Пырақ мекені Моңғолкүре

Пырақ мекені Моңғолкүре

МОҢҒОЛКҮРЕ ­ БАЙЫРҒЫ ҮЙСІН ЕЛІНІҢ  ЕЖЕЛГІ ЖҰРТЫ, ТАРИХТА ШЫҒЫС ПЕН  БАТЫС АРАЛЫҒЫНДАҒЫ ҚАТЫНАСТЫҢ  ҰРЫМТАЛ ЖЕРІ,  ШАТЫ БАЙЫРҒЫ  ЖОЛЫНЫҢ СОРАБЫ, МҰЗАРТ АСУЫ  ҚЫТАЙДЫҢ ІШКІ ӨҢІРІНЕН ІЛЕ АРҚЫЛЫ  ОРТА АЗИЯ МЕН БАТЫС АЗИЯ ЖЕРЛЕРІНЕ  ЖӘНЕ ОҢТҮСТІК ШИНЖЯҢҒА БАРАТЫН  ҚАТЫНАС ӨТКЕЛІ БОЛҒАН. СОЛ СЕБЕПТІ  БҰЛ АРА ӘЛЕМНІҢ ШЫҒЫС­БАТЫС  ЭКОНОМИКАСЫ МЕН МӘДЕНИЕТІНІҢ  ТОҒЫСҚАН ТОРАБЫ, ЖІБЕК ЖОЛЫНЫҢ  СОЛТҮСТІК ҚАПТАЛЫНДАҒЫ МАҢЫЗДЫ  ЖЕЛІ, ЕЖЕЛГІ БАТЫС ӨҢІРДЕГІ КҮШТІ  ЫҚПАЛҒА ИЕ ТАУАР АУЫСТЫРУ ОРНЫ  БОЛҒАН.

МОҢҒОЛКҮРЕНІҢ БАТЫСЫ ҚАЗАҚСТАНМЕН  ШЕКАРАЛАСЫП ЖАТАДЫ, ˝ТЯНЬ­ШАННЫҢ АТА  ШЫҢЫ˝ ДЕП АТАЛАТЫН ХАНТАҢІРІ ШЫҢЫ  ҚЫТАЙ МЕН ҚАЗАҚСТАННЫҢ ШЫҒЫС­ОҢТҮСТІК  ШЕКАРА СЫЗЫҒЫНЫҢ ҮСТІНДЕ, ТЕҢІЗ  ДЕҢГЕЙІНЕН БИІКТІГІ 6995 М, ОЛ ТЯНЬ­ШАНЬ  ТАУ СІЛЕМДЕРІНДЕГІ ЕКІНШІ БИІК ШЫҢ, ҚЫСЫ­ ЖАЗЫ ҚАСАТ ҚАРҒА ОРАНЫП ЖАТАТЫН ЖЕР  АУМАҒЫ 100 ШШ­НАН АСТАМ, ТЕКЕС ӨЗЕНІНІҢ  БАСТЫ СУ ҚАЙНАРЫ. МОҢҒОЛКҮРЕ  АУДАНЫНЫҢ ЖАЛПЫ ЖЕР АУДАНЫ 11 МЫҢ 200  ШШ, ШИНЖЯҢДАҒЫ БІРДЕН­БІР ШӨЛСІЗ АУДАН,  ЖАРАТЫЛЫСТЫҚ САЯХАТ БАЙЛЫҒЫ ДА,  ГУМАНИТАРЛЫҚ САЯХАТ БАЙЛЫҒЫ ДА МОЛ.

