.O’quvchilarni dars rejasi bilan tanishtiradi (1­ilova); 2.O’quv  faoliyat  natijalariga  qo’yiladigan  baholash    mezoni  bilan  tanishtiradi (2­ilova). 2.O’tilgan  mavzu  bo’yicha  o’quvchilar  bilimini  savol­javob  orqali  tekshiradi (3,  4 va 5­ilovalar); Javoblarni  qabul  qiladi  ular  asosida  yangi  o’quv  materialni  uzviyligi  bo’yicha ma’lumotlar berishga o’tadi. III.Yangi o’quv materialiga kirish (55 daq.) 1.Slaydlarni  Power  Point  dasturi  asosida  namoyish  va  sharxlash  orqali  mavzu bo’yicha asosiy nazariy holatlarni bayon qiladi (6­ilova); 3. Ma’lumotlarni daftarga qayd etishlarini eslatadi. 4.Yangi mavzu bo’yicha savollar beradi (7­ilova); 4.O’tilgan mavzu yuzasidan yozma topshiriq beradi (8­ilova); 5.O’tilgan mavzu yuzasidan amaliy topshiriq beradi (9­ilova).  IV. Mashg’ulot yakuni va uyga vazifa berish. 1.Mavzuni yakunlaydi va mazkur fanning kelgusida kasbiy  faoliyatlaridagi ahamiyatini yoritish bilan yakunlaydi; 2.O’quvchilar bilimini baholaydi; 3.Uyga vazifa beradi va uni bajarish yuzasidan yo’riqnoma beradi  (10­ilova). O’qituvchi:                      F.Q.Qurbonova O’quvchi Darsga  tayyorgarlik  ko’radilar Tinglaydilar   Savollarga javob beradilar         Tinglaydilar Mavzu nomi va rejasini  daftarga qayd qiladilar Topshiriqni bajaradilar   Diqqat qiladilar   Vazifani yozib oladilar

DARS REJASI: I.UYGA VAZIFANI TEKSHIRISH; II.O’TILGAN MAVZULARNI TAKRORLASH: 1.Chigil yozdi usulu; 2.Zakovat usuli; 3.Mo’jizalar maydoni usuli. III.YANGI MAVZU BAYONI 1.Namoyish usulida tushuntirish. IV.O’TILGAN MAVZUNI MUSTAHKAMLASH: 1.Czinama­zina usulu; 2.Aqlli haydovchi usuli; 3.Amaliy topshiriq usuli. V.O’QUVCHILARNING OLGAN BAHOLARINI E’LON QILISH VA UYGA VAZIFA BERISH. 1­ilova 2­ilova O’QUV FAOLIYAT NATIJALARIGA QO’YILADIGAN BAHOLASH  MEZONI “CHIGIL YOZDI” USULINI BAHOLASH MEZONI Baholashga qo’yiladigan talablar  savolga  to’liq javob berildi  savolga  qisman javob berildi  1 ball 0,5 ball Ball “ZAKOVAT” USULINI BAHOLASH MEZONI T/r 1 Jami:  T/r 1 Jami:  T/r 1 Jami:  Baholashga qo’yiladigan talablar  savolga  to’liq javob berildi  savolga  qisman javob berildi  1 ball 0,5 ball Ball Baholashga qo’yiladigan talablar  savolga  to’liq javob berildi  savolga  qisman javob berildi  1 ball 0,5 ball Ball 1 ball 1 ball 1 ball “MO’JIZALAR MAYDONI” USULINI BAHOLASH MEZONI DARS REJASI:I.UYGA VAZIFANI TEKSHIRISH;II.O’TILGAN MAVZULARNI TAKRORLASH:1.Chigil yozdi usulu;2.Zakovat usuli;3.Mo’jizalar maydoni usuli.III.YANGI MAVZU BAYONI1.Namoyish usulida tushuntirish.IV.O’TILGAN MAVZUNI MUSTAHKAMLASH:1.Czinama­zina usulu;2.Aqlli haydovchi usuli;3.Amaliy topshiriq usuli.V.O’QUVCHILARNING OLGAN BAHOLARINI E’LON QILISH VA UYGA VAZIFA BERISH.O’QUV FAOLIYAT NATIJALARIGA QO’YILADIGAN BAHOLASH  MEZONI“CHIGIL YOZDI” USULINI BAHOLASH MEZONIT/rBaholashga qo’yiladigan talablarBall1 savolga  to’liq javob berildi 1 ballsavolga  qisman javob berildi 0,5 ballJami: 1 ball“ZAKOVAT” USULINI BAHOLASH MEZONIT/rBaholashga qo’yiladigan talablarBall1 savolga  to’liq javob berildi 1 ballsavolga  qisman javob berildi 0,5 ballJami: 1 ball“MO’JIZALAR MAYDONI” USULINI BAHOLASH MEZONIT/rBaholashga qo’yiladigan talablarBall1 savolga  to’liq javob berildi 1 ballsavolga  qisman javob berildi 0,5 ballJami: 1 ball

