Презентация по информатике

Internet  Kamolova Shahlo

Reja • 1. Internet va uning asosiy  tushunchalari • 2. Internetga ulanish variantlari • 3. Provayderlar. O’zbekistondagi  mavjud provayderlar • 4. Internet xizmatlari. WWW nima?

ARPANET  1964  ­  yili  4  tarmoqdan  iborat  AQSh  ning  eng  nufuzli  tekshirish  institutlarida  tarmog’i  joylashgan  yaratildi.  Boshida  olimlarning  tadqiqot  tarmoq,  ishlarida  keyinchalik  ularning  safsata  sotishning  kompyuterlashgan  zanjiriga  aylanadi.  Ammo shunday tarmoq yaratishning o’zi  katta  muvaffaqqiyat  edi.  70­yillarda  tarmoq ancha o’sdi.  foydalanilgan

1974­yilda  tarmoqqa  rivojlanishiga  Endi  tarmoqning  tuzilishi  unga  xoxlagan  kompyuterlarni  ulash  imkoniyatini  berdi.  tarmoqlarni  Keyinchalik  birlashtiruvchi TCP/IP protokoli tuzildi va  tarmoqning  turtki  bo’ldi.  Chunki  ixtiyoriy  kompyuterni  ulash  imkoniyati  paydo  bo’ldi.  1983­yilda  ARPANET­INTERNET  atala  boshlandi  va  juda  kuchli,  bir­biri  bilan  tarmoqlar  bog’langan  kompyuterlar  va  to’plamidan iborat sistemasiga aylandi. deb

Internet nima? • Internet ­ International network – xalqaro  tarmoq ma’nosini anglatadi.  • Internet  (internet)  ­  minglab  mintaqaviy  birlashtiruvchi axborot tizimi hisoblanadi. kompyuter  lokal  va  tarmoqlarni

International  network  –  xalqaro tarmoq ma’nosini anglatadi.  Internet nima? • Internet  ­  • Internet  (Internet)  ­  bu  butun  jahon  kompyuter  tarmoqlari  majmuidir,  ya’ni  yagona  faoliyat  ko’rsatuvchi  jahon  global  kompyuter  tarmog’idir. standart  asosida

Internet nima? • Barcha  davlatlarni  va  kontinentlarni  birlashtiruvchi  hamda  yer  sharining  axborot  ixtiyoriy  qilish  resurslariga  imkoniyatini  beruvchi  umumplanetar  tarmoq. nuqtasidagi  murojaat  Internet nima?

INTERNET

Internetning asosiy tushunchalari • Web  sayt  –  biror  bir  sohaga,  faoliyatga,  voqea  va  hodisaga  bag’ishlangan  ma’lumotlarni  Internet  o’zida  sahifalar majmui. jamlagan

• Portal  –  Internet  tizimidan  izlash  imkoniyati orqali ixtiyoriy ma’lumotlarni  dasturiy  olish  maxsulot tushuniladi. yaratilgan  imkoni  • Portaldagi servis imkoniyatlar: Elektron  pochta,  forum,  chat,  elektron  aloqa,  elektron konferensiya va shu kabilar.

• Elektron  pochta  –  Internet  tezkor  xabarlar  tarmog’i  ma’lumotlar  almashish tizimi • Internet  manzil  orqali  va  (URL­Uniform  Recourse  Locator)  –  Internet  tarmog’ida  joylashtirilgan  axborot  resurslarining  murojaat  manzillari.

• Internet  provayder  –  Internet  xizmatlaridan  tarmog’i  foydalanishni  ta’minlab  beruvchi  yuridik shaxs. • Proxy  –  lokal  tarmoqqa  ulangan  kompyuterlarni  bitta  aloqa  kanali  orqali  xizmatidan  foydalanishni tashkil etish xizmati Internet

boshqarish  foydalanishni  • Web  server  –  veb  sahifalarni  va  tashkil  foydalanuvchilar  joylashtirish,  ulardan  etish  hamda  so’rovlariga ishlov berish xizmati • Trafik  –  Internet  aloqa  kanallari  orqali  uzatiladigan  ma’lumotlar  oqimining hajmi

Marshrutlashtiruvchi(Router)­  yoki  router tarmoq topologiyasi haqidagi  ma’lumot  va  berilgan  qoidalar  tarmoq  asosida  segmentlari  orasida  uzatish  haqida  qaror qabul qiluvchi qurilma. paketlarni

• Maxsus  tarmoq  kompyuteri  bo’lib,  kamida 2 ta tarmoq interfeysiga ega va  turli  xil  tarmoq  segmentlari  o’rtasida  berilgan  administrator  maxsus  tarmoq  topologiyasi  axborotlar  asosida  ma’lumotlar  paketini  yubora  oladi. tomonidan  va  qoidalar  haqidagi

