Поделиться
Sona Ghevondyan-Parz ev baxadrial tver-2018.pptx
Պարզ և բաղադրյալ
թվեր
ՄԱԹԵՄԱՏԻԿԱ 5-րդ դասարան
2
8
Դասի նպատակը
Ամրապնդել պարզ և բաղադրյալ թվերի մասին գիտելիքը
Իմանալ 20-ից փոքր պարզ թվերը
Կարողանալ ստուգել բնական թվի պարզ կամ բաղադրյալ լինելը
Բնական թիվը
Բաժանարարները
11
1, 2, 3, 6
6
13
16
25
12
7
23
1, 11
1, 13
1, 2, 4, 8, 16
1, 5, 25
1, 2, 3, 4, 6, 12
1, 23
1, 7
13 7 23
6 12 25 16
Պարզ թվեր
Բաղադրյալ թվեր
ՊԱՐԶ ԹՎԵՐ
Հիշի՛ր. Բնական թիվը կոչվում է պարզ, եթե ունի միայն երկու բաժանարար՝ ինքը և 1-ը:
ԲԱՂԱԴՐՅԱԼ ԹՎԵՐ
Հիշի՛ր. Բնական թիվը կոչվում է բաղադրյալ, եթե ունի երկուսից ավելի բաժանարար:
Որովհետև բոլոր պարզ թվերի մեջ միակ զույգ թիվն է, մնացած պարզ թվերը կենտ են:
Հիշի՛ր, 1-ը յուրահատուկ թիվ է, որովհետև ունի միայն մեկ բաժանարար՝ ինքը: Այդ պատճառով էլ ո՛չ պարզ է, ո՛չ էլ բաղադրյալ:
Հիշի՛ր, 2-ը պարզ թիվ է: Նույնպես յուրահատուկ է և տարբերվում է իր բոլոր ընկերներից:
ԿՌԱՀԵ՛Ք, ԹԵ ԻՆՉՈՒ:
Տրված թվերից գտիր պարզ թվերը և
մկնիկով նշիր դրանք
32
23
14
15
41
2
11
44
100
101
5
1
16345
17343
839
ԽՄԲԱՅԻՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔ
Առաջին խումբ՝
2,
7:
5,
3,
Պատ.՝
Երկրորդ խումբ՝
Պատ.՝
2,
7,
5,
3,
11:
Երրորդ խումբ՝
2,
7:
5,
3,
Պատ.՝
ՊԱՏՄԱԿԱՆ ԱԿՆԱՐԿ
Պարզ թվի հասկացությունը ձևավորվել է պյութագորասյան դպրոցում Ք.ա. 6-5-րդ դարերում: Հույն մեծ մաթեմատիկոս Էվկլիդեսն (Ք.ա 3-րդ դար) իր հայտնի «Սկզբունքներում» ապացուցել է, որ պարզ թվերն անվերջ շատ են: Այնուհետև հարց ծագեց, թե ինչպես կարելի է բնական թվերի շարքում ճանաչել այդ թվերը:
Պարզ թվերի աղյուսակ կազմելու մի սրամիտ եղանակ գտավ ալեքսանդրացի մաթեմատիկոս Էրատոսթենեսը (Ք.ա. 3-2-րդ դարեր)
Սկզբում ջնջում էին 1-ը, այնուհետև՝ 2-ի (առաջին պարզ թվի) բազմապատիկները՝ 4, 6, 8, 10, 12, 14, 16, 18, 20, 22, 24, 28, 30 ... թվերը, այսինքն՝ աղյուսակի բոլոր զույգ թվերը: Հաջորդ չջնջված թիվը 3-ն էր, ուստի մնացած թվերից ջնջում էին 3-ի բոլոր բազմապատիկները՝ 9, 15, 21, 27, ...թվերը : Այսպես շարունակելով՝ աղյուսակում մնում էին միայն պարզ թվերը:
Էրատոսթենեսի ժամանակներում գրում էին մոմե սալիկների վրա և ջնջելու փոխարեն սալիկը համապատասխան տեղում ծակում էին, ինչից հետո այն նմանվում էր մաղի: Այստեղից էլ՝ Էրատոսթենեսի եղանակի անվանումը՝ « Էրատոսթենեսի մաղ»:
12
2 3 4 5 6 7 8 9
11 12 13 14 15 16
17 18 19 20 21 22
23 24 25 26 27 28 29
30 31 32 33 34 35 36
37 38 39 40 41 42 43
44 45 46 47 48 49
Էրատոսթենեսի մաղը
2 3 4 5 6 7 8 9
11 12 13 14 15 16
17 18 19 20 21 22
23 24 25 26 27 28 29
30 31 32 33 34 35 36
37 38 39 40 41 42 43
44 45 46 47 48 49
2
3
5
7
11
13
17
47
19
23
29
31
37
41
43
Հետևյալ թվերից
9 000, 37035, 99 309, 420 340, 15 345, 78 644
որո՞նք են բաժանվում:
9 000, 420 340, 78 644
5-ի
2-ի
10-ի
2-ի և 10-ի
2-ի և 5-ի
3-ի
9-ի
9 000, 37 035, 420 340, 15 345
9 000, 420 340
9 000, 420 340
9 000, 420 340
9 000, 37 035, 99 309, 15 345
9 000, 37 035, 15 345
Դասի ամփոփում
Ինչ ո՞վ է յուրահատուկ 2-ը:
Պարզ թվերի օրինակներ բերեք:
Ճի՞շտ է արդյոք պնդումը՝ 205-ը բաղադրյալ թիվ է: Ինչո՞ւ:
Ինչո՞ւ 1-ը ո՛չ պարզ թիվ է, ո՛չ բաղադրյալ:
ՏՆԱՅԻՆ ՀԱՆՁՆԱՐԱՐՈՒԹՅՈՒՆ
Կատարել
№ 1006, 1014, 1018, 1019, առաջադրանքները:
Материалы на данной страницы взяты из открытых источников либо размещены пользователем в соответствии с договором-офертой сайта. Вы можете сообщить о нарушении.