O’QUV FAOLIYAT NATIJALARIGA QO’YILADIGAN BAHOLASH  MEZONI 2­ilova davomi   “ZINAMA­ZINA” USULINI BAHOLASH MEZONI T/r Baholashga qo’yiladigan talablar 1  savolga  to’liq javob berildi  savolga  qisman javob berildi  Jami:  1 ball Ball 1 ball 0,5 ball “AQLLI HAYDOVCHI” USULINING BAHOLASH MEZONI T/r Baholashga qo’yiladigan talablar 1 Topilgan so’zlar (har biriga 0,5 balldan)   Jami:  10 ball Ball 10 ball AMALIY TOPSHIRIQ USULINING BAHOLASH MEZONI T/r Baholashga qo’yiladigan talablar 1 2 3 4 5 Grafikga setka qo’yish Dasturda ishlay olish x ni qiymatini to’g’ri qoyish  y ni qiymatini formula bo’yicha hisoblash funksiya grafigini chizish 3 ball 1 ball 2  ball 3 ball Ball 3 ball Jami:  12 ball O’QUV FAOLIYAT NATIJALARIGA QO’YILADIGAN BAHOLASH  MEZONI  “ZINAMA­ZINA” USULINI BAHOLASH MEZONIT/rBaholashga qo’yiladigan talablarBall1 savolga  to’liq javob berildi 1 ballsavolga  qisman javob berildi 0,5 ballJami: 1 ball“AQLLI HAYDOVCHI” USULINING BAHOLASH MEZONIT/rBaholashga qo’yiladigan talablarBall1Topilgan so’zlar (har biriga 0,5 balldan)  10 ballJami: 10 ballAMALIY TOPSHIRIQ USULINING BAHOLASH MEZONIT/rBaholashga qo’yiladigan talablarBall1Dasturda ishlay olish3 ball2x ni qiymatini to’g’ri qoyish2  ball3 y ni qiymatini formula bo’yicha hisoblash3 ball4funksiya grafigini chizish3 ball5Grafikga setka qo’yish1 ballJami: 12 ball

2­ilova davomi IZOH: 27­30 BALL – «A’LO»;  22­26 BALL – «YAXSHI»;  17­21  BALL – «QONIQARLI». Bu jadval Excel dasturida tuziladi. Umumiy ball ustuni formula asosida elektron hisoblanadi. Ballar  qo’yib boriladi. Umumiy ball ustuni avtomatik ravishda chiqadi. Baho ustuni izohga qarab qo’yiladi.  Bunday baholash tizimi o’qituvchidan ko’p vaqt talab qilmaydi va guruhning barcha o’quvchilarini  baholash imkonini beradi. Imkoniyat  faqat “2” baho olgan o’quvchiga beriladi. Ya’ni  o’quvchi “3”  baho olishi uchun qo’shimcha topshiriq  beriladi va qo’shimcha topshiriqdan to’plagan bali imkoniyat  ustuniga qo’yiladi va umumiy ballga qo’shiladi.  IZOH: 27­30 BALL – «A’LO»;  22­26 BALL – «YAXSHI»; 17­21  BALL – «QONIQARLI».Bu jadval Excel dasturida tuziladi. Umumiy ball ustuni formula asosida elektron hisoblanadi. Ballar qo’yib boriladi. Umumiy ball ustuni avtomatik ravishda chiqadi. Baho ustuni izohga qarab qo’yiladi. Bunday baholash tizimi o’qituvchidan ko’p vaqt talab qilmaydi va guruhning barcha o’quvchilarini baholash imkonini beradi. Imkoniyat  faqat “2” baho olgan o’quvchiga beriladi. Ya’ni  o’quvchi “3” baho olishi uchun qo’shimcha topshiriq  beriladi va qo’shimcha topshiriqdan to’plagan bali imkoniyat ustuniga qo’yiladi va umumiy ballga qo’shiladi.

