Сырлы да сиқырлы аспан әлемі

Уақыты:

Пән: Қазақ тілі

Мұғалім: Лесбаева М.М

Сынып: 5«»

Сабақтың тақырыбы:

9-бөлім.Аспан әлемінің құпиялары. (1-2-сабақ)

Сырлы да сиқырлы аспан әлемі

Сабақта негізделген оқу мақсаттары:

Оқушылардың сөз таптары туралы түсініктерін тереңдете отырып, сан есім туралы түсінік қалыптастыру. Сан есімнің заттың сипатын, түсін, түрін білдіретіні туралы мағлұмат беру. Сан есімді сөйлем ішінен таба білуге, ажырата білуге дағдыландыру, зат есіммен байланысын анықтауға үйрету. Сөздік қорларын молайту, сауатты жазуға қалыптастыру. Шығармашылық, ойлау, есте сақтау қабілеттерін дамыту.

Сабақ нәтижелері:

Оқушылардың барлығы мынаны орындай алады: Оқулықта берілген және қосымша тапсырмаларды орындайды. Жазба жұмыс жасайды. Сұраққа жауап береді.

Оқушылардың көбісі мынаны орындай алады: Топтық жұмысты бірлесе орындайды. Өз бетінше жұмыс жасайды. Сұраққа жауап береді. Қосымша үлестірме ресурстармен жұмыс жасайды.

Оқушылардың кейбіреуі мынаны орындай алады: Оқулықтан тыс берілген қосымша тапсырмаларды орындайды, тақырып бойынша қосымша мәліметтер мен дәлелдер келтіре алады.

Бағалау критерийлері:

Жеке, топтық тапсырмаларды орындай алады. Сабақ барысында оқушылардың назарын өзіне аудара алады.

Ресурстар

Оқулық, суреттер,  топқа бөлуге арналған кеспе қағаздар  және  әр түрлі  заттар, топтық тапсырмалар, кері байланыс, стикер.

Әдіс-тәсілдер

Сұрақ-жауап, әңгімелеу, түсіндіру, ойын, көрнекілік. Рефлексия.

Пәнаралық байланыс

Түнгі аспан суреті арқылы бейнелеу өнері, аспан денелері туралы ақпараттармен танысу арқылы жаратылыстану пәнімен байланыс орнатылады

Алдыңғы меңгерген білім

Нәтиже сабақ.

САБАҚТЫҢ БАРЫСЫ:

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақта жоспарланған іс-әрекет

(Ұ) Шаттық шеңбері. Оқушылармен амандасу.

- Көңіл-күйлеріңіз қалай?

- Бір-бірлеріңізге жақсы көңіл-күй тілеңіздер. (3 минут)

Үй тапсырмасын тексеру: (7 минут)

Сабақтың басы:

Бағалау парақшасымен таныстыру

Топтарға бөлу.

 Себетпен конфет әкелу. Оқушыларға себеттен конфет алуларын сұраймын.Конфеттің түрлеріне қарай 3 топқа бөлініп отырады.

1-топ «Сары кәмпиттер»

2-топ «Көк кәмпиттер»

3-топ «Қызыл  кәмпиттер»

Ширату. Жұмбақ шешу

Әйнектей көгілдір,

Теңіздей тым мөлдір. (Аспан)

Үлкен алтын табақтан,

Әлемге нұр таратқан. (Күн)

Күндіз білінбейді,

Түнде күлімдейді. (Жұлдыз)

 -       Жұмбақтар қандай тақырыптарда болды?

-       Олардың жауаптарын қалай топтастыруға болады?

-       Жауаптарына байланысты қандай ортақ тақырып ойластыруға болады? деген сауалдар арқылы тақырыпты болжау, жаңа сабақ тақырыбын хабарлау, сабақ мақсатын анықтау.

Жаңа білім:

Білу және түсіну

Берілген мәтіндерді балалар оқып алады.

«Сақина салмақ ойыны»

Балалар біз бүгін сақина салмақ ойынын ойнаймыз. Бұл ойынның бүгінгі ерекшелігі кімнің қолында сақина қалса менің сұрағыма жауап береді?

1.         Бұлтсыз ашық күнде аспаннан нелер көрінеді?

2.         Олар неліктен бізге жылтыраған кішкене ноқат болып көрінеді?

3.         Жай көзбен қарағанда неше мыңға тарта жұлдыз көрінеді?

4.         Жұлдызды немен көруге болады?

5.         Телескоп арқылы неше жұлдыз көрінеді?

6.         Адамдар жұлдызды аспанды қандай жұлдыздар тобына топтастырады?

7.         Барлығы неше шоқжұлдыз бар?

8.         Шөмішке ұқсайтын шоқжұлдыз қалай аталады?

9.         Оларды басқаша не деп атайды ?

10 Бұл шоқжұлдыздардың ішіндегі ең жарық жұлдыз қалай аталады?     

11. Теңізшілер мен саяхатшылар Темірқазық арқылы нені анықтаған?

12 . Ғарыштық денелерге нелер жатады?

13.       Жерге ең жақын жұлдыз не?

14.       Оның төңірегінде неше ірі аспан денесі айналып жүреді?

15.       Олар қалай аталады?

16.       Жер қандай ғаламшар?

17.       Ең үлкен ғаламшарды ата?

18.       Жердің серігі не?

19.       Жер Күн жүйесінде нешінші орында орналасқан?

20 Жердің орналасқан жері несімен қолайлы?

21.       Күн және оны айналып жүретін планеталар не құрайды?

Ортасы

10-минут

«Сергіту» ойыны. Дара сан есімдерді атағанда оң қолдарыңды көтересіңдер, күрделі сан есімдерді атағанда екі қолдарыңды бірдей көтересіңдер.
Екінші, қырық - елу, тоғыз жүз бір, жетеу, жүздеген, үш - үштен, бесеу, он бүтін жүзден елу бір, тоқсан, жүз шақты.1-тапсырма /Жұптық жұмыс/ «Серпілген сауал» әдісі

1.«Аспан денелері» дегенді қалай түсінесің?

2.Аспандағы қай жұлдыздың атын білесің? Олар неге солай аталады?

3. «Менің жұлдызым жоғары» деген сөз қай кезде айтылады?Оның себебі неде?

4. «Жұлдыз жорамалға» сенесің бе? Неге?

5.Аспанға қарап ауа райын , тіршілік жайын қамдаған бабаларымыздың даналығы туралы не білесің?

Бекіту (5 минут)

Синтез

1-топ.

Сұрақтар құрастырады.

2-топ.

Мәтіннің мазмұны бойынша тест құрастырады.

3-топ.

Қалта телефон тақырыбына эссе жазады.

Сабақты бекіту: Әзілді – логикалық сұрақтар.

1) Бір сан ойлаңыз!
2) Бұл санды 4 - ке көбейтіңіз!
3) Оған 18 - ді қосыңыз!
4) Шыққан санды 2 - ге бөліңіз!
5) Нәтижеден 7 - ні алыңыз!
6) 3 - ке көбейтіңіз!
7) 6 - ға бөліңіз!
Баста ойлаған санды алып тастаңыз!
Жауабы: Нәтиже үнемі 1 шығады.

Бағалау

(2-минут)

Үйге тапсырма
(1 минут)

Жазылым

3-тапсырма. Өлең жолдарындағы зат есім мен сын есімдерді кестеге салып жаз.

Сабақтың тақырыбы:

Жұлдыздар. Аспан әлемі

Мұғалімнің аты-жөні:

Күні:   

СЫНЫП:  5

Қатысқаноқушылар  саны: 

Қатыспағаноқушылар саны: 0

Сабақ негізделген оқу мақсаттары

Қазақ тілінің дыбыстар жүйесін, үндестік заңын, емлелік ерекшеліктерін ескере отырып, орфографиялық нормаға сай жазу (05.ӘТН1);

Сөз ішіндегі және сөз аралығындағы ілгерінді, кейінді және тоғыспалы ықпал заңдылықтарына сәйкес айта білу (05.ӘТН2).

Сабақ  нәтижесі:

Оқушылардың барлығы мынаны орындай алады: Оқулықта берілген және қосымша тапсырмаларды орындайды.  Жазба жұмыс жасайды. Сұраққа жауап береді.

Оқушылардың көбісі мынаны орындай алады: Топтық жұмысты бірлесе орындайды.Өз бетінше жұмыс жасайды. Сұраққа жауап береді. Қосымша үлестірме ресурстармен  жұмыс жасайды.          

Оқушылардың кейбіреуі мынаны орындай алады:

Оқулықтан тыс берілген қосымша тапсырмалады орындайды, тақырып бойынша қосымша мәліметтер мен дәлелдер келтіре алады.

Бағалау  критерийі

Жеке, жұптық, топтық тапсырмаларды орындай алады. Сабақ барысында  тыңдаушының назарын өзіне аудара алады.

Тілдік құзіреттілік

Жұлдыздар. Аспан әлемі

Ресурстар

Оқулық, суреттер, топқа бөлуге арналған кеспе қағаздар  және  әр түрлі  заттар, топтық тапсырмалар, кері байланыс, стикер.

Әдіс-тәсілдер

Сұрақ-жауап, әңгімелеу, түсіндіру, ойын, көрнекілік. Рефлексия.

Пәнаралық байланыс

Музыка, қазақ тілі.

Алдыңғы оқу

Ай және Күн

Сабақтың жоспары

Жоспарланғануақыт

Сабақ барысы :

Бағалау түрлері

Басталуы

5  минут

Бағалау парақшасымен таныстыру

Топтарға бөлу.

 Себетпен конфет әкелу. Оқушыларға себеттен конфет алуларын сұраймын.Конфеттің түрлеріне қарай 3 топқа бөлініп отырады.