• Shlyuz  (Gateway)  tarmog’idan  – tugun(узловой)  kompyuter.  Bu  bir  boshqa  tarmoqning  resusrlariga  murojaat  va  qilish  beradi  ma’lumotlarni  yuboriladigan  ta’minlaydi.  Masalan,  mosligini  pochta xabarlari. imkonini

INTERNET BILAN BOG’LANISH

Internetga ulanish variantlari

Internetga ulanish variantlari

DIAL­UP modemli ulanish

INTERNET BILAN BOG’LANISH

ADSL ulanish

SUN’IY YO’LDOSH ORQALI

Seansli ulanish doimiy  telefon  • Mazkur  ulanish  turida  foydalanuvchi  qisqa  Internetga  muddatga  tarmog'i  orqali  ulanadi. To'lov esa Internetda qancha  ya'ni  muddat  soatbay amalga oshiriladi. emas,  bo'lishga  qarab,

Doimiy ulanish • Bunda  kompyuter  Internetga  doimiy  va tezkor kanal orqali ulangan bo'lib,  yuborilayotgan va qabul qilinayotgan  ma'lumotlar  raqamli  tartibda  bo'ladi.  To'lov  esa  faqat  «trafik»  —  qabul  qilingan  ma'lumotlar  hajmi  uchun  amalga oshiriladi.

Provayderlarning tarif rejalari • Chegaralanmagan limit  (Безлимит) • Vaqt bo’yicha (За время) • Trafik bo’yicha (По трафику) • Paketli (Пакетный)

Internet provayderlar mijozlarga quyidagi  xizmatlarini taqdim etadi

O'zbekistonda  Internet  tarmog'iga  ulanishni  ta'minlovchi  xalqaro  kanallar  o'tkazuvchanlik  bosqichlari qobiliyatining  rivojlanish

• Bugungi  kunda  O’zbekistonda  internetdan  foydalanuvchilar  soni  9,1 mln tashkil etadi. • 2012  yil  aprel  oyining  hisobotiga  ko’ra  14  ming  UZ  domenlar  nomi  ro’yxatdan o’tgan.

INTERNET XIZMATLARI –  WWW  Internet  resurslarini  tashkil etish –  E­mail  Elektron  pochta  xizmat

fayllarni  almashish  –FTP  protokoli –IPTV    Internet  tarmog’i  orqali  raqamli televideniya –IP  telefoniya  Internet  tarmog’i  orqali telefon so’zlashuvlar

• Web  hosting  Shaxsiy  veb  Internetga  saytlarni  joylashtirish • Searching  tizimlaridan foydalanish • Internet  conference  orqali video muloqot Internet  qidiruv  Internet

WWW nima? •  WWW – World Wide Web –  butun  dunyo  o’rgamchak  Internet  to’ri  hisoblanib,  resurslarini tashkil etish va  foydalanishni  undan  ta’minlab beradi.

WWW nima? • World  Wide  Web  –  elektron  silkalar  bog’langan  global  gipermatnli  hujjatlar  sistemasi hisoblanadi. bilan

• WWW  ­  Ma’lumot  saqlovchi  kompyuterlarning  geografik  joylashuvidan  qat’iy  nazar,  gipersilka  bir  hujjatdan  keyingi  hujjatga  o’tish imkoniyatini beradi.   yordamida

WWW 3 ta standartga asoslanadi

URL (Uniform Recourse Locator) Унифицированный  Internet  ресурса.  joylashtirilgan  resurslarining murojaat manzillari. указатель  tarmog’ida  axborot

HTTP (Hyper Text Transfer  Protocol)  • Протокол передачи гипертекста. • Gipermatnni uzatish bayonnomasi.  HTTP  server­ kompyuter  va  kliyent­kompyuter  o’rtasida  ma’lumot  uzatish  uchun  ishlatiladi. bayonnomasi

HTML (Hyper Text Mark­Up  Language • Язык  разметки  гипертекста.  Gipermatnli  markerlash  yoki  belgilashlar tili.

Internet texnologiyaning 3 jihatini  aytib o’tish lozim. • 1. O’zida ma’lumotni saqlovchi  “SERVER”. • 2. Serverdagi ma’lumotlarni  ko’rish imkoniyatini beruvchi  “KLIYENT”. • 3. Almashinuv “PROTOKOLI”  (bayonnoma) ularni ulaydi.

hujjatlar  • Matnli, grafika, musiqa va boshqa  ko’rishdagi  ma’lumotlarni  o’zida  server­ saqlovchi  kompyuterida  saqlanadi,  kliyent­ kompyuter  yordamida  hujjatlar  ko’riladi  va  bir­biriga  ma’lumotni  HTTP  bayonnomasi  yordamida  yuboradi.

E’TIBORINGIZ UCHUN  RAHMAT!