Теркәгечләр – җөмлә
кисәкләрен һәм кушма җөмләдә
гади җөмләләрне үзара бәйли
торган ярдәмче сүз төркеме.
(Союзы это вспомагательные
части речи, которые соединяют
между собой члены предложения и
в сложных предложениях простые
предложения).
Теркәгечләр
Тезүче Ияртүче
(сочинительные) (подчинительные)
Тезүче теркәгечләр
Җыючы (собирательные):
һәм, да, дә,та,тә,тагын(снова)
Каршы куючы (противительные):
ләкин, ә,тик (лишь), әмма
Бүлүче (разделительные):
я, яки, яисә
Ияртүче теркәгечләр:
Чөнки, әгәр, аеруча, ягъни, шуңа
күрә (потому что,
если,особенно, поэтому)
Теркәгеч нинди сүз төркеме?
(ярдәмче сүз төркеме)
Алар нәрсәләрне үзара бәйләү өчен кулланылалар?
(Алар җөмлә кисәкләрен һәм кушма җөмләдә гади
җөмләләрне бәйләү өчен кулланылалар).
Сез нинди теркәгечләрне беләсез? Мисаллар
әйтегез.
(Ә, ләкин, һәм, чөнки һ.б.).
Уникенче март.
Дүшәмбе көн.
Сыйныф эше.
Теркәгечләр.
Килешләр
Баш килеш
Иялек килеше
Юнәлеш килеше
Төшем килеше
Чыгыш килеше
Урынвакыт килеше Миндә, синдә
Алмашлыклар
Мин, син
Минем, синең
Миңа, сиңа
Мине, сине
Миннән, синнән
кичергән,
Казан – борынгы һәм тарихи
шәһәр. Мең ел эчендә ул күп
ләкин
вакыйгалар
исемен югалтмаган.
данлы
Башкалабыз
Сөембикә
манарасы яки Кол Шәриф
мәчете белән генә дә горурлана
ала.
311 нче күнегү өстендә эшләү.
а) нокталар урынына тиешле
хәрефләрне һәм кушымчаларны
куеп дәфтәреңә күчереп яз, кайсы
төр төркәгечләр кулланылмаган?
Шул теркәгечләр белән, текстны
дәвам итеп, берике җөмлә уйлап
яз.
Иҗади биремле эш.
Нокталар урынына тиешле
теркәгечләрне куеп язарга.
(карточкаларда эш).
Тезүче теркәгечләр
Ияртүче теркәгечләр
җыючы
һәм
каршы
куючы
ләкин, әмма
бүлүче
гүя, чөнки
Бүген без нинди теманы өйрәнүне дәвам
иттек?
Теркәгечләр ничә төркемчәгә бүленәләр?
Мәгънә бәйләнеше ягыннан тезүче
теркәгеч ничә төргә буленә?
Өй эше бирү
(өч төрле дәрәҗәдәге карточка белән)
1. Тезүче һәм ияртүче теркәгечләр кулланып,
«Казаным» темасына хикәя язарга, теркәгечләрнең
мәгънә бәйләнешен аңлатырга.
2. Газетажурналлардан тезүче
һәм
ияртүче
теркәгечләр кергән биш җөмлә
сайлап язарга,
теркәгечләрнең төркемчәләрен билгеләргә.
3. Әдәбият дәреслегеннән тезүче һәм ияртүче
теркәгечләр кергән биш җөмлә сайлап язарга.
Игътибарыгыз өчен рәхмәт!