ВЕРШ "САРМАЦКАЕ КАДЗІЛА" ПІМЕНА ПАНЧАНКІ. VI КЛАС
Бохан Н.В.
Мэты:стварыць умовы длы вывучэння твора П.Панчанкі”Сармацкае кадзіла”; данесці да вучняў галоўную думку, увасобленую ў творы: збядненне, спусташэнне прыроды, абыякавасць да яе - непазбежнае збядненне чалавека;
садзейнічаць выпрацоўцы навыкаў аналізу паэтычнага твора, пашыраць слоўнікавы запас вучняў і іх веды пра свет раслін і зёлак, працягваць работу над выразным чытаннем вершаў; данесці да вучняў ідэю адказнасці кожнага чалавека за захаванне прыроды;
садзейнічаць выхаванню беражлівых адносін да навакольнага свету.
Абсталяванне: Чырвоная кніга Рэспублікі Беларусь, карткі з індывідуальнымі заданнямі, сшыткі, інтэрактыўная дошка, відэазапіс ”Кветкі”, рамонкі з паперы, смайлы, выстава лекавых раслін, партрэт пісьменніка, партытура верша
ХОД УРОКА
1.Арганізацыйны момант.
2. Мэтавызначэнне занятка. Пастаноўка задач
1. Прачытайце вершаваныя радкі, вызначце тэму нашага занятка.
|
У нас зямля - якую краску, Якую былку ні сарві – Кладзі да сэрца як лякарства I - здаравей, брат, і жыві. Ніл Гілевіч |
Ты, родны край, гармоніі нас вучыш, Ты вучыш разумець людзей і свет. Алег Лойка |
|
Прырода на дзіва праўдзіва – |
Хто мае ў руках кветкі, Дрэннае зрабіць не можа. У. Салаухін |
|
|
2. Так, сёння мы пагаворым аб прыродзе. А суразмоўцам нашым будзе беларускі пісьменнік Пімен Панчанка. Аў цэнтры нашай увагі - яго верш “Сармацкае кадзіла”.
Задачы:
|
В |
ыразнае чытанне |
|
Я |
думаю… |
|
С |
родкі мастацкай выразнасці |
|
Н |
овае… |
|
А |
наліз твора |
Верш “Сармацкае кадзіла” |
3. Пакуль мы будзем працаваць пад творам, падумайце над наступнымі праблемамі і ў канцы гэтых сказаў паставіць патрэбны знак прыпынку (…!,.) і абгрунтаваць свой выбар:
1. Прырода
– неабходная ўмова жыцця чалавека ў ХХІ стагоддзі
2. Чалавек павінен
быць карыстальнікам прыроды
3. Чалавек павінен
быць гаспадаром прыроды
(у чалавека ХХІ стагоддзя шмат магчымасцей, розныя гаджэты, у крамах розныя тавары, прадукты пастаўляюцца, можна на кумп’ютары намаляваць кветку…)
А вынікам вашай плённай работы будзе выкананне тэст.
3. Першаснае ўспрыманне.
- Праслухайце верш. Якія эмоцыі, пачуцці ён выклікае.
(аўдыёзапіс)
- Якія эмоцыі, пачуцці ён выклікаў. Выберыце словы
|
расчараванне, радасць, усхваляванасць, захапленне, нянавісць, крыўда, гнеў, горыч, смутак, перажыванне |
- Выбраць 1 слова.
4. Другаснае ўспрыманне.
· Слоўнікавая работа (прэзентацыя вучняў)
· Другаснае чытанне (вучань)
- Вызначце тэму, ідэю.
|
|
5. Работа ў групах
|
Аналітыкі 1. Што гаворыцца аўтар пра рпанейшыя часы, калі жылі яшчэ сарматы? (Зачытайце, дайце каментарый). Пімен Панчанка піша:___________________________________________________ Гэтыя радкі сведчаць пра_________________________________________________
2. Як аўтар апісвае дзень сённяшні? (Зачытайце, дайце каментарый). Пімен Панчанка піша:___________________________________________________ Гэтыя радкі сведчаць пра_________________________________________________
3. Як думаеце, што хвалюе аўтара? Да чаго заклікае чытачоў?
4. Сфармулюйце вывад:
Аўтара хвалюе праблема____________________________________
|
||||||||
|
Мастакі 1.Вызначце мастацкія сродкі ў вершы П. Панчанкі “Сармацкае кадзіла”. Растлумачце іх сэнс. Эпітэты:__________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ Метафары:________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ Увасабленні:_______________________________________________________________ __________________________________________________________________________ Памятка: эпітаты - с. 307, метафары – с.305, увасабленні - с. 307.
2. Чаму знікненне адной кветкі, на думку аўтара, робіць чалавека сіратою (“плач, асірацелая душа”) ?
3. Намалюйце кветку-сімвал, выкарыстаўшы колеры, што ўжывае аўтар у вершы.
4. Сфармулюйце вывад: Пісьменнік заклікае чытачоў да_____________________________ Кветкі - гэта____________________________________ |
||||||||
|
Эколагі 1. Каго вінаваціць лірычны герой у тым, што чалавецтву пагражае экалагічная катастрофа? (Зачытайце, дайце каментарый). Пімен Панчанка піша________________________________________________________ __________________________________________________________________________ Гэта сведыць пра тое, што____________________________________________________ __________________________________________________________________________
2. Запоўніце табліцу.