CHIGIL YOZDI” USULI  (3­ilova) Dars  boshlanishida  bu  usul  darsga  o‘quvchilarni  ruhiy tayyorlash va dars yarmida o‘quvchilar diqqatini  mashg‘ulotning  keyingi  bosqichiga  moslash  uchun  qo‘llaniladi.  Bu  usulda  men  kompyuterning  asosiy,  ichki  va  qo’shimcha  qurilmalarini  vazifalarini  o’quvchiga she’riy tarzda bayon etaman.  O’quvchidan  esa  bu  qurilmaning  qanday  qurilma  ekanligini  topish  talab  etiladi.  Bu  usuldan  barcha  aniq  va  maxsus  fan  o’qituvchilari  darsning ixtiyoriy etaplarida foydalansa  bo’ladi.   CHIGIL YOZDI” USULI  (3­ilova)Dars boshlanishida bu usul darsga o‘quvchilarni ruhiy tayyorlash va dars yarmida o‘quvchilar diqqatini mashg‘ulotning keyingi bosqichiga moslash uchun qo‘llaniladi. Bu usulda men kompyuterning asosiy, ichki va qo’shimcha qurilmalarini vazifalarini o’quvchiga she’riy tarzda bayon etaman.  O’quvchidan esa bu qurilmaning qanday qurilma ekanligini topish talab etiladi. Bu usuldan barcha aniq va maxsus fan o’qituvchilari  darsning ixtiyoriy etaplarida foydalansa bo’ladi.

Qurilmalar ichida  Eng kattasi bo’laman Barcha ichki qurilma Mujassamlashgan menda Qani aytchi o’quvchi Men qaysi qurilmaman?  Derlarki meni Kompyuterning miyasi Vazifam erur mening Menga kiritilgan Buyruqlar majmuasin Bajarishdan iborat Topingchi bilag’onlar Men qaysi qurilmaman? 3­ilova (chigil yozdi usuli)  Vazifam erur mening  Kiritilgan axborotni Ko’rsatishdan iborat. Mening turim xilma ­xil Semiziyu­ozg’ini. Qani aytchi nomma­nom Men qaysi qurilmaman? TIZIMLI BLOK 30.10.2016 MIKROPROTSESSOR 1. RANGLI MONITORLAR. 2. MONOXROMLI  MONITORLAR.  3. SUYUQ KRISTALLI  INDIKATORLARDAGI  MONITORLAR

Vazifam mening doim Axborotni kiritish  Foydalanuvchi kishini Osonlashtirish ishini. Meni derlar erkatoy  Chap tugmamni bossangiz Bajaraman buyruqlar O’ng tugmamni bossangiz Chiqaraman menyular Agarda bossangiz dumim Ko’rinmay qolar qo’lim Mening bordir uch turim Qani topchi nommanom Men qaysi qurilmaman? Buyruq berilsa menga Yordam beraman senga Chizilgan va yozilgan Hujjat, rasm, chizmalarni Qog’ozga chiqarib shu on Ishing qilarman tamom Turim mening uch xildir Sanab berchi birma­bir? KLAVIATURA 30.10.2016 SICHQONCHA PRINTER

Kerakli ma’lumotni Tashish mening  xizmatim. Meni juda sevishar Topingchi mening ismim. Mening vazifam bir ish. Chizma va rasmlarni, Jamiki yozuvlarni Kompyuterga  ko’chirish. O’zim kichkina Vazifam katta O’rnataman aloqa Jahonlararo FLESHKA 30.10.2016 SKANER MODEM

