Паскалда шакллар чизиш имкониятлари

  • Презентации учебные
  • pptx
  • 06.01.2020
Публикация в СМИ для учителей

Публикация в СМИ для учителей

Бесплатное участие. Свидетельство СМИ сразу.
Мгновенные 10 документов в портфолио.

Иконка файла материала Usmonova dars slaydi 9 P askal shakllar.pptx

dars ishlanmasi

Zarafshon shahar 8– umumiy o’rta ta’lim
maktabi informatika fani o’qituvchisi
Usmonova Shahlo Miyliyevnananing
9- “B”sinfda
“Paskalda shakllar shakllar chizish imkoniyatlari”
mavzusida bir soatlik

“Tasdiqlayman” Maktab direktori: ________ X.M.Tolibov

Mavzu: Paskalda shakllar
chizish
imkoniyatlari.

14.02.2015 yil

B i z n i n g sh i o r


Ilimni dilga jo qilishga tirish,
Bilib ol-da,so’ngra chin ishga kirish.

Maqsadimiz

Informatika fanini chuqur o’rganish va uni yuksaltirish

Vazifamiz



Vatanim va xalqimga xizmat qilish, ozod va obod Vatan, erkin va farovon hayot
barpo etish.

Darsning rejasi

Darsning zinalari. Dars bosqichlari

Vaqti.

I. zina:

Tashkiliy qism. Psixologik muhit yaratish

3 daqiqa.

II.zina:

Fevral oyining muhim sanalari

4daqiqa.

III.zina:

Bobomiz Alisher Navoiy va Z. M. Bobur
haqida internetdan ma’lumoti bilan tanishish

3daqiqa.

IV.zina:

O’tilgan mavzuni mustahkamalsh
va yangi mavzuga zamin tayyorlash

10 daqiqa.

V.zina:

Yangi mavzuni bayoni.

10 daqiqa.

VI.zina:

Boshqotirma bilan ishlash. Test sinovini bajarish.

4 daqiqa.

VII.zina:

Kompyuterga dastur kiritish va natija olish.

3 daqiqa.

VIII.zina

Darsni yakuni, uyga vazifa berish.

2 daqiqa.


Yurtboshimiz Islom Abdug’aniyevich Karimov aytganlaridek,“O’zbekiston kelajagi bilimli yoshlar qo’lida”. Shunday ekan, har birimiz yurtimizda va jahonda sodir bo’layotgan yangiliklardan xabardor bo’lishimiz kerak.

2- guruh
Hisobchilar guruhi

1- guruh
Dasturchilar guruhi

Bugun darsda guruhlarda ishlaymiz.
















“Agar bu ulug’ zotni avliyo desak,
U avliyolarning avliyosi,
mutafakkir desak ,
Mutafakkirlarning mutafakkiri,
Shoir desak shoirlarning sultonidir”

Islom Karimov. “Yuksak ma’naviyat-yengilmas kuch".

Dasturchilar guruhi.
Bobomiz Alisher Navoiy haqida

Hisobchilar guruhi.
Bobomiz Z.M. Bobur haqida

Fevral oyining muhim sanalari.

Shoir, adolatli podshoh hamda
tabiat shaydosi bo’lgan.
U Hindistonda podsholik qilgan
davrida uning tabiatni asrash, ardoqlash maqsadida
bog’lar yaratadi.

O`tilgan mavzuni takrorlash. (O`quvchilardan o`tilgan mavzu yuzasidan 17 ta test kompyuterda olinadi va avtomatik ravishda har bir o`quvchining o`tgan mavzuni qanday o`zlashtirganligi belgilab olinadi).  