МОҢҒОЛКҮРЕНІҢ ЖАРАТЫЛЫСТЫҚ ТУРИЗМ БАЙЛЫҚ ТҮРІ  ЖЕРГІЛІКТІ КӨРКЕМ КӨРІНІСТЕР МЕН СУ АЙДЫН КӨРІКТІ  КӨРІНІСІ ЖАҚТАРЫНДА   КӨРНЕКТІРЕК БЕЙНЕЛЕНЕДІ. ШЕТСІЗ­ ШЕКСІЗ КӨСІЛІП ЖАТҚАН БАРАҚ ЖАЙЛАУЫНЫҢ ТӨРТ  МАУСЫМДАҒЫ ЖАЙЫЛЫМДЫҚ ЖЕР АУДАНЫ БҮКІЛ АУДАНДАҒЫ  ЖАЛПЫ ЖАЙЫЛЫМДЫҚ ЖЕР АУДАНЫНЫҢ 48.55 ％ ­ЫН   ҰСТАЙДЫ. АЙБЫНДЫ ДА КӨРІКТІ ШАТЫ АҢҒАРЫ ШАТЫ ӨЗЕНІНІҢ  ЖОҒАРЫ АҒЫСЫНА ОРНАЛАСҚАН, ҰЗЫНДЫҒЫ 28 Ш, АУДАНЫ 18  ШШ. ШАТЫ АҢҒАРЫ ТЯН­ШАННЫҢ СОЛТҮСТІК ЖОТАСЫНДАҒЫ  ТИПТІК ТӨРТІНШІ КЕЗЕҢ (ГЕОЛОГИЯЛЫҚ) МҰЗДЫҚ   АҢҒАРЛАРЫНЫҢ БІРІ. АҢҒАР АРАСЫНДАҒЫ ШАТЫ ӨЗЕНІ БЕЙНЕ  БІР ИРЕЛЕҢДЕП ЖАТҚАН ТАСПА ТӘРІЗДІ, АҢҒАРДЫҢ 2600 М ­ДЕН  БИІК ЖЕРЛЕРІ ЖАСАҢДЫ ЖЕРЛЕРДІ НЕГІЗ ЕТЕДІ, ОДАН ТӨМЕНГІ  БӨЛЕГІНДЕ ҚАЛЫҢ САМЫРСЫН ӨСЕДІ, БҰЛ ЖЕР САЯЛАП,  ТЫНҒУҒА ТАПТЫРМАЙТЫН ОРЫН. АҢҒАРДАҒЫ ШАТЫ  АРАСАНЫНАН КӨТЕРІЛГЕН БУ АСПАНҒА БУДАҚТАП ЖАТАДЫ,  ШАТЫ АРАСАНЫ ЫСТЫҚ МИНЕРАЛДЫ БАСТАУ ТҮРІНДЕГІ  АРАСАН, АРАСАН СУЫ ЕМДІК ҚОЮЛЫҚ ДӘРЕЖЕСІНЕ ЖЕТЕДІ.

БАЙЫРҒЫ ШАТЫ ЖОЛЫ МОҢҒОЛКҮРЕ АУДАНЫ ШАТЫ  АУЫЛЫНДАҒЫ ТЕКЕС ӨЗЕНІНЕН БАСТАЛЫП, ОҢТҮСТІККЕ  ШАТЫ АҢҒАРЫНА ҚАРАЙ СОЗЫЛЫП, МҰЗАРТ АСУЫНАН АРЫ  АСЫП ТҮСЕДІ. ЖОЛ ШАТЫ ЖАЙЫЛЫМЫНАН  БАСТАЛАТЫНДЫҚТАН БАЙЫРҒЫ ШАТЫ ЖОЛЫ ДЕП  АТАЛҒАН. БАЙЫРҒЫ ЖОЛДЫҢ ЖЕР ТҮЗІЛІСІ ҚИЫН, КЕЙ  ЖЕРЛЕРІ ТӨТЕНШЕ ТАР, АДАМ, ЖЫЛҚЫ, ТҮЙЕ ҒАНА ӨТЕ  АЛАДЫ.      