Iqtidorli farzandlar, Yurtimiz kelajagi. Shakllanar iqtidor, Ustozlar ko’magida. Yurtimizda yoshlarga,  Yaratgan ko’p imkoniyat. Shunday ekan yosh avlod, Ko’rsatinglar qobiliyat. Yaratib yangi ­yangi, Texnologik jihozlar. Yurtimiz rivojiga, Qo’shing katta hissangiz. 30.10.2016

“ZAKOVAT” USULI (4­ilova) Zakovat  usuli asosan darsni o‘tilgan mavzuni takrorlash  hamda darsni mustahkamlash qismlarida o‘tkaziladi.  Bu usul  o‘quvchilarni mustaqil fikrlashga, tezkorlik bilan javob   berishga undaydi. O’quvchining fanga bo’lgan qiziqishini  oshiradi. Bu usul o‘quvchilarning o‘tilgan mavzuni qay  darajada o‘zlashtirganligini aniqlashda ham yordam beradi.  Zamonaviy o’qituvchi kompyuterning amaliy dasturlarida  ishlashni mukammal bilishi lozim. Zakovat usuli  “Zakovat”  intellektual o’yiniga o’xshab ketadi. Bu usul Power Point  dasturida tayyorlanadi. Bu usulni  umumta’lim  va maxsus  fanlarning  barcha mavzularini o‘rganish jarayonida qo‘llash  mumkin. “ZAKOVAT” USULI (4­ilova)Zakovat  usuli asosan darsni o‘tilgan mavzuni takrorlash hamda darsni mustahkamlash qismlarida o‘tkaziladi.  Bu usul o‘quvchilarni mustaqil fikrlashga, tezkorlik bilan javob  berishga undaydi. O’quvchining fanga bo’lgan qiziqishini oshiradi. Bu usul o‘quvchilarning o‘tilgan mavzuni qay darajada o‘zlashtirganligini aniqlashda ham yordam beradi. Zamonaviy o’qituvchi kompyuterning amaliy dasturlarida ishlashni mukammal bilishi lozim. Zakovat usuli  “Zakovat” intellektual o’yiniga o’xshab ketadi. Bu usul Power Point dasturida tayyorlanadi. Bu usulni  umumta’lim  va maxsus fanlarning  barcha mavzularini o‘rganish jarayonida qo‘llash mumkin.

MUJIZALAR MAYDONI USULI (5­ilova) Mujizalar maydoni usuli o‘quvchini tez idrok qilish va  xozirjavoblikka chorlaydigan usuldir. Yangi mavzuni o‘tishda  o‘quvchilar bilimini sinashda bu usul qiziqarliligi, tafakkur va  xotirani o‘stirishi bilan ajralib turadi.  Bu usulni men Power Point dasturida ishlab chiqdim. Bu  usulni tuzishda men har xil animatsion (harakatlanuvchi)  effektlardan  foydalahganman. Bu usulda dastlab javob so’z  kataklarda yashiringan holda chiqadi, keyin savol chiqadi.  O’quvchini hozirjavoblikka chorlovchi so’zlar, ya’ni vaqtga  qara, qani top, tezroq top kabi so’zlar har xil harakatlar va  rasmlar bilan birga chiqadi. Agar o’quvchi so’zni topa olmasa,  javob so’zning  birinchi harfi ochiladi. So’z topilgandan keyin  o’quvchi qarsak va musiqa bilan olqishlanadi. MUJIZALAR MAYDONI USULI (5­ilova)Mujizalar maydoni usuli o‘quvchini tez idrok qilish va xozirjavoblikka chorlaydigan usuldir. Yangi mavzuni o‘tishda o‘quvchilar bilimini sinashda bu usul qiziqarliligi, tafakkur va xotirani o‘stirishi bilan ajralib turadi. Bu usulni men Power Point dasturida ishlab chiqdim. Bu usulni tuzishda men har xil animatsion (harakatlanuvchi) effektlardan  foydalahganman. Bu usulda dastlab javob so’z kataklarda yashiringan holda chiqadi, keyin savol chiqadi. O’quvchini hozirjavoblikka chorlovchi so’zlar, ya’ni vaqtga qara, qani top, tezroq top kabi so’zlar har xil harakatlar va rasmlar bilan birga chiqadi. Agar o’quvchi so’zni topa olmasa, javob so’zning  birinchi harfi ochiladi. So’z topilgandan keyin o’quvchi qarsak va musiqa bilan olqishlanadi.