3. Разгледзьце інфармацыю з газет і сеціва (интернет). Да чаго заклікаюць яны? 4. Сфармулюйце вывад:
Ад кожнага чалавека залежыць_______________________________
|
||||||||
|
Даследчыкі Чырвонай кнігі
3. Як чалавек выкарыстоўвае расліны з Чырвонай кнігі 4. Сфармулюйце вывад: Кветкі – гэта _____________________________________________ Чырвоная кніга - дакумент_____________________чалавека. |
||||||||
|
Літаратуразнаўцы 1. Сфармулюйце тэму, галоўную думку верша Пімена Панчанкі “Сармацкае кадзіла”. 2. Звярніцеся да біблейскага аповеда “Стварэнне свету” (с. 84-85 падручніка). У які дзень Бог стварыў раслінны свет. Для чаго ён гэта зрабіў? (Зачытайце). Ці заўсёды сучасны чалавек прытрымліваецца таго, што было задумана Богам? 3. Звярніцеся да артыкула “Міфы” (с. 29-30 падручніка). Як ставіліся нашы продкі да прыроды? (Зачытайце, дайце каментарый). 4. Сфармулюйце вывад: Чалавек – гэта частка ____________________. |
4. Адказы вучняў.
У час адказаў вучні “выдвігаюць” свае вывады на дошку.
5. Паставіць патрэбны знак прыпынку (…!,.) і абгрунтаваць свой выбар:
1.
Прырода – неабходная ўмова жыцця чалавека ў ХХІ стагоддзі
2. Чалавек павінен
быць карыстальнікам прыроды
3. Чалавек павінен
быць гаспадаром прыроды
(у чалавека ХХІ стагоддзя шмат магчымасцей, розныя гаджэты, у крамах розныя тавары, прадукты пастаўляюцца, можна на кумп’ютары намаляваць кветку…)
6. ФП
(Музыка + сочыць вачыма за кветкамі)
7. Галоўную думку верша трэба перадаць і ў выразным чытанні
(карткі на партах, вучні працуюць над партытурай)
|
Тэкст |
Мэта чытання |
|
Сармацкае кадзіла Адспявалі трубы залатыя, Лета захлынулася ў расе. Кветкі ў лесе ёсць, Але не тыя: Да Чырвонай кнігі збеглі ўсе. |
Перадаць аўтарскі неспакой, трывогу |
|
Дзе ты, кураслеп лясны? Дзе ворлік? Дзе мядзведжая цыбуля - чарамша? Ходзіш, ходзіш — I пяршыць у горле... Плач, асірацелая душа. |
Перадаць аўтарскі смутак, разважанне |
|
А калісь было ўсяго надзіва! Як збяднеў у нас зялёны свет. Дзе знайсці сармацкае кадзіла, Сон-траву, і меч-траву, і познацвет. |
Перадаць напружанасць |
|
Вінаваты ў гэтым не сарматы, Вінаваты ўсе мы — ты і я: Каб адчуць сцюдзёны водар мяты, За сто вёрст ляціць мая сям’я. |
Перадаць папрок-скаргу |
|
Душна ад жалезнага прагрэсу: Дружна падразаем жылы лесу, Траў і кветак топчам карані, Ад зялёнай адракаемся радні. |
Перадаць трывожны роздум |
|
Што ты плачаш па траве і кветках? Адрадзілі ж мы зуброў, баброў... Ну, а чорны бусел? Вельмі рэдкі, А заўсёды быў з людскіх сяброў. |
Перадаць здзіўленне і аптымізм |
|
Многа ліха — ды усюды ціха. А зямля дакуль будзе цярпець? А нашчадкам нашым Чым жа дыхаць? — Мы ўжо задыхаемся цяпер. |
Перадаць напружанасць, чаму чалавек спакойна назірае за тым, што адбываецца з прыродай |
|
Трэба нам і захады і меры, Каб між светлых беларускіх рос Зноў расцвіў чаравічок венерын I званочак сіні ў лесе рос. |
Перадаць заклік, наказ |
- 1 хв на падрыхтоўку.
- Чытаем па слупках.
- Чытаем верш цалкам.
8. Падвядзенне вынікаў.
- Ці выканалі задачы?
- Што новага даведаліся?
9. Выкананне тэста, выстаўленне адзнак.
10. ДЗ.
Выразнае чытанне верша.
11. Прагназаванне тэмы наступнага ўрока.
(Рэклама апавяд. “Алены”)
12. Рэфлексія.
- Што карыснага ўзяў для сябе?
|
кошык |
ВЕРШ "САРМАЦКАЕ КАДЗІЛА" ПІМЕНА
А вынікам вашай плённай работы будзе выкананне тэст
Мастакі 1.Вызначце мастацкія сродкі ў вершы
Адказы вучняў. У час адказаў вучні “выдвігаюць” свае вывады на дошку
Чытаем па слупках. -
© ООО «Знанио»
С вами с 2009 года.