ТАРИХ КӨШІНДЕ ӘР ТҮРЛІ НӘСІЛДЕР, ӘР ТҮРЛІ БИЛІКТЕР   МОҢҒОЛКҮРЕ ТОПЫРАҒЫНДА ДҮНИЕГЕ КЕЛІП, ЕҢСЕ  КӨТЕРІП, ҚҰРЫП­ЖОЙЫЛЫП ЖАТТЫ. ЫҚЫЛЫМ  ЗАМАНДАРДА ЖАСАҒАН ЖЕРГІЛІКТІ ТҰРҒЫНДАРДАН  ТАРТЫП, САҚТАР, ҰЛЫ НОКСТЕР, ҮЙСІНДЕР, ҒҰНДАР, ТҮРІК,  МОҢҒОЛ, ҚАЗАҚТАРҒА ШЕЙІН ОСЫ АРАДА  МАЛШАРУАШЫЛЫҒЫМЕН АЙНАЛЫСҚАН. БҰЛ ЖЕРДЕ  ӘРТҮРЛІ ДӘУІРДЕГІ ӘР АЛУАН ҰЛТТАРДЫҢ ҚОРДАЛЫ  МӘДЕНИЕТ МӘЙЕГІ САҚТАЛҒАН, СОНДАЙ­АҚ КӨПТЕГЕН  ҚҰНДЫ МӘДЕНИ МҰРАЛАР ҚАЛҒАН.

МОҢҒОЛКҮРЕДЕ ТҮРКІ ДӘУІРІНДЕГІ ДАЛА МӘДЕНИЕТІН АҢҒАРТАТЫН  КЛАССИКАЛЫҚ ТУЫНДЫ — КІШІ ҚОНАҚАЙ ӨЗЕНІНДЕГІ БАЛБАЛ ТАС  БАР.   МОҢҒОЛКҮРЕ АУДАНЫНЫҢ КІШІ ҚОНАҚАЙ ӨЗЕНІ БОЙЫНДАҒЫ  ОСЫ  БАЛБАЛ ТАС БАТЫС ТҮРІК ХАНЗАДАСЫНЫҢ МҮСІНІ БОЛУЫ  МҮМКІН; ОСЫДАН 2000 ЖЫЛДЫҢ АЛДЫНДАҒЫ АЛҒАШҚЫ АДАМЗАТ  ҚИМЫЛЫНЫҢ ЕСКІ ЖҰРТЫ — ТЫЛСЫМ БОМА КӨНЕ ҚАЛАСЫ БАР;  БАТЫС ХАН ДӘУРІНІҢ МЕМЛЕКЕТ ҚҰДІРЕТІНІҢ КУӘСІ — ШЕКАРА  ҚАРАУЫЛЫНДАҒЫ МАҢЫЗДЫ ҚАЛАШЫҚ ШАТЫ ЕСКІ ЖҰРТЫ БАР;  ШАТЫ ЖҰРТЫ ТАҢ ДӘУІРІ ҚАЛА СӘУЛЕТШІЛІГІНІҢ ЕСКІ ЖҰРТЫ, ОЛ  ШАТЫНЫҢ АЛҚЫМЫНАН 20 Ш ҚАШЫҚТЫҚТАҒЫ ШАТЫ ӨЗЕНІНІҢ  ЖАҒАСЫНДА; МОҢҒОЛКҮРЕДЕ ТАҒЫ БАТЫС ХАН ДИНАСТИЯСЫ МЕН  ҮЙСІНДЕРДІҢ ДОСТЫҚ ҚАРЫМ­ҚАТЫНАС ЖАСАП, КӨРШІ, ТАТУ­ТӘТТІ  ӨТКЕНІНЕ  АЙҒАҚ БОЛҒАН ШИЖҮН ХАНЫШАНЫҢ МОЛАСЫ МЕН ШАТЫ  ЕСКІ ҚОРЫМДАРЫ БАР; ШАТЫ ҚОРЫМДАРЫ ШАТЫ АҢҒАРЫ АУЗЫНДАҒЫ  