O N A 5­ilova (mo’jizalar maydoni usuli)  P L A T A Kompyuterning  yuragi?

W I N D O W S 1995 yilda yaratilgan  operatsion tizim?

L E X. U Z Qani top? O’zbekiston Respublikasining  Qonunchili bazasi sayti? Vaqtga  qara!

Z I y o n e t 2005 yilda O’zbekistonda  yaratilgan ta’lim portali ?

A X B O R O T Informatika fanining  asosiy elementi nima?

I S H s T O L I Tezroq  so’zni top!   Windows  operatsion  tizimi  ekrаnining  аsоsiy  qismlаridan  biri.

NAMOYISH USULI (6­ilova) NAMIYOSH­ TA’LIM  OLUVCHILARGA YANGI MAVZU  TAQDIMOT, ELEKTRON  DARSLIK YOKI AMALIY  KO’RSATIB  ­ TUSHUNTIRIB  BERILADI. NAMOYISH USULI (6­ilova)NAMIYOSH­ TA’LIM OLUVCHILARGA YANGI MAVZU TAQDIMOT, ELEKTRON DARSLIK YOKI AMALIY KO’RSATIB  ­ TUSHUNTIRIB BERILADI.

6­ilova (namoyish usuli)  MAVZU: OFFICE DASTURI PAKETI  VA UNING TARKIBI. REJA: 1.Oficce dasturi paketi tarkibi; 2.Oficce dasturi paketi versiyalari; 3.Oficce dasturi paketidagi dasturlarning qicqacha  mazmuni; 4.Dastur oynalarining umumiy ko’rinishi. Tayanch  iboralar:  dasturlar,  word,  excel,  power  point,  access, publisher, outlook, infopath, dasturlar versiyalari.

OFICCE DASTURI PAKETI  TARKIBI chiqаrishni  jаdаl  rivоjlаntirmоqdа.    Dunyogа  mаshhur  Microsoft  firmаsi  shаxsiy  kompyuterlаrdаn  fоydаlаnuvchilаr  uchun  ko‘pginа  dаsturlаr  vа  оpеrаtsiоn  tizimlаrni  ishlаb  Jumlаdаn,  fоydаlаnuvchilаrning  kompyuterdаn  imkоniyatlаrini,  mehnat  unumdorligini  оshirish  va  bir  qancha  og‘ir  ishlarni  bajarish  uchun  OFFICE  dаsturlаr  pаkеtini  hаm  ishlаb  chiqаrishgаn.  Shuning  uchun  1995­yilda  Microsoft  kompaniyasi  tomonidan  axborotlarni  kirituvchi,  uni  taxrir  qiluvchi,  ularni  jadval  usulida  tartiblovchi,  hattoki matematik amallarni bajaruvchi MICROSOFT OFFICE pakiti  dasturini ishlab chiqdi. OFFICE dаsturlаr paketi Windows оpеrаtsiоn  tizimida ishlashga mo‘ljallangan.  fоydаlаnish  Bosh menyu

OFICCE DASTURI PAKETI TARKIBI PАKЕTINING  ASOSIY  OFFICE  DАSTURLАRI:   DАSTURLАR  • Microsoft Word  • Microsoft Excel • Microsoft Power Point • Microsoft Access • Microsoft Internet Explorer • Microsoft Outlook Express • Microsoft Office InfoPath  Bosh menyu

OFICCE DASTURI PAKETI  VERSIYALARI firmasi  Microsoft Office dasturi ilk bor Windows 95 operatsion tizimi  uchun  1995­yilda  Microsoft  tomonidan  yaratilgan.  Microsoft  Office  95  paketida  asosan  Excel,  Word,  Publishir  dasturlari joy olgan edi. Keyinchalik 1998­yilda Microsoft yangi  Office  dasturini  Microsoft  Office­98  deb  nomlanuvchi  paketni  ishlab  chiqdi.  Bu  paketga  qo’shimcha  qilib,  Outlook  va  Power  Point  dasturlari  kiritildi.  2000,  2003,  2007,  2010  va  2013  yilda  yaratilgan  Office  paketidagi  dasturlar  soni  yil  sayin  ko’payib  takomillashib  ko’p  foydalaniladigan  turi  bu  Microsoft  Office  2003  dasturidir.  Bu  dastur nafaqat mutahasislar balki yangi ishlovchilar uchun ham  bir muncha qulay. kelmoqda.  Hozirgi  kunda  eng  Bosh menyu