Dastur orqali berilgan test savollari

1. Ekranni grafik holatga o`tkazish uchun Paskalda qanday ko`rsatma beriladi?
A) InitGraph b) CloseGraph C) Uses Graph D) Crt
2. Paskalda chiziq rangi va fon rangi qaysi operator yordamida tanlanadi?
A) Put Pixel B) GetPixel C) GetMaxX va GetMaxY D) CloseGraph
3.Turbo Paskal dasturini ishga tushiruvchi fayl qaysi katalogda joylashgan?
A) BIN B) BGI C) UNITS D) TP7
4.Paskalning graph moduli qanday maqsadda qo’llaniladi?
A) Paskalning standart buyruqlarini o`z ichiga oladi B) monitor va klaviatura bilan ishlash uchun
C) Paskal dasturida ishlash uchun D) grafik holatda ishlash uchun
5.Grafik holatda yurgichning ekranda turgan o’rni nimasi bilan aniqlanadi?
A) koordinatasi bilan B) yurgich bilan C) nuqta bilan D) joriy nuqra bilan
6.PutPixel funksiyasi vazifasini aytib bering.
A)Ekranning gorizontal va vertical yo`nalishi bo`yicha malsimal koordinatasini aniqlaydi
B) Ekran qanday rangda ekanligini aniqlaydi
C) Aniqlangan rangga bo`yaydi D) Ekranni grafik holatga o`tkazadi
7.GetMaxX va GetMaxY funksiyalar vazifasini aytib bering?
A) Ekranning gorizontal va vertical yo`nalishi bo`yicha malsimal koordinatasini aniqlaydi
B) Ekran qanday rangda ekanligini aniqlaydi
C) Aniqlangan rangga bo`yaydi D) Ekranni grafik holatga o`tkazadi
8.GetPixel funksiyasi vazifasini aytib bering.
A)Ekranning gorizontal va vertical yo`nalishi bo`yicha malsimal koordinatasini aniqlaydi
B) Ekran qanday rangda ekanligini aniqlaydi
C) Aniqlangan rangga bo`yaydi D) Ekranni grafik holatga o`tkazadi
9.Grafik holatdan chiqish uchun qaysi protsedura qo’llaniladi?
A) Put Pixel B) GetPixel C) GetMaxX va GetMaxY D) CloseGraph
10.Paskalda necha xil rang mavjud?
A) 12 xil B) 16 xil C) 15 xil D) 5 xil
 
 

 

 

 
 

Y- o’qi

X-o’qi

Ekranda nuqtalar soni X-o’qida 640ta
Y-o’qida 480ta.

Berilgan «2012 yil-» , «Mustaxkam oila yili» jumlalaridan «2012yil- mustaxkam oila yili» satrini hosil qiluvchi dastur tuzing.



Const a= ‘2012 yil- ‘; b= ‘ Mystaxkam oila yili‘;
Var c: String;
Begin
c:=Concat(a,b);
Writeln(c);
End.

«2012 yil- Mustaxkam oila yili»

1- guruhga topshiriq javobi

2- guruhga berilgan topshiriq javobi

Darsda yoritilishi zarur bo`lgan asosiy tushunchalar

Chiziq rangini tanlash (SetColor (rang)).
Fon rangini tanlash (SetBkColor(rang)).
Kesma chizish (Line(X1, Y1, X2, Y2)).
Aylana chizish (Circle(X,Y,R)).
Yoy chizish (Ellipse(X, Y, BB, OB, XR, YR))
To’g’ri to’rtburchak chizish(Restangle(X1, Y1, X2, Y2)).
Siniq ciziq chizish (DravPoly(BS, KM)).
Shaklni ichini bo`yash (SetFillStyle(Usul, rang ))








Line(X1,Y1,X2,Y2) – prosedura (X1,Y1) va (X2,Y2)
nuqtalarni tutashtiruvchi joriy rangli kesma chizadi.

Circle(X,Y,R) – prosedura markazi (X,Y)
nuqtada yotuvchi, Radiusi R ga teng bo’lgan aylana chizadi

Misol. Kordinatalari (10, 200) va (630, 200) bo’lgan ko’k rangli kesma hamda (300, 200)kordinatali va radiusi 100 bo’lgan yashil rangli aylana chizish,foni sariq rangdagi sakil chizish dasturi.
Uses Graph;
Var Gd,Gm: Integer;
Begin Gd:= Detect; InitGraph(gd, gm,’’);
SetBkColor(yellow);
SetColor(Blue); Line(10,10, 630,200);
SetColor(Green); Circle(300, 200, 100);
Readln; CloseGraph;
End.