1-топ «Сары кәмпиттер»

2-топ «Көк кәмпиттер»

3-топ «Қызыл  кәмпиттер»

Психологиялық ахуал қалыптастыру:

«Қызыл гүлім-ай» би

Тапсырманы орындаған әр балаға конфеттер беріп отырамын.

Жаңа білім

10 минут

Білу және түсіну

Берілген мәтіндерді балалар оқып алады.

«Сақина салмақ ойыны»

Балалар біз бүгін сақина салмақ ойынын ойнаймыз. Бұл ойынның бүгінгі ерекшелігі кімнің қолында сақина қалса менің сұрағыма жауап береді?

1.         Бұлтсыз ашық күнде аспаннан нелер көрінеді?

2.         Олар неліктен бізге жылтыраған кішкене ноқат болып көрінеді?

3.         Жай көзбен қарағанда неше мыңға тарта жұлдыз көрінеді?

4.         Жұлдызды немен көруге болады?

5.         Телескоп арқылы неше жұлдыз көрінеді?

6.         Адамдар жұлдызды аспанды қандай жұлдыздар тобына топтастырады?

7.         Барлығы неше шоқжұлдыз бар?

8.         Шөмішке ұқсайтын шоқжұлдыз қалай аталады?

9.         Оларды басқаша не деп атайды ?

10 Бұл шоқжұлдыздардың ішіндегі ең жарық жұлдыз қалай аталады?     

11. Теңізшілер мен саяхатшылар Темірқазық арқылы нені анықтаған?

12 . Ғарыштық денелерге нелер жатады?

13.       Жерге ең жақын жұлдыз не?

14.       Оның төңірегінде неше ірі аспан денесі айналып жүреді?

15.       Олар қалай аталады?

16.       Жер қандай ғаламшар?

17.       Ең үлкен ғаламшарды ата?

18.       Жердің серігі не?

19.       Жер Күн жүйесінде нешінші орында орналасқан?

20 Жердің орналасқан жері несімен қолайлы?

21.       Күн және оны айналып жүретін планеталар не құрайды?

22. Күн жүйесі басқа жұлдыздармен қосылып қандай галактикаға кіреді?

21.       Әлемде ондай галактикалар қанша?

22.       Жарық секундына неше км жылдамдықпен таралады?

Оқулық,

мәтіндер.

Ортасы 

10 минут

Қолдану

Оқулықтағы тапсырмаларды орындау

Талдау

«Ыстық орындық» орындық әдісі

(Бір оқушы алдыңғы жақта, орындықтар оны айнала қоршай орналастырылады.

Жаттығудың сипаттамасы:

Бір оқушы алға шығып өз пікірін айтып және тақырып бойынша сұрақтарға жауап береді. Сұрақты анағұрлым мазмұнды қылу үшін, оқушылар белгілі бір пікір бойынша бірлесіп алға шығып сөйлей алады.         

Оқулық,қабырғаға ілінген  ватмандар, түрлі-түсті маркерлер

«Ыстық орындық» орындық әдісі, сұрақтар, орындық.

Сергіту сәті

2 минут

«Қыдырып қайтайық!»

би билеу

Оқушылар би билеп сергіп қалады.

Аяқталуы

Сабақты бекіту

10 минут

Синтез

1-топ.

Сұрақтар құрастырады.

2-топ.

Мәтіннің мазмұны бойынша тест құрастырады.

3-топ.

Қалта телефон тақырыбына эссе жазады.

Графикалық органайзер: «Балық қаңқасы» диаграммасы

Бағалау

5 минут

Кері байланыс

3 минут

Кері байланыс кемесі

Қосымша ақпарат

Саралау – Сіз қосымша

көмек көрсетуді қалай

жоспарлайсыз? Сіз

қабілеті жоғары

оқушыларға тапсырманы

күрделендіруді қалай

жоспарлайсыз?

Бағалау - Оқушылардың

үйренгенін тексеруді

қалай жоспарлайсыз?

Пəнаралық байланыс

Қауіпсіздік жəне еңбекті

қорғау ережелері

АКТ-мен байланыс

Құндылықтардағы

байланыс

·          

·          

·          

Рефлексия

Сабақ / оқу

мақсаттары

шынайы ма?

Бүгін оқушылар

не білді?

Сыныптағы ахуал

қандай болды?

Мен жоспарлаған

саралау шаралары

тиімді болды ма?

Мен берілген

уақыт ішінде

үлгердім бе? Мен

өз жоспарыма

қандай түзетулер

енгіздім жəне

неліктен?

Төмендегі бос ұяшыққа сабақ туралы өз пікіріңізді жазыңыз.

Сол ұяшықтағы Сіздің сабағыңыздың тақырыбына сəйкес

келетін сұрақтарға жауап беріңіз.

Қорытынды бағамдау

Қандай екі нəрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

1:

2:

Қандай екі нəрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

1:

2:

Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды

жетілдіруге көмектесетін не білдім?