OFICCE DASTURI PAKETI  VERSIYALARI OFICCE  QUYIDAGI JADVALDA KO’RSATAMIZ: DASTURI  PAKETI  VIRSEYALARINI  MICROSOFT OFFICE  VERSIYASI TARKIBIDAGI  DASTURLAR  SONI  ISHLAB  CHIQARILGAN YILI Microsoft Office 95 Microsoft Office 97 Microsoft Office 2000 Microsoft Office XP Microsoft Office 2003 Microsoft Office 2007 Microsoft Office 2010 Microsoft Office 2013 3 4 5 5 7 9 9 12 Bosh menyu 1995 1997 2000 2001 2003 2006 2009 2012

OFICCE DASTURI PAKETIDAGI DASTURLARNING QICQACHA MAZMUNI • Microsoft  Office  Word  –  hаr  xil  ko‘rinishdаgi  оddiy  vа  murаkkаb  mаtnlаrni kiritish va ularni tаhrirlаshgа mo‘ljаllаngаn mаtn muhаrriri; • Microsoft Office Excel – hаr xil ko‘rinishdаgi hisоb­kitоbli mа’lumоtlаr,  jadvallar,  formulalar,  funksiyalar  va  diagrammalar  bilаn  ishlаshgа  mo‘ljаllаngаn elеktrоn jаdvаlli dаstur;  • Microsoft Office Power Point – mа’lumоtlаrni tаqdimоt (prеzеntаtsiya),  rеklаmа qilishgа mo‘ljаllаngаn tаqdimоt dаsturi; • Microsoft  Office  Access  –  mа’lumоtlаr  оmbоri  (bаzаsi)  ni  yaratish  va  unda ishlаshgа mo‘ljаllаngаn dаstur; • Microsoft  Office  Publisher  –  hаr  xil  tipdаgi  noshirlik  ishlаri,  buklеt,  byullеtеnlаrni,  e’lоn  vа  Web­uzеllаrni  yarаtish  vа  o‘zgаrtirishgа  mo‘ljаllаngаn muhаrrir dаstur;  • Microsoft  Office  Outlook  –  elеktоn  pоchtаdаn  fоydаlаnishgа  mo‘ljаllаngаn dаstur. • Microsoft  Office  InfoPath  –  yordаmidа  tаshkilоtdа  mа’lumоtlаrni  yig‘ish  vа  qаytа  ishlаtishni  dinаmik  shаkldа  to‘ldirish  vа  ishlаtish  uchun mo‘ljаllаngаn dаstur.  Bosh menyu

Microsoft Word 2010 (dastur oynasi) dastur  oynasi tugmalari  menyular  qatori uskunalar  qatori gorizontal va  vertikal  chizg‘ichlar  ish joyi vertikal va  gorizontal  siljitgichlar

Microsoft Excel 2010 (dastur oynasi) excelning asosiy  elementi yacheyka formulalar  satri qatorlar sarlavhasi sonlar bilan  belgilanadi ustunlar sarlavhasi lotin harflar  bilan belgilanadi. varaqlar nomi

Power Point 2010 (dastur oynasi) harakatli  chiqishlar  (animatsiya) joyi taqdimot tuzilishi tayyor  shablonlar  holat  (axborot)  satri ish holati  tugmalari

ACCESS 2010 (dastur oynasi) masalalar joyi ma’lumotlar omborini konstruktor rejimida tuzish maydon  xossalari  qatori

MICROSOFT OUTLOOK­2010 (DASTUR OYNASI) uskunalar  qatori papkalar ma’lumot tuzish oynasi

NAZORAT SAVOLLARI VA  TOPSHIRIQLAR:  1.Oficce dasturi paketi qachon paydo bo’lgan ? 2.Office dаsturlаri pаkеtining asosiy dаsturlаri qaysilar?  3.Oficce dasturi paketining qanday virseyalarini bilasiz?  4.Microsoft Word qanday dastur?  5.Microsoft Excel qanday dastur?  6.Microsoft Access dasturining vazifasi? 7.Microsoft Outlook dasturining vazifasi? 8.Microsoft Excel dasturining asosiy elementi nima? Bosh menyu