ШЫҒЫС ЖАҚ ӨЗЕН ЖОТАСЫНЫҢ АСТЫНА ОРНАЛАСҚАН, ЖИЫНЫ 50  ­ДЕЙ ҚАБІР БАР, БАРЛЫҒЫ ТОПЫРАҚТАН ҮЙІЛГЕН ҚАБІРЛЕР. ҚАБІР  НЕГІЗІНЕН БАТЫС ХАН ДИНАСТИЯСЫ ДӘУІРІНДЕ ІЛЕ АҢҒАРЫНДА  ЖАСАҒАН ҮЙСІНДЕРДІҢ ҚАБІРІ, ҚАЗЫП АЛЫНҒАН ӘШЕКЕЙЛІ ҚЫШ  ЖАБДЫҚТАР ҮЙСІНДЕРДІҢ ӨЗДЕРІНЕН БҰРЫН ЖАСАҒАН САҚТАРДЫҢ  МӘДЕНИЕТІМЕН ТЫҒЫЗ ҚАТЫСТЫ БОЛУЫ МҮМКІНДІГІН АШЫП БЕРЕДІ.  МОҢҒОЛКҮРЕДЕ ҮЙСІНДЕРДІҢ 1200 ­ДЕЙ КӨНЕ ҚОРЫМЫ БАР. БҰЛ ІЛЕ  ОБЛЫСЫНДАҒЫ ҮЙСІН ҚОРЫМДАРЫ ТАРАЛҒАН БАСТЫ ӨҢІРЛЕРДІҢ БІРІ.

2009 ЖЫЛЫ 10 ШІЛДЕДЕ ШҰАР ТУРИЗМ МЕКЕМЕСІ МЕН ІҚАО ХАЛЫҚ ҮКІМЕТІ ҰЙЫМДАСТЫРҒАН  2009 ЖЫЛДЫҚ ТҰҢҒЫШ РЕТКІ ˝ШИНЖЯҢ­ІЛЕ ПЫРАҚ МЕКЕНІ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ТУРИЗМ МЕРЕКЕСІ˝  МОҢҒОЛКҮРЕ АУДАНЫНДА ӨТЕДІ. СОНЫМЕН БІР УАҚЫТТА МОҢҒОЛКҮРЕДЕ МИЛЛИОН МУЛЫҚ  ҚЫШЫ ГҮЛІ МЕРЕКЕСІ БОЛАДЫ.                          ТУРИЗМ МЕРЕКЕСІНІҢ МАЗМҰНЫ САН ҚИЛЫ, ЖАЛПЫ 13 ТҮРЛІ: ˝КӨРІКТІ ДЕ ЫРЫСТЫ   МОҢҒОЛКҮРЕ. ҚЫШЫ ГҮЛІ˝ ФОТОСУРЕТ ҰСЫНЫСТЫ БӘСЕКЕСІ; ЖЕКЕ АВТОКӨЛІКПЕН  САЯХАТТАУДЫҢ ТҰСАУ КЕСЕРІ; ШИНЖЯҢДАҒЫ 30 ЕГЕЙ ТУРИЗМ МЕКЕМЕСІНІҢ ˝МОҢҒОЛКҮРЕГЕ  САПАР˝ АТТЫ ІС­ШАРАСЫ; ҚЫТАЙДАҒЫ АТАҚТЫ САЯХАТ МЕКЕМЕЛЕРІН  МОҢҒОЛКҮРЕГЕ САЯХАТ  ЖАСАУҒА, САЯХАТ ЖОЛДАРЫН БЕКІТУГЕ ҰСЫНЫС ЕТУ, ӘРІ ҚАТЫСТЫ ТОҚТАМДАРҒА ҚОЛ ҚОЮ;  ШЫҢЙОУ ХРАМЫНА БҰРХАН ТАРТУ ЕТУ, ЖӘНЕ ОНЫҢ  БЕТІН АШУ РӘСІМІ; ҰЛТТЫҚ ӨНЕР   БҰЙЫМДАРЫ КӨРМЕСІ, КЕСТЕЛЕНГЕН, АҒАШТАН ОЙЫЛҒАН ҰЛТТЫҚ ҚОЛӨНЕР БҰЙЫМДАРЫН,  МӘДЕНИ МҰРАЛАРДЫ КӨРСЕТУ АРҚЫЛЫ БАЙ МАЗМҰНДЫ ДАЛА МӘДЕНИЕТІН ЖҰРТҚА ТАНЫТУ.  САЯХАТШЫЛАР БҰЛ ЖЕРДЕ ӨЗ ҚОЛЫМЕН КІШІ­ГІРІМ КИІЗ ҮЙ ТІГУ, ҰЛТТЫҚ КЕСТЕ ТӨГУ, ТЕКЕМЕТ  БАСЫП, ЖҮНЖІП ИІРУ, ҚЫМЫЗ АШЫТЫП, ҚҰРТ ҚАЙНАТУ ҚИМЫЛДАРЫМЕН ШҰҒЫЛДАНА АЛАДЫ;  ЭТНОГРАФИЯЛЫҚ МӘДЕНИ ШАРАЛАР РЕТІНДЕ, АҚЫНДАР АЙТЫСЫ, ҮЛКЕН АЛАҢДА КӨРКЕМ  ГАЛАКОНЦЕРТ ҚОЮ СИЯҚТЫ МӘДЕНИ ОЙЫН­САУЫҚ ШАРАЛАРЫ; ˝МОҢҒОЛКҮРЕГЕ МАХАББАТ˝  АТТЫ СУРЕТ ЖӘНЕ ХАТКЕРЛІК, МАҚАЛА ЖАЗУ ЖАРЫСЫ; ШИЖҮННЕН БАСТАЛҒАН ҚҰДАЛЫҚ  МӘДЕНИЕТІН, ҮЙСІН МӘДЕНИЕТІН ЗЕРТТЕУ ФОРУМЫ МЕН ЩИЖҮН ХАНША ЗИРАТ БАУЫНЫҢ  АШЫЛУ РӘСІМІ, АРХЕОЛОГТАРДЫ ҮЙСІН МӘДЕНИЕТІН ҚОРҒАУ ЖӘНЕ ЖАЛҒАСТЫРУ ЖӨНІНДЕ  ТАЛҚЫ ӨРІСТЕТУГЕ ҰСЫНЫС ЕТУ; ҚЫТАЙ ҚОҢЫР СИЫРЫН БАҒАЛАУ ЖАРЫСЫ, ШВЕЙЦАРИЯ  ҚОҢЫР СИЫРЫ, АҚШ ҚОҢЫР СИЫРЫ, ЖАПОНИЯ КӨБЕ СИЫРЫ МЕН ШИНЖЯҢ ҚОҢЫР СИЫРЫ  ҚАТАРЛЫ АСЫЛ ТҰҚЫМДЫ СИЫРЛАРДЫ НАҚ МАЙДАНДА КӨРУ, БАҒАЛАУ, ТӘЖІРИБЕ АЛМАСТЫРУ;  ЕРЕКШЕ АЙТА КЕТУГЕ ТИІСТІ БІР ЖАЙТ, 15 ШІЛДЕДЕ ҚАЗАҚСТАН НАРЫНҚОЛ ҚАЛАШЫҒЫ ШЕКАРА  ХАЛҚЫНЫҢ САУДА ІСТЕСТІК ТАЛҚЫ КЕҢЕСІ АШЫЛАДЫ, ҚАЗАҚСТАННЫҢ ҚАТЫСТЫ  ТАРАУЛАРЫНДАҒЫ ЖАУАПТЫ АДАМДАР ШЕКАРА ХАЛҚЫНЫҢ САУДА СЕРІКТЕСТІГІ ТУРАЛЫ  МӘСЕЛЕЛЕРДІ КЕҢЕСУГЕ ҰСЫНЫС ЕТІЛЕДІ