Ciziq rangini tanlash uchun SetColor(rang), Fon rangini tanlash uchun SetBkColor(rang) protseduralaridan foydalaniladi.

Ekrandagi natija


Ellipse(X, Y, BB, OB, XR, YR) –protsedurasi markazi(X,Y) x va y o’qlari
bo’yicha radiuslari (XR, YR)teng elipsning BB burchagidan
OB burchagigacha bo’lgan yoy chizadi.

Restangle(X1, Y1, X2, Y2) - protsedurasi ekranni yuqori chap burchagi
(X1, Y1), quyi o’ng burchagi (X2, Y2) koordinatali nuqtada bo’lgan to’g’ri
to’rtburchak chizadi.

Misol. Markazi (300, 200)koordinatali, x o’qi bo’yicha radiusi 100, y o’qi
bo’yicha Radiusi50, boshlang’ich burchagi 00, oxirgi burchagi 1350 bo’lgan
qizil rangli yoy va (10,220) va (300, 400) koordinatali nuqtada bo’lgan
ko’k rangli to’g’ri to’rtburchak chizing.
Uses Graph;
Var Gd,Gm: Integer;
Begin Gd:= Detect; InitGraph(gd, gm,’’);
SetColor(4);
Ellipse(300, 200, 0,135,100, 50);
SetColor(1); Rectangle (10,220, 300,400);
Readln; CloseGraph;
End.


DravPoly(BS, KM)- protsedurasi Siniq ciziq chizadi
BS - siniq ciziqning sinish nuqtalar soni,
KM - siniq ciziq sinish nuqtalarining
koordinatalari berlgan massiv nomi.

Shaklni ichini boyashda SetFillStyle(Usul, rang)- operatori yordamida belgilanadi, bu yerda rang- tanlangan rang kodi, usul –bo’yash usuli.






Bar(X1,Y1,X2,Y2)- prosedurasi to’g’ri burchakli to’rtburchakni ichi
bo’yalgan holda chizish. To’rtburchakning chap yuqori nuqtasi (X1,Y1),
o’ng qo’yi nuqtasi (X2,Y2).

Bar3D(X1,Y1,X2,Y2,a,b)- prosedura parallelepiped chizadi. Depth
qalinligi, Top yuqori qismi uzunligi. Chap yuqori nuqtasi (X1,Y1), ung qo’yi
nuqtasi (X2,Y2).

Misol. Ichi ko’k rangli qalin gorizontal chiziqlar bilan to’ldirilgan to’g’ri
to’rtburchak va havorang parallelopiped chizing.
Uses Graph;
Var Gd,Gm: Integer;
Begin Gd:= Detect; initGraph(gd, gm,’’);
SetFillStyle(2,1); Bar(10,10,400,200)
SetFillStyle(1,9); Bar3D(100,200,350,400,50, True);
Readln; CloseGraph;
End.

FillEllipse(X,Y,Xradius,Yradius)- Prosedura markazi (X,Y)
nuqtada joylashgan ellips chizish. X radius va Y radius mos ravishda
X va Y o’qi bo’yicha egilish darajasi.

FillPoly(BS,KM)-protsedurasi ko’pburchak cizadi. BS kopburchakni
burchaklar soni,
KM –ko’pburchakning uchlari soni.

- Prosedura markazi (X,Y)
nuqtada joylashgan ellips chizish. Xradius va Y radius
mos ravishda X va Y o’qi bo’yicha egilish darajasi.





protsedurasi ko’pburchak cizadi.
BS -kopburchakni burchaklar soni,
KM –ko’pburchakning uchlari soni.

FillEllipse(X,Y,Xradius,Yradius)

FillPoly(BS,KM)

Yangi mavzuni mustaxkamlash uchun test savollar.

Nuqtalarni tutashtiruvchi joriy rangli kesma chizuvchi
protsedurani ko’rsating.
Line. B) SetColor S) SetBkColor D) Circle.
2. Paskalda chiziq rangini tanlash uchun qanday protsiduradan
foydalaniladi
Line. B) SetColor S) SetBkColor D) Circle.