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR: Asosiy adabiyotlar: 1.R.R.Boqiyev, A.O.Matchonov “Informatika”. Akademik litsey va kasb­hunar kollejlar  uchun darslik. — Toshkent 2012  91­94 betlar. Qo’shimcha adabiyotlar: 1.Ahmedov A.,Taylaqov N. Informatika. Akademik litsey va kasb­hunar kollejlar uchun  darslik. — T.: O‘zbekiston, 2002. 2.«Informatika va hisoblash texnikasi asoslari» T.X.Holmatov, N.I.Tayloqov.  “O‘zbekiston Milliy ensiklopediyasi” Davlat ilmiy nashryoti 2001 y. 3.«Informatika va axborot texnologiyalar» A.Sattorov. Тoshkent “O‘qituvchi” –2002. 4.“Kompyuter bilan muloqotni o‘rganamiz” Sh.Narimov, M.Najmiddinov. Toshkent  “Moliya” – 2002 y. 5.Raxmonqulova S.I. IBM shaxsiy kompyuterlarida ishlash.Т., UUI, 1994y Internet saytlar: 1.www.ziyonet.uz 2.www.metod kopilka.ru Bosh menyu

ZINAMA­ZINA USULI  (7­ilova) Zinama­zina usuli o‘quvchilar diqqatini bir joyga to‘plab, ularni  ongli  tafakkurlashga  chorlaydi.  Bu  interfaol  usulni  deyarli  barcha  o’quv fanlarida samarali qo’llash mumkin. ZINAMA­ZINA USULINI TUZISH TARTIBI Bizga ma'lumki mahoratli o’qituvchi kompyuter dasturlarida  mukammal ishlay olishi shart. Bu usul kompyuterning amaliy  dasturlaridan bo’lgan Power Point dasturida tuzilgan. “Zinama­ zina” usuli o’quvchilarni ruhiy dam olishini ta’minlaydi.  O’quvchilarga navbati bilan 5 ta savol beriladi. Savollarning  javoblari zinalarda yashiringan bo’ladi. O’quvchilar tomonidan  to’g’ri javob aytilgunga qadar zina ochilmaydi. 5 ta zinadagi 5 ta  savolga to’g’ri va to’liq  javob berilsa, qushcha inidan uchib chiqadi  va sayrab beradi. ZINAMA­ZINA USULI  (7­ilova)Zinama­zina usuli o‘quvchilar diqqatini bir joyga to‘plab, ularni ongli tafakkurlashga chorlaydi. Bu interfaol usulni deyarli barcha o’quv fanlarida samarali qo’llash mumkin.ZINAMA­ZINA USULINI TUZISH TARTIBIBizga ma'lumki mahoratli o’qituvchi kompyuter dasturlarida mukammal ishlay olishi shart. Bu usul kompyuterning amaliy dasturlaridan bo’lgan Power Point dasturida tuzilgan. “Zinama­zina” usuli o’quvchilarni ruhiy dam olishini ta’minlaydi. O’quvchilarga navbati bilan 5 ta savol beriladi. Savollarning javoblari zinalarda yashiringan bo’ladi. O’quvchilar tomonidan to’g’ri javob aytilgunga qadar zina ochilmaydi. 5 ta zinadagi 5 ta savolga to’g’ri va to’liq  javob berilsa, qushcha inidan uchib chiqadi va sayrab beradi.

