Презентация по татарскому языку на тему "Шарт фигыль" (9 класс, татарский язык)
Дидактик биремнәр.
1. Бирем: Тыңланган тексттан шарт фигыльләрне язып алыгыз:
_________________________________________________________________________________________________________
2. Җөмләләрне дәвам итегез һәм дәфтәрегезгә язып куегыз.
* Дус-ишле булыйм дисәң, ... .
* Әгәр мин укытучы булсам, ... .
* Кешенең кемлеген беләсең килсә, ... .
* Әгәр бүген кар яуса, .
* Юлга чыксаң, юлдашың ... .
(ачу тотма, дусларына кара, укучыларга бер дә начар билге куймас идем, үзеңнән яхшы булсын, без чаңгыда шуарга чыгабыз)Презентация по татарскому языку на тему "Шарт фигыль" (9 класс, татарский язык)
ШАРТ ФИГЫЛЬ.
(9нчы сыйныф, рус төркеме)
Максат. Укучыларда шарт фигыльләрне җөмләдә урынлы
куллана белү күнекмәләрен булдыру; шарт фигыльне
тексттан табу, аны сөйләмдә куллану күнекмәләрен
формалаштыру һәм камилләштерү. Укучыларның фикер
йөртү сәләтен, игътибарлылыгын, сүзлек байлыгын үстерү.
Кулыңнан яхшылык килсә, бишне эшлә.
Ни чәчсәң, шуны урырсың.
булсын.
Авыр таш, кузгатсаң, җиңеләя.
Алга карасаң, егылмассың.
Юлга чыксаң, юлдашың үзеңнән яхшы
Шарт фигыль
(барлык формасы)
Т + К
бар, әйт са/сә
Шарт фигыль
(юклык формасы)
Т + К
бар, әйт
ма/мә
са/сә
“Дәвам ит” уены. Бирелгән фигыль
формаларыннан шарт фигыль ясау, барлык һәм
юклык формаларга кую.
Бул – булса, булмаса
Елмай –
Сөйлә –
Кара –
Тырыш –
Җавап бир –
Белем ал –
Тыңла –
Шарт фигыльнең затсан белән
төрләнеше
Зат
Берлек сан
Күплек сан
I
II
III
м
ң
к
гыз/гез
лар/ләр
мәгънәсе соравы ясалышы
төрләнеше
икенче бер фигыльдән са/сә
аңлашылган эш яки кушымчасы
хәлнең үтәлүүтәлмәвенә нишләсә? затсан белән
шарт булган эшхәлне нишләмәсә? төрләнә
белдерә
Модель төзү:
Шарт фигыль
Шарт фигыль икенче бер фигыльдән
үтәлү
аңлашылган эш
үтәлмәвенә шарт булган эшхәлне белдерә.
Шарт фигыль затсан белән төрләнә.
хәлнең
яки
эшләсә, килсәм, укысаң,
Мәсәлән:
язсаң,
бирсә, кайтса.
Аудиоязма тыңлау.
Бирем: Тыңланган тексттан шарт
фигыльләрне атагыз.
Теоретик разминка
ү л м ә с ,
Һөнәрле
Тырышып
һөнә рсез
эшләсәң,
п
ә
л
м
ә
т
көн күрмәс.
ашарсың.
1. Гомәр укудан туймаган, укуын дәвам
итәргә тели.
текстка туры килә 2) текстка туры килми
2. Ул һөнәр сайларга булды.
текстка туры килә 2) текстка туры килми
3. Гомәр заводта эшләргә тели.
текстка туры килә 2) текстка туры килми
Текстны укыгыз. Бирелгән
4. Гомәр очучы булса, зәңгәр болытларга
җөмләләрнең текстка туры килү –
туры килмәвен билгеләгез.
текстка туры килә 2) текстка туры килми
кунса, күктә коштай очар.
5. Шофер булса, шәп бер “Нива”га утырыр.
текстка туры килә 2) текстка туры килми
6. Гомәр төзүче һөнәрен сайлады.
текстка туры килә 2) текстка туры килми
7. Гомәрнең күңеле бер эшкә дә тартмый.
1) текстка туры килә 2) текстка туры килми
8. Гомәр әти – әнисенең улы булырга уйлады.
1) текстка туры килә 2) текстка туры килми
9. Гомәр әрәмтамак һөнәрен сайлады.
1) текстка туры килә 2) текстка туры килми
Дөрес җаваплар:
1. а
2. б
3. б
4. б
5. а
6. б
7. б
8. б
9. а
Бәяләү критерийлары:
Хатасы юк яки 1 хатасы бар – «5»
2-3 - хата – «4»
4 хата - «3»
6 хата – «2»
Дәүләт аттестациясенә әзерләнү.
Сөйләм ситуациясенә туры килгән репликаларны язу.
Сообщите другу(подруге) о том, что если у Вас будет
книга об истории Казани вы напишете реферат.
Спросите у друга, если будет свободное время, пойдет он на
представление в Театр юного зрителя?
Спросите у друга ,если вы пойдете в театр имени Г.Камала ,
пойдет ли он с вами.
Ситуатив биремнәр
эшләү:
Сообщите о том, если дождь начнётся, вы не пойдёте
в поход .
Сообщите другу (подруге) о том, что если у Вас
будет книга об истории Казани, вы напишете
реферат.
Спросите у друга, если будет свободное время,
пойдет ли он в театр?
Спросите у друга, если вы пойдете в театр имени
Г.Камала, пойдет ли он с вами?
Дустым, яңгыр башланса, без походка
бармыйбыз.
Дустым, миндә Казан тарихы турында китап
булса, реферат язармын.
Дустым, буш вакытың булса, син театрга
барасыңмы?
Дустым, мин Галиәсгар Камал театрына
барсам, син минем белән барырсыңмы?
Бирелгән мәкаль һәм әйтемнәрдән 3 сен сайлап
алып, дәфтәрләргә язарга, ике фигыльне барлык һәм
юклык формада зат –сан белән төрләндерергә.
Аз сөйлә, күп эшлә.
Йөз сум акчаң булганчы, йөз дустың булсын.
Бүгенге эшне иртәгәгә калдырма.
Намусыңны яшьтән сакла.
Кеше холкын күзәт, үзеңнекен төзәт.
Мал белән бай булма, күңелең белән бай бул.
Тасма телгә ышанма.
Кеше сүзең тыңла, үз акылың тот.
Уйнап сөйләмә, уйлап сөйлә.
Өй эше бирү.
I. 78нче бит, 5нче күнегү.
II. Әдәби тексттан шарт фигыль кергән 5 җөмлә язып
килергә.
III. Сөрт, кайт, сана сүзләрен затсан белән
төрләндерергә.
Рефлексив кабатлау. Үзбәя.
Без бүген дәрестә шарт фигыльләрне өйрәндек.
* җөмләләр укыдык;
* тәрҗемә иттек;
* фигыльләрне таптык;
* мәгънәсен ачыкладык;
* нәтиҗә ясадык.
Шарт фигыль. 9нчы сыйныф 1.02.2017 Зоя Петровна.ppt
