Тема: Ц1ахь лелон хьайбанаш а, церан доладар а.

                                                  Урок № 1                                                                                                                                               

                 Класс – 6

               Терахь ______

         Тема: Ц1ахь лелон хьайбанаш а, церан доладар а.

         1алашо: берашна нохчийн г1иллакх-оьздангалла урокан 1алашо

                          йовзийтар; ц1ахь  лелочу хьайбанийн доладар муха хила деза

                          довзийтар; хьайбанашка болу  безам т1е а ч1аг1беш,                      

                          къоман г1иллакхехь къона т1ехье кхиор.

         Урокан г1ирс: «Нохчийн г1иллакх-оьздангалла»,

                                 «Г1иллакхийн хазна – ирсан некъаш»

                                               Урокан некъ

I.                  Догдаийтаран мур

Говр, гомаш, етт, газа, уьстаг1а

1алашбеш мА латта юьстаха.

Хьайбанна, экханна, зингатна

Ма баккха ахь цхьа а сингаттам.

         II.  Нохчийн г1иллакх-оьздангалла хьехаран уроках лаьцна кхетам  

                                             балар.

- Этика урокашкахь айса шарахь хьоьхур дерг берашна доцца довзуьйту. Бовзуьйту урокана оьшу г1ирс.

         III.  Керла тема: Ц1ахь лелон хьайбанаш а, церан доладар а. (150)

    - Адам х1окху лаьтта Дала Шен векал а дина, дерриге 1аламна доладан декхар а дина, даийтина. Уггар хьалха шен ц1ахь долчу хьайбанийн доладар: уьш меца ца дитар, экханах лардар, царна чохь латта меттиг кечъяр, цомгаш хилча, дарба лахар т1едужу стагана. Х1унда аьлча, цкъа делахь, Дала стаге шен дег1ах а, доьзалх а санна, жоп доьхур долуш ду даьхнех а; шолг1а делахь, цо лелочу даьхница цуьнан йолу юкъаметтиге хьаьжжина билгалдаккха тарло х1ора стеган оьздангаллин сурт-сибат. Хьайба г1ийла ду адамал, ткъа г1елалла г1орасизалла ларар, иштта волчунна орцах вахар кхечу х1умнел хьалхадаккхар деза лийрина нохчийн оьздангалло. Нохчийн кхетамехь муьлххачу стага шен даьхнийн доладар а, белхан духар лелор а, къахьегар а иэхье дац, мелхуо а сийлахь ду.

         IV.  1амийнарг т1еч1аг1дар

- Муьлхарш ду ц1ахь лелон хьайбанаш?

- Муха хила деза ц1ахь лелочу хьайбанийн доладар?

- Муха ду и шун доьзалехь?

- Шун ц1ахь муьлха ц1ахь лелон хьайбанаш ду кхобуш?

- Царах уггар дукха муьлхарг деза хьуна?

- Х1ун бахьана ду и хьуна дукхадезаран?

- Ахь х1ун г1о до баккхийчарна ц1ахь лелон хьайбанийн доладарехь?

         V.  Урокан жам1 дар.

- Хьайбанех лаьцна шайна хуу аларш, кицанаш, стихаш, дийцарш схьадийцар

- Дешархойн хаарийн мах хадош, дика дакъалаьцнарш билгалбахар;

VI.  Рефлексин мур

-Х1ун дара урокехь шуна дика хеттарг?

-Х1ун дара шуна урокехь дика ца хеттарг?

-Х1ун дара шуна урокехь атта хеттарг?

-Х1ун дара шуна урокехь хала хеттарг?

VII.        Ц1ахь бан болх: ц1ахь лелочу хьайбанех лаьцна кицанаш, дийцарш,  

                                                           туьйранаш, аларш.