7­ilova (zinama­zina usuli)  Mа’lumоtlаrni tаqdimоt (prеzеntаtsiya), rеklаmа  qilishgа mo‘ljаllаngаn tаqdimоt dаsturi mo’ljallangan dastur ? OUTLOOK Tarmoq OT deb nimaga  Elеktоn pоchtаdаn fоydаlа­ 5­zina aytiladi? nishgа mo‘ljаllаngаn dаstur? 4­zina Ma’lumotlar bazasini yaratishga  4­топшириқ ACCESS POWER POINT 3­zina EXCEL 2­zina 1­ZINA MS WORD HISОB­KITОBLI MА’LUMОTLАR, JADVALLAR, FORMULALAR  ISHLАSHGА MO‘LJАLLАNGАN ELЕKTRОN JАDVАLLI DАSTUR АМАЛИЙ ДАСТУРИЙ ТАЪМИНОТ Hаr xil ko‘rinishdаgi оddiy vа murаkkаb mаtnlаrni kiritish  va ularni tаhrirlаshgа mo‘ljаllаngаn mаtn muhаrriri

ZUKKO HAYDOVCHI USULI (8­ilova) Bu interfaol usulni amaliyotda qo‘llashdan maqsad, dars jarayonida  o‘quvchilarning mantiqiy fikrlashini tarkib toptirish va ularning bilim olishga  qiziqtirish hisoblanadi. Bu usuldan barcha aniq va maxsus fan o’qituvchilari  foydalansa bo’ladi. Dars jarayonida bu usuldan foydalanilganda kollej  o’quvchilarining tanlagan kasblariga ham bog’lab ketilsa bo’ladi.  Bu usulni men  quyidagi tartib bo’yicha yaratdim:  Jadvalga o’tilgan va yangi mavzu bo’yicha  20 ta termin ketma –ket shaklda  joylashtirilgan. Masalan, informatika fanining asosiy elementi nima (axborot), bu  elementni qayta ishlovchi vosita (kompyuter), kim tomonidan kiritiladi  (foydalanuvchi), ikkalasi o’rtasidagi bog’lanish (interfeys) va h…  Sohaga bog’lab  mashina joylashtirilgan. Mashinadagi jihozni manzilga yetkazish uchun   o’quvchidan jadvaldagi 20 ta terminni  yo’l shaklida chizilib topilishi talab  etiladi.O’quvchining to’g’ri bajarganligini tekshirish uchun Power Point  dasturida so’zlarning ustiga yo’l shaklida chiziq qo’yilib chiqiladi va  animatsiya  (harakat)  bilan manzilga yetkaziladi. Avtomobilga ham harakatli animatsiya va  avtomobil tovushi qo’yilib, chiziqlardan iborat yo’ldan avtomobil harakatlanib  manzilga yetib boradi. Ushbu ekranda chizilgan yo’lni o’quvchilar o’zlari  qog’ozga chizgan yo’l bilan solishtiradilar va qanday bajarganliklarini bilib  oladilar.  ZUKKO HAYDOVCHI USULI (8­ilova)Bu interfaol usulni amaliyotda qo‘llashdan maqsad, dars jarayonida o‘quvchilarning mantiqiy fikrlashini tarkib toptirish va ularning bilim olishga qiziqtirish hisoblanadi. Bu usuldan barcha aniq va maxsus fan o’qituvchilari foydalansa bo’ladi. Dars jarayonida bu usuldan foydalanilganda kollej o’quvchilarining tanlagan kasblariga ham bog’lab ketilsa bo’ladi.  Bu usulni men quyidagi tartib bo’yicha yaratdim: Jadvalga o’tilgan va yangi mavzu bo’yicha  20 ta termin ketma –ket shaklda joylashtirilgan. Masalan, informatika fanining asosiy elementi nima (axborot), bu elementni qayta ishlovchi vosita (kompyuter), kim tomonidan kiritiladi (foydalanuvchi), ikkalasi o’rtasidagi bog’lanish (interfeys) va h…  Sohaga bog’lab mashina joylashtirilgan. Mashinadagi jihozni manzilga yetkazish uchun  o’quvchidan jadvaldagi 20 ta terminni  yo’l shaklida chizilib topilishi talab etiladi.O’quvchining to’g’ri bajarganligini tekshirish uchun Power Point dasturida so’zlarning ustiga yo’l shaklida chiziq qo’yilib chiqiladi va  animatsiya (harakat)  bilan manzilga yetkaziladi. Avtomobilga ham harakatli animatsiya va avtomobil tovushi qo’yilib, chiziqlardan iborat yo’ldan avtomobil harakatlanib manzilga yetib boradi. Ushbu ekranda chizilgan yo’lni o’quvchilar o’zlari qog’ozga chizgan yo’l bilan solishtiradilar va qanday bajarganliklarini bilib oladilar.