3. Fon rangini tanlash uchun qaysi protseduradan foydalaniladi.
A) Line. B) SetColor S) SetBkColor D) Circle.

4 .Aylana chizish uchun qaysi proseduradan foydalaniladi.
A) Line. B) SetColor S) SetBkColor D) Circle.

5. Yoy chizish uchun qaysi proseduradan foydalaniladi.
A) Restangle B) DravPoly S) SetFillStyle D)Ellipse

6. To’g’ri to’rtburchak chizish uchun qaysi proseduradan foydalaniladi.
A) Restangle B) DravPoly S) SetFillStyle D)Ellipse

7. Siniq ciziq chizish uchun qaysi proseduradan foydalaniladi.
A) Restangle B) DravPoly S) SetFillStyle D)Ellipse

8. Shakilni ichini boyashda uchun qaysi operatori
foydalaniladi.
A) Restangle B) DravPoly S) SetFillStyle D)Ellipse

Mazayka o’yini:

0

2

14

10

5

15

4

1

4

5

1

0

2

14

10

15

Mazayka o’yin javobi.

2-guruh
ishi

1-guruh
ishi

Uyga vazifa.
O’tilagan mavzular yuzasidan test tuzish 3-4 misolni dasturini tuzib kelish.

Kompyuterga dastur kiritish va natija olish.

1. Ekranning o’rtasida radiusi 100 ga teng qizil rangli aylana chizing.
2. Ekranning to’rta burchagiga eni 60 va bo’yi 40 ga teng yashil rangli to’rtburchaklar chizing.

Darsning texnologik xaritasi

Mavzu

Paskalda shakllar chizish imkoniyatlari


Maqsad
va
vazifalar

Darsning maqsadi: O’quvchilarga Paskalning shakllar chizish operatorlari haqida haqida ma’lumot berish.
Darsning ta'limiy vazifasi: O'quvchilarda Paskalda shakllar chizish operatori yordamida dasturlar tuzish malaka va ko'nikmasini shakllantirish.
Darsning tarbiyaviy vazifasi: O'quvchilarda daqqatini maqsadli yo'naltirish xususiyatlarini shakllantirish. Vatanparvarlik ro`hida tarbiyalash. Ekologik, estetik tarbiya berish;
Darsning rivojlantiruvchi vazifasi: O'quvchilarning mustaqil fikrlash, mustaqil bilim olish shu bilan birga kompyuterdan samarali foydalanish qobiliyatlarini o`stirish.

O'quv
jarayonining mazmuni

Paskalda shakllar chizish protseduralari. SetColor (rang) –chiziq rangini tanlash SetBkColor(rang) –fon rangini tanlash protseduralari. Joriy rang tushunchasi. Line(X1,Y1,X2,Y2), Circle(X,Y,R) va boshqa protseduralarning vazifalari.

O'quv jarayonini amalga oshirish texnologiyasi

Uslub: Ma'ruza va amaliyotning uyg'unligi.
Shakl: Savol-javob. Jamoa va kichik guruhlarda ish­lash.
Vosita: Elektron resurslar, darslik, plakatlar, tarqatma materiallar.
Usui: Tayyor prezentatsiya materiallari asosida.
Nazorat: Og'zaki, savol-javob, muhokama, kuzatish.
Baholash: Rag'batlantirish, 5 ballik reyting tizimi aso­sida.

Kutiladigan natijalar

O'quvchilarning Paskalda shakllar chizish protseduralari. SetColor (rang) –chiziq rangini tanlash SetBkColor(rang) –fon rangini tanlash protseduralari. Joriy rang tushunchasi. Line(X1,Y1,X2,Y2), Circle(X,Y,R) va boshqa protseduralarning vazifalari. takrorlash operatoridan foy­dalanish malakasi shakllanadi.

Kelgusi rejalar (tahlil, o'zgarishlar)

O'qituvchi o'z faoliyatining tahlili asosida yoki ham- kasblarining dars tahlili asosida keyingi darslariga o'zgartirishlar kiritadi va rejalashtiradi.